کاربر:Khosro/صفحه تمرین بحران‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

بحران‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، مجموعه‌ای از چالش‌های فزاینده در دهه‌های اخیر است که موجودیت آن را به مخاطره انداخته است. این بحران‌ها، که ریشه در سیاست‌های ایدئولوژیک و ماجراجویانه‌ی رژیم دارند، از انزوای دیپلماتیک و تحریم‌های فلج‌کننده تا فروپاشی شبکه‌ی [[نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی|'''نیروهای نیابتی''']] در خاورمیانه، [[برنامه هسته‌ای ایران|'''بحران هسته‌ای''']]، و فشارهای جهانی به دلیل [[نقض حقوق بشر در ایران|'''نقض حقوق بشر''']] را دربرمی‌گیرند. تحریم‌های اقتصادی، به‌ویژه از سوی ایالات متحده آمریکا، اقتصاد ایران را به ورطه‌ی فروپاشی کشانده و تورم، [[بحران بیکاری در ایران|'''بیکاری''']]، و [[فقر در ایران|'''فقر''']] را تشدید کرده است. سقوط رژیم [[بشار اسد|'''بشار اسد''']] در سوریه، تضعیف [[حزب‌الله لبنان|'''حزب‌الله لبنان''']]، وضعیت بغرنج [[جنبش حماس|'''حماس''']] و [[شبه نظامیان حوثی|'''حوثی‌های یمن''']]، و به حاشیه رانده شدن [[حشد الشعبی|'''حشدالشعبی''']] در عراق، عمق استراتژیک رژیم را از بین برده و نفوذ منطقه‌ای آن را به شدت کاهش داده است. [[برنامه هسته‌ای ایران|برنامه‌ی هسته‌ای ایران]]، که به دلیل پنهان‌کاری و عدم همکاری با نهادهای بین‌المللی به بن‌بست رسیده، به تشدید تحریم‌ها و تهدیدات نظامی منجر شده است. نقض گسترده‌ی حقوق بشر، از جمله سرکوب اعتراضات داخلی و [[اعدام در ایران|'''اعدام‌های گسترده''']]، واکنش‌های تند جامعه‌ی جهانی را برانگیخته و رژیم را در معرض تحقیقات بین‌المللی قرار داده است. این بحران‌ها، که به دلیل سوءمدیریت و اولویت دادن به ایدئولوژی بر منافع ملی تشدید شده‌اند، رژیم را به سوی بی‌ثباتی و فروپاشی سوق داده‌اند. مقاله‌ی حاضر با بررسی این چالش‌ها در چهار حوزه‌ی اصلی—انزوای دیپلماتیک، فروپاشی نیروهای نیابتی، بحران هسته‌ای، و نقض حقوق بشر—به بررسی ناعلاجی رژیم در برابر این فشارها می‌پردازد. منابع مورد استفاده شامل گزارش‌های معتبر خبری و کتاب‌های آکادمیک هستند که ناکارآمدی سیستمی و شکنندگی رژیم را برجسته می‌کنند. این مطالعه نشان می‌دهد که سیاست‌های رژیم، از جمله تقابل با غرب و حمایت از گروه‌های نیابتی، نه‌تنها به اهداف استراتژیک آن دست نیافته، بلکه به انزوای روزافزون و تهدیدات وجودی منجر شده است.<ref name=":0">[https://iranglobal.info/fa/node/194638 بحران‌های جمهوری اسلامی؛ بن‌بست در سیاست خارجی و فروپاشی اقتصادی - سایت ایران گلوبال]</ref><ref name=":1">[https://www.iranintl.com/fa/202412027923 ابربحران پیش روی خامنه‌ای - سایت ایران اینترنشنال]</ref><ref name=":2">[https://www.independentpersian.com/node/410512/%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AB%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1-%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AA%D8%B1%D8%B3-%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C بی‌ثباتی و تغییر رژیم: بزرگ‌ترین ترس امروز جمهوری اسلامی - سایت ایندیپندنت]</ref><ref name=":3">کتاب «''اقتصاد سیاسی ایران پس از انقلاب»'' نوشته‌ی سوزان مالونی</ref>  

جمهوری اسلامی ایران از بدو تأسیس در سال ۱۳۵۷ با چالش‌های بین‌المللی متعددی مواجه بوده است که ریشه در ایدئولوژی انقلاب اسلامی و سیاست‌های تقابلی آن با نظم جهانی دارد. این رژیم، با شعار صدور انقلاب و تقابل با غرب، خود را در مرکز تنش‌های دیپلماتیک، اقتصادی، و نظامی قرار داده است. در سال‌های اخیر، این چالش‌ها به سطحی بی‌سابقه رسیده و رژیم را به آستانه‌ی فروپاشی سوق داده است. انزوای دیپلماتیک ناشی از تحریم‌های بین‌المللی، به‌ویژه پس از خروج ایالات متحده از [[برنامه جامع اقدام مشترک|'''برجام''']] در ۲۰۱۸، اقتصاد ایران را فلج کرده و معیشت شهروندان را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. فروپاشی شبکه‌ی نیروهای نیابتی رژیم، از جمله سقوط بشار اسد در سوریه و تضعیف گروه‌هایی مانند حزب‌الله و حماس، عمق استراتژیک رژیم را از بین برده و نفوذ آن در خاورمیانه را کاهش داده است. برنامه‌ی هسته‌ای ایران، که به دلیل عدم شفافیت و نقض تعهدات بین‌المللی به بن‌بست رسیده، به افزایش فشارهای جهانی و تهدیدات نظامی منجر شده است. علاوه بر این، نقض گسترده‌ی حقوق بشر، از جمله سرکوب اعتراضات مردمی و اعدام‌های گسترده، رژیم را در معرض انتقادات شدید و اقدامات حقوقی بین‌المللی قرار داده است. این مقاله با تمرکز بر این بحران‌ها، به بررسی ناکارآمدی سیستمی رژیم و ناتوانی آن در مدیریت چالش‌های بین‌المللی می‌پردازد. هدف این مطالعه، ارائه‌ی یک تحقیق جامع و مستند از وضعیت کنونی رژیم و عواملی است که آن را به سوی بی‌ثباتی هدایت می‌کنند.<ref name=":4">[https://prod.iranwire.com/fa/features/56528/ نگاهی به ۹۹ بحران جمهوری اسلامی؛ آمریکا و تحریم‌ها در صدر - سایت ایران وایر]</ref><ref name=":5">[https://kurdistanmedia.com/fa/news/2025/05/11 جمهوری اسلامی در گرداب فروپاشی - سایت کوردستان مدیا]</ref><ref name=":6">[https://fadaian-aghaliyat.org/archives/55812 جمهوری اسلامی غرق در گرداب بحران های بین المللی - سایت سازمان فدائیان اقلیت]</ref><ref name=":7">کتاب «دموکراسی آیت‌الله‌ها» نوشته‌ی هومان مجد</ref>

جمهوری اسلامی ایران در دهه‌های اخیر به دلیل سیاست‌های تقابلی خود با نظم جهانی، در انزوای دیپلماتیک عمیقی فرو رفته است. این انزوا، که ریشه در ایدئولوژی اسلامی و اقدامات خصمانه‌ی رژیم دارد، با تحریم‌های گسترده‌ی بین‌المللی تشدید شده و اقتصاد ایران را به ورطه‌ی فروپاشی کشانده است. تحریم‌های ایالات متحده، به‌ویژه پس از خروج از برجام در سال ۲۰۱۸، صادرات نفت ایران را به شدت کاهش داده و درآمدهای ارزی را به حداقل رسانده است.<ref name=":4" /> این تحریم‌ها، که به دلیل برنامه‌ی هسته‌ای، حمایت از تروریسم، و نقض حقوق بشر اعمال شده‌اند، تورم، بیکاری، و فقر را در ایران به سطوح بی‌سابقه‌ای رسانده است.

کتاب «''اقتصاد سیاسی ایران پس از انقلاب»'' نوشته‌ی سوزان مالونی، تأکید می‌کند که سوءمدیریت رژیم و اولویت دادن به پروژه‌های ایدئولوژیک بر توسعه‌ی اقتصادی، اثرات تحریم‌ها را تشدید کرده است.<ref name=":3" /> انزوای دیپلماتیک رژیم، با قطع روابط با بسیاری از کشورهای غربی و کاهش همکاری با نهادهای بین‌المللی مانند سازمان ملل، توانایی رژیم برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی را از بین برده است.<ref name=":0" /> این وضعیت، همراه با فساد گسترده‌ی داخلی، اقتصاد ایران را به یک سیستم شکننده و وابسته به منابع محدود تبدیل کرده است.