رژیم ولایت فقیه: تفاوت میان نسخه‌ها

*[[اصائب الحق عراق]]

'''رژیم ولایت فقیه''' نظام حاکم بر کشور ایران است. بنیان‌گذار رژیم ولایت فقیه [[روح‌الله خمینی]] بود که با پیروزی انقلاب ضد سلطنتی در ایران در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ خورشیدی، بر مسند قدرت تکیه زد. پایه رژیم ولایت فقیه بر نظریه ولایت فقیه استوار است. خمینی این نظریه را در فاصله سال‌های ۱۳۴۴ تا ۱۳۵۰ طی درس‌های حوزوی خود زمانی که در نجف در تبعید بود تدریس می‌کرد. این دروس در کتابی به نام حکومت اسلامی در سال ۱۳۴۸ منتشر شد. ولایت فقیه بر حکومت مادام العمر و مطلق‌العنان یک فقیه تاکید دارد. در سال ۱۳۵۸ هنگام تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ولایت فقیه در چند اصل وارد قانون اساسی ایران شد. این اصول ستون فقرات حکومت جمهوری اسلامی هستند. در سال‌های بعد ولایت فقیه به ولایت مطلقه فقیه تغییر نام داد.  

در نظریه ولایت فقیه تشکیل حکومت اسلامی اصلی‌ترین هدف مسلمانان ذکر شده است و حفظ آن به هر وسیله ممکن از همه امور واجب‌تر است. در این نظریه، ولی فقیه فراتر از هر قانونی است و هیچ محدودیتی در اعمال حاکمیت خود ندارد. خمینی در نامه‌ای به خامنه‌‌ای در سال ۱۳۶۶ گفت:«همان قدرتی که خدا برای پیغمبر قاٰئل شده، برای ولی‌ امر و ولی فقیه هم قائل شده است.» یک سال پس از آن بود که «ولایت فقیه» در قانون اساسی به «ولایت مطلقه فقیه» تغییر یافت.

رژیم ولایت فقیه یک نظام مادون سرمایه‌داری است. این رژیم به ناچار برای حفظ حاکمیت خود، بر دو پایه سرکوب و صدور تروریسم([[صدور بحران]]) استوار است. سرکوب در رژیم ولایت فقیه بر همه امور اجتماعی و زندگی مردم اعمال می‌شود. زن ستیزی یکی از ویژگی‌های رژیم ولایت فقیه است. رژیم ولایت فقیه در طول حیات خود با سرکوب زنان، سرکوب اقلیت‌های مذهبی، سرکوب جریان‌‌های مختلف سیاسی، حرکت‌های مردمی و اعتراضی مانند اعتراضات دانشجویان در ۱۸ تیر ۱۳۷۸، [[تظاهرات ۱۳۸۸|اعتراضات و قیام ۱۳۸۸]]، اعتراضات اقشار مختلف مردم در دی ۱۳۹۶ و اعتراضات گسترده به گرانی قیمت بنزین در [[اعتراضات ۱۳۹۸ ایران|قیام آبان ۱۳۹۸]] و  ده‌ها نمونه دیگر بقاء خود را حفظ کرده است.  

از ابتدای روی کار آمدن رژیم ولایت فقیه در ایران دعواها و اختلافات درونی آن برای تسلط بر منابع مالی و بدست آوردن هژمونی در حاکمیت آغاز شد. از سویی هر جناح مدعی است که راه‌حل خودش کارایی بیشتری برای حفظ نظام دارد. به این ترتیب درگیری‌های جناحی در رژیم ولایت فقیه، تخصامات باندی بر سر کسب قدرت یا اختلاف سیاست‌گذاری بر سر مناقشه‌ی تضمین بقاست.

رژیم ولایت فقیه بنا به ماهیت خود، قابلیت اصلاح ندارد و اگر تن به اصلاحات واقعی بدهد، در واقع موجودیت خود را نفی کرده است.  

[[روح‌الله خمینی|خمینی]] در سال ۱۲۷۹ شمسی در خمین متولد شد. پدرش مصطفی پسر احمد هندی بود. مادرش هاجر دختر میرزا احمد از اهالی خمین بود. به گفته مرتضی پسندیده، برادر خمینی، پدر او در خمین شخص با نفودی بود و خدمه و تفنگ‌چی داشت. زمانی‌که خمینی دوساله بود، پدرش به دست یکی از همراهانش به قتل رسید. خمینی دوران نوجوانی را در خمین گذراند و صرف و نحو و منطق را نزد برادر بزرگترش مرتضی پسندیده آموخت. از ۱۲۹۸ به ترتیب در حوزه‌های اصفهان و اراک و قم تحصیل کرد. در سال ۱۳۰۵ در حوزه قم سطوح عالیه‌ی آموزش‌های حوزوی را به پایان رساند و در سال ۱۳۱۵ در شمار آخوندهای مدعی اجتهاد بود. مهم‌ترین استاد خمینی شیخ عبدالکریم حائری، مؤسس حوزه علمیه قم بود که او نیز شاگرد [[شیخ فضل‌الله نوری]] بود.<ref>کتاب خمینی دجال ضد بشر ـ ص۲۴ - انتشارات سازمان مجاهدین خلق ایران</ref>

در دوران دیکتاتوری [[رضا شاه|رضا‌ شاه]]، خمینی دوران جوانی را می‌گذراند و مشغول در‌س‌های حوزه بود. در این دوران بودند روحانیونی  که در برابر زورگویی‌های او اعتراض کردند. در صدر آن‌ها سید حسن مدرس بود. او تا لحظه جان باختن زیر انواع فشار‌ها قرار داشت. [[سید حسن مدرس]] در ۲۳ آذر ۱۳۱۶ به دستود رضا‌شاه کشته شد. خمینی در این دوران هیچ‌ فعالیت سیاسی نداشت و کاملا مطیع سیاست‌های حاکم بود. خمینی در دیداد با هیأت دولت در شهریور ۱۳۶۱ گفته بود: <blockquote>«هر کس زمان رضا‌شاه را درک کرده باشد، می‌داند که آن زمان غیر از زمان محمدرضاشاه بود. رضا‌شاه قلدری بود که شاید مردم ما او را خیلی نمی‌شناختند و شاید تاریخ کمتر کسی را مثل او به یاد داشته باشد. مدرس  در مقابل او با قدرت ایستاد...»</blockquote>در دوره‌ی دیکتاتوری [[رضاشاه پهلوی|رضاشاه]] تنها فعالیتی که ازخمینی مشاهده و ثبت شده است، برگزاری کلاس اخلاق در حوزه‌ی قم بود. این کلاس‌ها در مدرسه‌ی فیضیه دایر بود و سپس با تذکر ما‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ٔموران رضاشاه به مدرسه «حاج ملا صادق» در حومه‌ی قم منتقل شد.

=== خمینی در دوران محمد رضا شاه ===

در سال‌های بعد از شهریور ۱۳۲۰ و سقوط رضاخان که یک فضای نسبتا باز سیاسی ایجاد شده بود خمینی سکوت خود را شکست و در کتاب کشف‌الاسرار به انتقاد از دیکتاتوری سرنگون‌شده‌ی رضاخان  پرداخت. در دوران نخست وزیری [[دکتر محمد مصدق]]، خمینی در کنار [[آیت‌الله کاشانی]] و از نزدیکان او بود. او در جهت مخالفت با دولت ملی دکتر مصدق می‌کوشید. خمینی بعد از رسیدن به قدرت، بارها کینه خود نسبت به مصدق را اعلام کرد. اولین بار بعد از مراسم سالگرد درگذشت مصدق در ۱۴ اسفند ۱۳۵۷، هنگامی که [[سید محمود طالقانی|آیت‌الله طالقانی]] در آن مراسم سخنرانی کرد؛ این مراسم را میتینگ راه انداختن «برای هر استخوانی» توصیف کرد. خمینی در سخنرانی خود در ۲۵ خرداد ۱۳۶۰ نیز گفت که مصدق مسلمان نبود.<ref>صحیفه نور - جلد ۱۵</ref> او همچنین با بیان اینکه مصدق از اسلام سیلی خورد (اشاره به کودتای استعماری ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ علیه دکتر مصدق) ابراز خرسندی کرد.  

درسال‌های ۱۳۴۴تا ۱۳۵۰ خمینی به تدریس در حوزه نجف مشغول بود. مباحث حکومت اسلامی خمینی طرح او برای حکومت آینده است که در این سال‌ها در جمع شاگردان محدود او تدریس شده است. در سال‌های بعد از ۱۳۵۰ با ظهور سازمان‌های انقلابی نظیر مجاهدین و فدا‌ئیان خلق در مبارزه علیه حکومت پهلوی، و محبوبیت آنان نزد توده مردم، خمینی نیز از این فرصت استفاده کرد و در فاصله سال‌های ۵۰ تا ۵۷، یازده پیام‌ خطاب به  دانشجویان و جوانان صادر کرد. او هیچ گاه مجاهدین را تایید نکرد اما تحت فشار افکار عمومی جامعه، فتوایی برای واگذاری یک سوم از سهم امام به خانواده زندانیان سیاسی و نشر کتب اسلامی سیاسی، صادر کرد.

در سال ۱۳۵۵  کارتر با سیاست حقوق بشر در آمریکا روی کار آمد. او در پی این سیاست رژیم شاه را مجبور کرد که شکنجه در زندان‌ها را کنار بگذارد. خمینی این فضا را خوب درک کرده بود. او سکوت سالیان خود را شکست و از فرصت به‌دست آمده استفاده کرد. در آبان ۱۳۵۶ شاه از آمریکا بازگشت و بر سیاست جدید و استمرار فضای باز سیاسی تاکید کرد. خمینی، دو ماه بعد در سخنرانی به مناسبت مرگ پسرش مصطفی، آخوندها را به استفاده از فرصت به‌دست آمده فراخواند و گفت: <blockquote>«امروز یک فرجه پیدا شده، من عرض می‌کنم به شما یک فرجه پیدا شده، اگر این فرجه پیدا نشده بود، این اوضاع امروز نمی‌شد در ایران. اگر الان  غنیمت بشمارند این را این فرصت است. این فرصت را غنیمت بشمارند آقایان. بنویسند، اعتراض کنند الان نویسنده‌های احزاب دارند می‌نویسند، امضا می‌کنند، اشکال می‌کنند،... شما هم بنویسید... امروز روزی است که باید گفت و پیش می‌برید. و من خوف آن دارم که خدای نخواسته این فرجه از دست برود... خوب ما دیدیم که چندین نفر اشکال کردند... امضا کردند و کسی هم کارشان نداشت.»<ref>صحیفه نور- جلد۱ - ص ۲۶۶</ref></blockquote>با شروع اعتراضات علیه شاه از آبان ۱۳۵۶ تا پیروزی انقلاب ضد سلطنتی، خمینی همواره پشت مردم و تحولات حرکت می‌کرد و در وقایع مهم از قبیل تظاهرات خونین ۱۷ دی‌ماه ۵۶ در قم و هم‌چنین تظاهرات مردم تبریز در ۲۹ بهمن همان سال و بعد از واقعه خونین ۱۷ شهریور ۵۷، با ارزیابی سیر تحولات با چند روز تأخیر موضع گیری می‌کرد.

[[روح‌الله خمینی|خمینی]] در ۱۳ مهر ۱۳۵۷ از طریق کویت به پاریس رفت. رفتن خمینی به پاریس، او را در مرکز توجهات جهانی قرار داد. در روزهای پایانی رژیم پهلوی، خمینی و نمایندگانش در پاریس و تهران به طور دائم با نمایندگان ایالات متحده برای انتقال آرام قدرت و جلوگیری از انقلاب قهر آمیز مذاکره می‌کردند. در ۱۲ بهمن ۵۷ خمینی از پاریس به تهران آمد. در ۱۶ بهمن تشکیل دولت موقت به نخست وزیری مهندس بازرگان که حکم آن به امضای خمینی رسیده بود اعلام شد. خمینی دولت بازرگان را دولت امام زمان نامید، اما یک سال بعد به‌وسیله نیروهای موسوم به «خط امام»  با [[گروگان‌گیری در سفارت آمریکا]] دولت بازرگان را مجبور به استعفا کرد. در ۲۲ بهمن با اعلام بی‌‌طرفی ارتش شاه، انقلاب ضد سلطنتی پیروز شد و خمینی زمام حکومت در ایران را به دست گرفت.<ref>خمینی دجال ضد بشر - ص ۳۹ تا ۲۳۴ - انتشارات سازما مجاهدین خلق ایران</ref> خمینی توسط عوامل خود قانون اساسی ولایت فقیه را به تصویب رساند. او تا سال ۱۳۶۸ به عنوان ولی فقیه در رأ‌س حکومت در ایران قرار داشت. او در ۱۳ خرداد ۱۳۶۸ بعد از دوره بیماری در بیمارستانی در تهران، مرد.

خمینی نظریه خود برای حکومت را در کتابی به نام «حکومت اسلامی» یا «ولایت فقیه» که مجموعه‌ای از درس‌های او در نجف است، و در سال ۱۳۴۸ منتشر شد، ارائه کرده است.<ref>کتاب شناخت رژیم ولایت فقیه - انتشاران سازمان مجاهدین خلق ایران</ref>خمینی نظریه ولایت فقیه را در دوران حاکمیت خود قدم به قدم شکل داد. او این نظریه را بر پایه آیه‌ای از قرآن بنا کرده که می‌گوید:  

«اطیعوا الله و اطیوا الرسول و اولی الامر منکم»<ref>آیه ۵۹ سوره نساء</ref> یعنی اطاعت کنید از خدا و رسول خدا و از صاحبان امر خودتان. اولی‌الامر در مفهوم، جمع ولی امر است، یعنی کسی که امر و قدرت در دست اوست. خمینی این کلمه را معادل آخوند می‌داند. او در نامه‌ای به خامنه‌‌ای می‌نویسد: <blockquote>«همان قدرتی که خدا برای پیغمبر قاٰئل شده، برای ولی‌ امر و ولی فقیه هم قائل شده است...آن چه گفته شده است تا کنون و یا گفته مى‏ شود، ناشى از عدم شناخت ولایت مطلقه الهى است...حکومت که شعبه ‏اى از ولایت مطلقه رسول اللَّه- صلى اللَّه علیه و آله و سلم- است، یکى از احکام اولیه اسلام است و مقدم بر تمام احکام فرعیه، حتى نماز و روزه و حج است» </blockquote>در تاریخ شیعه این نظرگاه را با این وسعت و دامنه برای اولین بار خمینی پرورانده است.

اصل پنجم قانون اساسی جمهوری اسلامی می‌گوید:  

 

«در زمان غیبت ولی عصر(عج) در جمهوری اسلامی ایران ولایت امر و امامت امت بر عهده‌ی فقیه عادل با تقوا، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبر است که طبق اصل۱۷۲ عهده‌دار می‌گردد.»

 

اصل ۵۷ همین قانون می‌گوید:  

 

«قوای حاکم در جمهوری اسلامی ایران عبارتند از، قوه مقننه، قوه مجریه و قوه قضائیه که زیر نظر ولایت مطلقه و امامت امت‌اند.»

 

در اصل ۱۰۷ قانون اساسی آمده است:  

 

«پس از مرجع عالی‌قدر تقلید و رهبرکبیر انقلاب جهانی اسلام و بینان‌گذار جمهوری اسلامی، حضرت آیت‌الله العظمی امام خمینی که از طرف اکثریت قاطع مردم به مرجعیت و رهبری شناخته شده و پذیرفته شده‌اند، تعیین رهبر به عهده خبرگان منتخب مردم است. خبرگان رهبری درباره‌ی همه فقها که واجد شرایط مذکور در اصل پنجم و یکصد و نهم باشند بررسی و مشورت می‌کند و هر کدام را که اعلم به احکام فقهی یا مسائل سیاسی و اجتماعی یا دارای مقبولیت عامه یا واجد برجستگی خاص در یکی از صفات مذکور در اصل ۱۰۹ تشخیص داد، او را به رهبری انتخاب می‌کند و درغیر این‌صورت یکی از آنان را به عنوان رهبر انتخاب و معرفی می‌نماید. رهبر منتخب خبرگان، ولایت امر و همه مسئولیت‌های ناشی از آن را بر عهده خواهد داشت.»

این موارد اختیارات ولی فقیه در قانون اساسی اول بود. پس از مرگ خمینی و در بازنگری قانون اساسی این اختیارات تغییر و افزایش یافت. مواد اضافه شده به اختیارات ولی فقیه این موارد هستند.

- تعیین سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی

 

ـ نظارت بر حسن اجرای سیاست‌های کلی نظام

 

ـ فرمان همه پرسی

 

- نصب و عزل و قبول استعفای فقهای شورای نگهبان، عالی‌ترین مقام قوه قضائیه، رئیس سازمان صدا و سیما، رئیس ستاد مشترک، فرمانده کل سپاه پاسداران، فرماند‌هان عالی نیروهای نظامی و انتظامی.

 

- حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه

 

ـ حل معضلات نظام از طریق مجمع تشخیص مصلحت نظام<ref>[https://fa.wikisource.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86#%D8%A7%D8%B5%D9%84_%DB%8C%DA%A9%D8%B5%D8%AF_%D9%88_%D8%AF قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران] - ویکی نبشته</ref>

خامنه‌ای در سخنانی در نماز جمعه درسال ۱۳۶۶ در سخنرانی خود جملاتی را گفت که به نوعی محدودیت‌هایی را به ولایت فقیه شامل می‌دانست. او گفته بود:

 

«اینگونه نیست که ولیّ فقیه هم برای اعمال قدرت و اختیار خود چارچوب و محدوده ای نداشته باشد».  

 

پس از این صحبت‌ها خمینی به سرعت در نامه ای به خامنه ای نوشت و چیزی از ولایت فقیه نمی دانی و سپس حیطه ولایت فقیه را چنین شرح داد:

'''حكومت، كه شعبه اى از ولايت مطلقه رسول اللَّه- صلى اللَّه عليه و آله و سلم- است، يكى از احكام اوليه اسلام است؛ و مقدم بر تمام احكام فرعيه، حتى نماز و روزه و حج است'''. حاكم اسلامي حتی مى‏تواند مسجد يا منزلى را كه در مسير خيابان است خراب كند و پول منزل را به صاحبش برگرداند. ... حكومت مى‏تواند قراردادهاى شرعى را كه خود با مردم بسته است، در موقعى كه آن قرارداد مخالف مصالح كشور و اسلام باشد، يكجانبه لغو كند. و مى‏تواند هر امرى را، چه عبادى و يا غير عبادى كه جريان آن مخالف مصالح اسلام است، از آن مادامى كه چنين است جلوگيرى كند. حكومت مى‏تواند از حج، كه از فرايض مهم الهى است، در مواقعى كه مخالف صلاح كشور اسلامى دانست موقتاً جلوگيرى كند و ...

سازمان مجاهدین خلق ایران در ابتدای انقلاب به قانون اساسی جمهوری اسلامی رأی نداد. زیرا با برخی از مواد آن، از جمله «اصل ولایت فقیه» مخالف بود و آن‌را مغایر با دموکراسی می‌دانست.  

در صورتی که مجاهدین این اصل را می‌پذیرفتند می توانستند در حاکمیت در کنار خمینی مشارکت داشته باشند.

چند روز قبل از ورود خمینی به ایران، پسرش احمد، که در پاریس بود با مسعود رجوی تماس گرفت و به وی گفت شما در میان مردم از حمایت زیادی برخوردارید و اگر یک حزب سیاسی تأسیس کنید، میلیون‌ها جوان به شماخواهند پیوست. چند هفته بعد، احمد در تهران در ملاقاتی به رجوی گفت اگر شما از امام حمایت کنید و با مخالفانش مبارزه کنید، همه درها به رویتان باز خواهد شد و همه امکانات در اختیار شما قرار خواهد گرفت. رجوی با رد پیشنهادهای خمینی، گفت ما خواهان برقراری یک حکومت ملی و دموکراتیک هستیم و اگر خمینی در این مسیر حرکت کند البته برای او جانبازی هم خواهیم نمود.<ref>دموکراسی خیانت شده-صفحهٔ ۱۳۶</ref>

علیه کمونیستها موضع گیری کنید!

 

و با هر کس که «امام» وارد جنگ شد، شما هم وارد جنگ شوید! که در این‌صورت همه درها به‌رویتان باز خواهد شد.<ref>استراتژی قیام و سرنگونی- مسعود رجوی</ref>

 

 

رجوی به او پاسخ داد: «شما انتظار نداشته باشید که ما هیچگاه چماقداری و انحصارطلبی را، آن‌هم تحت نام اسلام بپذیریم».<ref>دموکراسی خیانت شده-صفحهٔ ۱۳۷</ref>

مخالفت مجاهدین با اصل ولایت فقیه از منجر به حذف مسعود رجوی از کاندیداتوری ریاست جمهوری در سال ۱۳۵۹ شد.  

پایگاه طبقاتی رژیم ولایت فقیه، خرده بورژوازی سنتی است. این رژیم به لحاظ سیاسی یک رژیم مادون سرمایه‌داری به شمار می‌رود. نیروهای پشتوانه ولایت فقیه از نظر تاریخی، نیروهای خشک اندیش با درک فرمالیستی از مذهب هستند که سابقه تاریخی‌شان به [[آیت‌الله کاشانی|کاشانی]] و [[شیخ فضل‌الله نوری|شیخ فضل الله نوری]] می‌رسد. ولایت فقیه رژیمی است که تلاش دارد یک سر مادون سرمایه‌داری به نام ولایت فقیه را به بدنه مناسبات سرمایه‌داری جامعه ایران بچسباند و تحمیل کند.<ref>[https://image.mojahedin.org/Attachments/?id=a02b9c43-ebe9-452b-a2da-d04ec8fe39c6 کتاب استراتژی قیام و سرنگونی] - ص۲۹۰ - مسعود رجوی</ref> این پدیده در عمل غیرممکن است و بسیاری از تناقضات موجود در حاکمیت و در نتیجه جامعه ایران ناشی از این پدیده است.

ولایت فقیه از این جهت یک «سر مادون سرمایه‌داری» است که حکومت مطلوب آن، حکومت بر یک جامعه‌ی فئودالی با سطح آگاهی پایین است. در گذشته‌ در روستاهای دورافتاده، ‌آخوندها با موعظه، روضه‌خوانی و دعانویسی در حاشیه‌ی حاکمیت فئودال، امرار معاش می‌کردند. در چنین محیطی سطح پایین فرهنگ مهمترین عامل بقاء و ارتزاق این قشر به شمار می‌رفت. ولایت فقیه به منزله‌ی حاکمیت یک آخوند، در چنین شرایطی است که می‌تواند به اوج بلوغ خود دست‌یابد،‌در حالی‌که در جامعه مدرن چنین الگو‌هایی قابل پذیرش نیستند.  آن‌چه رخ داده است جامعه‌ای است که با گذار از آن مرحله تکامل اجتماعی وارد دنیای مدرن و حتی پسامدرن شده است. سر مادون سرمایه‌داری ولایت فقیه به ناچار خود را با چنین جامعه‌ای منطبق کرده است. هم این انطباق ناهمگون و غیرمنطقی‌ استو هم جامعه آن را برنمی‌تابد.

سیاست [[صدور بحران]] در فرهنگ جاری حکومت ولایت فقیه به «صدور انقلاب» شهرت دارد. این سیاست از ابتدای رسیدن خمینی به حاکمیت شروع شد و به عنوان یک سیاست پایه‌ای در نظام ولایت فقیه همواره از طرف سران جمهوری اسلامی دنبال شده‌است. اولین سوژه‌ی صدور تروریسم و بحران‌سازی رژیم ولایت فقیه کشور عراق بود. خمینی [[جنگ ایران و عراق]] را هشت سال با همین هدف ادامه داد. [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]] که اصلی‌ترین بازوی سرکوب و صدور تروریسم رژیم ولایت فقیه است، به دخالت در کشورهای منطقه  از جمله عراق، سوریه، یمن دست زده است. اهداف تروریستی و دخالت در امور کشورهای منطقه از طریق [[نیروی قدس سپاه پاسداران]] که نیروی برون مرزی سپاه است اجرا می‌شود. نیروی قدس از طریق نیروهای نیابتی مانند حزب‌الله لبنان، انصارالله یمن،حماس و جهاداسلامی فلسطین، تبپ‌های الاشتر بحرین و کتائب حزب‌الله، حشد الشعبی و مشابه آن در این کشورهای مختلف حضور دارد.  

خصوصیتی که رژیم ولایت فقیه را از سایر دیکتاتوری‌ها متمایز می‌کند صدور تروریسم است. کمتر رژیم دیکتاتوری در قرن حاضر وجود داشته که داعیه‌ی صدور انقلاب و جهان‌گشایی داشته باشد و حاکمیت را بر اساس مذهب و نه مرزهای جغرافیایی تعریف کند. صدور بنیادگرایی در عین حال زیر ساخت سرکوب را هم در نظام ولایت فقیه تشکیل می‌دهد. رکوب داخلی به صدور تروریسم و سرپوشی که برای آن فراهم می‌کند متکی است.<ref name=":0">کتاب شناخت رژیم ولایت فقیه - انتشارات سازمان مجاهدین خلق ایران</ref>   

سرکوب در رژیم ولایت فقیه با نام دین مشروعیت می‌یابد.  در نظام ولایت فقیه سرکوبی همه جانبه حاکم استکه با دیکتاتوری‌های معمول متفاوت است. این ویژگی [[توتالیتاریزم]] دینی است. در دیکتاتوری پهلوی سرکوب سیاسی حاکم بود. [[محمدرضا پهلوی|محمدرضا شاه پهلوی]] و پیش از او [[رضاشاه پهلوی|رضاخان]] آزادی‌های سیاسی را از بین برده بودند. آزادی مطبوعات وجود نداشت و احزاب  اجازه فعالیت نداشتند. در رژیم ولایت فقیه از آن‌جا که توجیه سرکوب بر پایه‌ی مذهب صورت می‌گیرد، سرکوب به تمامی عرصه‌های اجتماعی و زندگی خصوصی مردم کشیده می‌شود. سرکوب در رژیم ولایت فقیه تا خانه‌ی مردم، آن‌چه می‌پوشند، آن‌چه می‌خورند و آن‌چه می‌کنند، گسترش می‌یابد. در نظام ولایت فقیه سرکوب اجتماعی زیر ساخت سرکوب سیاسی را تشکیل می‌دهد.<ref name=":0" />

سرکوب گروه‌ها و جریان‌های سیاسی از ابتدای روی کار آمدن نظام ولایت فقیه آغاز شد. حذف جناح‌هایی از حاکمیت مانند نهضت آزادی و بازرگان که اولین نخست وزیر بعد از [[انقلاب ضدسلطنتی]] بود،‌هم‌چنین حذف بنی صدر اولین رئیس جمهور بعد از انقلاب، همه در راستای انحصار طلبی ولایت فقیه و سلطه کامل بر تمامی ارکان اجتماعی و سیاسی ایران انجام شد. سرکوب در عرصه فرهنگی نیز از کارکردهای این رژیم است که بارزترین نمونه آن بستن دانشگاه‌ها تحت عنوان «[[انقلاب فرهنگی]]» در سال ۱۳۵۹ بود. هدف آن بیرون راندن نیروهای آزادی‌خواه از دانشگاه و استقرار نیروها و فرهنگ مد نظر ولایت فقیه در دانشگاه‌ها بود.

در مقدمه قانون اساسی جمهوری اسلامی آمده است:  

 

«خانواده واحد بنیادین جامعه و کانون اصلی رشد و تعالی انسان است و توافق عقیدتی و آرمانی در تشکیل خانواده که زمینه‌ساز اصلی حرکت تکاملی و        رشد یابنده انسان است اصل اساسی بوده و فراهم کردن امکانات جهت نیل به این مقصود از وظایف حکومت اسلامی است، زن در چنین برداشتی از واحد  خانواده، از حالت (شیئی بودن) یا (ابزار کار بودن) در خدمت اشاعه مصرف زدگی و استثمار، خارج شده و ضمن بازیافتن وظیفه خطیر و پر ارج مادری در پرورش  انسانهای مکتبی پیش‌آهنگ و خود هم‌رزم مردان در میدان‌های فعال حیات می‌باشد و در نتیجه پذیرای مسئولیتی خطیرتر و در دیدگاه اسلامی برخوردار از ارزش و کرامتی والاتر خواهد بود.»<ref>[https://fa.wikisource.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 قانون اساسی ایران] - ویکی نبشته</ref>

 

حجاب اجباری برای زنان و ممنوعیت بسیاری از کارها مانند ممنوعیت تحصیل در بسیاری از رشته‌های دانشگاهی  از نمودهای سرکوب زنان است. در زمینه اشتغال شانس زنان کمتر از ۱۰ درصد مردان است. در قانون اساسی زنان از قضاوت و ریاست جمهوری و رهبری  محروم شده‌اند.<ref name=":1">کتاب اسلام دموکراتیک پاسخ بنیاد گرایی - سخنرانی مریم رجوی در پارلمان نروژ- ص۱۵ و ۱۶</ref>

* سرکوب اعتراضات مردمی به گرانی بنزین در آبان ۱۳۹۸ که به کشته شدن بیش از ۴۵۰ تن از معترضین منجر شد

خمینی در کتاب حکومت اسلامی در بخشی به نام، «لزوم وحدت اسلامی»، رویای تشکیل حکومتی مانند حکومت عثمانی را در ذهن می‌پروراند و می‌نویسد: <blockquote>« وطن اسلام را استعمارگران تجزیه کردند... یک زمان هم دولت بزرگ عثمانی به‌وجود آمد، استعمارگران آن را تجزیه کردند... ما برای اینکه وحدت امت اسلام را تأ‌مین کنیم، برای اینکه وطن اسلام را از تصرف و نفوذ استعمارگران و دولت‌های دست نشانده آنها خارج کنیم، راهی نداریم جز اینکه تشکیل حکومت بدهیم. چون به منظور تحقق وحدت و آزادى ملت‌هاى مسلمان بايستى حكومت‌هاى ظالم و دست نشانده را سرنگون كنيم؛ و پس از آن حكومت عادلانه اسلامى را كه در خدمت مردم است به وجود آوريم. تشكيل حكومت براى حفظ نظام و وحدت مسلمين است.»<ref>کتاب حکومت اسلامی (ولایت فقیه) - نوشته خمینی </ref></blockquote>[[پرونده:انفجار مرکز آمیا.JPG|جایگزین=انفجار مرکز یهودیان آمیا در بوئنس آیرس آرژانتین توسط عوامل رژیم ولایت فقیه|بندانگشتی|انفجار مرکز یهودیان آمیا در بوئنس آیرس آرژانتین توسط عوامل رژیم ولایت فقیه]]

منتظری جانشین وقت خمینی در خصوص امکان عدم وقوع جنگ با عراق گفت:<blockquote>«به نظر من اگر (خمینی)  يک مقدار تفاهم می‌کردند، شاید بهانه به دست آنها نمی‌آمد، بالاخره اين زمینه [یعنی حمله نظامی به ایران] برای آنها فراهم شد ...».<ref>کتاب خاطرات آقای منتظری و مصاحبه با بی بی سی</ref></blockquote>شعار خمینی در جنگ ایران و عراق «فتح قدس از طریق کربلا» بود. در بسیج جنگی رژیم ولایت فقیه علیه عراق، یک میلیون نفر در طرف ایران کشته شدند.   

انفجار بزرگ مرکز یهودیان (آمیا) در ژوئیه ۱۹۹۴ در بوئنس آیرس  آرژانتین<ref name=":4">رژیم یاغی ـ گزارش منتشر شده گروه اقدام ایران در وزارت امور خارجه آمریکا</ref> و انفجار برج‌های خبر در زهران عربستان که متعلق به نیروهای آمریکایی بود ازجمله اقدامات تروریستی رژیم ولایت فقیه است که علیه منافع خارجی در خارج از مرزهای ایران انجام گرفت.<ref name=":3" />

رژیم ولایت فقیه از [[نیروی قدس سپاه پاسداران]] انقلاب اسلامی برای پیشبرد منافعش در خارج از کشور، تامین پوشش برای عملیات اطلاعاتی و ایجاد بی‌ثباتی در خاورمیانه استفاده می‌کند. این ارگان از نیروهای نیابتی مانند [[حزب‌الله لبنان]]، حماس و جهاد اسلامی در فلسطین،[[لشکر زینبیون]]، [[لشکر فاطمیون]]، کتائب حزب‌الله ، عصائب الحق و [[حشد الشعبی]] در عراق، تیپ‌های الاشتر در بحرین،حوثی‌ها در یمن و... برای دخالت در کشورهای منطقه استفاده می‌کند و آموزش و  تسلیح به آنان را بر عهده دارد. رژیم ایران به عوامل القاعده در ایران پناه داد، از جمله برخی از هواپیما ربایان ۱۱سپتامبر در مسیرشان به افغانستان از ایران عبور کردند.<ref name=":4" />

در یک عملیات تروریستی رژیم ایران در خارج، یک مأمور اطلاعات و امنیت ایران در پوش دیپلمات در ژوئیه ۲۰۱۸ به دست داشتن در یک طرح ترور مخالفان جمهوری اسلامی در پاریس متهم شد.<ref name=":4" />  

در رژیم ولایت فقیه طی کردن این مسیر امکان پذیر نیست. در ساختار این رژیم همه امور تحت سلطه‌ی ولایت فقیه است. انتخابات تنها زیر نظر [[شورای نگهبان]] رسمیت می‌یابد که فقهای آن منتخب ولی فقیه هستند. کلیه قوانین باید از فیلتر شورای نگهبان بگذرند. ماجرای FATF از نمونه‌های دخالت شورای نگهبان در تصویب قوانین است. با وجود این‌که این قانون به تصویب مجلس رژیم ولایت فقیه رسیده بود، ولی شورای نگهبان با آنها مخالفت کرد و مانع پیوستن جمهوری اسلامی به کنوانسیون‌های [[گروه ویژه اقدام مالی FATF|FATF]] شد. حتی در صورت عبور برخی قوانین از شورای نگهبان، حکم ولی فقیه می‌تواند آن‌را ملغی کند.<ref name=":5">کتاب شناخت ولایت فقیه - انتشارات سازمان مجاهدین خلق ایران</ref> به عنوان نمونه‌، از حکم حکومتی خامنه‌ای برای متوقف کردن و رد اصلاح قانون مطبوعات می‌توان نام برد. نمونه‌ای دیگر، حکم خامنه‌ای، برای متوقف کردن طرح دو فوریتی مجلس برای توقف افزایش قیمت بنزین بود.

مسعود رجوی مسئول شورای ملی مقاومت ایران در مورد رژیم ولابت فقیه در کتاب استراتژی قیام و سرنگونی می‌گوید:  <blockquote>« ...بحث ما، مشخصا بر روی محور و صفحه مختصات سیاسی در مورد رژیم ولایت فقیه است. این رژیم رو به نفی و زوال است، رو به رشد و اثبات نیست. این رژیم پس رونده و پس برنده است، پیش‌برنده نیست. میرنده است، بالنده نیست. کهنه است، نو و پاسخ‌گوی شرایط و اوضاع و مقتضیات جامعه ایران نیست. این رژیم از روز اول، مشروعیت تاریخی نداشت زیرا چنا‌ن‌که گفتیم از اعماق تاریخ و از درون عقب‌مانده‌ترین نیروها سربرداشت. این رژیم از روز اول از نظر مجاهدین مشروعیت ایدئولوژیک هم نداشت و ملغمه‌ای از جاهلیت و ارتجاع بود. اگر در یک منحنی فرضی تاریخی آن را به عقب برگردانیم، همجنان‌که خمینی خودش در کشف الاسرار نوشته بود، هیچ‌گاه با حاکمان جائر در تعارض ماهوی نیست... اکنون به سراغ مشروعیت خمینی و رژیمش می‌رویم که به طور مقطعی مبتنی بر رأی مردم ایران  بود. از روز ۳۰ خرداد ۱۳۶۰، مشروعیت مقطعی سیاسی خود را هم از دست داد و از جبهه خلق به کلی خارج شده‌است. به همین خاطر هرگز و هیچ‌گاه حاضر نبوده و نیست که به انتخابات آزاد، بدون صافی‌های شناخته شده از قبیل شورای نگهبان ارتجاع و تاریک‌خانه‌های تجمیع آرا حتی در درون خودش تن بدهد. این رژیم بر ضد حاکمیت جمهور مردم ایران است. به همین خاطر باید سرنگون گردد. راه دیگری جز استراتژی سرنگونی وجود ندارد. جز این، هر چه هست، موهوم و غیر واقعی و بازی دادن و سردواندن است.» <ref>[https://image.mojahedin.org/Attachments/?id=a02b9c43-ebe9-452b-a2da-d04ec8fe39c6 کتاب استراتژی قیام و سرنگونی] - مسعود رجوی</ref></blockquote>