۸٬۷۶۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
}} | }} | ||
'''جنبش تنباکو'''، '''نهضت تنباکو''' یا '''قیام تنباکو،''' (در سال ۱۲۶۸) یک حرکت اجتماعی و سیاسی به شمار میرود که علیه اعطای امتیاز توتون و تنباکو ایجاد شد. | '''جنبش تنباکو'''، '''نهضت تنباکو''' یا '''قیام تنباکو،''' (در سال ۱۲۶۸) یک حرکت اجتماعی و سیاسی به شمار میرود که علیه اعطای امتیاز توتون و تنباکو ایجاد شد. زمینهساز جنبش تنباکو قرارداد عظیمی بود که بین دولت ایران و یک سرمایهگذار انگلیسی به نام «رویتر» بسته شده بود. در این قرارداد در سال ۱۲۵۰ امتیازهای بسیاری از جمله امتیاز احداث راهآهن، کشتیرانی در رودخانهها، خطوط تلگراف، بهرهبرداری از معادن و جنگلهای دولتی و زهکشی و آبیاری ایران به مدت هفتاد سال به انگلستان دادند. | ||
بعد از سفر سوم ناصرالدین شاه به اروپا و هنگامی که او با کمبود بودجه برای سفر تفریحی خود مواجه بود دولت انگلستان توانست از طریق فردی به نام جرالد تالبوت امتیاز انحصار توتون و تنباکوی ایران را بدست آورد. جرالد تالبوت یک کمپانی به نام رژی تأسیس کرده و این کمپانی امتیاز توتون و تنباکوی ایران را از آن خود کرد. این قرارداد با عث | بعد از سفر سوم ناصرالدین شاه به اروپا و هنگامی که او با کمبود بودجه برای سفر تفریحی خود مواجه بود دولت انگلستان توانست از طریق فردی به نام جرالد تالبوت امتیاز انحصار توتون و تنباکوی ایران را بدست آورد. جرالد تالبوت یک کمپانی به نام رژی تأسیس کرده و این کمپانی امتیاز توتون و تنباکوی ایران را از آن خود کرد. این قرارداد با عث نارضایتی مردم و شعلهور شدن قیام و شورش شد. جنبش ابتدا از حرکت اعتراضی مردم درشهرهای تبریز و شیراز و اصفهان آغاز و رفته رفته فراگیر شد. ۱۷ ماه پس از امضای قرارداد رژی و به میدان آمدن مردم، میرزا محمد حسین شیرازی (مرجع زمان) که در سامرا میزیست نیز فتوای تحریم استعمال توتون و تنباکو را صادر کرد: متن این فتوا چنین بود: | ||
«بسمالله الرحمن الرحیم. الیوم استعمال تنباکو و توتون بأی نحو کان در حکم محاربه با امام زمان (عج) است». | «بسمالله الرحمن الرحیم. الیوم استعمال تنباکو و توتون بأی نحو کان در حکم محاربه با امام زمان (عج) است». | ||
خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
== قرارداد رویتر == | == قرارداد رویتر == | ||
[[پرونده:قرارداد رویتر.jpg|جایگزین=قرارداد رویتر|بندانگشتی|قرارداد رویتر]] | [[پرونده:قرارداد رویتر.jpg|جایگزین=قرارداد رویتر|بندانگشتی|قرارداد رویتر]] | ||
در زمان ناصرالدین شاه، قرارداد عظیمی بین دولت ایران و یک | در زمان ناصرالدین شاه، قرارداد عظیمی بین دولت ایران و یک سرمایهگذار انگلیسی به نام بارون ژولیوس دورویتر بسته شد. این قرارداد امتیاز انحصاری تجارت انواع کالاهای ایرانی را به انگلستان داد. حق استخراج و صادرات معادن، بانکها، راهسازی، کشتی رانی، تأسیس کارخانهجات و... برخی از این امتیازها بودند. این قرارداد عملا سرنوشت ایران را به دست انگلستان میسپرد. | ||
== قرارداد رِژی یا امتیاز توتون و تنباکو == | == قرارداد رِژی یا امتیاز توتون و تنباکو == |
ویرایش