|
|
(۱۱ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) |
خط ۱: |
خط ۱: |
| == انفجار حرم امام رضا ==
| | '''نهیلیسم یا پوچ گرایی''' |
| حرم امام رضا در تاریخ ۳۰خرداد سال ۱۳۷۳ در روز عاشورا، ساعت ۱۴۲۶بعدازظهر با میزان ۱۰پوند مواد منفجره تی ان تی منفجر شد. این انفجار بزرگ ۲۷ نفر کشته و ۳۰۰ نفر زخمی برجای گذاشت. رژیم ایران سازمان مجاهدین خلق ایران را عامل این انفجار معرفی کرد و گفت هدف سازمان مجاهدین از این انفجار ایجاد اختلاف بین شیعه و سنی بود. در همین رابطه رژیم ایران دو زن را به همین اتهام در مصاحبه تلوزیونی علیه مجاهدین به صحنه آورد تا ثابت کند این انفجار توسط مجاهدین خلق انجام شده است. سازمان مجاهدین بلافاصله این اتهام را رد کرد و اعلام کرد این کار توسط وزارت اطلاعات برای بدنام کردن سازمان مجاهدین خلق انجام شده است.
| |
|
| |
|
| === طرح وزارت اطلاعات ===
| | نیهیلیسم که در میانه قرن نوزدهم برای اولینبار در روسیه به صورت عمومی مطرح شد، مکتبی در ابتدا فکری و در ادامه سیاسی بود که با ویرانی های جنگ جهانی دوم توسعه ی بیشتری پیدا کرد. جنبش نیهیلیسم چیست وچگونه به وجود آمده است؟ نیهیلیسم یا هیچگرایی مکتبی فلسفی است که در قرن ۱۹ در روسیه شکل گرفته است. این مکتب که در واقع با نفی هرگونه بنیان معرفتی و معیار اخلاقی شناخته میشود، ارتباط نزدیکی با شکاکیت دارد. امروزه نیهیلیسم در شاخههای متفاوت و با رویکردهای متفاوتی ازجمله نیهیلیسم معرفت شناختی و نیهیلیسم هستی شناختی پیگیری میشود. جنبش نیهیلیسم و به طور کلی این مفهوم، شباهتهایی با مکاتب اگزیستانسالیسم و ابسوردیسم دارد. |
| پس از فضاسازیهای بسیار و تبلیغات گسترده و مصاحبههای متعدد در تلوزیون برای نسبت دادن این انفجار به مجاهدین خلق و مواضع سازمان مجاهدین خلق درباره انفجار و محکوم کردن آن و ارائه مدرک دال بر دست داشتن وزارت اطلاعات در انفجار حرم امام رضا برای بدنام کردن مجاهدین خلق، در نهایت پس از بروز اختلافات در وزارت اطلاعات، پرده از جنایت و توطئه انفجار حرم در تاریخ آذر ۱۳۷۸برداشته شد و سازمان قضایی نیروهای مسلح بمبگذاری و انفجار در حرم امام رضا را در اطلاعیهای به باند سعید امامی نسبت داد و معلوم شد این انفجار و کشتار توسط وزارت اطلاعات رژیم ایران طراحی و اجرا شده است. لازم به ذکر است که در زمان انفجار حرم امام رضا، سعید امامی معاون وزارت اطلاعت و از ارکان اصلی وزارت اطلاعات بود و مجاهدین خلق را متهم به این انفجار کرده بود.
| |
|
| |
|
| در همین رابطه عمادالدین باقی در کتابش با نام تراژدی دموکراسی در ایران، جلد دوم چگونگی انفجار حرم امام رضا و نقش باند سعید امامی در این انفجار را شرح میدهد و در آن، عنوان میکند که رژیم ایران یک زندانی را زیر شکنجه وادار به اعتراف به انفجار و وابستگیش به مجاهدین خلق میکند. عمادالدین باقی در این رابطه نوشت: | | مکتب نیهیلیسم در قرن نوزدهم برای اولینبار در روسیه شکل گرفت. این مکتب غیر از جنبه مفهومی و فلسفی، شاخهای سیاسی نیز داشت که با جنگ جهانی دوم توسعه یافت. ایده اصلی این مکتب در واقع نفی ارزشهای بنیادین معرفتی و اخلاقی و همچنین نفی هدفمندی زندگی انسان است. از متفکران اصلی این مکتب میتوان به نیچه، آلبرکامو و همچنین صادق هدایت در ایران اشاره کرد. |
|
| |
|
| «با توجه به فرضیه قریب به واقع زندانی بودن "مهدی نحوی" میتوان گفت که وی در طی این مدت تحت فشار و شکنجه برای اعتراف به انفجار حرم امام رضا قرار گرفته است. بدیهی است فردی که روح او از ماجرا بیاطلاع بوده به آسانی تن به چنین اعترافی نمیدهد، به ویژه اگر عرق مذهبی داشته باشد و از طرف دیگر میداند با چنین اعترافی حکم مرگ خویش را امضا خواهد کرد. سرانجام پس از ناامید شدن از کسب اعتراف باید سناریو را به گونه ای دیگر اجرا کرد. مهدی نحوی با اتومبیل افراد سعید امامی به تهرانپارس در یکی از شلوغترین نقاط که ایستگاه مسافران نیز هست، آورده میشود تا عده زیادی از مردم تهران شاهد باشند. به او یک قبضه کلت کمری خالی از فشنگ داده و چنین فریب داده میشود که میخواهند او را فراری دهند. مهدی نحوی، جوان بی تجربه ای که گمان میکند فرشته نجات به سراغ او آمده است با خیالی خام از اتومبیل بیرون فرستاده میشود. او چونان محکومی گریزپا به سوی سرنوشتی نامعلوم -به امید رهایی و بیخبر از سناریوی طراحی شده- شتابان می دود. چند لحظه بعد ماموران از اتومبیل بیرون آمده و فرمان ایست میدهند. نحوی همچنان شتابان می دود، اما گلوله ها امان نمیدهند و او نقش بر زمین میشود و در حالیکه عده زیادی از مردم شاهد بودند که او در حال فرار و ماموران در حال تعقیب بودند و به او ایست دادند اما فرد فراری که اسلحه ای هم نزد خود داشت تسلیم نشد و هدف قرار گرفت. شب همان روز در اخبار سراسری صدا و سیما گفته شد که عده زیادی از مردم شاهد این درگیری بوده اند. ماجرا به اندازه ای طبیعی بود که هیچکس به ساختگی بودن سناریوی نحوی تردید نمیکند»<ref>کتاب تراژدی دموکراسی در ایران-عمادالدین باقی</ref><ref>[http://archive.mashal.org/content.php?t=%D8%A8%D9%85%D8%A8%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%AD%D8%B1%D9%85%20%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%20%D8%B1%D8%B6%D8%A7%20%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7%20%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA%20%D8%A7%D8%B7%D9%84%D بمبگذاری در حرم امام رضا توسط وزارت اطلاعات ایران انجام شده بود-سایت مشعل]</ref>.
| | نهیلیسم؛ تاریخچه و نظریه پردازان آن |
|
| |
|
| === اعتراف رژیم ایران به انفجار حرم ===
| | جنبش نیهیلیسم چیست وچگونه به وجود آمده است؟ نیهیلیسم یا هیچگرایی مکتبی فلسفی است که در قرن ۱۹ در روسیه شکل گرفته است. این مکتب که در واقع با نفی هرگونه بنیان معرفتی و معیار اخلاقی شناخته میشود، ارتباط نزدیکی با شکاکیت دارد. امروزه نیهیلیسم در شاخههای متفاوت و با رویکردهای متفاوتی ازجمله نیهیلیسم معرفت شناختی و نیهیلیسم هستی شناختی پیگیری میشود. جنبش نیهیلیسم و به طور کلی این مفهوم، شباهتهایی با مکاتب اگزیستانسالیسم و ابسوردیسم دارد. این نوشته به دنبال آن است که مکتب نیهیلیسم، شاخصهها و تاریخچه آن را مرور کند. |
| بسیاری از روزنامههای رژیم ایران از زبان فرماندهان سپاه و کسانی که سابق در امور مربوط به نظام مسئولیت داشتند، انفجار حرم امام رضا را کار وزارت اطلاعات دانستند و در اظهار نظرهای مختلف آن را بیان کردند. در همین رابطه یکی از فرماندهان سابق در سپاه درباره واقعه انفجار حرم امام رضا عنوان کرد که وزارت اطلاعت کشیشهای مسیحی مخالف نظام جمهوری اسلامی را به قتل رساند و این قتلها را به گردن مجاهدین انداخت تا هم از دست کشیشهای مسیحی خلاص شود هم مجاهدین خلق بیآبرو شوند. اکبر گنجی ادامه داد که انفجار در حرم امام رضا و بلافاصله نسبت دادن آن به مجاهدین خلق، کار وزارت اطلاعات بود و نه کار مجاهدین خلق<ref>روزنامه رسالت، ۱۴ آذر ۱۳۷۸</ref>.
| |
|
| |
|
| == قتل کشیشهای مسیحی ==
| | واژهشناسی نیهیلیسم |
| قتل کشیشهای مسیحی در ایران، در دهه ۷۰، در فاصله دیماه سال ۱۳۷۲ تا تیر ماه ۱۳۷۳جریان داشت. در این دوران رهبران کشیشهای مسیحی در سلسله عملیات سازماندهی شده توسط [[وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی|وزارت اطلاعات]] به قتل رسیدند.
| |
|
| |
|
| از جمله کشیشهای مسیحی که در این دوران به قتل رسیدند، اسقف هوسپیان مهر، کشیش مهدی دیباج و اسقف تاتائوس میکائیلیان بودند. به گفته « اکبر گنجی » عامل رژیم ایران در وزارت اطلاعات و سپاه پاسداران، این کشیشها به دلیل قبول نداشتن نظام سیاسی ایران و فعالیتهایشان برای حقوق بشر و حقوق اقلیتها در ایران به دست وزارت اطلاعات به قتل رسیدند. وزارت اطلاعات قتل این کشیشها را به [[سازمان مجاهدین خلق ایران|مجاهدین خلق]] نسبت داد.<ref>[https://mohabatnews.com/?p=27011 قتل های زنجیره ای «کشیشان مسیحی» به روایت وزیر پیشین کار جمهوری اسلامی-آژانس خبری مسیحیان ایران]</ref> | | اصطلاح "نیهیلیسم" برگرفته از واژه لاتین "nihil" به معنای هیچ، معادل واژهی فرانسوی "rein" و واژه انگلیسی "nothing" است. اما این واژه در زبان فارسی معادلهای متفاوتی از جمله "هیچانگاری"، "پوچگرایی"، "نیستگرایی" یا "بیمعنیانگاری" دارد. |
|
| |
|
| در این سلسله قتلها اسقف هائیک هوسپیانمهر از بالاترین رهبران روحانی مسیحی در ایران و رهبر شورای روحانیان کلیسای انجیلی و رئیس مجامع ربانی ایران در ۲۹ دی ۱۳۷۲، توسط وزارت اطلاعات رژیم ایران به قتل رسید.<ref>[https://event.mojahedin.org/i/events/4622 ۲۹ دی سالروز قتل کشیش آزادیخواه اسقف هائیک هوسپیان مهر کشیش-سایت مجاهد]</ref>
| | '''تاریخچه مکتب نیهیلیسم''' |
|
| |
|
| اسقف تاتائوس میکائیلیان رئیس شورای پروتستانهای ایران در ۱۳ تیر ۱۳۷۳ در سن ۶۲ سالگی در مسیر رفتن به دانشگاه تهران، با شلیک گلوله به قتل رسید. کشیش میکائیلیان جانشین کشیش هوسپیانمهر و رئیس پیشین شورای کشیشان پروتستان ایران بود که ۶ ماه پیش از آن ربوده شده و به قتل رسیده بود.<ref name=":0">[https://www.iran-efshagari.com/%d9%82%d8%aa%d9%84-%d8%b3%d9%87-%da%a9%d8%b4%db%8c%d8%b4-%d8%b4%d8%b1%db%8c%d9%81-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86%db%8c-%d9%88-%d9%86%d8%b3%d8%a8%d8%aa-%d8%af%d8%a7%d8%af%d9%86-%d8%a7%db%8c%d9%86/ قتل سه کشیش شریف ایرانی و نسبت دادن این توطئه جنایتکارانه به مجاهدین-سایت ایران افشاگر]</ref>
| | استفاده از لغت nihil را برای اولینبار میتوان به صاحبان کلیسا در جریان حمله به شکاکیت کلاسیک نسبت داد، اما نیهیلیسم به عنوان یک اصطلاح فلسفی که بعدها به عنوان یک مکتب شناخته شد، ابتدا در متن نامهای از هرمان یاکوبی (ایدهآلیست پساکانتی) به فیشته در سال ۱۷۹۹ به کار رفته است. همچنین شهرت این اصطلاح و استفاده عمومی از آن را باید ابداع '''ایوان تورگینیف'''، رمان نویس روس بدانیم. او از این واژه در توصیف شخصیت "بازاروف" در رمان "پدران و پسران" برای اولینبار در سطح غیر تخصصی بهره جست. |
|
| |
|
| کشیش مهدی دیباج رهبر کلیسای انجیلی در روز ۱۶ خرداد ۱۳۷۳ هنگام تردد در مسیر فرودگاه مهرآباد ربوده شد و جسد مثله شدهی وی در منطقهای جنگلی در اطراف تهران کشف شد.<ref>[https://www.iran-efshagari.com/%d9%82%d8%aa%d9%84-%da%a9%d8%b4%db%8c%d8%b4%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%85%d8%b3%db%8c%d8%ad%db%8c-%d8%9b%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d8%af%d8%a7%d9%85%d9%87-%d9%82%d8%aa%d9%84%e2%80%8c%d8%b9%d8%a7%d9%85/ قتل کشیشهای مسیحی ؛در ادامه قتلعام مجاهدین سال ۶۷]</ref>
| | '''نیهیلیسم فلسفی را میتوان به طور عمده به دو شاخه تقسیم کرد''': |
|
| |
|
| مدتی بعد، مقامهای وزرات اطلاعات سه زن را به عنوان اعضای مجاهدین در تلویزیون ظاهر کردند. آنها «اعتراف» کردند که رهبران مسیحی ایران را به دستور مجاهدین کشتهاند و اجساد آنها را قطعه قطعه کرده در فریزر خانهای جا دادهاند. جمهوری اسلامی سپس برای آنها یک دادگاه تشکیل داد.
| | نیهیلیسم معرفت شناختی |
|
| |
|
| بعدها وقتی که جناحهای حکومت جمهوریاسلامی اختلافهایشان بالا گرفت، این موضوع را فاش کردند که قتل اسقفهای مسیحی به وسیله وزارت اطلاعات صورت گرفته است.
| | نیهیلیسم وجود شناختی |
| === علت قتل کشیشها در ایران ===
| |
| علت قتل کشیشهای مسیحی در ایران به خاطر فعالیتهای این کشیشها برای افشاگری در رابطه با نقض حقوق بشر و آزادی اقلیتهای مذهبی، به ویژه مسیحیان در ایران بود که از طرف رژیم ایران تحمل نمیشد. [[وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی|وزارت اطلاعات]] برای مهار این فعالیتها از جهتی این کشیشها را به قتل رساند، و از طرف دیگر میخواست این قتلها را مانند پروندهی انفجار حرم امام رضا متوجه [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین]] کرده و آنها را در جهان، متهم به تروریسم کند.
| |
|
| |
|
| طی گزارشهایی که بعدها در جریان نزاعهای باندی در ایران افشا گردید، معلوم شد که رژیم ایران میخواست با یک تیر دو نشان بزند؛ از یک طرف مجاهدین خلق را در اروپا و سایر نقاط جهان به تروریسم محکوم کند و از طرف دیگر خود را قربانی تروریسم مجاهدین نشان دهد.
| | متفکرانی که معتقد به وجه معرفت شناختی آنند، وجود هرگونه معرفت و بنیان شناختی را منکرند؛ اما در مقابل وجه هستی شناختی نیهیلیسم به یک اعتبار، اساسا جهان خارج و وجود هر چیزی بیرون از ذهن را منکر میشود. (تقریبا نزدیک به همان چیزی که میتوان به برخی ایده آلیستهای افراطی همانند بارکلی نسبت داد.) |
| === جزئیات قتل از زبان عوامل وزارت اطلاعات ===
| | |
| مهدی خزعلی در ۴ شهریور ۱۳۹۵ از قول علی ربیعی «وزیر دولت روحانی» چنین روایت کرد:<blockquote>«یکی از کارهای وحشتناکی که مقامهای امنیتی جمهوری اسلامی کردهاند این بود که سه دختر را طعمه کردند برای اینکه ببینند دو کشیش مسیحی آیا تبشیر و تبلیغ مسیحیت میکنند یا نه، اینها فکر میکردند در همین حد طعمه هستند که بروند و بگویند ما میخواهیم به کیش مسیحیت بیاییم و شما ما را تبشیر کنید، به خانهی آن دو کشیش میروند اما جلوی چشم سه دختر کشیشها کشته میشوند و قطعه قطعه میشوند و داخل یخچال گذاشته میشوند.»</blockquote>خزعلی از قول علی ربیعی ادامه داده و میگوید:<blockquote>«دختران مجبور میشوند مصاحبه کنند و اعتراف کنند که ما از طرف [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین خلق]] ماموریت داشتیم کشیشها را بکشیم و آنها گمان میکنند برای آزادی این مصاحبه را باید انجام دهند، به آنها قول داده بودند، اما امنیتیها از لو رفتن ماجرا میترسند و حکم اعدام هر سه طعمه را امضا میکنند اما بعدها به ۱۵ سال حبس متهم میشوند»<ref>[https://mohabatnews.com/?p=27011 قتل های زنجیره ای «کشیشان مسیحی» به روایت وزیر پیشین کار جمهوری اسلامی-آژانس خبری مسیحیان ایران]</ref>.</blockquote>
| | نیهیلیسم سیاسیاجتماعی |
| === اعتراف یوسفی اشکوری ===
| | |
| در روزنامه عصر آزادگان به نقل از یوسفی اشکوری درمورد قتل کشیشهای مسیحی نوشته شد:<blockquote>«وقتی بنا به گفته گنجی کشیشان مسیحی با آن طرز فجیع کشته میشوند و بعد سه زن زندانی را به تلویزیون میکشانند و اعترافات دروغین آنان را پخش میکنند و بعد با محاکمه قلابی حکم عادلانه و توأم با شفقت اسلامی! صادر میکنند، آیا باز این عملیات محفلی و مربوط به چهار نفر بوده است؟… با اینکه مدتهاست (حداقل از یک سال پیش) از انجام قتلهای متعدد سیاسی در طول یک دهه گذشته بهوسیله برخی از اعضا یا عوامل وزارت اطلاعات یا احتمالا نهادهای دیگر سخن میرود (قتلهایی که به گفته برادر رئیسجمهور به حدود ۸۰ فقره میرسد) اما چرا تاکنون هیچ مقام رسمی در این زمینه اظهارنظر نکرده است؟… البته در مقابل این سکوت، شواهد و قرائنی دال بر صحت این مدعا وجود دارد که ازجمله میتوان به سخنان مشهور روحالله حسینیان اشاره کرد. ایشان صریحا اعلام کرد سعید امامی معتقد به گردن زدن تمامی مخالفان بوده و در داخل و خارج صدها عملیات (آدمکشی) داشته است».</blockquote>
| | در کنار این تقسیمها گونه دیگری از نیهیلیسم همواره در ساحت عمومی جامعه بروز و ظهور بیشتری داشته است. این شاخه که آن را میتوان نیهیلیسم سیاسیاجتماعی نامید که از سال ۱۸۶۰ تا حوالی انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ در صحنه سیاست روسیه روی کار بوده است. آنچه را که میتوان شاخصه اصلی این مکتب در جهت سیاسی آن بدانیم، به چالش کشیدن قدرت کلیسا با رد کردن ماهیت دوگانه انسان مشتمل بر روح و بدن و همچنین از طرف دیگر قدرتهای سکولار با نفی حقوق الهی حاکمان است. به بیان دقیقتر این گروه که بعدها دست به ترور و خراب کاری و آشوب نیز زدند، در راه به رسمیت شناختهشدن آزادیهای فردی با هرگونه قدرت و نظام اجتماعی از جمله حکومت، کلیسا و خانواده به مبارزه پرداختند. |
| ==== اطلاع سران جمهوری اسلامی از قتلها ====
| | |
| یوسفی اشکوری ضمن رد این نظریه که قتلها محفلی و توسط عدهای خودسر انجام شده افزود: «اگر این مدعیات درست باشد و آدمکشیهایی در این سطح و با این تنوع (ازنظر تیپ فکری و سیاسی و جهات دیگر قربانیان) آن هم در طول حداقل یک دهه رویداده باشد، آیا در این صورت بازهم میتوان قتلها را «محفلی» و آدمکشان را «خودسر» و انگیزههای آنان را «ضربه زدن بهنظام» دانست؟ بدیهی است که حوزه تصمیم و عمل از محدوده چند جوان خودسر و گردآمده در یک محفل کاملا شخصی بسیار فراتر بوده و با هیچ منطقی نمیتوان پذیرفت که قاتلان محدود مثلا چهار، پنجنفره در طول یک دهه پیوسته آدم کشته و دهها و احتمالا صدها نفر را در داخل و خارج به قتل رساندهاند تا بهنظام ضربه بزنند. این چگونه ضربه زدنی بهنظام بوده است که تمامی مقتولان از «دگراندیشان و مخالفان (واقعی یا توهمی) بودهاند؟ آیا تمامی این تصمیمها و عملیات بهوسیله سعید امامی صورت گرفته است؟ آیا میتوان قبول کرد مسئولان کشور از این عملیات بیاطلاع بودهاند؟… وقتی صریحا اعلام میشود امامی عقیده داشته که باید گردن همه مخالفان را زد و عملا نیز این کار را میکرده است. آیا باز میتوان پذیرفت که هیچ مقامی از آن اطلاع نداشته است راستی چه کسی باید به این پرسشها پاسخ گوید؟»
| | '''ویژگی اصلی نیهیلیسم''' |
| | |
| | ایده اصلی |
| | |
| | نیهیلیسم را در بادی امر باید بیشتر یک احساس و نه یک فلسفهی تام و کامل دانست. اهمیت این نکته در آن است که شاید اصلیترین مدعای نیهیلیستها رد هرگونه فلسفه و معرفت علمیست. نیهیلیسم با اعتقاد به بیپایه و اساسبودن چیزها و همچنین تببین بیارتباطی آنها سعی در القای نوعی شکاکیت مدرن را دارد. همچنین باید نقش بدبینی را به عنوان چاشنی این رویکرد لحاظ کرد. چنان که آرتور شوپنهاور، معروف به فیلسوف بدبین در جایی میگوید: ما موجوداتی بیمعنا هستیم. |
| | |
| | مولفهها |
| | |
| | به طور کلی برای هرگونه رویکرد نیهیلیستی مولفههایی از جمله نداشتن هدف اجتماعی، شکاکیت افراطی، بیاعتنایی به جهان، بیاعتقادی به هدفدار بودن دنیا، خود فراموشی، نفرتداشتن از حیات اجتماعیفرهنگی، اظهار عجز درباره توانایی ذهن آدمی و .. را میتوان نام برد. |
| | |
| | '''شروع یک ایده نهیلیستی''' |
| | |
| | درباره شروع یک ایده نیهیلیستی و در ادامه آن یک مکتب، میتوان نوعی سرخوردگی و وازدگی از نظم و نظام اجتماعی را مشاهده کرد. این وازدگی عموما منجر به ناتوانی در هضم یا پذیرش ارزشها و در نهایت انکار آن ارزشها میشود، به طوری که مثلا در ابتدا عصیان و هجمه مکاتب نوظهوری در ضدیت با هر نگرشی (مثلا ضد هنر) را در برمیگیرد. همین رویکرد و به طور کلیتر، رویکرد اومانیستی (انسانگرایانه)، در مقابل مدرنیته و پیدایش ماشین و ابزاریشدن زندگی غربی مسئلهای تحت عنوان "بازگشت انسان به خود" را مطرح میکند. |
| | |
| | نیچه و نیهیلیسم |
| | |
| | نیچه در کتاب ارادهی معطوف به قدرت (will too power) با ذکر این جمله که نیهیلیسم دم در ایستاده است، از فاجعهای عظیم در دو سده آینده سخن میگوید که آن همان نیهیلیسم است. او علل گرایش به نیهیلیسم را نه فساد و مشکلات اجتماعی بلکه شک در ارزشهای اخلاقی با افول مسیحیت میداند، اما فلسفه نیچه با نیهیلیسم تمام نمیشود. او اگر چه پیامبر ظهور نیهیلیسم در تمامی وجوه زندگی انسان بود، نیهیلیسم را مقدمهای برای طرحی نو میدانست. او معتقد بود که تا زمانی که انسان طعم نیهیلیسم را نچشد متوجه ارزش این ارزشهای اخلاقی نشده و نمیتواند به ارزشهای جدیدی متعهد شود. اینجاست که نیچه با به کارگیری اصطلاح باز ارزش گذاری ارزشها (revaluation of all values) سعی در ایجاد طرحی نو دارد. |
| | |
| | نیهیلیسم در ایران |
| | |
| | '''صادق هدایت''' را بیگمان باید شناخته شدهترین نویسنده ایرانی منسوب به نیهیلیسم دانست. در مورد جهانبینی صادق هدایت و ارتباط آن با نیهیلیسم دو دیدگاه عمده وجود دارد: |
| | |
| | عدهای معتقدند زندگی انسان در نگاه صادق هدایت بیمعنا، پوچ و خالی از هرگونه هدف معقولی است. با پذیرش این دیدگاه اساسا باید صادق هدایت را یک نیهیلیست بدانیم. |
| | |
| | عدهای دیگر اما معتقدند هدایت زندگی را پوچ و عبث نمیدانست، بلکه او زندگی زمانهاش را و شرایط اجتماعی/ فرهنگی/ سیاسی زمانهاش را ناامیدکننده و بیهوده میدانست که دست به خودکشی زده است. عبدالعلی دستغیب در کتاب "نقد آثار صادق هدایت" مفصلا و با ذکر شاهد مثال از این دیدگاه دفاع میکند. |
| | |
| | به هر رو میتوان صادق هدایت را از جمله نویسندگان ایرانی دانست که تحت تاثیر نویسندگان خارجی مثل فرانتس کافکا و آلبرکامو درگیر اندیشههای نیهیلیستی شده اند. |
| | |
| | ابسوردیسم |
| | |
| | واژه ابسورد نیز معادلی برای پوچی و هیچانگاری است. این واژه همچنان قرابتی معنایی با ناهنجار، نامتناسب و نامطبوع دارد. پوچی در ابسوردیسم از این ناهماهنگی به دست میآید که انسان در جستوجوی معنا و هدف زندگی است و جهان سراسر بیمعناست. آلبرکامو در کتاب اسطورهی سیزیف میگوید: ابسورد همانقدر که به انسان مربوط است به جهان نیز مربوط است. اگر اساس این جهان ابسورد باشد، تنها یک مسئله جدی فلسفی وجود دارد و آن خودکشی است. |
|
| |
|
| === قتل برای تحکیم پایههای امنیت ملی ===
| |
| روزنامه ابرار در تاریخ ۵ دی ۱۳۷۸ به نقل از نشریه ارزشها در این رابطه میگوید<blockquote>«طرح به دره افکندن اتوبوس حامل نویسندگان، قتلعام کشیشهای مسیحی، بمبگزاری در حرم امامرضا(ع)،… گوشهای از اقدامهای همکاران و همفکران فلاحیان در وزارت اطلاعات بود که تحت عنوان تحکیم پایههای امنیت ملی انجام میشد... آیا فلاحیان در زمانی که عهدهدار وزارت اطلاعات بود، جز هاشمی رفسنجانی رئیس دیگری داشته است؟»<ref>[https://www.iran-efshagari.com/%d9%82%d8%aa%d9%84-%d8%b3%d9%87-%da%a9%d8%b4%db%8c%d8%b4-%d8%b4%d8%b1%db%8c%d9%81-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86%db%8c-%d9%88-%d9%86%d8%b3%d8%a8%d8%aa-%d8%af%d8%a7%d8%af%d9%86-%d8%a7%db%8c%d9%86/ قتل ۳ کشیش ایرانی-سایت ایران افشاگر]</ref>.</blockquote>
| |
| == منابع == | | == منابع == |
| {{پانویس|۲}}
| | <references /> |