کاربر:Khosro/صفحه تمرین2: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سمیه رشیدی'''، زندانی سیاسی محبوس در زندان قرچک ورامین، در ۴ اردیبهشت ۱۴۰۴ به دلیل فعالیت‌های اعتراضی در محله جوادیه تهران بازداشت شد. نیروهای امنیتی با خشونت او را ضرب و شتم کردند، سرش را به دیوار کوبیدند و به صورت، شکم و پاهایش ضربه زدند، که منجر به کبودی و خونریزی شد. او ابتدا دو روز در بازداشتگاه آگاهی ۱۵ خرداد بازجویی شد و در ۶ اردیبهشت به بند زنان [[زندان اوین]] منتقل گردید. اتهامش «تبلیغ علیه نظام» است، اما بدون دادگاه و دسترسی به وکیل، پرونده‌اش بلاتکلیف مانده. در ۱۹ خرداد ۱۴۰۴ به بند ۲۰۹ اوین و پس از [[حمله اسرائیل به ایران|حمله موشکی اسرائیل]] به اوین در تیر ۱۴۰۴، به زندان قرچک تبعید شد. سمیه رشیدی به بیماری صرع مبتلاست که با تشنج‌های ناگهانی و افت هوشیاری همراه است. از ابتدای بازداشت، از سردردهای شدید و تشدید بیماری شکایت داشت، اما بهداری زندان علائم را «تمارض» دانست و داروهای نامناسب تجویز کرد. شرایط غیربهداشتی، تراکم جمعیت، و کمبود دارو در زندان قرچک وضعیت او را وخیم‌تر کرد. او برای کارهای روزانه به کمک هم‌بندی‌ها وابسته بود. در ۲۵ شهریور ۱۴۰۴، پس از تشنج‌های مکرر، با تأخیر به بیمارستان مفتح ورامین منتقل شد و در ۲۹ شهریور به کما رفت. سطح هوشیاری‌اش به ۵ رسید و پزشکان وضعیت را «بحرانی و ناپایدار» توصیف کردند و از نجات جانش قطع امید نمودند. خانواده‌اش از ملاقات و اطلاعات درمانی محروم است و نهادهای امنیتی وضعیت را به «خودکشی» نسبت می‌دهند تا مسئولیت را انکار کنند. این محرومیت از درمان، نقض مواد ۵ و ۲۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر و قواعد نلسون ماندلا است. پرونده سمیه رشیدی با موارد مشابهی مانند [[بکتاش آبتین]] مقایسه شده و کمیسیون زنان [[شورای ملی مقاومت ایران]] خواستار آزادی فوری، درمان و بازدید هیئت حقیقت‌یاب از زندان‌های زنان شده است.<ref name=":0">[https://iranhrs.org/%D8%AA%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7-%D8%A8%D8%B1-%D8%B3%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%9B-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84-%D8%A8%D9%87-%D8%A8/ تشدید فشارها بر سمیه رشیدی؛ انتقال به بند ۲۰۹ اوین - کانون حقوق بشر ایران] 1</ref><ref name=":1">[https://iranhrs.org/%D8%B3%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%9B-%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D9%88%D8%AE%DB%8C%D9%85-%DB%8C%DA%A9-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C/ وضعیت وخیم سمیه رشیدی، زندانی سیاسی در زندان قرچک - کانون حقوق بشر ایران] 2</ref><ref name=":2">[https://fa.iran-hrm.com/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D9%88%D8%AE%DB%8C%D9%85-%D8%B3%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1/ وضعیت وخیم سمیه رشیدی، زندانی سیاسی در زندان قرچک - مانیتورینگ حقوق بشر]</ref><ref name=":3">[https://wncri.org/fa/%D8%B3%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B1%D9%81-%D9%85%D8%B1%DA%AF/ زندانی سیاسی سمیه رشیدی در شرف مرگ به دلیل چندماه تأخیر در اعزام به بیمارستان - زنان نیروی تغییر]</ref><ref name=":4">[https://v1.iranintl.com/202509180532 پزشکان از نجات جان سمیه رشیدی، زندانی سیاسی، قطع امید کرده‌اند - ایران اینترنشنال]</ref><ref name=":5">[https://bazdashtshodegan.com/%D9%82%D8%B7%D8%B9%DB%8C-%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%AA-%D8%AC%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C/ قطعی امید پزشکان از نجات جان سمیه رشیدی زندانی سیاسی زندان قرچک ورامین - صدای بازداشت‌شدگان]</ref><ref name=":6">[https://iranfreedom.net/%d9%88%d8%b6%d8%b9%db%8c%d8%aa-%d9%88%d8%ae%db%8c%d9%85-%d8%b3%d9%85%db%8c%d9%87-%d8%b1%d8%b4%db%8c%d8%af%db%8c%d8%9b-%d8%b2%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%b3%db%8c%d8%a7%d8%b3%db%8c-%d8%af%d8%b1/ وضعیت وخیم سمیه رشیدی؛ زندانی سیاسی در آستانه مرگ در زندان قرچک - ایران آزادی]</ref><ref name=":7">[https://jinhaagency.com/fa/rwzanh/smyh-rshydy-zndany-syasy-mhbws-dr-zndan-qrchk-bh-kma-rft-53243 سمیه رشیدی؛ زندانی سیاسی محبوس در زندان قرچک به کما رفت - خبرگزاری زن]</ref><ref name=":8">[https://hengaw.net/fa/news/2025/09/article-121 زندان قرچک ورامین، وخامت حال سمیە رشیدی، زندانی سیاسی و انتقال وی بە بیمارستان - سازمان حقوق بشری هه‌نگاو]</ref><ref name=":9">[https://www.iran-emrooz.net/index.php/news2/123262/ از بکتاش آبتین تا سمیه رشیدی؛ مرگ تدریجی زندانیان سیاسی - ایران امروز]</ref>  

سمیه رشیدی، زندانی سیاسی، در ۴ اردیبهشت ۱۴۰۴، در جریان شعارنویسی اعتراضی در محله جوادیه تهران توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. مأموران با خشونت شدید او را مورد ضرب و شتم قرار دادند، سرش را به دیوار کوبیدند، روی سینه‌اش نشستند و به صورت، شکم و پاهایش ضربه زدند. این ضربات باعث کبودی شدید، خونریزی از ناحیه سر و جراحت‌های متعدد شد که آثار آن تا مدت‌ها باقی ماند. رشیدی از رفتار خشونت‌آمیز مأموران شکایت کرد، اما به دلیل نبود نظارت قضایی مؤثر، این شکایت پیگیری نشد. او به مدت دو روز در بازداشتگاه آگاهی ۱۵ خرداد تحت بازجویی‌های فشرده قرار گرفت. در این مدت، بازجویی‌ها بدون حضور وکیل انجام شد و شرایط بازداشتگاه فشار روانی و جسمی زیادی بر او وارد کرد. در ۶ اردیبهشت ۱۴۰۴، به بند زنان زندان اوین منتقل شد. اتهام رسمی او «تبلیغ علیه نظام» اعلام شده، اما هیچ دادگاهی برای رسیدگی به پرونده‌اش برگزار نشده و او از دسترسی به وکیل محروم است. این بلاتکلیفی قضایی به‌عنوان روشی برای تشدید فشار بر زندانیان سیاسی شناخته می‌شود و نشان‌دهنده [[سرکوب زنان در ایران|سرکوب سیستماتیک]] فعالان در ایران است. بازداشت خانم رشیدی در بحبوحه اعتراضات خیابانی رخ داد که توجه سازمان‌های حقوق بشری را جلب کرد.<ref name=":0" /><ref name=":2" /><ref name=":4" /><ref name=":5" /><ref name=":6" />  

در زندان قرچک، هم‌بندی‌های سمیه رشیدی نقش مهمی در حمایت از او ایفا کردند. به دلیل شدت بیماری صرع و ناتوانی جسمی ناشی از تشنج‌های مکرر، او برای انجام کارهای روزمره، مانند غذا خوردن، نظافت شخصی، و جابه‌جایی در بند، به کمک دیگر زندانیان سیاسی وابسته بود. هم‌بندی‌ها با مشاهده تشنج‌های ناگهانی او، که با افت هوشیاری و زمین خوردن همراه بود، تلاش کردند از او مراقبت کنند. آن‌ها در مواقع بحرانی، مانند حملات تشنجی شدید، او را نگه داشتند تا از آسیب بیشتر جلوگیری کنند. این حمایت‌ها در نبود امکانات پزشکی و بی‌توجهی کارکنان زندان، تنها عامل حفظ حیات خانم رشیدی در ماه‌های اولیه حضور در قرچک بود. هم‌بندی‌ها همچنین سعی کردند با اعتراض به مسئولان زندان، توجه به وضعیت وخیم او جلب کنند، اما این اعتراض‌ها بی‌نتیجه ماند. این همبستگی میان زندانیان سیاسی نشان‌دهنده روحیه مقاومتی در برابر شرایط غیرانسانی زندان بود. با این حال، شدت بیماری رشیدی و فقدان درمان مناسب، تلاش‌های هم‌بندی‌ها را ناکافی کرد و وضعیت او به‌تدریج وخیم‌تر شد. این حمایت‌ها توسط سازمان‌های حقوق بشری به‌عنوان نمونه‌ای از همدلی در میان زندانیان سیاسی ثبت شده است.<ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":3" /><ref name=":6" /><ref name=":8" /><ref name=":7" />  

پرونده سمیه رشیدی با موارد مشابهی از مرگ تدریجی زندانیان سیاسی در ایران مقایسه شده است. بکتاش آبتین، شاعر و فیلم‌ساز، در سال ۱۴۰۰ به دلیل محرومیت از درمان در زندان اوین جان باخت. [[جواد روحی]]، فعال سیاسی، در سال ۱۴۰۲ در زندان نوشهر به دلیل تأخیر در درمان فوت کرد. وحید صیادی نصیری، شاهرخ زمانی، و بهنام محجوبی نیز به دلیل محرومیت از مراقبت‌های پزشکی در زندان‌های ایران جان خود را از دست دادند. در همه این موارد، مقامات زندان بیماری‌های زندانیان را «تمارض» دانستند و از ارائه دارو یا انتقال به بیمارستان خودداری کردند. در مورد سمیه رشیدی، انکار درمان صرع و تجویز داروهای نامناسب (آرام‌بخش به جای ضد صرع) وضعیت او را به کما و آستانه مرگ رساند. این الگو نشان‌دهنده سیاست عمدی نظام برای حذف فیزیکی مخالفان از طریق محرومیت از درمان است. منابع حقوق بشری این موارد را مصداق «قتل عمد تدریجی» می‌دانند و خواستار پاسخگویی مقامات ایرانی شده‌اند. پرونده خانم رشیدی، مانند موارد قبلی، توجه بین‌المللی را به نقض حقوق بشر در زندان‌های ایران جلب کرده و سازمان‌های حقوق بشری آن را نمونه‌ای از سرکوب سیستماتیک فعالان سیاسی می‌دانند. این مقایسه‌ها بر ضرورت مداخله فوری برای نجات جان زندانیان بیمار تأکید دارد.

سازمان‌های حقوق بشری متعددی به وضعیت وخیم سمیه رشیدی واکنش نشان دادند. کانون حقوق بشر ایران خواستار آزادی فوری رشیدی، دسترسی به درمان مناسب، و برگزاری دادگاه عادلانه شد. این سازمان تأکید کرد که محرومیت از درمان و شرایط غیرانسانی زندان قرچک، جان رشیدی را در معرض خطر جدی قرار داده است. مانیتورینگ حقوق بشر ایران نیز از سازمان ملل خواست تا هیأتی برای بررسی وضعیت زندان‌های زنان در ایران اعزام کند. سازمان زنان نیروی تغییر، پرونده رشیدی را نمونه‌ای از نقض حقوق زنان زندانی دانست و خواستار فشار بین‌المللی برای آزادی او شد. هه‌نگاو، سازمان حقوق بشری کرد، شرایط غیرانسانی قرچک و تأخیر در انتقال سمیه رشیدی به بیمارستان را محکوم کرد و آن را نقض قواعد نلسون ماندلا دانست. ایران اینترنشنال و صدای بازداشت‌شدگان گزارش دادند که نهادهای امنیتی با نسبت دادن وضعیت سمیه رشیدی به «خودکشی»، سعی در انکار مسئولیت دارند. این فراخوان‌ها بر لزوم مداخله فوری سازمان‌های بین‌المللی، از جمله گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران، تأکید دارند تا از مرگ سمیه رشیدی جلوگیری شود.<ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":3" /><ref name=":4" /><ref name=":5" /><ref name=":6" /><ref name=":8" /><ref name=":9" /><ref name=":0" />  

پرونده سمیه رشیدی به‌عنوان نمادی از سرکوب سیستماتیک زندانیان سیاسی در ایران، توجه گسترده‌ای در سطح جهانی جلب کرده است. وضعیت وخیم او، که به دلیل محرومیت از درمان صرع به کما و آستانه مرگ منجر شد، نشان‌دهنده الگوی مستمر نقض حقوق بشر در زندان‌های ایران است. این پرونده به‌ویژه به دلیل شباهت به موارد قبلی مانند بکتاش آبتین، جواد روحی، و بهنام محجوبی، که همگی به دلیل محرومیت از درمان جان باختند، به‌عنوان نمونه‌ای از «قتل عمد تدریجی» در گزارش‌های حقوق بشری برجسته شده است. سازمان‌های حقوق بشری تأکید دارند که شرایط غیرانسانی زندان قرچک، از جمله تراکم جمعیت، کمبود دارو، و خشونت علیه زندانیان سیاسی، عاملی کلیدی در وخامت حال سمیه رشیدی بود. این پرونده آگاهی‌بخشی جهانی درباره وضعیت زنان زندانی در ایران را تقویت کرد و توجه نهادهای بین‌المللی، از جمله گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران، را به خود جلب نمود. گزارش‌ها نشان می‌دهد که تلاش نهادهای امنیتی برای نسبت دادن وضعیت خانم رشیدی به «خودکشی» با هدف انکار مسئولیت، به افزایش انتقادات بین‌المللی منجر شده است. این پرونده همچنین همبستگی میان زندانیان سیاسی، به‌ویژه زنان، را برجسته کرد، زیرا هم‌بندی‌های رشیدی با حمایت از او در برابر تشنج‌های شدید، نمونه‌ای از مقاومت جمعی را نشان دادند. سازمان‌های حقوق بشری خواستار تحقیقات مستقل درباره پرونده رشیدی و دیگر زندانیان بیمار شده‌اند تا از تکرار چنین فجایعی جلوگیری شود. این آگاهی‌بخشی، فشار بر مقامات ایرانی برای پاسخگویی را افزایش داده است.<ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":3" /><ref name=":4" /><ref name=":5" /><ref name=":6" /><ref name=":8" /><ref name=":9" />

سمیه رشیدی، زندانی سیاسی محبوس در زندان قرچک ورامین، در ۳ مهر ۱۴۰۴ در بیمارستان مفتح ورامین درگذشت. خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضاییه، اعلام کرد که وی در ۲۴ شهریور ۱۴۰۴ با علائم تهوع و تشنج به بهداری زندان منتقل شد و سپس برای درمان به بیمارستان اعزام گردید. گزارش‌ها حاکی از کمای چندروزه او پیش از درگذشت است. قوه قضاییه مدعی ارتباط رشیدی با گروه [[سازمان مجاهدین خلق ایران|مجاهدین خلق]] شد، ادعاهایی که به دلیل سانسور رسانه‌ای در ایران، راستی‌آزمایی نشده‌اند. رسانه‌های حکومتی پیش‌تر خانواده او را متهم به خودداری از ارائه وثیقه کرده بودند. تأخیر در انتقال به بیمارستان، الگویی رایج نظام جمهوری اسلامی در برخورد با زندانیان سیاسی است که به مرگ زندانیان سیاسی از جمله سیمه رشیدی منجر شده است.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/iran-political-prisoner-somayyeh-rashidi-died-in-jail/33540571.html قوه قضاییه: سمیه رشیدی، زندانی سیاسی، «در بیمارستان» جان باخت - رادیو فردا]</ref>