وحید حقانیان

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
وحید حقانیان
وحید حقانیان.jpg
وحید حقانیان
محل تولد تهران
لقب «سردار وحید» و «آقای وحید»
نیرو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
نیروی قدس سپاه پاسداران
حفاظت اطلاعات نیروی دریایی سپاه
فرماندهی فرمانده گشت ثارالله سپاه پاسداران از ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۶
معاون اجرایی بیت رهبری از ۱۳۸۰ تاکنون
والدین آخوند حسن خوانساری


وحید حقانیان (زاده ۱۳۴۰) در تهران متولد شد. پدر او یک آخوند به نام حسن خوانساری تا اواخر سال ۶۰ پیش نماز مسجد لولاگر تهران بود. وحید حقانیان که بیشتر با عناوین «سردار وحید» و «آقای وحید» شناخته شده است، در اوایل انقلاب راننده جاسبی بوده است. بعد از انقلاب ضد سلطنتی در سال ۱۳۶۳ به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد. وی سپس در سال ۱۳۶۴ فرمانده گشت‌های انتظامی-امنیتی سپاه پاسداران در تهران موسوم به « گشت ثارالله » شد. در سال ۱۳۶۹ بعد از شکل‌گیری نیروی قدس سپاه پاسداران وارد این نیرو شد و در معاونت فرماندهی کشورهای بلوک شروق سازماندگی گردید. وحید حقانیان به عنوان فرمانده گشت ثارالله سپاه پاسداران (۱۳۶۶-۱۳۶۴) از عاملان بازداشت و شکنجه زنانی بوده است که حجاب اسلامی را رعایت نمی‌کردند. وی پس از تشکیل نیروی قدس سپاه پاسداران در سال ۱۳۶۹ وارد این نیرو شد و در معاونت فرماندهی کشورهای بلوک شرق سازماندهی گردید. وحید حقانیان از فرماندهان گشت ثارالله همچنین در سرکوب اعتراضات پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸، و اعتراضات دی‌ماه ۱۳۹۶ شرکت داشته است.

وحید حقانیان در سال‌های اخیر به عنوان معاون امور ویژه دفتر علی خامنه‌ای فعال است. از وحید حقانیان به‌عنوان «دست راست و مباشر» اصلی علی خامنه‌ای یاد می‌شود. وی معاون اجرایی بیت رهبری است که به عنوان یک چهره بسیار بانفوذ و قدرتمند وظیفه ابلاغ تصمیمات و نقطه نظرات علی خامنه‌ای به دستگاه‌های مختلف سیاسی، امنیتی و نظامی و ایجاد هماهنگی میان آنها را بر عهده دارد.

وحید حقانیان هم‌اکنون در همسایگی دیوار به دیوار محمد محمدی ری‌شهری و محمد محمدی گلپایگانی زندگی می‌کند.[۱]

کودکی و جوانی

وحید حقانیان در خانواده‌ای مذهبی و روحانی در سال ۱۳۴۰ در محله‌ای در جنوب غربی تهران به نام ۱۶ متری امیری به دنیا آمد. پدر او شیخ حسن خوانساری تا اواخر دهه شصت پیش نماز مسجد لولاگر و مدتی هم در مدرسه علمیه آقا مجتبی تهرانی مشغول تدریس جامع المقدمات و اخلاق بود. وحید حقانیان پس از اخذ دیپلم از دبیرستان قائم مقام فراهانی در سال ۱۳۶۳ به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد.[۲]

گشت ثارالله

وحید حقانیان از معدود پاسدارانی است که بدون داشتن سابقه نظامی به سرعت پس از عضویت در سپاه، دارای منصب فرماندهی گردید. چرا که در سال ۱۳۶۴ وی فرمانده گشت‌های انتظامی-امنیتی سپاه پاسداران در تهران موسوم به « گشت ثارالله » شد.

فرماندهی گشت ثارالله در سال ۱۳۶۴ در مجاورت کاخ سعد آباد تهران در پادگان امام علی بوده است. این پادگان در گذر سال‌ها در بین نیروهای سپاه چندین بار تغییر کاربری داده است، اما وحید حقانیان هم‌چنان در آن پادگان مشغول خدمت بوده است.[۲]

وحید حقانیان به عنوان فرمانده گشت ثارالله سپاه پاسداران (۱۳۶۶-۱۳۶۴) از عاملان بازداشت و شکنجه زنانی بوده است که حجاب اسلامی را رعایت نمی‌کردند.

گشت‌های ثارالله از سال‌های آغازین دهه ۶۰ و تا زمان انحلال کمیته‌های انقلاب اسلامی در سال ۱۳۷۰، مسئولیت برخورد با زنانی که پوشش اسلامی نداشتند را برعهده داشتند.[۳]

عضویت در سپاه قدس

وحید حقانیان پس از تشکیل نیروی قدس سپاه پاسداران در سال ۱۳۶۹ وارد این نیرو شد و در معاونت فرماندهی کشورهای بلوک شرق سازماندهی گردید.

ماجرای دعوا با فریدون وردی‌‌نژاد

در سال ۱۳۷۱ در بحبوحه جنگ بالکان، فریدون وردی‌نژاد مشهور به « حاج نعیم » که در آن زمان از فرماندهان ارشد نیروی قدس بود، به وحید حقانیان دستور اعزام به بوسنی را می‌دهد. وحید حقانیان به دلایل خصوصی از قبول این ماموریت سرباز می‌زند و از وردی‌نژاد می‌خواهد که فرد دیگری را برای این ماموریت انتخاب نماید. اما وردی نژاد با توجه به آشنایی وی و تخصص وی در کشورهای اروپای شرقی اصرار می‌کند که وی حتما باید به این ماموریت اعزام گردد؛ اما وحید حقانیان هم‌چنان از این ماموریت سرباز می‌زند. تا اینکه یک روز پس از اتمام نماز جماعت در نمازخانه پادگان امام علی هنگامی که فریدون وردی‌نژاد او را می‌بیند، با پرخاش به وی می‌گوید، پاسداری که دستور مافوقش را اجرا نمی‌کند نمازش هم قبول نیست. پس از آن کار به درگیری فیزیکی می‌کشد و وردی‌نژاد در مقابل دیگر پاسداران سیلی به گوش وحید می‌زند!

وحید حقانیان همان روز استعفای خود را نوشت و گزارشی از ماوقع را نیز با توجه به اینکه همسر وی از نزدیکان و خویشاوندان محمدی گلپایگانی مسئول دفتر رهبری بوده به دفتر علی خامنه‌ای ارسال نمود.

وحید حقانیان پس از آن برای ادامه خدمت به دفتر رهبری رفت. وی تا سال ۱۳۷۹ در دفتر امنیت بیت رهبری در کنار اصغر میر حجازی فعالیت می‌نمود که نقش بسزایی در هدایت و سازماندهی فعالیت‌های جناح راست علیه اصلاح طلبان داشت. وحید حقانیان در اواسط سال ۱۳۸۰ نیز به عنوان معاون اجرایی دفتر رهبری منصوب گردید.[۲]

وحید حقانیان و علی خامنه‌ای
وحید حقانیان به همراه علی خامنه‌ای

نفوذ و نقش وحید حقانیان در حکومت

معاونت «امور ویژه» دفتر رهبر جمهوری اسلامی نقشی مشابه معاونت امنیتی-سیاسی دارد و در تنظیم مناسبات سیاسی و اجرایی دفتر با قوای سه‌گانه، ابلاغ احکام یا انتصابات یا پیام‌های ویژه رهبر فعال است، با این تفاوت که فعالیت‌هایش بیشتر «مأموریت‌محور» است. این معاونت در مواردی که آیت‌الله خامنه‌ای لازم می‌داند، به عنوان نماینده ویژه یا مأمور رهبر، فعال شده و به پیگیری پرونده می‌پردازد.

از وحید حقانیان به‌عنوان «دست راست» و «مباشر» اصلی رهبر جمهوری اسلامی نام برده می‌شود. او وظیفه ابلاغ تصمیمات و نقطه نظرات خامنه‌ای به دستگاه‌های مختلف سیاسی، امنیتی و نظامی و ایجاد هماهنگی میان آن ها را نیز بر عهده دارد.[۴]

وحید حقانیان در مراسم تنفیذ دور دوم ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد، حکم تنفیذ را به علی خامنه‌ای تحویل داد تا او آن حکم را به احمدی‌نژاد تحویل دهد این کار معمولا توسط رئیس‌جمهور قبلی یا رئیس مجلس خبرگان یا افرادی در رده‌های مشابه انجام می‌گیرد.

وحید حقانیان؛ سرکوب مخالفان سیاسی در دهه ۶۰

وحید حقانیان در مقام فرمانده گشت ثارالله سپاه پاسداران (۱۳۶۶-۱۳۶۴) در بازداشت و شکنجه مخالفان سیاسی جمهوری اسلامی مسئول است.

محمدعلی رحمانی که از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷ ریاست سازمان بسیج مستضعفین را برعهده داشته است، در مصاحبه‌ای با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایرنا) درباره نقش کلیدی گشت‌های ثارالله در سرکوب مخالفان سیاسی و اعتراضات مردمی در دهه ۶۰ گفته است:

«فرماندهی سپاه در اول انقلاب گشت‌هایی به نام «ثارالله» داشت که اعضایش از عناصر پایگاه‌های مقاومت بسیج انتخاب می‌شدند که برای مقابله با ضدانقلاب و احیانا جنگ شهری آموزش دیده بودند. گشت ثارالله، یک گشت مستقل از بسیج بود اما از اطلاعات پایگاه‌های بسیج هم برای گشت‌زنی استفاده می‌کرد. بسیجی‌ها از محله خودشان و احیانا تحرکاتی که از سوی نیروهای ضدانقلاب در آنجا انجام می‌شد، اطلاعاتی به دست می‌آورد و با توجه به اینکه فرمانده پایگاه مقاومت هم معمولا یک سپاهی بود یا یک بسیجی ویژه بود، این اطلاعات در اختیار گشت‌های ثارالله هم قرار می‌گرفت.»[۳]

وحید حقانیان؛ سرکوب اعتراضات ۱۳۸۸

وحید حقانیان به عنوان معاون ویژه بیت رهبری در انتقال و ابلاغ فرمان‌های خامنه‌ای به نیروهای امنیتی و انتظامی نقش ویژه‌ای داشته و  در برخوردهای خشونت‌آمیز با معترضان به نتایج انتخابات ۸۸ مسئول است.

پس از آغاز اعتراضات به نتایج انتخابات ۸۸، سیدعلی خامنه‌ای در خطبه‌های نمازجمعه ۲۹ خرداد ۱۳۸۸ با رد هرگونه تقلب در نتایج انتخابات، به صراحت معترضان را تهدید و فرمان سرکوب معترضان را صادر کرد. پس از آن نیروهای امنیتی و اطلاعاتی، هزاران تن از معترضان را بازداشت کردند و ده‌ها تن در خیابان و یا زیر شکنجه، در گمنامی، کشته شدند.

محمدحسین ترکمان، عضو پیشین سپاه حفاظت ولی امر، در مصاحبه‌ای با صدای آمریکا درباره نقش وحید حقانیان در هدایت سپاه ثارالله که در برخوردهای خشن با معترضان پس از انتخابات ۸۸ فعال بود، گفته است:

«بعد از تشکیل سپاه ثارالله توسط محمد جعفری، فرمانده سپاه، وحید حقانیان هم‌چنان یکی از فرماندهان کلیدی این سپاه بود. همان‌طور که می‌دانید سپاه ثارالله و سپاه محمد رسول‌الله در سال ۸۸ توسط مجتبی خامنه‌ای و وحید حقانیان سازماندهی می‌شدند.»[۵]

حصر مهدی کروبی و فاطمه کروبی

در اسفند ۱۳۸۹، نیروهای امنیتی با هدایت وحید حقانیان به خانه مهدی کروبی یورش بردند و او و همسرش را ربودند. از آن زمان تاکنون مهدی کروبی و همسرش در حصر خانگی به‌ سر می‌برند.[۳]

مشارکت در سرکوب اعتراضات سال ۱۳۹۶

وحید حقانیان در مقام معاون ویژه بیت رهبری با انتقال دستورات خامنه‌ای به نیروهای امنیتی و انتظامی ‌از عاملان برخوردهای خشونت‌آمیز با اعتراضات دی ماه ۱۳۹۶ است.

در دی ماه ۱۳۹۶، اعتراضات گسترده ای در قالب تجمعات خیابانی در بسیاری از شهرهای ایران شکل گرفت که در غالب موارد، خواهان سرنگونی جمهوری اسلامی و کنار رفتن علی خامنه‌ای از قدرت بود. در برخی از شهرها، معترضان پوسترهای خامنه‌ای را آتش زدند.

این اعتراضات به سرعت و خشونت بسیار، از سوی نیروهای انتظامی و امنیتی سرکوب شد. هزاران نفر در سراسر ایران بازداشت شدند و گزارش‌های متعدد از شکنجه بازداشت‌شدگان منتشر شد. تعدادی از معترضان در خیابان یا در بازداشت‌گاه کشته شدند.[۳]

مسئولیت‌های وحید حقانیان

وحید حقانیان در حکومت جمهوری اسلامی مسئولیت‌ و سمت‌هایی داشته که در زیر آمده است:

  • عضو گروه ضربت کمیته منطقه غرب تهران
  • عضویت در سپاه پاسداران در سال ۱۳۶۳
  • حفاظت اطلاعات نیروی دریایی سپاه
  • فرمانده گشت ثارالله سپاه پاسداران از ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۶
  • عضو سپاه قدس در سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۱
  • ورود به بیت علی خامنه‌ای و همکاری با سیدعلی‌اصغر میرحجازی از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۹
  • معاون اجرایی بیت رهبری از ۱۳۸۰ تاکنون

تحریم وزارت خزانه‌داری ایالت متحده آمریکا

در ۱۳ آبان ۱۳۹۸، تحریم وزارت خزانه‌داری ایالت متحده آمریکا ۹ تن از «نزدیکان علی خامنه‌ای»، از جمله وحید حقانیان را تحریم کرد. این وزارت‌خانه دلیل تحریم شدن این افراد را مشارکت آنها در شکنجه، کشتار و سرکوب مردم اعلام کرده است.

منابع