۸٬۸۴۰
ویرایش
کاربر:Safa/3صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
== تاریخچه‌ی اوکراین == | == تاریخچه‌ی اوکراین == | ||
اوکراین در دوران نوسنگی دارای فرهنگ کوکوتنی - تریپلی بود و در عصر آهن محل سکونت کیمریها، سرمتی‌ها و سکاها بود. پس از آن مستعمره یونان، روم باستان و امپراطور روم شرقی شد. در جنگ جهانی دوم این کشور از ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۴ در اشغال آلمان بود. ۲۳ اوت ۱۹۹۱ اوکراین استقلال خود را اعلام کرد. پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی اوکراین دومین کشور قدرتمند پس از زوسیه بود اما از نظر وسعت از قزاقستان کمتر بود و در مقام سوم قرار داشت. پس از استقلال از شوروی در سال ۱۹۹۱ تا به امروز سیاستمداران اوکراینی در یک وضعیت نا‌متعادل بین انتخاب یکسویه غرب و یا گرایش به روسیه بودند که این هم بدلیل ترکیب جمعیتی اوکراین است. اوکراین به لحاظ ویژگی‌های جمعیتی و زبانی، به دو بخش تقسیم شده است: یک بخش ساکنان قسمت‌های شرقی و جنوبی اوکراین باضافه‌ی شبه جزیرة کریمه و شهر سواستوپل است که اکثراً روس زبان و بیشتر ارتدوکس هستند که سخت طرفدار روسیه‌اند. دسته دیگر، ساکنان قسمت‌های غربی اوکراین‌اند که بیشتر کاتولیک و طرفدار نزدیکی روابط با غرب هستند. علاوه بر این‌ها نزدیکی جغرافیایی اوکراین با آلمان و لهستان این کشور را به یکی از مهمترین کانون‌های تنش بین ابر قدرت‌ها (روسیه و آمریکا) تبدیل کرده است. | اوکراین در دوران نوسنگی دارای فرهنگ کوکوتنی - تریپلی بود و در عصر آهن محل سکونت کیمریها، سرمتی‌ها و سکاها بود. پس از آن مستعمره یونان، روم باستان و امپراطور روم شرقی شد. در جنگ جهانی دوم این کشور از ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۴ در اشغال آلمان بود. ۲۳ اوت ۱۹۹۱ اوکراین استقلال خود را اعلام کرد. پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی اوکراین دومین کشور قدرتمند پس از زوسیه بود اما از نظر وسعت از قزاقستان کمتر بود و در مقام سوم قرار داشت. پس از استقلال از شوروی در سال ۱۹۹۱ تا به امروز سیاستمداران اوکراینی در یک وضعیت نا‌متعادل بین انتخاب یکسویه غرب و یا گرایش به روسیه بودند که این هم بدلیل ترکیب جمعیتی اوکراین است. اوکراین به لحاظ ویژگی‌های جمعیتی و زبانی، به دو بخش تقسیم شده است: یک بخش ساکنان قسمت‌های شرقی و جنوبی اوکراین باضافه‌ی شبه جزیرة کریمه و شهر سواستوپل است که اکثراً روس زبان و بیشتر ارتدوکس هستند که سخت طرفدار روسیه‌اند. دسته دیگر، ساکنان قسمت‌های غربی اوکراین‌اند که بیشتر کاتولیک و طرفدار نزدیکی روابط با غرب هستند. علاوه بر این‌ها نزدیکی جغرافیایی اوکراین با آلمان و لهستان این کشور را به یکی از مهمترین کانون‌های تنش بین ابر قدرت‌ها (روسیه و آمریکا) تبدیل کرده است. آمریکا با هدف برقراری هژمونی خود در صدد غربی سازی اوکراین و مقابله با نفوذ سنتی روسیه در این کشور است. بحران اوکراین جدیترین تنش در روابط مسکو و غرب بعد از جنگ سرد و جنگ‌جهانی دوم به حساب می‌آید. ریشه بحران اوکراین با انقلاب نارنجی سال ۲۰۰۴ نزج گرفت و پس از طی مراحلی به وضعیت کنونی رسید. بحران سال ۲۰۱۴ اوکراین ابتداً یک مساله داخلی بود اما باتوجه به موقعیت راهبردی این کشور تبدیل به یک چالش بین‌المللی شد. پیامدهای بحران اوکراین سراسر اروپا را در بر می‌گیرد. | ||
آمریکا با هدف برقراری هژمونی خود در صدد غربی سازی اوکراین و مقابله با نفوذ سنتی روسیه در این کشور است. بحران اوکراین جدیترین تنش در روابط مسکو و غرب بعد از جنگ سرد و جنگ‌جهانی دوم به حساب می‌آید. ریشه بحران اوکراین با انقلاب نارنجی سال ۲۰۰۴ نزج گرفت و پس از طی مراحلی به وضعیت کنونی رسید. بحران سال ۲۰۱۴ اوکراین ابتداً یک مساله داخلی بود اما باتوجه به موقعیت راهبردی این کشور تبدیل به یک چالش بین‌المللی شد. پیامدهای بحران اوکراین سراسر اروپا را در بر می‌گیرد. | |||
=== جغرافیای سیاسی اوکراین === | === جغرافیای سیاسی اوکراین === | ||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۰۸: | ||
[[پرونده:اوکراین ۳.JPG|بندانگشتی|'''نقشه مناطق درگیری در اوکراین''']] | [[پرونده:اوکراین ۳.JPG|بندانگشتی|'''نقشه مناطق درگیری در اوکراین''']] | ||
در حال حاضر اتحادیه اروپا تقریباً ۱۸٫۷ تریلیون فوت مکعب گاز در سال مصرف می‌کند که ۱۶٪ آن از خاک اوکراین ترانزیت می‌شود. پس عجیب نیست که این کشور فقیر (از نظر مالی) تا این اندازه مهم است و همین اهمیت است که جامعه اوکراین را دچار دودستگی کرد. | در حال حاضر اتحادیه اروپا تقریباً ۱۸٫۷ تریلیون فوت مکعب گاز در سال مصرف می‌کند که ۱۶٪ آن از خاک اوکراین ترانزیت می‌شود. پس عجیب نیست که این کشور فقیر (از نظر مالی) تا این اندازه مهم است و همین اهمیت است که جامعه اوکراین را دچار دودستگی کرد. | ||
اوکراین وابستگی بالایی به نفت و گاز روسیه دارد .روسیه حدود نیمی از نفت و بیش از دو سوم گاز اوکراین را تأمین می‌کند و از آن به عنوان ابزاری برای تشویق حاکمان کیف برای اتحاد سیاسی و اقتصادی با مسکو استفاده می‌کند. همچنین، ۸۰ درصد گاز صادراتی روسیه به اروپا از خاک اوکراین میگذرد. در اول آوریل ۲۰۱۴، روسیه قیمت گاز صادراتی به اوکراین را ۴۴ درصد افزایش داد. به طوری که قیمت آن از گازی که به بعضی از کشورهای اروپای غربی صادر می‌کرد، بیشتر شد. حتی پس از آن برای اعمال فشار بیشتر بر اوکراین، پوتین اعلام کرد که کیف باید بدهی‌های معوق خود به روسیه را در همان ماه تسویه نماید و باید بهای گازی که در آینده مورد استفاده قرار می‌گیرد را نیز پیش پرداخت نماید. | |||
=== نظام حکومتی اوکراین === | === نظام حکومتی اوکراین === | ||
| خط ۱۲۵: | خط ۱۲۵: | ||
از سال ۲۰۰۴ اختلافات بر سر رئیس جمهور آینده بالا گرفت و بذر بحران در اوکراین پاشیده شد. | از سال ۲۰۰۴ اختلافات بر سر رئیس جمهور آینده بالا گرفت و بذر بحران در اوکراین پاشیده شد. | ||
از ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ ویکتور یوشچنکو | |||
از ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ ویکتور یانوکویچ | از ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ ویکتور یانوکویچ | ||
از ۷ ژوئن ۲۰۱۴ تا ۲۰ می ۲۰۱۹ پترو اولکسیویچ پروشنکو | |||
از ۲۰۱۹ تاکنون (۲۰۲۲) ولادیمیر الکساندرویچ زلنسکی | |||
=== اوکراین در دوران فروپاشی شوروی === | === اوکراین در دوران فروپاشی شوروی === | ||
| خط ۱۴۷: | خط ۱۴۹: | ||
انتشار اوراق قرضه داخلی و وام گرفتن از دولت‌های خارجی | انتشار اوراق قرضه داخلی و وام گرفتن از دولت‌های خارجی | ||
این اقدامات تورم را به صفر رسانده و از دور دوم ریاست جمهوری کوچما رشد اقتصادی بازگشت. | این اقدامات تورم را به صفر رسانده و از دور دوم ریاست جمهوری کوچما رشد اقتصادی بازگشت. کوچما روابط سیاسی و اقتصادی اوکراین با روسیه را بازسازی کرد و توانست از پیوند‌های عمیق اقتصادی اوکراین و روسیه به نفع کشورش استفاده کند و با تکیه بر منابع کشاورزی، معادن غنی و بازسازی صنایع به جای مانده از گذشته، طی یک دهه رشد اقتصادی قابل قبولی را رقم بزند. درخواست رسمی عضویت در اتحادیه اروپا اول بار توسط وی مطرح شد و تعهد کرد تا سال ۲۰۰۷ به استانداردهای عضویت برسد که البته تاکنون محقق نشده است. | ||
کوچما روابط سیاسی و اقتصادی اوکراین با روسیه را بازسازی کرد و توانست از پیوند‌های عمیق اقتصادی اوکراین و روسیه به نفع کشورش استفاده کند و با تکیه بر منابع کشاورزی، معادن غنی و بازسازی صنایع به جای مانده از گذشته، طی یک دهه رشد اقتصادی قابل قبولی را رقم بزند. | |||
درخواست رسمی عضویت در اتحادیه اروپا اول بار توسط وی مطرح شد و تعهد کرد تا سال ۲۰۰۷ به استانداردهای عضویت برسد که البته تاکنون محقق نشده است. | |||
=== انقلاب نارنجی ۲۰۰۴ === | === انقلاب نارنجی ۲۰۰۴ === | ||
| خط ۱۶۹: | خط ۱۶۷: | ||
=== بحران ۲۰۱۴ اوکراین === | === بحران ۲۰۱۴ اوکراین === | ||
در توافقنامه ۲۵ فوریه‌ی ۲۰۱۳ بروکسل، رئیس جمهور اوکراین با مسئولین | در توافقنامه ۲۵ فوریه‌ی ۲۰۱۳ بروکسل، رئیس جمهور اوکراین با مسئولین اتحادیهی اروپا به توافق رسید که درجهت امضای نهایی قرارداد تشکیل منطقه آزاد تجاری بین اتحادیه اروپا و اوکراین تا نوامبر ۲۰۱۳ به یک مجموعه از اصلاحات در دستگاه قضایی و سیستم انتخاباتی اوکراین دست بزند. اما در ۲۱ نوامبر ۲۰۱۳ یانوکوویچ در لیتوانی اعلام کرد که موافقتنامه تجارت آزاد با اتحادیه اروپا را امضا نمیکند. ویکتور یانوکویچ، تحت فشار روسیه از امضای توافقنامه تجارت آزاد با اتحادیه اروپا خودداری کرد. در ۲۲ فوریه ۲۰۱۴ در پی اعتراضات خیابانی ویکتور یانکویچ با رای پارلمان اوکراین از سمت خود برکنار شد. با رای پارلمان این کشور مبنی بر بازگشت به قانون اساسی سال ۲۰۰۴؛ پارلمان اوکراین به آزادی تیموشنکو از زندان نیز رای مثبت داد و او از زندان آزاد شد. پلیس ملی جدید اوکراین در تاریخ ۳ ژوئیه ۲۰۱۵ به‌عنوان بخشی از اصلاحات اتحادیه اروپا شکل گرفت. یاناکویچ به روسیه گریخت و الکساندر تورچینف به عنوان رئیس‌جمهور موقت برگزیده شد. در پی این حوادث شبه جزیره کریمه توسط نیروهای روسی تحت عنوان محافظت از روس تبارهای این ایالت خودمختار اشغال شد. چند روز بعد، مردم شبه جزیره کریمه در برگزاری همه‌پرسی سراسری، موافقت ۹۶ درصدی خود را با پیوستن به کشور روسیه اعلام کردند و این شبه جزیره رسماً جزئی از خاک روسیه شد. یانوکوویچ در یک نطق تلویزیونی با اشاره به پیش نویس توافقنامه پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا گفت: این پیش نویس الحاق، اوکراین را فقط یک بازار مصرف برای محصولات اروپایی در ازای نیروی کار ارزان و غیر متخصص می‌خواهد و نه یک شریک تجاری واقعی و برابر. ولی مردم غرب اوکراین با نگاه به جمهوری‌های سابق شوروی که حالا اتباع آنها آزادانه در هر جای اتحادیه اروپا سفر، اقامت و کار می‌کنند، خواهان پیوستن به اروپا هستند. | ||
بعد از الحاق کریمه به خاک روسیه، تنشها در شرق اوکراین و در مناطق دونتسک، لوهانسک و خارکیف شروع شد، که درنهایت به تسخیر ساختمانهای دولتی توسط مخالفان در مناطق دونتسک و لوهانسک انجامید. دولت اوکراین با تروریست خواندن گروههایی که ساختمانهای دولتی را تسخیر کرده‌اند، به عملیاتی نظامی برای پایان دادن به اقدامات | بعد از الحاق کریمه به خاک روسیه، تنشها در شرق اوکراین و در مناطق دونتسک، لوهانسک و خارکیف شروع شد، که درنهایت به تسخیر ساختمانهای دولتی توسط مخالفان در مناطق دونتسک و لوهانسک انجامید. دولت اوکراین با تروریست خواندن گروههایی که ساختمانهای دولتی را تسخیر کرده‌اند، به عملیاتی نظامی برای پایان دادن به اقدامات آنها دست زد که با پشتیبانی روسیه از جدایی‌طلبان، این عملیات حاصلی در بر نداشت. در روز ۱۷ آوریل در نشستی در ژنو میان وزرای خارجه آمریکا، روسیه، اوکراین و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، توافقی برای پایان دادن به ناآرامیها و درگیریها حاصل شد، که هیچ گاه به اجرا درنیامد. | ||
انتخابات ریاست جمهوری در تاریخ ۲۵ مه ۲۰۱۴ در مناطق تحت کنترل دولت اوکرین برگزار شد و پترو پروشنکو با کسب اکثریت آرا در دور اول انتخابات پیروز شد. استقلال طلبان طرفدار روسیه روز بعد از انتخابات به فرودگاه استان دونتسک واقع در شرق اوکراین یورش برده و آن را به تصرف کامل خود درآوردند. در نتیجۀ تشدید درگیریها، صدها نفر کشته شدند؛ شهر اسلویانسک مرکز اصلی جدایی طلبان و چند شهر و روستای کوچک دیگر به دست دولت اوکراین افتاد؛ دو هواپیمای نظامی اوکراینی از سوی جدایی طلبان هدف قرار گرفتند و درنهایت نیز هواپیمای بوئینگ ۷۷۷ خطوط هوایی مالزی با حدود ۳۰۰ مسافر در فضای هوایی منطقۀ تحت کنترل جدایی طلبان به وسیلۀ موشکی که هنوز مشخص نیست به دستور چه کسی و از سوی کدام یک از طرفین درگیری پرتاب شده، مورد هدف قرار گرفت و تمامی سرنشینان آن کشته شدند. روز جمعه، ۱ فروردین ۱۳۹۳ (۲۱ مارس ۲۰۱۴)، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور وقت روسیه، مصوبه پارلمان روسیه در مورد الحاق شبه جزیره کریمه به خاک این کشور را امضا کرد و به این ترتیب، این مصوبه از نظر قوانین روسیه رسمیت یافت. | انتخابات ریاست جمهوری در تاریخ ۲۵ مه ۲۰۱۴ در مناطق تحت کنترل دولت اوکرین برگزار شد و پترو پروشنکو با کسب اکثریت آرا در دور اول انتخابات پیروز شد. استقلال طلبان طرفدار روسیه روز بعد از انتخابات به فرودگاه استان دونتسک واقع در شرق اوکراین یورش برده و آن را به تصرف کامل خود درآوردند. در نتیجۀ تشدید درگیریها، صدها نفر کشته شدند؛ شهر اسلویانسک مرکز اصلی جدایی طلبان و چند شهر و روستای کوچک دیگر به دست دولت اوکراین افتاد؛ دو هواپیمای نظامی اوکراینی از سوی جدایی طلبان هدف قرار گرفتند و درنهایت نیز هواپیمای بوئینگ ۷۷۷ خطوط هوایی مالزی با حدود ۳۰۰ مسافر در فضای هوایی منطقۀ تحت کنترل جدایی طلبان به وسیلۀ موشکی که هنوز مشخص نیست به دستور چه کسی و از سوی کدام یک از طرفین درگیری پرتاب شده، مورد هدف قرار گرفت و تمامی سرنشینان آن کشته شدند. روز جمعه، ۱ فروردین ۱۳۹۳ (۲۱ مارس ۲۰۱۴)، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور وقت روسیه، مصوبه پارلمان روسیه در مورد الحاق شبه جزیره کریمه به خاک این کشور را امضا کرد و به این ترتیب، این مصوبه از نظر قوانین روسیه رسمیت یافت. | ||
در پاسخ به این کار روسیه، آمریکا و اتحادیه اروپا در سه مرحله، اشخاص درگیر و مسئول در جریان الحاق کریمه به روسیه را تحریم کردند. کنار گذاشتن روسیه از گروه جی ۸، قطع برخی همکاریها در زمینه‌های امنیتی- نظامی و تکنولوژیکی با روسیه، تحریم اقتصادی روسیه، تصویب یک قطعنامه در مورد غیرقانونی بودن الحاق کریمه به خاک روسیه در مجمع عمومی سازمان ملل، افزایش تحرکات و حضور ناتو در دریای سیاه از جمله دیگر اقدامات بود | در پاسخ به این کار روسیه، آمریکا و اتحادیه اروپا در سه مرحله، اشخاص درگیر و مسئول در جریان الحاق کریمه به روسیه را تحریم کردند. کنار گذاشتن روسیه از گروه جی ۸، قطع برخی همکاریها در زمینه‌های امنیتی- نظامی و تکنولوژیکی با روسیه، تحریم اقتصادی روسیه، تصویب یک قطعنامه در مورد غیرقانونی بودن الحاق کریمه به خاک روسیه در مجمع عمومی سازمان ملل، افزایش تحرکات و حضور ناتو در دریای سیاه از جمله دیگر اقدامات بود. در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۹ ولادیمیر الکساندرویچ زلنسکی با کمک کمپین شبکه‌های اجتماعی توانست با حدود ۷۳ درصد آرا، رئیس جمهور وقت کشورش «پترو پروشنکو» را با ۲۵ درصد آرا شکست دهد. | ||
== حمله روسیه با اوکراین == | == حمله روسیه با اوکراین == | ||