فرار مغزها: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۴: خط ۱۴:
|همسر=
|همسر=
|والدین= }}
|والدین= }}
فرار مغزها یا مهاجرت مغزها به فرآیندی گفته می‌شود که نخبگان و فرهیختگان یک کشور به کشورهای توسعه یافته مهاجرت می‌کنند. این مهاجرت می‌تواند دلایل مختلف از جمله اقتصادی، علمی، فناوری، سیاسی و… را شامل می‌شود. فرار مغزها را می‌توان فرار سرمایه‌های انسانی یک کشور نامید. این سرمایه‌ها در هر کشور با هزینه‌های گزاف به دست می‌آید. در واقع دانشمندان، مهندسان، متخصصان، تحصیل‌کردگان و… سرمایه‌های انسانی هر کشور محسوب می‌شوند. به طور خلاصه برخی از عوامل اصلی در فرار مغزها از ایران به شرح زیر است: مشکلات اقتصادی/ بیکاری قشرتحصیل‌کرده/ تسلط باندبازی و رانت در بکارگیری نخبگان و تحصیل‌کردگان/ نداشتن امید به آینده روشن/ و… خمینی پس از سرکار آمدن حکومت جدید در رابطه با پدیده فرار مغزها گفته بود: «می‌گویند مغزها فرار می‌کنند. جهنم که فرار کردند. این مغزها، مغزهای علمی نبودند. این مغزها، مغزهای خیانتکار بودند …». زیان فرار مغزها بر پیکره اقتصادی و اجتماعی ایران سال‌های است که ادامه دارد. فرار مغزها علاوه بر محروم کردن اقتصاد ملی از عوامل تولیدی این فرصت استثنایی را به صورت مجانی در اختیار سایر کشورها قرار می‌دهد. روزنامه آرمان ملی خسارت فرار مغزها از ایران را ۳۰۰ برابر زیان ناشی از جنگ ایران و عراق دانسته و می‌گوید فرار مغزها ۲ برابر درآمد نفتی به ایران ضرر و زیان وارد کرده است. فرار مغزها در ایران شامل گروه خاصی نشده و همه قشرها و نخبگان کشور را در برمی‌گیرد. از جمله می‌توان به فرار پزشکان، کادر درمان، نخبگان المپیادهای جهانی، ورزشکاران و کارگران ماهر اشاره کرد. از ۲۷۶۵ دارندگان مدال المپیادی دهه ۹۰ تنها ۵۷درصد مقیم ایران هستند. به گفته صفدر زارع حسین‌آبادی دبیر وقت انجمن استعدادهای برتر ایران از ۸۶ مدال‌دار المپیادی ۸۲ تا ۸۳ نفرشان مهاجرت کرده‌اند.
فرار مغزها یا مهاجرت مغزها به فرآیندی گفته می‌شود که نخبگان و فرهیختگان یک کشور به کشورهای توسعه یافته مهاجرت می‌کنند. این مهاجرت می‌تواند دلایل مختلف از جمله اقتصادی، علمی، فناوری، سیاسی و… را شامل می‌شود. فرار مغزها را می‌توان فرار سرمایه‌های انسانی یک کشور نامید. ایران به لحاظ فرار مغزها، در میان ۹۱ [[کشور در حال توسعه]] یا توسعه نیافته جهان، مقام نخست را داراست. طبق آماری که صندوق بین‌المللی پول ارائه‌ کرده است بیش از ۲۵۰ هزار مهندس و پزشک ایرانی و بیش از ۱۷۰ هزار ایرانی با تحصیلات عالیه در آمریکا زندگی می‌کنند. همچنین طبق آمار رسمی اداره گذرنامه، در سال ۸۷ روزانه ۱۵ کارشناس ارشد، ۳/۲ دکترا و سالانه ۵۴۷۵ نفر لیسانس از ایران خارج شده‌اند.گزارش صندوق بین‌المللی پول می‌افزاید بیش از ۱۵٪ سرمایه‌های انسانی ایران به آمریکا و ۲۵٪ به کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی اروپا مهاجرت می‌کنند.<ref>[https://web.archive.org/web/20181216031018/http://www.payvand.com/news/06/apr/1188.html Iran's Brain Drain: 200,000 graduates trying to go abroad]</ref>
 
خمینی پس از سرکار آمدن حکومت جدید در رابطه با پدیده فرار مغزها گفته بود: «می‌گویند مغزها فرار می‌کنند. جهنم که فرار کردند. این مغزها، مغزهای علمی نبودند. این مغزها، مغزهای خیانتکار بودند …». زیان فرار مغزها بر پیکره اقتصادی و اجتماعی ایران سال‌های است که ادامه دارد. فرار مغزها علاوه بر محروم کردن اقتصاد ملی از عوامل تولیدی این فرصت استثنایی را به صورت مجانی در اختیار سایر کشورها قرار می‌دهد. روزنامه آرمان ملی خسارت فرار مغزها از ایران را ۳۰۰ برابر زیان ناشی از جنگ ایران و عراق دانسته و می‌گوید فرار مغزها ۲ برابر درآمد نفتی به ایران ضرر و زیان وارد کرده است. فرار مغزها در ایران شامل گروه خاصی نشده و همه قشرها و نخبگان کشور را در برمی‌گیرد. از جمله می‌توان به فرار پزشکان، کادر درمان، نخبگان المپیادهای جهانی، ورزشکاران و کارگران ماهر اشاره کرد. از ۲۷۶۵ دارندگان مدال المپیادی دهه ۹۰ تنها ۵۷درصد مقیم ایران هستند. به گفته صفدر زارع حسین‌آبادی دبیر وقت انجمن استعدادهای برتر ایران از ۸۶ مدال‌دار المپیادی ۸۲ تا ۸۳ نفرشان مهاجرت کرده‌اند. ایران در زمینه فرار مغزها با مهاجرت ۱۵۰ هزار تا ۱۸۰ هزار متخصص تحصیل کرده طی دهه‌های اخیر روبرو است.<ref>[https://irannewsupdate.com/news/economy/iran-ranking-first-in-the-world-in-brain-drain-with-flight-of-150-000-elite-per-year/ Home  News  Economy  Iran ranking first in the world in brain drain with flight of...]
</ref>


== فرار مغزها از ایران ==
== فرار مغزها از ایران ==
خط ۳۷: خط ۴۰:
# نداشتن امید به آینده روشن
# نداشتن امید به آینده روشن


== برخورد جمهوری اسلامی با فرار مغزها ==
== برخورد حکومت با فرار مغزها ==
[[پرونده:انقلاب فرهنگی.jpg|بندانگشتی]]
[[پرونده:انقلاب فرهنگی.jpg|بندانگشتی]]
خمینی پس از سرکار آمدن حکومت جدید در رابطه با پدیده فرار مغزها گفته بود: <blockquote>«می‌گویند مغزها فرار می‌کنند. جهنم که فرار کردند. این مغزها، مغزهای علمی نبودند. این مغزها، مغزهای خیانتکار بودند …» </blockquote>وی در ابتدای سال ۵۹ بر پاکسازی دانشگاه از اساتید غیر حکومتی تأکید کرد و آنها را در ارتباط با غرب و شرق دانست. در ادامه با حمله به دانشگاه‌ها و تعطیلی آنها به مدت نزدیک به ۳ سال روند حکومتی کردن متون درسی را به مرحله اجرا گذاشت. در آن مقطع بسیاری از اساتید و دانشجویان که فرصتی برای ادامه حضور در محیط‌های علمی را نداشتند مجبور به ترک ایران شدند.<ref>[https://ir.voanews.com/a/iran-brain-drain/6318453.html فرار مغزها از ایران؛ سیاست‌های چهار دهه گذشته نخبگان را ترغیب به ترک وطن کرد - سایت صدای آمریکا]</ref>
خمینی پس از سرکار آمدن حکومت جدید در رابطه با پدیده فرار مغزها گفته بود: <blockquote>«می‌گویند مغزها فرار می‌کنند. جهنم که فرار کردند. این مغزها، مغزهای علمی نبودند. این مغزها، مغزهای خیانتکار بودند …» </blockquote>وی در ابتدای سال ۵۹ بر پاکسازی دانشگاه از اساتید غیر حکومتی تأکید کرد و آنها را در ارتباط با غرب و شرق دانست. در ادامه با حمله به دانشگاه‌ها و تعطیلی آنها به مدت نزدیک به ۳ سال روند حکومتی کردن متون درسی را به مرحله اجرا گذاشت. در آن مقطع بسیاری از اساتید و دانشجویان که فرصتی برای ادامه حضور در محیط‌های علمی را نداشتند مجبور به ترک ایران شدند.<ref>[https://ir.voanews.com/a/iran-brain-drain/6318453.html فرار مغزها از ایران؛ سیاست‌های چهار دهه گذشته نخبگان را ترغیب به ترک وطن کرد - سایت صدای آمریکا]</ref>
خط ۵۸: خط ۶۱:
[[پرونده:المپیاد.jpg|بندانگشتی|فرار دانش‌آموزان نخبه |جایگزین=فرار دانش‌آموزان نخبه|282x282پیکسل]]
[[پرونده:المپیاد.jpg|بندانگشتی|فرار دانش‌آموزان نخبه |جایگزین=فرار دانش‌آموزان نخبه|282x282پیکسل]]


=== ۱-    فرار دانش‌آموزان نخبه و المپیادی از ایران ===
=== ۱ فرار نخبگان و المپیادی‌ها از ایران ===
از ۲۷۶۵ دارندگان مدال المپیادی دهه ۹۰ تنها ۵۷درصد مقیم ایران هستند. به گفته صفدر زارع حسین‌آبادی دبیر وقت انجمن استعدادهای برتر ایران از ۸۶ مدال‌دار المپیادی ۸۲ تا ۸۳ نفرشان مهاجرت کرده‌اند.<ref>[https://www.baharnews.ir/news/317152/%DB%B8%DB%B2-%D9%86%D9%81%D8%B1-%DB%B8%DB%B6-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%84-%D8%A2%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%AF ۸۲ نفر از ۸۶ مدال‌آور المپیادی از ایران مهاجرت کردند! بهار نیوز]</ref>
از ۲۷۶۵ دارندگان مدال المپیادی دهه ۹۰ تنها ۵۷درصد مقیم ایران هستند. به گفته صفدر زارع حسین‌آبادی دبیر وقت انجمن استعدادهای برتر ایران از ۸۶ مدال‌دار المپیادی ۸۲ تا ۸۳ نفرشان مهاجرت کرده‌اند.<ref>[https://www.baharnews.ir/news/317152/%DB%B8%DB%B2-%D9%86%D9%81%D8%B1-%DB%B8%DB%B6-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%84-%D8%A2%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%AF ۸۲ نفر از ۸۶ مدال‌آور المپیادی از ایران مهاجرت کردند! بهار نیوز]</ref>