۲٬۳۳۲
ویرایش
کاربر:Abbas/صفحه تمرین1: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات رویداد تاریخی | {{جعبه اطلاعات رویداد تاریخی | ||
|نام رویداد= | |نام رویداد=ایران گیت | ||
|تصویر= | |تصویر=جلد مجله تایم در مورد رسوایی ایران گیت.JPG | ||
|عرض تصویر= | |عرض تصویر= | ||
|زیرنویس=از | |زیرنویس=جلد دو شماره از مجله تایم با موضوع رسوایی ایران گیت | ||
|عناوین دیگر= | |عناوین دیگر=ایران-کنترا، ماجرای مک فارلین | ||
|عاملان= | |عاملان=رونالد ریگان رئیس جمهور سابق آمریکا، رابرت مک فارلین مشاور سابق امنیت ملی آمریکا، سرهنگ اولیور نورث، روح الله خمینی، علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی،محسن کنگرلو، منوچهر قربانی‌فر، | ||
|مکان= | |مکان=ایران و نیکاراگوئه | ||
|زمان= | |زمان=۴ خرداد ۱۳۶۵ | ||
|نتیجه= | |نتیجه=بی‌نتیجه ماندن مذاکرات آمریکا با ایران و رسوایی در ایران و آمریکا | ||
}} | }} | ||
'''ایران گیت''' که به '''ماجرای ایران کنترا''' و '''ماجرای مک فارلین''' نیز معروف است، یک رسوایی سیاسی است که در پی سفر یک هیأت آمریکایی به سرپرستی رابرت مک فارلین مشاور سابق امنیت ملی آمریکا به ایران در ۴ خرداد ۱۳۶۵ رخ داد. | '''ایران گیت''' که به '''ماجرای ایران کنترا''' و '''ماجرای مک فارلین''' نیز معروف است، یک رسوایی سیاسی است که در پی سفر یک هیأت آمریکایی به سرپرستی رابرت مک فارلین مشاور سابق امنیت ملی آمریکا به ایران در ۴ خرداد ۱۳۶۵ رخ داد. | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
به علت تحریم تسلیحاتی ایران، دولت آمریکا از اسرائیل درخواست کرد که در این معاملات نقش واسطه را بازی کند. در واقع سلاح‌های آمریکایی از انبارهای ارتش اسرائیل برای جمهوری اسلامی ارسال می‌شد. پس از افشای ماجرای ایران گیت اسحاق شامیر نخست وزیر اسرائیل در بیانیه‌ای اعلام کرد که دولت اسرائیل تایید می‌کند که به درخواست آمریکا در انتقال تسلیحات به تهران همکاری کرده است و وجه این تجهیزات توسط یک نماینده ایرانی به بانکی در سوئیس واریز شده است.<ref>مک‌فارلین و ماجرای «كيك و كلت» - شریف نیوز</ref> | به علت تحریم تسلیحاتی ایران، دولت آمریکا از اسرائیل درخواست کرد که در این معاملات نقش واسطه را بازی کند. در واقع سلاح‌های آمریکایی از انبارهای ارتش اسرائیل برای جمهوری اسلامی ارسال می‌شد. پس از افشای ماجرای ایران گیت اسحاق شامیر نخست وزیر اسرائیل در بیانیه‌ای اعلام کرد که دولت اسرائیل تایید می‌کند که به درخواست آمریکا در انتقال تسلیحات به تهران همکاری کرده است و وجه این تجهیزات توسط یک نماینده ایرانی به بانکی در سوئیس واریز شده است.<ref>مک‌فارلین و ماجرای «كيك و كلت» - شریف نیوز</ref> | ||
[[پرونده:رابرت مک فارلین.JPG|جایگزین=رابرت مک فارلین مشاور پیشین امنیت ملی ریگان و سرپرست هیأت مذاکره کننده در ماجرای ایران گیت|بندانگشتی|370x370پیکسل|رابرت مک فارلین مشاور پیشین امنیت ملی ریگان و سرپرست هیأت مذاکره کننده در ماجرای ایران گیت]] | |||
طرف ایرانی ملاقات کننده محسن کنگرلو مشاور امنیتی [[میرحسین موسوی]] نخست وزیر وقت ایران بود که به واسطه‌گی منوچهر قربانی فر یک دلال اسلحه با آمریکایی‌ها ارتباط برقرار کرد. در طرف آمریکا نیز مک فارلین مشاور سابق امنیت ملی رونالد ریگان و سرهنگ اولیور نورث از اعضای شورای امنیت ملی آمریکا به عنوان نفرات اصلی حضور داشتند. | طرف ایرانی ملاقات کننده محسن کنگرلو مشاور امنیتی [[میرحسین موسوی]] نخست وزیر وقت ایران بود که به واسطه‌گی منوچهر قربانی فر یک دلال اسلحه با آمریکایی‌ها ارتباط برقرار کرد. در طرف آمریکا نیز مک فارلین مشاور سابق امنیت ملی رونالد ریگان و سرهنگ اولیور نورث از اعضای شورای امنیت ملی آمریکا به عنوان نفرات اصلی حضور داشتند. | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
[[سید علی خامنه ای|خامنه‌ای]] رئیس جمهور وقت، بعدها و پس از لو رفتن ماجرا، ملاقات مقامان ایرانی و آمریکایی از مدت‌ها قبل را تکذیب کرد و مدعی شد که این مذاکرات نه بین مقامات دو کشور بلکه بین دلالان اسلحه و واسطه‌ها بوده است.<ref name=":0" /> | [[سید علی خامنه ای|خامنه‌ای]] رئیس جمهور وقت، بعدها و پس از لو رفتن ماجرا، ملاقات مقامان ایرانی و آمریکایی از مدت‌ها قبل را تکذیب کرد و مدعی شد که این مذاکرات نه بین مقامات دو کشور بلکه بین دلالان اسلحه و واسطه‌ها بوده است.<ref name=":0" /> | ||
[[پرونده:کنگرلو.JPG|جایگزین=محسن کنگرلو مشاور امنیتی دولت میر حسین موسوی و طرف ایرانی مذاکره کننده با هیأت آمریکایی در ماجرای ایران گیت|بندانگشتی|محسن کنگرلو مشاور امنیتی دولت میر حسین موسوی و طرف ایرانی مذاکره کننده با هیأت آمریکایی در ماجرای ایران گیت]] | |||
دولت رونالد ریگان اهداف دیگری را نیز از این ملاقات‌ها و باز شدن باب مذاکره با جمهوری اسلامی دنبال می‌کرد. یکی از اهداف معامله تسلیحاتی با ایران، اختصاص پول حاصل از این معامله برای کمک به شورشیان کنترا بود که مخالف دولت ساندنیست‌ها در نیکاراگوئه بودند. کنگره آمریکا کمک به کنتراها را ممنوع کرده بود، از این جهت دولت آمریکا که حامی کنتراها بود می‌خواست که این ممنوعیت را دور بزند و به همین خاطر اسرائیل را به عنوان واسطه وارد این معامله کرد که این تسلیحات از انبارهای سلاح اسرائیل به ایران منتقل شده و سپس قسمتی از پول حاصل از آن به دست شورشیان کنترا برسد. از طرف دیگر آمریکا بر روی اصلاحات در حکومت ولایت فقیه و روی کار آمدن به اصطلاح میانه‌روها در ایران به خصوص پس از مرگ [[روح‌الله خمینی|خمینی]] سرمایه گذاری کرده بود. آمریکا در پی ایجاد پل ارتباطی با جریان به اصطلاح میانه‌رو در ایران که اکبر هاشمی رفسنجانی را شاخص آن می‌دانست بر‌آمد. | دولت رونالد ریگان اهداف دیگری را نیز از این ملاقات‌ها و باز شدن باب مذاکره با جمهوری اسلامی دنبال می‌کرد. یکی از اهداف معامله تسلیحاتی با ایران، اختصاص پول حاصل از این معامله برای کمک به شورشیان کنترا بود که مخالف دولت ساندنیست‌ها در نیکاراگوئه بودند. کنگره آمریکا کمک به کنتراها را ممنوع کرده بود، از این جهت دولت آمریکا که حامی کنتراها بود می‌خواست که این ممنوعیت را دور بزند و به همین خاطر اسرائیل را به عنوان واسطه وارد این معامله کرد که این تسلیحات از انبارهای سلاح اسرائیل به ایران منتقل شده و سپس قسمتی از پول حاصل از آن به دست شورشیان کنترا برسد. از طرف دیگر آمریکا بر روی اصلاحات در حکومت ولایت فقیه و روی کار آمدن به اصطلاح میانه‌روها در ایران به خصوص پس از مرگ [[روح‌الله خمینی|خمینی]] سرمایه گذاری کرده بود. آمریکا در پی ایجاد پل ارتباطی با جریان به اصطلاح میانه‌رو در ایران که اکبر هاشمی رفسنجانی را شاخص آن می‌دانست بر‌آمد. | ||
کمتر از یک سال از آغاز معاملات پنهانی بین آمریکا و جمهوی اسلامی، در ۴خرداد ۱۳۶۵ رابرت مک فارلین به همراه سرهنگ اولیور نورث، جرج کیو از شورای امنیت ملی آمریکا، هوارد تیچر مسئول تحویل پول به کنتراها و امیرام نیز از مقامات سرویس امنیتی اسرائیل با پاسپورت ایرلندی با یک هواپیما حاوی تسلیحات و قطعات مورد نیاز ایران که قبلا بر سر آن توافق شده بود، به سوی تهران پرواز کردند.<ref name=":0" /> به رغم ادعای مقامات جمهوری اسلامی که گفتند از سفر هیأت آمریکایی اطلاع نداشتند، آمریکائی‌ها سفر هیأت خود را به اطلاع مقامات ایرانی رسانده بودند و سران جمهوری اسلامی از این سفر اطلاع داشتند.<ref name=":3">«می‌توانستیم مسئله جنگ را حل کنیم» مصاحبه روزنامه شرق با محسن کنگرلو - ۱۳ دی ۹۳ ص ۷</ref> هاشمی رفسنجانی درمصاحبه با روزنامه کیهان در ۱۳۸۲، که بعدها در کتاب «بی‌پرده با هاشمی رفسنجانی» چاپ شد بر اطلاع [[روح‌الله خمینی|خمینی]] و سران سه قوه از قرار سفر یک هیأت آمریکایی به ایران تاکید کرده است.<ref name=":1" /> | کمتر از یک سال از آغاز معاملات پنهانی بین آمریکا و جمهوی اسلامی، در ۴خرداد ۱۳۶۵ رابرت مک فارلین به همراه سرهنگ اولیور نورث، جرج کیو از شورای امنیت ملی آمریکا، هوارد تیچر مسئول تحویل پول به کنتراها و امیرام نیز از مقامات سرویس امنیتی اسرائیل با پاسپورت ایرلندی با یک هواپیما حاوی تسلیحات و قطعات مورد نیاز ایران که قبلا بر سر آن توافق شده بود، به سوی تهران پرواز کردند.<ref name=":0" /> به رغم ادعای مقامات جمهوری اسلامی که گفتند از سفر هیأت آمریکایی اطلاع نداشتند، آمریکائی‌ها سفر هیأت خود را به اطلاع مقامات ایرانی رسانده بودند و سران جمهوری اسلامی از این سفر اطلاع داشتند.<ref name=":3">«می‌توانستیم مسئله جنگ را حل کنیم» مصاحبه روزنامه شرق با محسن کنگرلو - ۱۳ دی ۹۳ ص ۷</ref> هاشمی رفسنجانی درمصاحبه با روزنامه کیهان در ۱۳۸۲، که بعدها در کتاب «بی‌پرده با هاشمی رفسنجانی» چاپ شد بر اطلاع [[روح‌الله خمینی|خمینی]] و سران سه قوه از قرار سفر یک هیأت آمریکایی به ایران تاکید کرده است.<ref name=":1" /> | ||
[[پرونده:کنفرانس خبری هاشم رفسنجانی در مورد سفر مک فارلین به ایران.JPG|جایگزین=کنفرانس خبری هاشمی رفسنجانی در مورد ایران گیت|بندانگشتی|کنفرانس خبری هاشمی رفسنجانی در مورد سفر مک فارلین به ایران که در آن انجیلی که ریگان آن‌را برای خمینی امضا کرده را نشان می‌دهد - سال ۱۳۶۶]] | |||
هیأت آمریکایی به عنوان نشانه‌ی حسن نیت یک کیک به شکل کلید و یک قبضه کلت و یک جلد انجیل که رونالد ریگان آن را به عنوان یادگاری برای [[روح‌الله خمینی|خمینی]] امضا کرده بود همراه آورده بودند.<ref name=":0" /> پس از فرود آمدن هواپیمای آمریکایی در فرودگاه اعضای هیأت آمریکایی به هتل استقلال تهران (هیلتون سابق) منتقل شدند. هیچ یک از سران جمهوری اسلامی بر خلاف توافقات قبلی حاضر به ملاقات با هیأت آمریکایی نشد. در واقع [[روح‌الله خمینی|خمینی]] که با شعار ضد امپریالیستی و ضد آمریکایی روی کار آمده بود از ترس از دست دادن وجهه خود و بر ملا شدن معامله با آمریکا که آن‌را شیطان بزرگ می‌نامید مقامات رده بالای نظام را از دیدار با نمایندگان هیأت آمریکایی منع کرد. | هیأت آمریکایی به عنوان نشانه‌ی حسن نیت یک کیک به شکل کلید و یک قبضه کلت و یک جلد انجیل که رونالد ریگان آن را به عنوان یادگاری برای [[روح‌الله خمینی|خمینی]] امضا کرده بود همراه آورده بودند.<ref name=":0" /> پس از فرود آمدن هواپیمای آمریکایی در فرودگاه اعضای هیأت آمریکایی به هتل استقلال تهران (هیلتون سابق) منتقل شدند. هیچ یک از سران جمهوری اسلامی بر خلاف توافقات قبلی حاضر به ملاقات با هیأت آمریکایی نشد. در واقع [[روح‌الله خمینی|خمینی]] که با شعار ضد امپریالیستی و ضد آمریکایی روی کار آمده بود از ترس از دست دادن وجهه خود و بر ملا شدن معامله با آمریکا که آن‌را شیطان بزرگ می‌نامید مقامات رده بالای نظام را از دیدار با نمایندگان هیأت آمریکایی منع کرد. | ||
بنا به روایت رسانه‌ها و منابع حکومتی جمهوی اسلامی فریدون وردی نژاد مسئول وقت اطلاعات سپاه و محمد علی هادی به نمایندگی از مجلس با هیأت آمریکایی دیدار کردند.<ref name=":0" /> روایت‌های دیگری نیز از این واقعه وجود دارد. از جمله سید محمد خامنه‌ای گفته است رفسنجانی در جلسه غیر علنی مجلس نگفته که یا هیأت آمریکایی دیدار نکردند، بلکه گفته است ، حیف که نگذاشتند کار به آخر برسد.<ref name=":3" /> در مستندی که گروه‌های موسوم به اصولگرا با عنوان «من روحانی هستم» در دی ماه ۱۳۹۲ منتشر کردند، به نقل از خاطرات هاشمی رفسنجانی آمده است که [[حسن روحانی]] از طرف هاشمی طرف مذاکره با آمریکائی‌ها بوده است.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=pOcJ208KTbs مستند من روحانی هستم - یوتیوب]</ref> | بنا به روایت رسانه‌ها و منابع حکومتی جمهوی اسلامی فریدون وردی نژاد مسئول وقت اطلاعات سپاه و محمد علی هادی به نمایندگی از مجلس با هیأت آمریکایی دیدار کردند.<ref name=":0" /> روایت‌های دیگری نیز از این واقعه وجود دارد. از جمله سید محمد خامنه‌ای گفته است رفسنجانی در جلسه غیر علنی مجلس نگفته که یا هیأت آمریکایی دیدار نکردند، بلکه گفته است ، حیف که نگذاشتند کار به آخر برسد.<ref name=":3" /> در مستندی که گروه‌های موسوم به اصولگرا با عنوان «من روحانی هستم» در دی ماه ۱۳۹۲ منتشر کردند، به نقل از خاطرات هاشمی رفسنجانی آمده است که [[حسن روحانی]] از طرف هاشمی طرف مذاکره با آمریکائی‌ها بوده است.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=pOcJ208KTbs مستند من روحانی هستم - یوتیوب]</ref> | ||
[[پرونده:سخنرانی دادستان کل ادمیس.JPG|جایگزین=کنفرانس خبری ریگان در مورد ایران گیت|بندانگشتی|کنفرانس خبری رونالد ریگان و ادمیس دادستان کل آمریکا در ۲۵ نوامبر ۱۹۸۶ درباره‌ی ماجرای ایران کنترا]] | |||
هیأت آمریکایی پس از چند روز معطلی در تهران بدون نتیجه به آمریکا بازگشت. البته محموله‌ی سلاح تحویل ایران گردید. چند ماه پس از ماجرای سفر مک فارلین به ایران مذاکرات با آمریکا برای خرید تسلیحات از کانال دیگری از سر گرفته شد.<ref name=":1" /> | هیأت آمریکایی پس از چند روز معطلی در تهران بدون نتیجه به آمریکا بازگشت. البته محموله‌ی سلاح تحویل ایران گردید. چند ماه پس از ماجرای سفر مک فارلین به ایران مذاکرات با آمریکا برای خرید تسلیحات از کانال دیگری از سر گرفته شد.<ref name=":1" /> | ||
== افشای ماجرا در ایران == | == افشای ماجرا در ایران == | ||
[[پرونده:ریگان درکنفرانس خبری پس از اعلام گزارش کمیسیون تاور.JPG|جایگزین=کنفرانس خبری کمیسیون تاور و ارائه گزارش نهایی در مورد رسوایی ایران گیت|بندانگشتی|کنفرانس خبری کمیسیون تاور و ارائه گزارش نهایی در مورد رسوایی ایران گیت]] | |||
در ماجرای مک فارلین و معامله سلاح با ایران توافق شده بود که قیمت تسلیحات تحویل داده شده به ایران که ۲۱ میلیون دلار بود پس از چند روز به آمریکائی‌ها پرداخت شود. [[حسن روحانی]] که آن زمان جانشین هاشمی رفسنجانی در فرماندهی جنگ بود و مسئولیت تایید پرداخت‌های خرید تسلیحات را به عهده داشت پول یک محموله از سلاح‌ها را به منوچهر قربانی فر پرداخت نکرد. مبلغی که به آمریکائی‌ها داده شد ۱۴ میلیون دلار بود. استدلال روحانی این بود که آمریکائی‌ها سلاح‌ها را گران حساب کرده‌اند. منوچهر قربانی فر نامه‌هایی را در این‌باره به محسن کنگرلو فرستاد و از این موضوع شکایت کرد اما نتیجه‌ای نگرفت.<ref name=":1" /> قربانی فر کپی نامه‌های خود به کنگرلو را از طریق فتح‌الله امید نجف آبادی برای آیت‌الله منتظری ارسال کرد و ماجرا را با او در میان گذاشت. تا قبل از آن ماجرای سفر مک فارلین به ایران مخفی مانده بود.<ref>کتاب خاطرات منتظری</ref> سید مهدی هاشمی مسئول نهاد نهضت‌های آزادی‌بخش سپاه که برادرش داماد منتظری بود ماجرا را به سرتیپ ایاد محمود کاردار سفارت سوریه در تهران خبر می‌دهد و او نیز از طریق عناصر وابسته به خود که در سوریه و لبنان مستقر بودند، ماجرا را به حسن صبرا سردبیر روزنامه الشراع لبنان که با او آشنایی داشت اطلاع می‌دهد. روزنامه‌ی الشراع شرح ماجرای سفر مک فارلین و معامله سلاح را در روز ۱۱ آبان ۱۳۶۵ شمسی منتشر کرد. سید مهدی هاشمی در زمان افشای ماجرای مک فارلین در روزنامه‌ی الشراع به جرم خیانت در زندان بود و پس از مدتی اعدام شد.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=t4ZHbsfQBOs مصاحبه بی بی سی با حسن صبرا - یوتیوب]</ref> پس از بر ملا شدن سفر مک فارلین، [[روح‌الله خمینی|خمینی]] به هاشمی رفسنجانی ماموریت می‌دهد که قبل از لو رفتن ابعاد ماجرا و برای جلوگیری از رسوایی، در راهپیمایی ۱۳ آبان که به مناسبت سالروز [[گروگان گیری در سفارت آمریکا|گروگان‌گیری در سفارت آمریکا]] انجام می‌شود روایت جمهوری اسلامی را از ماجرای مک فارلین ارائه دهد. هاشمی رفسنجانی در سخنرانی خود در روز ۱۳ آبان ۶۵ در شرح ماجرا گفت که مقامات ایران از سفر هیات آمریکایی اطلاع نداشتند و غافلگیر شدند. هاشمی در سخنان خود مقامات آمریکایی را تقبیح کرد.<ref name=":0" /> | در ماجرای مک فارلین و معامله سلاح با ایران توافق شده بود که قیمت تسلیحات تحویل داده شده به ایران که ۲۱ میلیون دلار بود پس از چند روز به آمریکائی‌ها پرداخت شود. [[حسن روحانی]] که آن زمان جانشین هاشمی رفسنجانی در فرماندهی جنگ بود و مسئولیت تایید پرداخت‌های خرید تسلیحات را به عهده داشت پول یک محموله از سلاح‌ها را به منوچهر قربانی فر پرداخت نکرد. مبلغی که به آمریکائی‌ها داده شد ۱۴ میلیون دلار بود. استدلال روحانی این بود که آمریکائی‌ها سلاح‌ها را گران حساب کرده‌اند. منوچهر قربانی فر نامه‌هایی را در این‌باره به محسن کنگرلو فرستاد و از این موضوع شکایت کرد اما نتیجه‌ای نگرفت.<ref name=":1" /> قربانی فر کپی نامه‌های خود به کنگرلو را از طریق فتح‌الله امید نجف آبادی برای آیت‌الله منتظری ارسال کرد و ماجرا را با او در میان گذاشت. تا قبل از آن ماجرای سفر مک فارلین به ایران مخفی مانده بود.<ref>کتاب خاطرات منتظری</ref> سید مهدی هاشمی مسئول نهاد نهضت‌های آزادی‌بخش سپاه که برادرش داماد منتظری بود ماجرا را به سرتیپ ایاد محمود کاردار سفارت سوریه در تهران خبر می‌دهد و او نیز از طریق عناصر وابسته به خود که در سوریه و لبنان مستقر بودند، ماجرا را به حسن صبرا سردبیر روزنامه الشراع لبنان که با او آشنایی داشت اطلاع می‌دهد. روزنامه‌ی الشراع شرح ماجرای سفر مک فارلین و معامله سلاح را در روز ۱۱ آبان ۱۳۶۵ شمسی منتشر کرد. سید مهدی هاشمی در زمان افشای ماجرای مک فارلین در روزنامه‌ی الشراع به جرم خیانت در زندان بود و پس از مدتی اعدام شد.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=t4ZHbsfQBOs مصاحبه بی بی سی با حسن صبرا - یوتیوب]</ref> پس از بر ملا شدن سفر مک فارلین، [[روح‌الله خمینی|خمینی]] به هاشمی رفسنجانی ماموریت می‌دهد که قبل از لو رفتن ابعاد ماجرا و برای جلوگیری از رسوایی، در راهپیمایی ۱۳ آبان که به مناسبت سالروز [[گروگان گیری در سفارت آمریکا|گروگان‌گیری در سفارت آمریکا]] انجام می‌شود روایت جمهوری اسلامی را از ماجرای مک فارلین ارائه دهد. هاشمی رفسنجانی در سخنرانی خود در روز ۱۳ آبان ۶۵ در شرح ماجرا گفت که مقامات ایران از سفر هیات آمریکایی اطلاع نداشتند و غافلگیر شدند. هاشمی در سخنان خود مقامات آمریکایی را تقبیح کرد.<ref name=":0" /> | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۹: | ||
== رسوایی در آمریکا == | == رسوایی در آمریکا == | ||
قبل از ایران در آمریکا این ماجرا فاش شد. ماجرا از این قرار بود که روز ۵ اکتبر۱۹۸۶(۱۲ مهر ۱۳۶۵) یک هواپیمای باری که برای شورشیان راست‌گرای کنترا (مخالفان دولت ساندنیست‌ها در نیکاراگوئه) سلاح حمل می‌کرد، توسط ساندنیست‌ها سقوط کرد. تنها بازمانده‌ی این سانحه به نام یوجین هسنفیوز قبل از اینکه توسط سیا آزاد شده و بازگردانده شود، در مصاحبه‌ای تلویزیونی عملیات مخفی سیا و کاخ سفید برای کمک به کنتراها را که توسط کنگره آمریکا ممنوع شده بود فاش کرد.<ref name=":4">[http://tarikhirani.ir/fa/news/7962/%D9%81%D8%B1%D8%B5%D8%AA-%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7 فرصت سوخته ایران کنترا - سایت ناریخ ایرانی]</ref> | قبل از ایران در آمریکا این ماجرا فاش شد. ماجرا از این قرار بود که روز ۵ اکتبر۱۹۸۶(۱۲ مهر ۱۳۶۵) یک هواپیمای باری که برای شورشیان راست‌گرای کنترا (مخالفان دولت ساندنیست‌ها در نیکاراگوئه) سلاح حمل می‌کرد، توسط ساندنیست‌ها سقوط کرد. تنها بازمانده‌ی این سانحه به نام یوجین هسنفیوز قبل از اینکه توسط سیا آزاد شده و بازگردانده شود، در مصاحبه‌ای تلویزیونی عملیات مخفی سیا و کاخ سفید برای کمک به کنتراها را که توسط کنگره آمریکا ممنوع شده بود فاش کرد.<ref name=":4">[http://tarikhirani.ir/fa/news/7962/%D9%81%D8%B1%D8%B5%D8%AA-%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7 فرصت سوخته ایران کنترا - سایت ناریخ ایرانی]</ref> | ||
[[پرونده:اولیور نورث در جلسه استماع کنگره.JPG|جایگزین=سرهنگ اولیور نورث از عاملان رسوایی ایران گیت|بندانگشتی|سرهنگ اولیور نورث عضو شورای امنیت ملی آمریکا و عضو ارشد مذاکره کننده در ماجرای ایران گیت در جلسه استماع کنگره ]] | |||
در زمان افشای این خبر چندین ماه از سفر ناکام مک فارلین و الیور نورث به تهران می‌گذشت. آنان بار دیگر مذاکره با نمایندگان جمهوری اسلامی را در اروپا از سر گرفته بودند. پس از اطلاع از این ماجرا هر دو آنها، مذاکرات با ایرانی‌ها را ناتمام گذاشته و به واشنگتن بازگشتند. یک ماه بعد که خبر سفر هیات آمریکایی به ایران در روزنامه الشراع منتشر شد رسوایی بزرگی را در آمریکا به بار آورد. در۲۵ نوامبر۱۹۸۶ (۴ آذز۱۳۶۵) رونالد ریگان رئیس جمهور آمریکا و اد میس دادستان کل رسما ماجرای ایران کنترا را فاش کردند. ریگان به ارسال سلاح به ایران اعتراف کرد و از برکناری دریاسالار جان پویند کستر، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و دستیارش سرهنگ الیور نورث خبر داد. اد میس نیز درباره‌ی دو عملیات مخفی فروش سلاح به ایران و ارسال سود آن برای کنتراها بیشتر توضیح داد. در این ماجرا فاش شد که اولیور نورث با همکاری سیا ترتیبی داده که سود حاصل از معامله سلاح با ایران به شورشیان کنترا اختصاص داده شود. این رسوایی در آمریکا به ایران گیت یا ایران - کنترا معروف شد.<ref name=":4" /> | در زمان افشای این خبر چندین ماه از سفر ناکام مک فارلین و الیور نورث به تهران می‌گذشت. آنان بار دیگر مذاکره با نمایندگان جمهوری اسلامی را در اروپا از سر گرفته بودند. پس از اطلاع از این ماجرا هر دو آنها، مذاکرات با ایرانی‌ها را ناتمام گذاشته و به واشنگتن بازگشتند. یک ماه بعد که خبر سفر هیات آمریکایی به ایران در روزنامه الشراع منتشر شد رسوایی بزرگی را در آمریکا به بار آورد. در۲۵ نوامبر۱۹۸۶ (۴ آذز۱۳۶۵) رونالد ریگان رئیس جمهور آمریکا و اد میس دادستان کل رسما ماجرای ایران کنترا را فاش کردند. ریگان به ارسال سلاح به ایران اعتراف کرد و از برکناری دریاسالار جان پویند کستر، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و دستیارش سرهنگ الیور نورث خبر داد. اد میس نیز درباره‌ی دو عملیات مخفی فروش سلاح به ایران و ارسال سود آن برای کنتراها بیشتر توضیح داد. در این ماجرا فاش شد که اولیور نورث با همکاری سیا ترتیبی داده که سود حاصل از معامله سلاح با ایران به شورشیان کنترا اختصاص داده شود. این رسوایی در آمریکا به ایران گیت یا ایران - کنترا معروف شد.<ref name=":4" /> | ||