کاربر:Hossein/1402123صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

'''زندان فشافویه،''' که به زندان حسن‌آباد قم نیز معروف است و نام رسمی ندامتگاه مرکزی تهران بزرگ را دارد در ٣٢ کیلومتری جنوب پایتخت ایران قرارگرفته و با هدف تبدیل آن به اردوگاه ویژۀ محکومان مواد مخدر ساخته‌شد.  

در این زندان، «با معتادان، سارق‌ها، "کر و کثیف‌ها" و افغانی‌ها به معنای دقیق کلمه در بدو امر مثل "حیوان" و "احشام" برخورد می‌شود»<ref name=":1">[https://www.rfi.fr/fa/گزارش-نادر-فتوره%E2%80%8Cچی-از-«جهنم»-یا-همان-زندان-فشافویه-20180822/ایران گزارش نادر فتوره‌چی از «جهنم» یا همان زندان فشافویه]</ref>

زندان «تهران بزرگ» که به دلیل موقعیت مکانی آن به زندان فشافویه نیز معروف است. زندان فشافویه در جاده حسن‌آباد قم واقع است.

فریدون توللی از پتوهائی که در بدو ورود به زندانیان می‌دهند یاد کرده‌بود که پُر از «استفراغ، باقیماندۀ غذا و لکه‌های دیگر [...] است و [براحتی مشهود است که] چند سال شسته نشده و پُر از ساس و شپش» است. او از«چند بار برهنه کردن» زندانی تازه وارد در حضور دیگران و «با همان حالت برهنه، چند بار بشین- برپا» نمودن او یاد کرد و نیز نوشت که توالت و حمام در اطاق‌های جمعی پشت یک پرده قراردارد.<ref name=":1" />

زندان فشافویه در سال ۹۴ مورد بهره‌برداری قرارگرفت. ندامتگاه مرکزی تهران بزرگ یا همان زندان فشافویه که برای ساخت آن ۱۵ سال وقت و حداقل   ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیارد تومان بودجه اختصاص دادند، از همان ابتدا «اردوگاهی برای کوچ محکومان مواد مخدر» نامیدند، هر چند بعدها همه محکومان زندان‌های تهران اعم از مجرمان مواد مخدر، مجرمان اقتصادی و متهمان سیاسی و عقیدتی را هم به آنجا کوچاندند. سازمان بهزیستی اعلام کرد که بارها برای نظارت بر زندان فشافویه درخواست داده اما تاکنون موفق به این کار نشده‌است.<ref name=":2">[https://www.radiozamaneh.com/424095/ زندان فشافویه، قرنطینه‌ای غیرقابل نظارت در بیابان]</ref>

زندان فشافویه اگرچه از سال ۱۳۹۴ آغاز به کار کرد اما پس از اعتراضات آبان ۹۸ نام آن بیش‌تر شنیده شد. این زندان محل نگه‌داری معترضان آبان ۹۸ و برخی از دیگر زندانیان سیاسی است. این زندانیان در تیپ ۵ نگه‌داری می‌شدند اما از تاریخ ۹ مهر ۹۹ به تیپ ۲ این زندان منتقل شدند. بنا بر اطلاعات جمع‌آوری‌شده توسط اطلس زندان‌های ایران، زندان تهران بزرگ به لحاظ رفاهی در شرایط بسیار نامناسبی دارد.<ref name=":7">[https://prisonatlas.com/تصاویر-زندانیان-فشافویه/ زندگی آن سوی دیوارهای بلند فشافویه]</ref>

اسامی برخی از افرادی که در ویدیو حضور دارند:

۱- سعید تمجیدی – محکوم به اعدام؛ این حکم توسط دیوان عالی کشور نقض شد و در مرحله دادرسی مجدد قرار دارد.

۲- محمد رجبی – محکوم به اعدام؛ این حکم توسط دیوان عالی کشور نقض شد و در مرحله دادرسی مجدد قرار دارد.

۵-  مرتضی امید بیگلو – آزاد شد

۶- سهیل علی‌پناه – آزاد شد

۷- حسن عباسی – آزاد شد

گزارشی از سایت اکو این زندان را  این‌گونه توصیف می‌کند:<blockquote>«قبل از درِ اصلی فلزی بزرگ زندان، دکه‌ی کوچیکی وجود داره که هر چیزی رو که همراه داری باید اون‌جا تحویل بدی؛ یه کیسه بهت می‌دن و کارت شناسایی، کیف پول، حلقه، کارت بانکی و... رو باید بریزی توش. یه‌سری چیزها مثل کمربندت رو هم باید همون‌جا بندازی دور. هیچ‌کسی هیچ‌چیزی رو نمی‌تونه با خودش ببره تو زندان.» <ref name=":8">[https://www.aasoo.org/fa/articles/4484 زندان تهران بزرگ چه‌جور جایی است؟]</ref> جلوِ درِ ورودی زندان افسرنگهبان و تعدادی سربازوظیفه ایستادن و شما وارد سالنی می‌شید که دورتادورش با کاشی آبی پوشیده شده. چهار تا کابین تو این سالن وجود داره که جلوِ اون‌ها پرده کشیدن به عنوان در؛ باید این‌جا لخت مادرزاد بشید و یکی تمام بدن شما رو بازرسی کنه؛ از توی دهن‌تون گرفته تا جاهای دیگه. در این مرحله شرم یا خجالت اصلاً مفهومی نداره؛ اگه دوست ندارید فحش بخورید باید سریع لخت بشید تا کارشون رو طبق پروتکل‌های زندان انجام بدن. این تجربه هر بار که شانس داشته باشید و بتونید برید مرخصی و برگردید باز تکرار می‌شه.<ref name=":8" />[[پرونده:عکس هوایی فشافویه ۱.JPG|بندانگشتی|'''عکس هوایی زندان فشافویه''']]اتاق رئیس زندان، رئیس حفاظت زندان و خوابگاه حفاظت بعد از قرنطینه به سمت تیپ‌ها قرار دارند. یک اتاق پخش فیلم که به آن «صدا و سیما» هم می‌گویند وجود دارد. بعد از اتاق صداوسیما اتاقِ زیرِ هشت (محل استقرار افسرنگهبان) است.<ref name=":8" /></blockquote>

طبق گزارش سایت اکو سالنی به طول حدود هفت متر و عرض حدود پنج متر با دیوارها و سقف‌های بلند که یک توالت داغون هم دارد را بازداشتگاه موقت می‌گویند. <blockquote>«تو این سالن دو ردیف نیمکت آهنیِ Uشکل به دیوارها چسبیده که شما باید روی اون‌ها بشینید و منتظر باشید؛ یه ساعت، دو ساعت، پنج ساعت. زمان مشخص نیست. اصلاً توی زندان زمان رو باید فراموش کنید و در نظر داشته باشید که اون‌جا هر یه ساعت چند ساعت می‌گذره و زمان کِش می‌آد. شما تو بازداشتگاه باید اون‌قدر بشینید تا سرباز و ماشینی پیدا کنن و شما رو بفرستن داخل». <ref name=":8" /></blockquote>

<blockquote>[[پرونده:عکس هوایی فشافویه.JPG|بندانگشتی|'''تصویر دیگری از موقعیت زندان فشافویه''']]وکیل‌بند خیلی شفاف به شما می‌گه اگه می‌خواید برید طبقه‌ی پایین توی اتاق و روی تخت بخوابی و کسی برات آشپزی کنه و غذای خوب بخوری، باید هفته‌ای یک‌ونیم تا دومیلیون تومن پول بدی وگرنه باید بری طبقه‌ی بالا و غذای «دُلی» بخوری. زندانی‌ها به غذای دولتی «دُلی» می‌گن. جیره‌ی هر زندانی روزی سه وعده غذای «دُلی»، دو تا پتو (یکی برای رو و یکی برای زیر)، یه زیرپوش، یه شورت، یه حوله، هر چهل روز یه شامپو کوچیک تخم‌مرغی و ماهی دو کیلو و هفتصد گرم قنده. جز این هر چی می‌خواید، از ظرف برای غذا خوردن تا قاشق و چنگال و مایع ظرف‌شویی و مسواک و... رو باید از فروشگاه زندان بخرید.<ref name=":8" /></blockquote>به گفته منبع مطلع، ساختمان قرنطینه تیپ دو قبلا کارگاه معرق‌کاری بوده و زندانیان برای ساختن کارهای دستی با چوب به آنجا می‌رفتند که اکنون به قرنطینه تبدیل شده است: <blockquote>

«جایی نبوده و نیست که کسی بتواند آنجا زندگی ‌کند. خیلی شرایط نامناسبی دارد. وقتی باران می‌بارد از سقف همه اتاق‌ها و راهروها آب چکه می‌کند در حجم زیاد و همه‌جا خیس می‌شود. وعده داده بودند سقف را درست می‌کنند.» از دیگر مشکلات بند قرنطینه زندان تهران بزرگ فقدان بهداشت و کثیف بودن محیط آن است. به گفته این منبع همه جا پر از موش است و هیچ اقدامی برای مهار این مشکل نشده است و حدود ۴۰ نفر در یک اتاق که فضای کوچکی دارد در کنار هم نگهداری می‌شوند و حتی یک جاور وجود ندارد که اتاق‌ها را تمیز کنند.<ref name=":6" />

«در داخل بند مثلا با سیمان دنبل درست می‌کردند یا بعضی وسایل را به صورت محدود در اختیارشان می‌گذاشتند. بعضی وسایل ورزشی که در پارک‌ها وجود دارد در داخل بند هم هست، ولی همه آنها خراب هستند.»<ref name=":6" /></blockquote>

هر سالن دو تا هواخوری داره. این هواخوری ابعادش چهارده تا بلوک دومتری در نوزده تا بلوک دومتریه<ref name=":8" />

 

 

 

 

 

«رضا» یکی دیگر از زندانیانی است که به تازگی به دره شاپرک‌ها منتقل شده است. او از خشونت‌هایی روایت می‌کند که افسران نگهبان و زندان‌بان‌ها بر نوجوان‌ها و جوان‌ها اعمال می‌کنند: «ماموران حفاظت یا افسر نگهبانی که در بند می‌ریزند، همه را کتک می‌زنند. آن‌قدر می‌زنند که خودشان خسته می‌شوند. هر وقت هم که می‌خواهند یک زندانی را منتقل کنند یا برای تنبیه به سوییت [سلول انفرادی] بفرستند، بیرون از بند با لوله و چوب به جانش می‌افتند. همین چند وقت پیش بود که جوان ۱۸ یا ۱۹ ساله‌ای را که به خاطر ضربه‌های افسر نگهبان چشمش را از دست داده بود، برای تخلیه چشم به بیمارستان فارابی بردند.»<ref name=":10" />

در گزارش جواد توللی آمده است:<blockquote>بیدارباش بدین شکل بود که هر روز ساعت شش صبح با سروصدا و توهین، انتظامات همه زندانیان را بیدار می‌کردند و از آنجا که در هر اتاق بیشتر از بیست زندانی حضور داشت اسامی افرادی که قرار بود در آن تاریخ به دادسرا برده شوند جلوی هر اتاق خوانده‌می‌شد. ساعت هفت صبح با صدای بلندگوی زندان همه را به هواخوری اجباری می‌بردند. با توهین و تشر افسرنگهبان و انتظامات، زندانیان را برای آمارگیری به صف می‌کردند و بعد از حدود یکساعت که آمارگیری تمام می‌شد همه به اتاقها برمی‌گشتند. بعد از خوردن صبحانه مجددا همه به هواخوری برمی‌گشتند و اتاقها توسط انتظامات تخلیه می‌شد. ساعت ۱۲ظهر زندانیان برای ناهار به داخل اتاقها برگردانده می‌شدند و ساعت یک ناهار توزیع می‌شد. بعد از ناهار حدود ۳/۳۰ بعدازظهر مجددا همه به هواخوری اجباری برده می‌شدند و مجددا آمارگیری انجام می‌شد. ساعت ۱۰/۳۰ شب و پس از توزیع شام از بلندگوی زندان اعلام خاموشی می‌شد و درب همه اتاقها توسط انتظامات قفل می‌شد.<ref name=":9" /></blockquote>

گزارش‌های که از درون این زندان به دست می‌رسد آن را «اسفبار» و «جهنمی» توصیف می‌کند.<ref name=":2" />

=== خودکشی و قتل و مرگ در زندان فشافویه ===

تحریم توسط آمریکا: ایران وایر در گزارشی تحت عنوان روایت زندان به تاریخ ۱۶ دی ۱۴۰۰ آورده است: سال ۱۳۹۸ وزارت خارجه امریکا و سال ۱۴۰۰ اتحادیه اروپا زندان تهران بزرگ یا همان «فشافویه» را به خاطر نقض جدی حقوق بشر در آن، در لیست تحریم‌های خود قرار داد؛ زندانی که در حال حاضر بیش از ۱۸ هزار زندانی را پشت دیوارهای خود حبس کرده است.<ref name=":3" />

 

 

در گزارش فارس‌نیوز به تاریخ ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ آمده است: نهادهایی که تحت تحریم‌های اتحادیه اروپا قرار گرفتند نیز عبارتند از: زندان اوین، زندان فشافویه، زندان رجایی شهر.<ref>[https://farsnews.ir/news/14000123000849/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7-%D9%87%D8%B4%D8%AA-%D9%81%D8%B1%D8%AF-%D9%88-%D8%B3%D9%87-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85-%DA%A9%D8%B1%D8%AF اتحادیه اروپا هشت فرد و سه نهاد ایرانی را تحریم کرد]</ref>

به گزارش ایسنا، علیرضا زندی کریمخانی در نشست اعضای شورای اسلامی شهرستان ری با خبرنگاران گفت: سازمان زندان‌ها با این جمعیت در حقیقت یک شهر محسوب می‌شود که به شهرهای ری اضافه شده است. آیا زیرساخت‌های لازم برای این محدوده تعیین شده است؟ آب و گاز سازمان زندان‌ها از شهر حسن‌آباد تأمین می‌شود و این سازمان‌ها بدهی‌های گسترده‌ به دستگاه‌های مختلف شهر حسن‌آباد دارد که موجب جلوگیری از توسعه زیرساخت‌ها در این شهر شده است. همچنین در بخش پساب نیز که به سمت بخش‌های ما سرازیر می‌شود اختصاص عادلانه‌ای صورت نمی‌گیرد. امروز شهرستان ری سرریز مشکلات تهران شده و حتی پساب‌ها نیز به صورت منصفانه تقسیم نمی‌شوند. زندی ادامه داد: وقتی  قرار شد سازمان زندان‌ها به بخش فشافویه منتقل شود صورت جلسه‌ای میان فرمانداری و شهرداری تهران تنظیم شد تا امکاناتی همچون حمل و نقل جاده‌ای و امکانات زیربنایی برای این محدوده تعیین‌شود که متأسفانه این کار انجام نشد.<ref>[https://ensafnews.com/184027/تاثیر-منفی-زندان-فشافویه-بر-زندگی-مردم/ تاثیر منفی زندان فشافویه بر زندگی مردم شهر ری]</ref>