۴۷۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| امضا =خسروروزبه | | امضا =خسروروزبه | ||
| زیرنویس = | | زیرنویس = | ||
}}خسر روزبه عضو هیأت دبیران سازمان نظامی [[حزب توده ایران|حزب توده]] و از موسسان سازمان نظامي حزب بود. او در سال ۱۲۹۴ شمسی در شهر ملایر به دنیا آمد. او در سال ۱۳۱۶، دورهی دانشکدهی افسری را به پایان رساند و وارد هنگ توپخانهی ضدهوایی مرکز شد. خسرو روزبه در زمینههای علمی و فنی از استعداد فراوانی برخوردار بود و چندین کتاب در زمینههای مختلف ریاضیات، تکنیک نظامی و سایر علوم نوشته است. آموزشها و نوشتههای او سالیان متمادی مورد استفادهی دانشکدههای افسری بود. او به همراه آرداشس اُوانِسیان نخستین فرهنگ واژگان سیاسی در ایران را به رشتهی تحریر درآورد. خسرو روزبه یکی از شخصیتهای جنجالی تاریخ معاصر ایران بهشمار میرود. او در سال ۱۳۳۶ دستگیر و یک سال پس از آن به اعدام محکوم و تیرباران شد.<ref name=":0">سایت خبرگزاری فارس</ref> | }}خسر روزبه عضو هیأت دبیران سازمان نظامی [[حزب توده ایران|حزب توده]] و از موسسان سازمان نظامي [[حزب توده ایران|حزب]] بود. او در سال ۱۲۹۴ شمسی در شهر ملایر به دنیا آمد. او در سال ۱۳۱۶، دورهی دانشکدهی افسری را به پایان رساند و وارد هنگ توپخانهی ضدهوایی مرکز شد. خسرو روزبه در زمینههای علمی و فنی از استعداد فراوانی برخوردار بود و چندین کتاب در زمینههای مختلف ریاضیات، تکنیک نظامی و سایر علوم نوشته است. آموزشها و نوشتههای او سالیان متمادی مورد استفادهی دانشکدههای افسری بود. او به همراه آرداشس اُوانِسیان نخستین فرهنگ واژگان سیاسی در ایران را به رشتهی تحریر درآورد. خسرو روزبه یکی از شخصیتهای جنجالی تاریخ معاصر ایران بهشمار میرود. او در سال ۱۳۳۶ دستگیر و یک سال پس از آن به اعدام محکوم و تیرباران شد.<ref name=":0">سایت خبرگزاری فارس</ref> | ||
== '''دوران جوانی وتحصیلات خسروروزبه''' == | == '''دوران جوانی وتحصیلات خسروروزبه''' == | ||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
== '''عضویت در حزب توده''' == | == '''عضویت در حزب توده''' == | ||
روزبه در سال ۱۳۲۲ به حزب توده پیوست. در سالهای اولیهی شکلگیری حزب توده و تأسیس یک سازمان نظامی مخفی آرداشس اُوانِسیان به عنوان نخستین مسئول سازمان نظامی معرفی شد. خسرو روزبه در این دوران عضو هیئت اجرائیه سازمان افسری [[حزب توده ایران|حزب توده]] بود.<ref>سایت خبرگزاری فارس </ref> | روزبه در سال ۱۳۲۲ به [[حزب توده ایران|حزب توده]] پیوست. در سالهای اولیهی شکلگیری حزب توده و تأسیس یک سازمان نظامی مخفی آرداشس اُوانِسیان به عنوان نخستین مسئول سازمان نظامی معرفی شد. خسرو روزبه در این دوران عضو هیئت اجرائیه سازمان افسری [[حزب توده ایران|حزب توده]] بود.<ref>سایت خبرگزاری فارس </ref> | ||
[[پرونده:دادگاه سران حزب توده (پیش از انقلاب).jpg|جایگزین=دادگاه سران حزب توده |بندانگشتی|دادگاه سران حزب توده ]] | [[پرونده:دادگاه سران حزب توده (پیش از انقلاب).jpg|جایگزین=دادگاه سران حزب توده |بندانگشتی|دادگاه سران حزب توده ]] | ||
اولین قیام مسلحانه حزب توده توسط دو تن از اعضای سازمان افسران حزب در تابستان سال ۱۳۲۴ انجام گرفت که در ترکمن صحرا قیام کردند. این حرکت که به قیام افسران خراسان شهرت یافت به سرعت سرکوب شد. اعضای حزب دستگیر شده و عدهای تبعید شدند. خسرو روزبه دستگیر نشد و به زندگی مخفی روی آورد. | اولین قیام مسلحانه حزب توده توسط دو تن از اعضای سازمان افسران حزب در تابستان سال ۱۳۲۴ انجام گرفت که در ترکمن صحرا قیام کردند. این حرکت که به قیام افسران خراسان شهرت یافت به سرعت سرکوب شد. اعضای حزب دستگیر شده و عدهای تبعید شدند. خسرو روزبه دستگیر نشد و به زندگی مخفی روی آورد. | ||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
خسرو روزبه را پس از دستگیری ابتدا جهت مداوا به بیمارستان و سپس به زندان قزلقلعه منتقل نمودند. یرواند آبراهامیان در کتاب خود «اعترافات شکنجهشدگان» نقل میکند: روزبه - تحت شرایطی که اکنون بر ما آشکار نیست - مورد بازجویی قرار گرفت، از محاکمه او فیلمبرداری شده و بهطور مخفیانه در قزل قلعه به تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۳۷ تیرباران شد. | خسرو روزبه را پس از دستگیری ابتدا جهت مداوا به بیمارستان و سپس به زندان قزلقلعه منتقل نمودند. یرواند آبراهامیان در کتاب خود «اعترافات شکنجهشدگان» نقل میکند: روزبه - تحت شرایطی که اکنون بر ما آشکار نیست - مورد بازجویی قرار گرفت، از محاکمه او فیلمبرداری شده و بهطور مخفیانه در قزل قلعه به تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۳۷ تیرباران شد. | ||
[[پرونده:خسروروزبه لحظاتی قبل ازاعدام.jpg|بندانگشتی|خسروروزبه لحظاتی قبل ازاعدام ]] | [[پرونده:خسروروزبه لحظاتی قبل ازاعدام.jpg|بندانگشتی|خسروروزبه لحظاتی قبل ازاعدام ]] | ||
روز ۱۵ تیر ۱۳۳۶ نیز خسرو روزبه پس از یک زد و خورد یک ساعته به دام مأموران نظامی افتاد. خسرو روزبه در بیدادگاه نظامی شاه از آرمانهایش دفاع کرد. یأس و سرخوردگی و خیانت افراد دیگر پای مقاومتش را سست نکرد، ایستاد و جنگید و بالاخره در روز ۲۱ اردیبهشت ۱۳۳۷ به جوخهی تیرباران سپرده شد. در شامگاه اجرای حکم اعدام، خسرو روزبه وصیتنامهی هفتاد صفحهای خود را در تقبیح کاپیتالیسم و ستایش سوسیالیسم نوشت. | روز ۱۵ تیر ۱۳۳۶ نیز خسرو روزبه پس از یک زد و خورد یک ساعته به دام مأموران نظامی افتاد. خسرو روزبه در بیدادگاه نظامی [[شاه]] از آرمانهایش دفاع کرد. یأس و سرخوردگی و خیانت افراد دیگر پای مقاومتش را سست نکرد، ایستاد و جنگید و بالاخره در روز ۲۱ اردیبهشت ۱۳۳۷ به جوخهی تیرباران سپرده شد. در شامگاه اجرای حکم اعدام، خسرو روزبه وصیتنامهی هفتاد صفحهای خود را در تقبیح کاپیتالیسم و ستایش سوسیالیسم نوشت. | ||
== '''شعر احمد شاملو در رثای خسرو روزبه''' == | == '''شعر [[احمد شاملو]] در رثای خسرو روزبه''' == | ||
احمد شاملو بزرگمرد شعر ایران در سال ۱۳۵۴ در کتاب دشنه در دیس شعر «خطابه تدفین» را به مناسبت اعدام خسرو روزبه سروده و او را ستوده است.<ref>کتاب دشنه در دیس احمد شاملو</ref> | [[احمد شاملو]] بزرگمرد شعر ایران در سال ۱۳۵۴ در کتاب دشنه در دیس شعر «خطابه تدفین» را به مناسبت اعدام خسرو روزبه سروده و او را ستوده است.<ref>کتاب دشنه در دیس احمد شاملو</ref> | ||
غافلان | غافلان |
ویرایش