محمد علی شاه: تفاوت میان نسخه‌ها

==== احمد شاه قاجار ====

=== نام مادر ===

==== تاج الملوک<ref name=":0">بانک اطلاعات رجال - [http://www.rijaldb.com/fa/6369/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF+%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D8%B4%D8%A7%D9%87+%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1 محمد علی شاه قاجار]</ref> ====

ششمين پادشاه قاجار و پسر مظفرالدين شاه و فرزند ارشد وي ، از بطن ام خاقان دختر امير كبير ميرزا تقي خان فراهاني و عزت الدوله خواهر ناصرالدين شاه بود ، وي در ربيع الثاني سال 1289 ه.ق برابر با 21 ژوئن 1872 ميلادي بدنيا آمده و در 4 ذي الحجه 1324 ه.ق تاجگذاري مي كند .

محمدعلی شاه در سال ۱۲۸۹ هجری قمری در تبریز متولد شد<ref name=":2">تاریخ ما - [https://tarikhema.org/contemporary/iranc/qajarian/16162/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1/ زندگینامه محمدعلی شاه قاجار]</ref>

== زندگی‌نامه ==

مادرش [https://tarikhema.org/words/%d8%aa%d8%a7%d8%ac%e2%80%8c%d8%a7%d9%84%d9%85%d9%84%d9%88%da%a9/ تاج‌الملوک]، دختر میرزا تقی‌خان امیرکبیر و عزت‌الدوله بود. وی در کودکی تحت تعلیم و تربیت یک آموزگار روسی به نام شاپشال زبان و [https://tarikhema.org/words/%d9%81%d8%b1%d9%87%d9%86%da%af/ فرهنگ] روسی را آموخت. آموزگار روسی وی باعث شد محمدعلی تمایل زیادی به روس‌ها و [https://tarikhema.org/words/%d9%81%d8%b1%d9%87%d9%86%da%af/ فرهنگ] روسی داشته باشد، تا جایی که سال‌ها بعد در دوران پادشاهی، تصویری از وی با لباس قزاقی نیز به دست مردم افتاد که موجب رنجش مشروطه‌خواهان و مردم شد.

مورخان محمدعلی شاه را مردی خرافی توصیف کرده‌اند که انجام بسیاری از کار‌هایش را به جای اندیشیدن و رایزنی به فال، رمل و اسطرلاب می‌سپرد. مادرش بر او چیرگی و نفوذ داشت، با روحانیون مسلمان پیوندهای سختی داشت و همچون بیشتر شاهان قاجار باورمند به دین و اعتقاداتاسلامی بود.

در اوایل صدارت عین‌الدوله در کادر هیات حاکمه توطئه‌ای برای عزل محمدعلی میرزا از ولیعهدی و انتخاب شعاع‌السلطنه برادر او، به ولیعهدی چیده شده بود، عین‌الدوله نیز از این توطئه پشتیبانی می‌کرد. محمدعلی میرزا همچنین به دلیل ترس از احتمال نزدیکی مشروطه‌خواهان به ظل‌السلطان و نصب وی به سلطنت از مشروطه‌خواهان حمایت می‌کرد. بر همین اساس وی در مخالفت با عین‌الدوله مستبد در تبریز زمزمه هم‌داستانی با آزادی‌خواهان را آغاز نمود و به اصرار او علما و روحانیون تبریز در تلگراف‌خانه اجتماع کرده و تلگراف‌هایی مبنی بر هواداری از علما و روحانیون مهاجر و ملیون به[https://tarikhema.org/words/%d8%aa%d9%87%d8%b1%d8%a7%d9%86/ تهران] مخابره کردند. در این زمان میرزا علی‌اصغرخان امین‌السلطان نیز به امید اشغال مجدد مقام صدارت، علیه عین‌الدوله دست به فعالیت زده بود و از مشروطه‌طلبان حمایت می‌کرد.

با برچیده شدن بساط حکومت محمدعلی شاه، مجلس عالی فوق‌العاده کابینه جدید را انتخاب کرد. سپهدار اعظم به ریاست وزرا و وزارت جنگ رسید و سردار اسعد بختیاری در وزارت کشور منصوب شد و یپرم‌خان ارمنی کار حفاظت تهران را برعهده گرفت و شهربانی کل را تصدی کرد. در پی این تحولات، با تلاش مشروطه‌خواهان، مهرماه سال ۱۲۸۸ هجری شمسی انتخابات مجلس در سراسر کشور برگزار شد و مجلس ملی رسماً گشایش یافت.

== تبعید به ==

سیروس غنی درباره رابطه محمدعلی شاه و '''احمد شاه''' می نویسد: " محمدعلی شاه پسر نوجوان خود را سخت دوست می داشت و هنگامی که ناچار شد ترک وطن گوید پیشنهاد کرد فرزندش را همراه خود به تبعید ببرد؛ تعهد هم سپرده بود که وقتی به سن بلوغ رسید او را پس فرستد که بر تخت سلطنت نشیند. مذاکرات مفصلی با سران شورش به عمل آمد و عاقبت پسر مجبور شد در ایران بماند.

از شواهد موجود برمی آید که خاطرات تلخ کودکی و خلع پدر از پادشاهی و تبعیدش به خارج، احمد شاه را به صورت آدمی بسیار بدبین و منفی درآورد که هیچ گونه دلبستگی واقعی به سرزمین اجدادی خود نداشت. مشغله فکری اش بیش از هر چیز گردآوری ثروت بود.

[https://tarikhema.org/words/%d9%85%d8%ad%d9%85%d8%af%d8%b9%d9%84%db%8c-%d8%b4%d8%a7%d9%87/ محمدعلی شاه] ششمین پادشاه از دودمان قاجار بود که پس از اعطای مشروطه و در سال ۱۲۸۵ هجری شمسی به قدرت رسید. وی از ابتدا با فرمانی که پدرش امضا کرده بود به مخالفت برخاست و تا آنجا پیش رفت که دستور داد در ۲ تیر ۱۲۸۷ هجری شمسی یک کلنل روس به نام “ولادیمیر لیاخوف”[https://tarikhema.org/words/%d9%85%d8%ac%d9%84%d8%b3/ مجلس] را به توپ ببندد؛ اقدامی که در تاریخ ایران به استبداد صغیر شهرت دارد.

به دنبال اقدام محمدعلی شاه علیه مشروطیت، قشونی از مخالفان وی نخست در اصفهان و سپس گیلان علیه دولت [https://tarikhema.org/words/%d9%82%db%8c%d8%a7%d9%85/ قیام] کردند و چیزی نگذشت که مجاهدان [https://tarikhema.org/words/%d8%aa%d8%a8%d8%b1%db%8c%d8%b2/ تبریز] و شیراز و قزوین نیز با نیروهای دولتی درگیر شدند. پیروزی مشروطه خواهان علیه قوای دولتی کار را برای محمدعلی شاه دشوار کرد تا آنجا که در ۲۲ تیرماه ۱۲۸۸ قوای سردار اسعد بختیاری و سپهدار تنکابنی خود را به تهران رسانده و آماده فتح پایتخت شدند.

هیات عالی در پیام خلع سلطنت محمدعلی شاه به وی نوشت:

در سال 1296 ه.ش / 1917 ميلادي پس از انقلاب كمونيستي از روسيه گريخت و از راه دريا به استانبول آمد ، مدتي در آن شهر بود با پسرش احمد شاه كه در سال 1298 ه.ش / 1919 ميلادي عازم اروپا بود ديدار كرد و به او توصيه نمود در هنگام خطر از قزاقخانه كمك بجويد زيرا قزاق ها تنها عناصر وفادار به سلسله قاجار يه اند .