ایران‌پدیا:قواعد مختصات‌دهی

Erioll world.svg
WW washington.png
WikiMiniAtlas in action

مختصات‌دهی مقالات به معنی اضافه کردن مختصات جغرافیایی به موضوع مورد بحث در مقاله، عکس، فیلم، صدا و موارد مشابه می‌باشد. بیشتر مقاله‌های موجود در ایران‌پدیا نیازمند مشخص شدن مختصات محلشان می‌باشند و درصد مقالات بی‌نیاز به مختصات کمتر می‌باشد. همچنین تعدادی از مقاله‌ها به حسب نیاز می‌توانند چندین مختصات داشته باشند که این مختصاتها به صورت درون متن باید باشد تا به خواننده کمک کند در جریان جغرافیای مقاله قرار گیرد.

چگونه به عکس، فیلم و صدا مختصات بدهم؟

ویکی انبار برای بارگذاری عکس یا فیلم یا صدا از مختصات و موقعیت محصول پشتیبانی می‌کند و در هنگام آپلود می‌توانید با استفاده از الگوی location که شبیه coord می‌باشد و از طرف گوگل معرفی شده‌است فایل‌های خود را موقعیت‌دار کنید. همچنین این مورد در نرم‌افزار پیکاسا (گوگل) و وب‌سایت فلیکر پشتیبانی می‌شود و عکس‌های شما در نقشه‌های گوگل، بینگ و نقشه شهری باز (open street map) قرار می‌گیرد و همچنین مقالاتی را که از عکس شما استفاده کرده‌اند نیز موقعیت‌دار می‌کند.

چرا باید به مقاله‌ها مختصات داد؟

با توجه به هماهنگی ایجاد شده بین (گوگل‌ارث - گوگل‌مپ، بینگ و نقشه‌بازشهری و...) کاربرها می‌توانند مقالات مرتبط با مکان‌های موجود در نقشه را از طریق ایران‌پدیا بخوانند.

تنها راه برقراری ارتباط ایران‌پدیا با مجموعه‌های ذکر شده استفاده از الگوی مختصات‌دهی در مقاله‌ها می‌باشد.

به چه مقاله‌ای می‌توان مختصات داد؟

  • مقاله‌هایی که مربوط به یک منطقه خاص (ایران) می‌شوند مانند موسیقی ایران، سینمای ایران، هنر ایران، اقتصاد ایران، بازیگرهای هالیوود، نویسنده‌های انگلستان، سیاستمداران آفریقا و موارد مشابه که مختص یک منطقه هستند.
  • مختصات ساختمان یا اثر معماری یا قرارگیری آن موضوع
  • مقاله‌هایی که در مورد رویداد یا حادثه مانند زلزله تصادف طوفان دزدی شورش و...
  • مقاله‌هایی که منبع تولید علم را مشخص می‌کند مانند مقاله در باره ظرف چینی یا طب سوزنی کشور چین یا موسیقی سامبا
  • مقاله‌هایی که مختصات شهر محل سکونت را نشان دهد. (مثلا برای ایرج بسطامی ==> شهر بم، شهرام ناظری ==> کرمانشاه، تیم فوتبال سپاهان ==> اصفهان و...)
  • موارد خاص مانند موسیقی کردی یا خاتم کاری یا ترمه دوزی ==> شهر اصلی که تولید کننده یا میزبان این رویداد است.
  • مقاله‌هایی که برای موارد عام که به یک کشور باز می‌گردد در مختصات دهی به پایتخت کشور (تهران) نسبت دهید. (مانند سینمای ایران، هنرایران، موسیقی ایرانی، حکومت ایران، رئیس جمهور، اقتصاد ایران، تیم ملی فوتبال ایران و...)
    • مثلا برای حکومت کاخ ریاست‌جمهوری، اقتصاد وزارتخانه اقتصاد و دارائی و...
  • در کل هر مقاله‌ای که در پس زمینه خود مفهوم منطقه یا ملیت یک منطقه و خصوصیات خاصی از آن منطقه را مشخص می‌کند باید مختصات همان کشور یا منطقه را بگیرد و برای موارد کلی پایتخت کشور باید در نظر گرفته شود.

چه مقاله‌ای مختصات نیاز ندارد؟

  • مقاله‌هایی که در آن صحبت از ملیت خاصی نیست.
  • مقاله‌هایی که به صورت کلی بحث آن در مورد علوم فضا، تعریف یا تئوری معماری، عمران پزشکی و معارف و دین و... است.
  • مقاله‌هایی که مکان‌پذیر نیستند مانند انرژی-آب- تئوری موسیقی...
  • مقاله‌هایی که توسعه و رشد آنها به ملیت خاصی نسبت داده نمی‌شود مانند الکترونیک، مکانیک، پزشکی، اینترنت، سفالگری (به صورت تعریف) و...
  • مقاله‌هایی که در مورد محصولاتی یا خدماتی که توسط یک کشور خاص تولید یا انجام داده نمی‌شوند و به کشور خاصی نسبت داده نمی‌شود مانند هواپیمای ایرباس (شرکت جنرال موتورز با وجود آنکه چند ملیتی است ولی به آمریکا نسبت داده می‌شود.)

مشخص کردن محل دقیق مختصات‌دهی

برای مشخص کردن محل دقیق مختصات‌دهی به جدول زیر توجه کنید

محل مکان مختصات‌دهی
مقاله‌های مربوط به یک کشور یا منطقه برای این مقاله‌ها به ترتیب اولویت یکی از موارد را انتخاب کنید:۱- محل وقوع یا موضوع بحث ۲- شهر یا روستا ۳- پایتخت کشور مثلا: اقتصاد ایران ==> تهران. موسیقی کردی==> کردستان. ایرج بسطامی==> بم. سیاست ایران==> تهران
پایتخت کشورها برای پایتخت هر کشور به ویکی زبان همان کشور مراجعه و مختصات را از آنجا کپی کنید یا یکی از موارد مختصات میدان اصلی یا شاخص شهری یا ساختمان حکومتی یا مجلس که در پایتخت واقع شده‌اند را مشخص کنید.
استان یا ایالت برای استان یکی از موارد را به ترتیب اولویت انتخاب کنید ۱- محل وقع یا مورد بحث مقاله ۲- مرکز منطقه یا شهرستان مرکزی در آن منطقه ۳- مرکز استان
شهر میدان اصلی یا مرکز شهر یا شهرداری اصلی همان شهر.
روستا برای روستاها مرکز روستا، اگر سخت بود قدیمی‌ترین ساختمان روستا را انتخاب کنید.
شرکتهای و نهادها و گروه‌های بزرگ دفتر مرکزی آنها را مشخص کنید اگر دفتی مرکزی هم وسیع بود دفتر مدیریت واقع در دفتر مرکزی را مشخص کنید. مثلا بانک... ایران ==> دفتر مرکزی تهران - ساختمان مدیریت
شرکتهای چند ملیتی دفتر مرکزی آنها در کشوری که به نام آن شناخته می‌شود را مشخص کنید اگر دفتر مرکزی هم وسیع بود دفتر مدیریت واقع در دفتر مرکزی را مشخص کنید. مثلا سونی ==> توکیو- دفتر مرکزی
مجموعه‌های باوسعت زیاد (کارخانه، بیمارستان و...) دروازهٔ اصلی ورودی یا مدیریت را انتخاب کنید. برای مشخص کردن دروازه اصلی موردی را که به خیابان بزرگتر یا مهمتر راه دارد را دروازه اصلی در نظر بگیرید
مراکز امنیتی (پادگان‌ها، مراکز نظامی امنیتی و موارد مشابه...) دروازهٔ اصلی ورود را انتخاب کنید. برای مشخص کردن دروازه اصلی موردی را که به خیابان بزرگتر یا مهمتر راه دارد را دروازه اصلی در نظر بگیرید
ساختمان‌های مدیریتی در یک مجتمع ساختمان اصلی (دفتر مرکزی یا مدیریت) را انتخاب کنید
عکس‌های شخصی به ترتیب اولویت یکی از موارد را انتخاب کنید: ۱- محل عکس ۲- شهر یا منطقه عکس ۳- پایتخت کشور

برای مشخص کردن محدوده اتفاق (مثلا تصادف یا زلزله)بعد از عدد طول جغرافیایی به کمک دستور اختیاری _dim=قطر محدوده مثلا (Dim=30_) وسعت محدوده را مشخص کنید. برای اطلاعات بیشتر به آموزش سریع coord مراجعه کنید

قواعد کلی مختصات‌دهی

برای مختصات دهی به موارد زیر توجه کنید.

  1. هر مقاله‌ای که مختصات دارد باید یک کپی از مختصات در بخش یالای صفحه وجود داشته باشد که برای رسیدن به این مورد می‌توان از یکی از دستورهای زیر استفاده کرد
    • display=title نمایش فقط در عنوان
    • display=inline,title نمایش هم در متن هم در عنوان
  1. برای افراد فوت کرده محل دفن (آرامگاه) برای نمایش در عنوان در اولویت هست در صورتی که محل دفن نامعلوم هست محل تولد (به ترتیب اولویت: موزه - خانه منسوب به وی - شهر - پایتخت کشور) را در عنوان درج کنید
    1. افرادی که سرشناسی آنها به یک کشور هست و در کشور دیگر دفن شده‌اند مختصات عنوان را محل تولد یا محل کار وی در نظر بگیرید و محتصات محل دفن فقط در متن باشد (مانند شریعتی (محل تولد) - محمد رضا پهلوی (کاخ سعدآباد) و...)
  2. درمقاله‌های چند مختصاتی مهمترین و سرشناس ترین مختصات را در عنوان وارد کنید

مقاله‌هایی که چند مختصات دارند

گاهی بر حسب موضوع مقاله‌هایی هستند که نیاز به چندین مختصات دارند که معمولا مختصات و مکان اصلی که مقاله با آن شناخته می‌شود(سرشناسی بیشتر دارد) را باید در عنوان قرار داد و مختصات‌های دیگر را به صورت درون متن (به انگلیسی: inline) در نظر گرفت.

خصوصیات مختصات درون متن

  • مختصات درون متن باید بعد از نام محل باشد.
  • باید مختصات درون متن از دقت بالایی برخوردار باشد و محل رویداد را دقیق نشان دهد.

مثال

در مقاله روح‌الله خمینی مختصات اصلی مقاله , مختصات آرامگاه وی هست.

در متن مقاله وی در خمین(مختصات خانه وی در خمین) به دنیا آمد به نوفل‌لوشاتو (مختصات خانه وی در نوفل‌لوشاتو)تبعید شد در جماران تهران (مختصات حسینیه جماران تهران) زندگی کرد در آرامگاهی جدید (مختصات آرامگاه) به خاک سپرده شد.

الگوها و ابزارها

ایران‌پدیا , گوگل , بینگ و... از الگوهای coord و location پشتیبانی می‌کنند.

  • الگو location:به کمک این الگو می‌توان مختصات مکان را به عکس یا صوت یا فیلم‌های موجود در ویکی انبار اضافه کرد همچنین این گزینه در نرم‌افزار پیکاسا و وب‌سایت فلیکر پشتیبانی می‌گردد.
  • الگو coord:این الگو برای مختصات دادن به مقاله کاربرد دارد. در گذشته ایران‌پدیا از الگو coor استفاده می‌کرد در حال حاضر در ویکی‌های پیشرو مانند انگلیسی و اسپانیایی و فرانسه و... به دنبال تبدیل آن به coord هستند.

در زیر الگوی coord و دو ابزار کاربردی یافتن مختصات معرفی می‌گردد برای اطلاعات بیشتر به بدست آوردن مختصات جغرافیایی مراجعه کنید

الگو coord

نوع متغیرگیری:

  • اعشاری:
  1. متغیر دو تکه: طول و عرض جغرافیایی که جهت غرب و جنوب با منفی و شرق و شمال با مثبت مشخص می‌شوند.
  2. متغیر چهار تکه: طول و عرض و جهت جغرافیایی,N, E ,W,S
  • رادیان:
  1. متغیر چهار تکه: طول و عرض و جهت جغرافیایی,N, E ,W,S به صورت درجه و دقیقه
  2. متغیر ۸ تکه: به صورت درجه و دقیقه و ثانیه و جهت جغرافیایی
  3. متغیر ۲ تکه: جهت و درجه به اعشار که در موارد خاص به کار می‌رود (کم استفاده)

این الگو تمام مورد فوق را به صورت درجه دقیقه و ثانیه یا اعشار نمایش می‌دهد.

آموزش سریع
برای آگاهی از روش یافتن مختصات محل مورد نظرتان به راهنمای یافتن مختصات یا فیلم آموزشی ویدیو آموزش مختصات‌دهی مراجعه نمایید.
دستگاه مختصات به صورت درجه دقیقه ثانیه:
  • عرض جغرافیایی:57 درجه 18 دقیقه 22.5 ثانیه شمالی
  • طول جغرافیایی:4 درجه 27 دقیقه 32.7 ثانیه غربی


{{coord|57|18|22.5|N|4|27|32.7|W|display=title}}
نتیجه: ۵۷°۱۸′۲۲٫۵″ شمالی ۴°۲۷′۳۲٫۷″ غربی / ۵۷٫۳۰۶۲۵۰°شمالی ۴٫۴۵۹۰۸۳°غربی / 57.306250; -4.459083 به بالای مقاله
دستگاه مختصات به صورت اعشاری:
  • عرض جغرافیایی:44.112 شمالی
  • طول جغرافیایی:487.913 غربی


{{coord|44.112|N|87.913|W|display=title}}
نتیجه: ۴۴°۰۶′۴۳″شمالی ۸۷°۵۴′۴۷″غربی / ۴۴٫۱۱۲°شمالی ۸۷٫۹۱۳°غربی / 44.112; -87.913 به بالای مقاله


  • می توان W,S را حذف کرد و عدد را منفی کرد و برای N,E عدد مثبت میماند
{{coord|44.112|-87.913|display=title}}
نتیجه: ۴۴°۰۶′۴۳″شمالی ۸۷°۵۴′۴۷″غربی / ۴۴٫۱۱۲°شمالی ۸۷٫۹۱۳°غربی / 44.112; -87.913 به بالای مقاله
موارد اختیاری:

موارد زیر بعد از طول جغرافیایی و | نوشته میشوند و با علامت _ جدا میگردند:

dim:اندازه محدوده به متر (محدوده به صورت دایره ( قطر به متر) با دستور dim نمایش داده میشود)

region:کد منطقه ( به کمک ایزو۳۱۶۶-۱آلفا-۲ یا ایزو۳۱۶۶-۲ میتوانید کد مناطق را پیدا کنید)

type:نوع حادثه یا علت مختصات (برای مشخص کردن شاخص‌شهری یا شهر بیش از ۳۰٫۰۰۰ نفر جمعیت )

گزینه‌های اختیاری دیگر با علامت | جدا میشوند:

  • دستور display
    display=inline (پیش فرض) برای نمایش مختصات فقط در بدنه متن,
    display=title برای نمایش مختصات فقط در بالای صفحه
    display=inline,title برای نمایش مختصات هم در متن هم در بالای صفحه.
  • دستور name
    name=عنوان مکان برای نوشتن عنوان مکان در نقشه (پیش فرض عنوان مقاله هست PAGENAME)
اگر در مقاله از مختصات فرعی دیگری برای اشاره به مکانهای دیگری استفاده می‌کنید، از name= برای نام‌گذاری آن مختصات استفاده کنید، تا نام آن مکان از مکان نام مقاله در نقشه‌ای که با کلیک کردن بر روی آیکون مختصات در مقاله نشان داده می‌شود متمایز شود.

مثال:

{{محل تصادف=coord|44.117|-87.913|dim:30_region:US-WI_type:event|display=inline,title|name}}

نکته:
  • درجه و دقیقه و ثانیه با "|" از هم جدا می‌شوند.
  • مبنای مسطحات نقشه WGS84 است.
  • دقت (0.0001°=<11 متر و 1′′=<31 متر).
  • عرض جغرافیایی (N/S) قبل از طول جغرافیایی (E/W) می‌آید.
  • می توان W,S را حذف کرد و عدد را منفی کرد و برای N,E عدد مثبت باقی بماند


ابزارهای پیدا کردن مختصات

برای پیدا کردن مختصات شهرهایی که در فهرست مقاله‌های ذکرشده وجود ندارند به یکی از این دو آدرس زیر بروید و بعد از یافتن محل مورد نظر با نگه داشتن دکمه Alt+کلیک موس مختصات در سمت چپ صفحه قرار می‌گیرد و سپس آن تابع coord را در مقاله خود کپی کنید.

  http://tools.freeside.sk/geolocator/geolocator.html

جستارهای وابسته