۱۳٬۱۴۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۱ که در ۲۶ مه برگزار شد، اسد برای با چهارم و این بار با کسب ۹۵.۲ درصد از آرا به ریاست جمهوری انتخاب شد. نیروهای مخالف اسد این انتخابات را تحریم کرده بودند و تنها ۳۸ درصد از مردم سوریه واجد شرایط شرکت در این انتخابات بودند. ناظران مستقل بینالمللی و همچنین نمایندگان کشورهای غربی این انتخابات را یک شوخی توصیف کردند. | در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۱ که در ۲۶ مه برگزار شد، اسد برای با چهارم و این بار با کسب ۹۵.۲ درصد از آرا به ریاست جمهوری انتخاب شد. نیروهای مخالف اسد این انتخابات را تحریم کرده بودند و تنها ۳۸ درصد از مردم سوریه واجد شرایط شرکت در این انتخابات بودند. ناظران مستقل بینالمللی و همچنین نمایندگان کشورهای غربی این انتخابات را یک شوخی توصیف کردند. | ||
اگرچه اسد ساختارهای قدرت و کیش شخصیتی را که پدرش پرورش داده بود به ارث برد، اما وفاداری پدرش را نداشت و با نارضایتی فزایندهای علیه حکومت خود مواجه شد. در نتیجه به قدرت رسیدن او، بسیاری از اعضای گارد قدیم استعفا دادند یا پاکسازی شدند و حلقه درونی سیاسی جای خود را به افراد وفادار به بشار از طوایف علوی داد. برنامههای آزادسازی اقتصادی اولیه اسد نابرابریها را بدتر کرد و قدرت سیاسی-اجتماعی نخبگان وفادار به خانواده اسد در دمشق را بیشتر کرد. جمعیت روستایی سوریه، طبقات کارگر شهری، تجار، صنعتگران و مردم را از دژهای سنتی حزب بعث دور کرد. انقلاب سرو در لبنان در فوریه ۲۰۰۵، که با ترور رفیق حریری، نخست وزیر لبنان آغاز شد، اسد را مجبور کرد تا به اشغال لبنان توسط سوریه پایان دهد. پس از شروع قیام مردم و پیشرویهای اولیه انقلاب، حضور نظامی روسیه در سوریه از سال ۲۰۱۵ به بعد بهطور چشمگیری باعث تقویت موقعیت اسد شد. | |||
پس از حضور نیروی قدس سپاه پاسداران و حزبالله لبنان در سوریه و انواع حمایت اقتصادی و نظامی و لجستیکی، این حمایتها در برابر فشارهای بینالمللی و تحریمهای غربی که بهویژه ایالات متحده و اتحادیه اروپا علیه سوریه اعمال کرده بودند، بهویژه در دوران ترامپ، بسیار موثر واقع شد و انقلاب مردم موقتا دچار رکود شد تا اینکه با ماجراجویی ۷ اکتبر توسط حماس و با حمایت حزبالله لبنان و جمهوری اسلامی و نبردهای ما بعد آن حزبالله لبنان بشدت تضعیف شد و جمهوری اسلامی هم در معرض بمباران مستقیم قرار گرفت و امکان مداخله وسیع در سوریه را نداشت به همین دلیل مخالفین بشار اسد با تاسیس اتاق عملیاتی مشترک با پیشرویهای خود به سوی حلب، ادلب، حما، حمص، درعا، دیرالزور و نهایتا فتح دمشق در بامداد ۸ دسامبر ۲۰۲۴ به دیکتاتوری خونین خاندان اسد پایان دادند. | |||
== تاریخچه زندگی بشار اسد == | == تاریخچه زندگی بشار اسد == | ||
خط ۲۰: | خط ۲۴: | ||
او پس از بازگشت به سوریه وارد ارتش شد و در رشته فرماندهی و استراتژی تحصیل کرد. با درگذشت حافظ اسد در سال ۲۰۰۰، بشار با حمایت حزب بعث و ارتش سوریه به عنوان رئیسجمهور انتخاب شد. در آغاز ریاستجمهوری خود، او وعده اصلاحات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را داد. این وعدهها شامل پایان دادن به وضعیت اضطراری که از زمان پدرش برقرار بود، آزادیهای بیشتر سیاسی و تلاش برای توسعه اقتصادی میشد. با این حال، این اصلاحات به سرعت متوقف شد و دولت او همچنان تحت سلطه خانواده و حزب بعث باقی ماند.بشار اسد دومین پسر و سومین فرزند انیسه مخلوف و حافظ اسد است، بشار پنج خواهر و برادر کوچکتر داشت که سه نفر از آنها فوت کردند. خواهری به نام بشرا در کودکی درگذشت. کوچکترین برادر اسد، مجد، معلول ذهنی بود و در سال ۲۰۰۹ پس از یک "بیماری طولانی" درگذشت. بشار بر خلاف برادرانش باسل و ماهر، و خواهر دومش که بشرا نام داشت، ساکت، محجوب و بیعلاقه به سیاست و ارتش بود. او تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در مدرسه عربی-فرانسوی الحریه در دمشق گذراند. در سال ۱۹۸۲ از دبیرستان فارغالتحصیل شد و سپس در دانشگاه دمشق در رشته پزشکی تحصیل کرد. | او پس از بازگشت به سوریه وارد ارتش شد و در رشته فرماندهی و استراتژی تحصیل کرد. با درگذشت حافظ اسد در سال ۲۰۰۰، بشار با حمایت حزب بعث و ارتش سوریه به عنوان رئیسجمهور انتخاب شد. در آغاز ریاستجمهوری خود، او وعده اصلاحات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را داد. این وعدهها شامل پایان دادن به وضعیت اضطراری که از زمان پدرش برقرار بود، آزادیهای بیشتر سیاسی و تلاش برای توسعه اقتصادی میشد. با این حال، این اصلاحات به سرعت متوقف شد و دولت او همچنان تحت سلطه خانواده و حزب بعث باقی ماند.بشار اسد دومین پسر و سومین فرزند انیسه مخلوف و حافظ اسد است، بشار پنج خواهر و برادر کوچکتر داشت که سه نفر از آنها فوت کردند. خواهری به نام بشرا در کودکی درگذشت. کوچکترین برادر اسد، مجد، معلول ذهنی بود و در سال ۲۰۰۹ پس از یک "بیماری طولانی" درگذشت. بشار بر خلاف برادرانش باسل و ماهر، و خواهر دومش که بشرا نام داشت، ساکت، محجوب و بیعلاقه به سیاست و ارتش بود. او تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در مدرسه عربی-فرانسوی الحریه در دمشق گذراند. در سال ۱۹۸۲ از دبیرستان فارغالتحصیل شد و سپس در دانشگاه دمشق در رشته پزشکی تحصیل کرد. | ||
با مرگ باسل اسد، برادر بزرگ بشار، در سال ۱۹۹۴ راه برای ریاست جمهوری آینده بشار هموار شد. در سال ۱۹۸۸، اسد از دانشکده پزشکی فارغ التحصیل شد و به عنوان پزشک ارتش در بیمارستان نظامی تشرین در حومه دمشق شروع به کار کرد. چهار سال بعد، او در لندن اقامت گزید تا تحصیلات تکمیلی خود را در رشته چشم پزشکی طی کند. گفته میشود که او آرزوهای سیاسی کمی داشت، اما دنیا آن طور که انتظارش را داشت پیش نرفت. بعد از مرگ باسل تبلیغات دولتی بشار را به عنوان "امید توده ها" معرفی کردند تا او را به عنوان پدرسالار بعدی برای ادامه حکومت خاندان اسد آماده کند. | با مرگ باسل اسد، برادر بزرگ بشار، در سال ۱۹۹۴ راه برای ریاست جمهوری آینده بشار هموار شد. در سال ۱۹۸۸، اسد از دانشکده پزشکی فارغ التحصیل شد و به عنوان پزشک ارتش در بیمارستان نظامی تشرین در حومه دمشق شروع به کار کرد. چهار سال بعد، او در لندن اقامت گزید تا تحصیلات تکمیلی خود را در رشته چشم پزشکی طی کند. گفته میشود که او آرزوهای سیاسی کمی داشت، اما دنیا آن طور که انتظارش را داشت پیش نرفت. بعد از مرگ باسل تبلیغات دولتی بشار را به عنوان "امید توده ها" معرفی کردند تا او را به عنوان پدرسالار بعدی برای ادامه حکومت خاندان اسد آماده کند. اماده کردن بشار برای ریاست جمهوری بیش از شش سال یعنی از زمان مرگ باسل تا مرگ حافظ اسد طول کشید. سرلشکر بهجت سلیمان، نظارت بر مقدمات انتقال آرام قدرت را بر عهده داشت، و این کار را در سه سطح انجام داد. اول، حمایت از بشار در دستگاههای نظامی و امنیتی ایجاد شد. دوم، وجهه بشار نزد مردم تثبیت شد؛ و در آخر بشار با سازوکارهای اداره کشور آشنا شد. | ||
اماده کردن بشار برای ریاست جمهوری بیش از شش سال یعنی از زمان مرگ باسل تا مرگ حافظ اسد طول کشید. سرلشکر بهجت سلیمان، نظارت بر مقدمات انتقال آرام قدرت را بر عهده داشت، و این کار را در سه سطح انجام داد. اول، حمایت از بشار در دستگاههای نظامی و امنیتی ایجاد شد. دوم، وجهه بشار نزد مردم تثبیت شد؛ و در آخر بشار با سازوکارهای اداره کشور آشنا شد. | |||
بشار برای تثبیت اعتبار خود در ارتش، در سال ۱۹۹۴ وارد آکادمی نظامی در حمص شد و در ژانویه ۱۹۹۹ سرهنگ نخبه گارد جمهوری سوریه شد. با هدف تثبیت قدرت او، فرماندهان قدیمی ارتش به بازنشستگی رانده شدند و افسران جدید، جوان و علوی که به او وفادار بودند جای آنها را گرفتند. | بشار برای تثبیت اعتبار خود در ارتش، در سال ۱۹۹۴ وارد آکادمی نظامی در حمص شد و در ژانویه ۱۹۹۹ سرهنگ نخبه گارد جمهوری سوریه شد. با هدف تثبیت قدرت او، فرماندهان قدیمی ارتش به بازنشستگی رانده شدند و افسران جدید، جوان و علوی که به او وفادار بودند جای آنها را گرفتند. | ||
بشار به موازات حرفه نظامی خود به امور عمومی مشغول بود. به او اختیارات گستردهای اعطا شد | بشار به موازات حرفه نظامی خود به امور عمومی مشغول بود. به او اختیارات گستردهای اعطا شد. برای ارائهی یک چهره مدرن رئیس دفتر دریافت شکایات و درخواستهای شهروندان شد و مبارزاتی را علیه فساد رهبری کرد. در نتیجه این کارزار، بسیاری از رقبای بالقوه بشار برای ریاست جمهوری به اتهام فساد محاکمه شدند. بشار همچنین رئیس انجمن کامپیوتر سوریه شد و به معرفی اینترنت در سوریه پرداخت. | ||
=== زندگی شخصی بشار اسد === | === زندگی شخصی بشار اسد === | ||
بشار اسد در سال ۲۰۰۰ با اسماء الاخرس ازدواج کرد. اسماء که اصالتاً سوری اما متولد لندن است، در رشته علوم کامپیوتر و اقتصاد تحصیل کرده است. اسماء اسد به سرطان خون مبتلاست. او پیشتر خبر داده بود که سرطان سینهاش را شکست داده است. | بشار اسد در سال ۲۰۰۰ با اسماء الاخرس ازدواج کرد. اسماء که اصالتاً سوری اما متولد لندن است، در رشته علوم کامپیوتر و اقتصاد تحصیل کرده است. اسماء اسد به سرطان خون مبتلاست. او پیشتر خبر داده بود که سرطان سینهاش را شکست داده است. | ||
=== بیوگرافی اسماءاسد همسر بشار اسد === | |||
اسماءاسد، متولد ۱۱ اوت ۱۹۷۵فارغالتحصیل رشته علوم کامپیوتر از دانشگاه کینگز لندن است. آنها در سال ۲۰۰۰ به عقد یکدیگر در آمده و رسما ازدواج کردند. حاصل این ازد.واج سه فرزند بوده است. دو پسر به نامهای حافظ ۸ ساله و کریم ۳ ساله و یک دختر ۵ ساله میباشد. | |||
اسماء اسد دختر یک متخصص سرشناس قلب و بزرگ شده منطقه اکشن در غرب لندن پس از فراغت از تحصیل در دانشگاه کینگز دو سال از عمر خود را در دویچه بانک صرف کرد و سپس به بانک جی.پی مورگان پیوست. اسماء به عنوان بانوی اول سوریه طرحهایی برای توسعه روستایی داد و عامل برگزاری تعدادی از رویدادهای فرهنگی سوریه بود. | |||
خانواده اسماء و شوهرش پیش از ازدواج با یکدیگر آشنایی داشتند. مادر وی، دبیر اول سفارت سوریه در لندن بود و خانوادهاش در مناصب بالای دیپلماتیک قرار داشتند. | |||
یکی از دلایلی که ازدواج بشار اسد و اسماءاسد به طور مخفیانه برگزار و عکسی از این مراسم منتشر نشد، خواست اسماء بود. وی به صورت ناشناس به ۳۰۰ روستا، چندین مدرسه، کارخانه و بیمارستان در سوریه سر زد تا وضعیت مردم را بررسی کند. وی بعد از شناسایی نقاط ضعف فرهنگی و اقتصادی سوریه، با توجه به نیازهای جامعه شروع به تاسیس بنیادهای خیریه و سازمان های NGO فراوانی کرد. | |||
در دسامبر ۲۰۱۰، اسماء اسد در مصاحبهای با مجله ووگ گفت که خانه آنها به صورت «دموکراتیک» اداره میشود. | |||
در همان روز محمد بوعزیزی، یک سبزیفروش تونسی، پس از سیلی خوردن از یک پلیس زن خود را آتش زد و این اقدام به قیام مردمی در تونس منجر شد که رئیسجمهور زینالعابدین بنعلی را سرنگون کرد. قیام تونس به شکل غیرمنتظرهای الهامبخش جنبشهای انقلابی در سراسر جهان عرب شد و به مصر، لیبی، یمن، بحرین و سوریه رسید. | |||
مصاحبه مجله ووگ که در مارس ۲۰۱۱ با عنوان «گل سرخی در بیابان» منتشر شد (و مدتی بعد حذف شد)، سوریه را به عنوان «کشوری عاری از بمبگذاری، تنش و آدمربایی» توصیف میکرد. اما این تصویر طی چند ماه کاملا متحول شد. | |||
=== زندگی ماهر اسد برادر بشار === | |||
ماهر اسد، برادر کوچکتر بشار، فرمانده نیروهای ویژه و گارد ریاست جمهوری و لشکر چهارم زرهی سوریه بود و از جمله چهرههای اصلی در ساختار نظامی کشور به شمار میآمد. او به دلیل نقش مهمش در درگیریهای داخلی سوریه، همواره تحت تحریمهای بینالمللی قرار گرفت. ماهر به عنوان یکی از نزدیکترین افراد به بشار، در مدیریت بحرانهای امنیتی و نظامی کشور تأثیرگذار بوده و جایگاه ویژهای در ساختار قدرت سوریه داشت. او نقشی کلیدی در سرکوب اعتراضات و حفظ کنترل مناطق حیاتی سوریه داشت. در ماههای پایانی حکومت بشار، ماهر به یکی از اهداف مستقیم عملیات هوایی اسرائیل تبدیل شد. او در یکی از این حملات موشکی که در اکتبر 2023 انجام شد، کشته شد. این حمله به همراه سایر عملیاتهای اسرائیل و فشارهای بینالمللی، موجب تضعیف نهایی حلقه امنیتی رژیم اسد شد. مرگ ماهر اسد یکی از مهمترین ضربات به ساختار نظامی حکومت بود و بهعنوان نقطه عطفی در سقوط رژیم بشار اسد تلقی میشود. ماهر همچنین به دلیل ارتباطات تجاری و شبکههای مالی مرتبط با تولید و قاچاق مواد مخدر (از جمله کبتاگون) در سطح بینالمللی شناخته میشد که منابع مالی حیاتی برای رژیم فراهم میکرد. | |||
== جنگ داخلی سوریه == | == جنگ داخلی سوریه == | ||
خط ۴۷: | خط ۶۵: | ||
=== آغاز اعتراضات در سوریه ۲۰۱۱ === | === آغاز اعتراضات در سوریه ۲۰۱۱ === | ||
در ماه مارس ۲۰۱۱ اعتراضهایی در اطراف بازار حمیدیه در دمشق آغاز شد. چند روز بعد، در واکنش به دستگیری کودکانی بود که روی دیوارها علیه بشار اسد شعار نوشته بودند، تظاهرات گستردهای در شهر درعا در جنوب سوریه برگزار شد. این اعتراضها به سرعت به سراسر کشور گسترش یافت. | |||
بشار اسد دو هفته بعد در یک سخنرانی عمومی در پارلمان وعده داد که «توطئهای» علیه سوریه را خنثی کند و پذیرفت که نیازهای بسیاری از مردم برآورده نشده است. | |||
اما تیراندازی نیروهای امنیتی به معترضان در درعا، اعتراضها را شعلهور کرد و در نهایت معترضان در شهرهای مختلف خواهان کنارهگیری بشار اسد از قدرت شدند. حکومت با خشونت پاسخ داد و «خرابکاران و نفوذیها با حمایت خارجی» را مقصر دانست.ظرف چند ماه وضعیت سوریه از اعتراضهای مسالمتآمیز به درگیریهای مسلحانه میان نیروهای دولتی و گروههای مخالفی تغییر یافت که در سراسر کشور دست اسلحه شده بودند. | |||
با ادامه و تشدید خشونت و درگیری، سازمان ملل تعداد قربانیان را از دهها هزار نفر به صدها هزار نفر افزایش داد و قدرتهای منطقهای و بینالمللی درگیر جنگ شدند. | |||
روسیه، ایران و گروههای مسلح وابسته به ایران در کنار نیروهای بشار اسد صفآرایی کردند، در حالی که ترکیه و کشورهای خلیج فارس از گروههای مسلح مخالف حمایت میکردند. | |||
هرچند اعتراضها علیه اسد در ابتدا با شعارهای آزادی و دموکراسی و بدون شکافهای مذهبی آغاز شده بود، اما خیلی زود لحن فرقهگرایانهای که پیش از قیام وجود داشت، آشکار شد. برخی گروههای مخالف، حکومت را به تبعیض به نفع علویها در برابر اکثریت سنی متهم میکردند، در حالی که دولت مخالفان را «تروریست» مینامید. | |||
در ماه اوت ۲۰۱۳، صدها نفر در حملهای شیمیایی به غوطه شرقی، منطقهای تحت کنترل مخالفان در نزدیکی دمشق، کشته شدند. | |||
قدرتهای غربی و گروههای مخالف حکومت سوریه، دولت اسد را مسئول این حمله دانستند. دمشق هرگونه دست داشتن در این حمله را انکار کرد، اما تحت فشار بینالمللی و تهدیدها، با برچیدن زرادخانه سلاحهای شیمیایی خود موافقت کرد. | |||
با وجود این جنگ سوریه همچنان شاهد فجایع دیگری از جمله حملات شیمیایی بیشتر بود. کمیسیونهای سازمان ملل متحد تمام طرفهای درگیر را به ارتکاب جنایات جنگی، از جمله قتل، شکنجه و تجاوز متهم کردند. | |||
در مقطعی به نظر میرسید که دولت اسد در آستانه سقوط قرار دارد و کنترل بخشهای وسیعی از کشور را از دست داده است. اما مداخله مستقیم روسیه در سال ۲۰۱۵ معادله را تغییر داد و به دولت اسد کمک کرد تا مناطق کلیدی را پس بگیرد. | |||
بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰، توافقنامههای منطقهای و بینالمللی منجر به وضعیتی شد که در آن نیروهای دولتی کنترل بیشتر مناطق سوریه را در دست گرفتند، در حالی که گروههای مخالف اسلامگرا و شبهنظامیان کرد، کنترل مناطقی در شمال و شمالشرق را در اختیار داشتند. | |||
این توافقنامهها اعتماد به نفس بشار اسد را افزایش داد. با وجود روابط آسیبدیده سوریه با جهان عرب از زمان آغاز قیام، او به تدریج به عرصه دیپلماتیک عربی بازگشت. نماد این بازگشت، پذیرش دوباره سوریه در اتحادیه عرب بود که در سال ۲۰۲۳ رخ داد.پایتختهای عربی بازگشایی سفارتهای خود در دمشق و عادیسازی روابط با سوریه را آغاز کردند. | |||
با وجود بحرانهای شدید اقتصادی در دهه سوم حکومت بشار اسد، به نظر میرسید که او از بزرگترین چالش دوران حکومت خود جان به در برده است. پس از سالها درگیری خونین، به نظر میرسید که خاورمیانه در آستانه آرامشی نسبی قرار دارد.در همان روزی که آتشبس در لبنان برقرار شد، گروههای مخالف سوری به رهبری گروه اسلامگرای هیئت تحریر شام حملهای غافلگیرکننده انجام دادند و شهر حلب را تصرف کردند.آنها به سرعت پیشروی کردند و کنترل شهر حما را هم در دست گرفتند و بعد از آن وارد حمص شدند تا به سوی دمشق پیشروی کنند. | |||
اعتراضات در سوریه در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۱ پس از اعتراضات بهار عربی که خواستار اصلاحات سیاسی و احیای حقوق مدنی و همچنین پایان دادن به وضعیت اضطراری بود که از سال ۱۹۶۳ برقرار بود آغاز شد. تظاهرات ۱۸ تا ۱۹ مارس آن سال بزرگترین اعتراضاتی بود که طی دههها در سوریه برگزار شد و مقامات سوریه با خشونت به آن پاسخ دادند. اسد در اولین پاسخ علنی خود به اعتراضات در ۳۰ مارس ۲۰۱۱، ناآرامیها را به "توطئه" منتسب کرد و مخالفان سوری و معترضان را "فتنه" نامید. | اعتراضات در سوریه در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۱ پس از اعتراضات بهار عربی که خواستار اصلاحات سیاسی و احیای حقوق مدنی و همچنین پایان دادن به وضعیت اضطراری بود که از سال ۱۹۶۳ برقرار بود آغاز شد. تظاهرات ۱۸ تا ۱۹ مارس آن سال بزرگترین اعتراضاتی بود که طی دههها در سوریه برگزار شد و مقامات سوریه با خشونت به آن پاسخ دادند. اسد در اولین پاسخ علنی خود به اعتراضات در ۳۰ مارس ۲۰۱۱، ناآرامیها را به "توطئه" منتسب کرد و مخالفان سوری و معترضان را "فتنه" نامید. | ||
خط ۶۱: | خط ۱۰۹: | ||
در ۱۰ ژانویه ۲۰۱۲، اسد سخنرانی کرد و در آن اظهار داشت که قیام توسط کشورهای خارجی مهندسی شده است و اعلام کرد که "پیروزی نزدیک است". وی همچنین گفت که اتحادیه عرب با تعلیق سوریه، فاش کرد که دیگر عربی نیست. با این حال، اسد همچنین گفت که اگر «حاکمیت ملی» رعایت شود، این کشور درها را به روی راه حلی که با میانجی گری اعراب انجام میشود، نمیبندد. او همچنین گفت که یک همه پرسی در مورد قانون اساسی جدید میتواند در ماه مارس برگزار شود. | در ۱۰ ژانویه ۲۰۱۲، اسد سخنرانی کرد و در آن اظهار داشت که قیام توسط کشورهای خارجی مهندسی شده است و اعلام کرد که "پیروزی نزدیک است". وی همچنین گفت که اتحادیه عرب با تعلیق سوریه، فاش کرد که دیگر عربی نیست. با این حال، اسد همچنین گفت که اگر «حاکمیت ملی» رعایت شود، این کشور درها را به روی راه حلی که با میانجی گری اعراب انجام میشود، نمیبندد. او همچنین گفت که یک همه پرسی در مورد قانون اساسی جدید میتواند در ماه مارس برگزار شود. | ||
=== تدوین قانون اساسی جدید === | |||
در ۲۷ فوریه ۲۰۱۲، سوریه مدعی شد که طرحی مبنی بر تدوین قانون اساسی جدید در جریان همهپرسی مربوطه با حمایت ۹۰ درصدی مواجه شد. این همپرسی محدودیت دوره تجمعی چهارده ساله را برای رئیس جمهور سوریه تعیین کرد. این همهپرسی از سوی کشورهای خارجی از جمله آمریکا و ترکیه بیمعنی اعلام شد. | |||
در ۲۷ فوریه ۲۰۱۲، سوریه مدعی شد که طرحی مبنی بر تدوین قانون اساسی جدید در جریان | |||
در ۶ ژانویه ۲۰۱۳، اسد در یک سخنرانی گفت که درگیری در کشورش به دلیل "دشمنان" خارج از سوریه است که "به جهنم خواهند رفت" و به آنها "درسی داده خواهد شد". با این حال، او گفت که هنوز راه برای یک راه حل سیاسی باز است و گفت که تلاشهای ناموفق برای راه حل "به این معنی نیست که ما علاقهای به راه حل سیاسی نداریم. " در همین سال در انتخابات ریاست جمهوری که توسط مخالفان تحریم و توسط سازمان ملل متحد محکوم شد اسد یک بار دیگر به عنوان رییس جمهوری انتخاب شد. | در ۶ ژانویه ۲۰۱۳، اسد در یک سخنرانی گفت که درگیری در کشورش به دلیل "دشمنان" خارج از سوریه است که "به جهنم خواهند رفت" و به آنها "درسی داده خواهد شد". با این حال، او گفت که هنوز راه برای یک راه حل سیاسی باز است و گفت که تلاشهای ناموفق برای راه حل "به این معنی نیست که ما علاقهای به راه حل سیاسی نداریم. " در همین سال در انتخابات ریاست جمهوری که توسط مخالفان تحریم و توسط سازمان ملل متحد محکوم شد اسد یک بار دیگر به عنوان رییس جمهوری انتخاب شد. | ||
خط ۹۵: | خط ۱۴۲: | ||
این نفرت با مبانی سکولار رژیم بعث و بیتوجهی خاندان اسد به اجرای احکام اسلامی، مطابق تفسیر اسلامگرایان سنی رادیکال و موضع منفی نسبت به علویان که قدرت را در دست داشتند، وارد فاز خطرناکی شده بود؛ به گونهای که اسلام گرایان سوریه به یکی از جریانات معارض غیر قابل انعطاف تبدیل شده بودند. | این نفرت با مبانی سکولار رژیم بعث و بیتوجهی خاندان اسد به اجرای احکام اسلامی، مطابق تفسیر اسلامگرایان سنی رادیکال و موضع منفی نسبت به علویان که قدرت را در دست داشتند، وارد فاز خطرناکی شده بود؛ به گونهای که اسلام گرایان سوریه به یکی از جریانات معارض غیر قابل انعطاف تبدیل شده بودند. | ||
خط ۱۳۳: | خط ۱۶۳: | ||
باسل که به دلیل سابقه مهندسی و علاقهاش به اسبسواری مشهور بود، بهعنوان «وارث قطعی» قدرت در سوریه شناخته میشد. | باسل که به دلیل سابقه مهندسی و علاقهاش به اسبسواری مشهور بود، بهعنوان «وارث قطعی» قدرت در سوریه شناخته میشد. | ||
بشار اسد در تابستان ۲۰۰۰ سوگند یاد کرد و لحن سیاسی جدیدی را در پیش گرفت. او از «شفافیت، دموکراسی، توسعه، نوگرایی، پاسخگویی و تفکر نهادی» سخن گفت. | بشار اسد در تابستان ۲۰۰۰ سوگند یاد کرد و لحن سیاسی جدیدی را در پیش گرفت. او از «شفافیت، دموکراسی، توسعه، نوگرایی، پاسخگویی و تفکر نهادی» سخن گفت. | ||
خط ۱۴۱: | خط ۱۶۸: | ||
در آغاز، لحن بشار اسد درباره اصلاحات سیاسی و آزادی رسانهای در میان بسیاری از سوریها امید ایجاد کرد. سبک رهبری او، همراه با تحصیلات غربی همسرش اسماء، نویدبخش دورهای جدید و امیدوارکننده بود. | در آغاز، لحن بشار اسد درباره اصلاحات سیاسی و آزادی رسانهای در میان بسیاری از سوریها امید ایجاد کرد. سبک رهبری او، همراه با تحصیلات غربی همسرش اسماء، نویدبخش دورهای جدید و امیدوارکننده بود. | ||
سوریه دورهای کوتاه از بحثهای مدنی و آزادی بیان نسبی را تجربه کرد که به «بهار دمشق» معروف شد. با این حال از سال ۲۰۰۱ نیروهای امنیتی بار دیگر سرکوبها و دستگیری مخالفان را آغاز کردند. | سوریه دورهای کوتاه از بحثهای مدنی و آزادی بیان نسبی را تجربه کرد که به «بهار دمشق» معروف شد. با این حال از سال ۲۰۰۱ نیروهای امنیتی بار دیگر سرکوبها و دستگیری مخالفان را آغاز کردند. بشار اسد پس از به قدرت رسیدن، سعی کرد تا اقتصاد بسته سوسیالیستی سوریه که در زمان پدرش، حافظ اسد ساخته شده بود را به یک اقتصاد باز و غیر سوسیالیستی تغییر دهد. | ||
بشار اسد اصلاحات محدودی در زمینه اقتصادی معرفی کرد که باعث تشویق بخش خصوصی شد، اما این اصلاحات به تقویت نفوذ و قدرت افرادی مانند رامی مخلوف، پسردایی بشار، منجر شد. مخلوف یک امپراتوری اقتصادی عظیم ایجاد کرد که منتقدان، آن را نمونهای از ادغام ثروت و قدرت در دولت اسد میدانستند. | بشار اسد اصلاحات محدودی در زمینه اقتصادی معرفی کرد که باعث تشویق بخش خصوصی شد، اما این اصلاحات به تقویت نفوذ و قدرت افرادی مانند رامی مخلوف، پسردایی بشار، منجر شد. مخلوف یک امپراتوری اقتصادی عظیم ایجاد کرد که منتقدان، آن را نمونهای از ادغام ثروت و قدرت در دولت اسد میدانستند. | ||
== گاهشمار زندگی بشار اسد == | |||
1965 تولد بشار اسد در دمشق، سوریه. پسر حافظ اسد، از خانوادهای علوی. | |||
در | 1982 فارغالتحصیلی از مدرسه متوسطه و تحصیل در رشته پزشکی در دانشگاه دمشق. | ||
در | 1992 اتمام تحصیل در رشته چشمپزشکی و ادامه تخصص در لندن. | ||
اسد | 1994 مرگ باسل اسد (برادر ر) در یک سانحه رانندگی؛ بازگشت بشار به سوریه برای آمادهسازی جهت جانشینی. | ||
2000 مرگ حافظ اسد؛ بشار بهعنوان رئیسجمهور سوریه انتخاب شد و اصلاحات جزئی را آغاز کرد | |||
2011 آغاز اعتراضات گسترده در سوریه در چارچوب بهار عربی؛ تبدیل اعتراضات به جنگ داخلی. | |||
2015 ورود نظامی روسیه به جنگ سوریه برای حمایت از دولت اسد؛ تغییر معادلات جنگ به نفع بشار. | |||
پس از | 2024 سقوط دولت بشار اسد پس از شکستهای نظامی و فشارهای بینالمللی. | ||
== سرنگونی بشار اسد == | |||
سرانجام در دوازدهمین روز حملات مخالفان مسلح به مناطق تحت کنترل دولت سوریه، آنها كنترل كامل دمشق را به دست گرفتند و به این ترتیب حکومت بشار اسد در سوریه سقوط کرد و حکومت ۵۵ ساله خانواده اسد در سوریه به پایان رسید. | |||
در | |||
روز هجدهم آذر ماه ۱۴۰۳ تلویزیون سوریه که به طور کامل به دست مخالفان اسد افتاد، سقوط کامل رژیم اسد را اعلام کرد. در بیانیه اعلام سقوط حکومت اسد آمده است: <blockquote>«پس از سالهای طولانی بیعدالتی، ظلم و ستم، و پس از فداکاریهای بزرگ فرزندان و دختران این میهن عزیز، امروز به مردم بزرگ سوریه و تمام جهان اعلام میکنیم که رژیم بشار اسد سقوط کرده است.»</blockquote>ادعا شده «بشار اسد» رئیسجمهور سوریه از طریق فرودگاه بینالمللی دمشق که توسط ارتش و نیروهای امنیتی تخلیه شده بود، سوریه را ترک کرد و هنوز مقصد اسد مشخص نیست. | روز هجدهم آذر ماه ۱۴۰۳ تلویزیون سوریه که به طور کامل به دست مخالفان اسد افتاد، سقوط کامل رژیم اسد را اعلام کرد. در بیانیه اعلام سقوط حکومت اسد آمده است: <blockquote>«پس از سالهای طولانی بیعدالتی، ظلم و ستم، و پس از فداکاریهای بزرگ فرزندان و دختران این میهن عزیز، امروز به مردم بزرگ سوریه و تمام جهان اعلام میکنیم که رژیم بشار اسد سقوط کرده است.»</blockquote>ادعا شده «بشار اسد» رئیسجمهور سوریه از طریق فرودگاه بینالمللی دمشق که توسط ارتش و نیروهای امنیتی تخلیه شده بود، سوریه را ترک کرد و هنوز مقصد اسد مشخص نیست. | ||
== بشار اسد در نظر دیگران == | |||
=== کنگره آمریکا === | |||
در پایان سال ۲۰۰۳، کنگره آمریکا «قانون پاسخگویی سوریه» را تصویب کرد که تحریمهایی علیه دمشق در زمینههای مختلف، از جمله «حمایت از تروریسم» اعمال کرد. | |||
در سال ۲۰۱۱، ایالات متحده، اتحادیه اروپا و اکثریت اتحادیه عرب در پی سرکوب معترضان بهار عربی در جریان حوادث انقلاب سوریه که منجر به جنگ داخلی سوریه شد، از اسد خواستند استعفا دهد. جنگ داخلی منجر به قتل ۵۸۰ هزار نفر از مردم سوریه شد که حداقل ۳۰۶ هزار نفر آنها غیر نظامی بودند. | |||
=== اتحادیه اروپا === | |||
در تاریخ ۲۳ مه ۲۰۱۱، وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا، بشار اسد و ۹ شخصیت ارشد حکومت سوریه را به فهرست افراد تحریمی این کشور افزودند. حدود دو هفته قبل از تاریخ مذکور اتحادیه اروپا در مورد بلوکهکردن داراییها و ممنوعیت سفر ۱۳ مقام عالیرتبه سوری از جمله بشار اسد، توافق کرده بودند. در سال ۲۰۱۲ اتحادیه اروپا تحریمهای جدیدی را علیه شخصیتهای کلیدی رژیم اعلام کرد. | |||
=== سرگئی لاوروف === | |||
در ژوئیه ۲۰۱۲، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، قدرتهای غربی را به دلیل آنچه که به گفته او باجخواهی بود و در نتیجه جنگ داخلی در سوریه را برانگیخت، محکوم کرد. | |||
در | === صلیب سرخ === | ||
در ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۲، کمیته بینالمللی صلیب سرخ اعلام کرد که سوریه در وضعیت جنگ داخلی قرار دارد، و نزدیک بیست هزار کشته به جا گذاشته است. | |||
=== ناوی پیلای کمیسر حقوق بشر === | |||
در دسامبر ۲۰۱۳، ناوی پیلای کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد اسد را متهم به جنایت جنگی در جریان جنگ داخلی سوریه کرد. تحقیقاتی مشترک OPCW-UN و OPCW-UN IIT دولت اسد را مسئول حمله سال ۲۰۱۷ خان شیخون سارین و حمله ۲۰۱۸ دوما که در آن از گاز شیمیایی استفاده شده بود معرفی کردند. در سال ۲۰۲۳، کانادا و هلند شکایت مشترکی را در دیوان بینالمللی دادگستری مطرح کردند و دولت اسد را به نقض کنوانسیون سازمان ملل متحد علیه شکنجه متهم کردند. اسد قاطعانه تمام این اتهامات را رد کرده و کشورهای خارجی به ویژه ایالات متحده را به تلاش برای تغییر رژیم در سوریه متهم کرده است. | در دسامبر ۲۰۱۳، ناوی پیلای کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد اسد را متهم به جنایت جنگی در جریان جنگ داخلی سوریه کرد. تحقیقاتی مشترک OPCW-UN و OPCW-UN IIT دولت اسد را مسئول حمله سال ۲۰۱۷ خان شیخون سارین و حمله ۲۰۱۸ دوما که در آن از گاز شیمیایی استفاده شده بود معرفی کردند. در سال ۲۰۲۳، کانادا و هلند شکایت مشترکی را در دیوان بینالمللی دادگستری مطرح کردند و دولت اسد را به نقض کنوانسیون سازمان ملل متحد علیه شکنجه متهم کردند. اسد قاطعانه تمام این اتهامات را رد کرده و کشورهای خارجی به ویژه ایالات متحده را به تلاش برای تغییر رژیم در سوریه متهم کرده است. | ||
در جریان سفر دولتی تونی بلر، نخست وزیر بریتانیا به سوریه در اکتبر ۲۰۰۱، بشار در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک علناً تهاجم ایالات متحده به افغانستان را محکوم کرد و گفت: «ما نمیتوانیم آنچه را که هر روز در صفحههای تلویزیونی خود میبینیم بپذیریم. کشتار غیرنظامیان بی گناه غیر قابل قبول است.» اسد همچنین در این کنفرانس از گروههای شبه نظامی فلسطینی به عنوان "مبارزان آزادی" تمجید و از اسرائیل و جهان غرب انتقاد کرد. مقامات انگلیسی متعاقباً مدعی شدند که او از حملات ۱۱ سپتامبر انتقاد کرده و مشروعیت دولت اسرائیل را پذیرفته است. | |||
ویرایش