سردار اسعد بختیاری: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸۱: خط ۸۱:
  | data31  = نجف‌قلی‌خان صمصام‌السلطنه، اسفندیارخان
  | data31  = نجف‌قلی‌خان صمصام‌السلطنه، اسفندیارخان
}}
}}
'''سردار اسعد بختیاری''' با نام اصلی '''علی‌قلی‌خان بختیاری''' (زاده ۱۲۳۶ خورشیدی، جونقان چهارمحال بختیاری - درگذشته ۱ آبان ۱۲۹۶، تهران) از رؤسای روشنفکر و تحصیل‌کرده بختیاری و فرمانده فاتحین تهران در جریان انقلاب مشروطه در ایران بود.<ref name=":5">سایت استان چهارمحال و بختیاری - [http://ch-b.ir/mandegar/علی‌قلی‌خان-بختیاری-سردار-اسعد/ علی‌قلی‌خان بختیاری ( سردار اسعد )]</ref>
'''سردار اسعد بختیاری''' با نام اصلی '''علی‌قلی‌خان بختیاری''' (زاده ۱۲۳۶ خورشیدی، جونقان چهارمحال و [[مردم بختیاری|بختیاری]] - درگذشته ۱ آبان ۱۲۹۶، [[تهران]]) از رؤسای روشنفکر و تحصیل‌کرده بختیاری و فرمانده فاتحین تهران در جریان [[جنبش مشروطه|انقلاب مشروطه]] در ایران بود.<ref name=":5">سایت استان چهارمحال و بختیاری - [http://ch-b.ir/mandegar/علی‌قلی‌خان-بختیاری-سردار-اسعد/ علی‌قلی‌خان بختیاری ( سردار اسعد )]</ref>


خواهرش بی‌بی مریم بختیاری از زنان مبارز دوران مشروطه و مشوق اصلی او برای فتح تهران بود.<ref>ایران پدیا - [[بی‌بی مریم بختیاری]]</ref>
خواهرش [[بی‌بی مریم بختیاری]] از زنان مبارز دوران مشروطه و مشوق اصلی او برای [[فتح تهران]] بود.<ref>ایران پدیا - [[بی‌بی مریم بختیاری]]</ref>


== زندگی‌نامه سردار اسعد بختیاری ==
== زندگی‌نامه سردار اسعد بختیاری ==
سردار اسعد بختیاری در یکی از با نفوذترین خانواده‌های ایل بزرگ بختیاری یعنی خاندان ایلخانی به دنیا آمد.<ref name=":2" />
سردار اسعد بختیاری در یکی از با نفوذترین خانواده‌های ایل بزرگ بختیاری یعنی خاندان ایلخانی به دنیا آمد.<ref name=":2">شوشان - [http://shooshan.ir/fa/news/18218/سردار-اسعد-بختیاری-که-بود سردار اسعد بختیاری که بود؟]</ref>


پدر سردار اسعد، حسینقلی خان ایلخانی از رجال متنفذ دوران قاجاریه و ایلخانی بزرگ بختیاری بود که توانست با متحد کردن طوایف مختلف بختیاری به قدرت و موقعیت بزرگی در آن روزگار دست یابد. وی به مدت ۳۰ سال حاکم بلا منازع ایل بختیاری بود.<ref name=":2" />
پدر سردار اسعد، حسین‌قلی خان ایلخانی از رجال متنفذ [[قاجاریان|دوران قاجاریه]] و ایلخانی بزرگ بختیاری بود که توانست با متحد کردن طوایف مختلف بختیاری به قدرت و موقعیت بزرگی در آن روزگار دست یابد. وی به مدت ۳۰ سال حاکم بلا منازع ایل بختیاری بود.<ref name=":2" />


مادر سردار اسعد بی بی مهری جان (نوه الیاس خان بختیاری و دختر نجف خان از طایفه خوانین دشتک بختیاری) بود.<ref name=":3">دلگرم - [http://www.delgarm.com/albume-gallery/faces/159725-سردار-اسعد زندگینامه سردار اسعد بختیاری از کودکی تا مشروطه]</ref>
مادر سردار اسعد بی‌بی مهری جان (نوه الیاس خان بختیاری و دختر نجف خان از طایفه خوانین دشتک بختیاری) بود.<ref name=":3">دلگرم - [http://www.delgarm.com/albume-gallery/faces/159725-سردار-اسعد زندگینامه سردار اسعد بختیاری از کودکی تا مشروطه]</ref>


علی‌قلی پس از آموختن زبان عربی به تحصیل علوم خارجی ازجمله زبان فرانسه پرداخت. پدرش، معلمی برای تعلیم وی استخدام نمود و در اندک مدتی علاوه بر زبان فارسی در زبان عربی از جمله صرف و نحو، منطق، بیان و امثله استاد گردید.
علی‌قلی پس از آموختن زبان عربی به تحصیل علوم خارجی ازجمله زبان فرانسه پرداخت. پدرش، معلمی برای تعلیم وی استخدام نمود و در اندک مدتی علاوه بر زبان فارسی در زبان عربی از جمله صرف و نحو، منطق، بیان و امثله استاد گردید.<ref name=":2" />


- سرداراسعد در سال ۱۲۵۵ شمسی با بی بی مهرجان ازدواج نمود. ونتیجهٔ این وصلت پسری بود؛ که جعفرقلی نام گذاری گردید؛ که بعدها سردار بهادر وپس از در گذشت علی قلی خان، به سردار اسعد سوم ملقب گشت.
بنابر اصول تربیت ایلی فنون رزم، اسب سواری و تیراندازی را در دامان طبیعت بختیاری فرا گرفت.<ref name=":0">سرزمین ما - [http://sarzamina.blogfa.com/post/16/زندگینامه-سردار-اسعـد-بختیاری زندگینامه سردار اسعد بختیاری]</ref>


در تاریخ ۲۲خرداد ۱۲۶۱ظل سلطان، ولیعهد ناصر الدین شاه که از قدرت ایلیاتی بختیاری‌ها واهمه داشت، حسین قلی خان و دو پسرش را برای شرکت در یک رژه نظامی دعوت نمود. پس از مراسم در چهل ستون ازآن‌ها پذیرایی شد. دراین پذیرایی، یک فنجان قهوه، آمیخته با زهر به حسین قلی خان داده شد.
وی در سال ۱۲۵۵ خورشیدی با بی بی مهرجان ازدواج نمود. ونتیجهٔ این وصلت پسری بود که جعفرقلی نام گذاری گردید و بعدها سردار بهادر و پس از در گذشت علی‌قلی‌خان، به سردار اسعد سوم ملقب گشت.


سپس وی را روانه زندان ساختند. او پس از دو روز در زندان در گذشت؛ و همچنین اسفندیار خان و علی قلی خان به دستور ظل سلطان به زندان افتادند. پس از یک سال تحمل زندان به دستور اتابک از زندان آزاد شد. وبه فرماندهی سواران بختیاری منصوب شد. در این دوران وی با اوضاع سیاسی واجتماعی تهران آشنا شد. رجال وافراد بانفوذ را شناسایی کرد. وبه سال ۱۲۷۲ هجری شمسی به منصب ونشان حمایل امیر تومانی نائل گردید.<ref name=":2">شوشان - [http://shooshan.ir/fa/news/18218/سردار-اسعد-بختیاری-که-بود سردار اسعد بختیاری که بود؟]</ref>
== اقامت سردار اسعد بختیاری در تهران ==
در تاریخ ۲۲خرداد ۱۲۶۱ [[مسعود میرزا ظل‌السلطان|ظل السلطان]]، ولیعهد [[ناصرالدین شاه]] که از قدرت ایلیاتی بختیاری‌ها واهمه داشت، حسین‌قلی خان و دو پسرش را برای شرکت در یک رژه نظامی دعوت نمود. پس از مراسم در چهل ستون از آن‌ها پذیرایی شد. در این پذیرایی، یک فنجان قهوه، آمیخته با زهر به حسین‌قلی خان داده شد.


سردار اسعد بختیاری(۱۲۳۶–۱۲۹۶ه‍. ش) از چهره‌های مشهور سیاسی اجتماعی تاریخ معاصر ایران و از مفاخر ملی به‌شمار می‌رود. وی از سران بزرگ مشروطیت ایران بود که نقش زیادی در تحولات کشور به ویژه در دوران نهضت مشروطیت داشت. درخصوص زندگی و مبارزات وی نظرات متفاوتی ابراز شده‌است اما همواره به عنوان یکی از چهره‌های اثرگذار تاریخ ایران مورد احترام بوده‌است دراین نوشتار زندگانی وی را به اختصار بررسی می‌نماییم.
سپس وی را روانه زندان ساختند. او پس از دو روز در زندان در گذشت و همچنین اسفندیار خان و علی‌قلی خان به دستور ظل‌السلطان به زندان افتادند. پس از یک سال زندان به دستور [[امین‌السلطان اتابک|اتابک]] از زندان آزاد شد و به فرماندهی سواران بختیاری منصوب شد.<ref name=":2" />


در کتاب تاریخ بختیاری در شرح احوالات وی این‌گونه آمده‌است: «... علیقلی خان سردار اسعد، چهارمین فرزند برومند حسینقلی خان ایلخانی کل بختیاری است… در سال ۱۲۷۴ ق/۱۸۵۷ م. در قشلاق بختیاری متولد شد»<sup>1</sup> پدر سردار اسعد «حسینقلی خان ایلخانی» از رجال متنفذ دورن قاجاریه و ایلخانی بختیاری بود که توانست با متحد کردن طوایف مختلف بختیاری به قدرت و موقعیت بزرگی در آن روزگار دست یابد. مادر سردار اسعد، «بی بی مهری جان، دختر نجف خان و نوه الیاس خان بختیاری» است. سردار اسعد در کودکی به تعلیم زبان فارسی و عربی پرداخت و بعدها مطالعات خود را در زمینه‌های دیگر تکمیل نمود؛ و بنابر اصول تربیت ایلی فنون رزم، اسب سواری و تیراندازی را در دامان طبیعت زیبای بختیاری فرا گرفت.<ref name=":0">سرزمین ما - [http://sarzamina.blogfa.com/post/16/زندگینامه-سردار-اسعـد-بختیاری زندگینامه سردار اسعد بختیاری]</ref>
ولی حقیقت این بود که شاه برای جلوگیری از طغیان سران ایلخانی، علی‌قلی‌خان را به عنوان گروگان در تهران نگاه داشت.


== اقامت در تهران ==
در این دوران، وی با اوضاع سیاسی و اجتماعی تهران آشنا شد، رجال و افراد مؤثر را شناخته و با بعضی از مأموران سیاسی، از جمله چند تن از دیپلمات‌های انگلیسی آشنا شد؛ و به سال ۱۲۷۲ خورشیدی از طرف شاه قاجار، به منصب، نشان و حمایل امیر تومانی نائل گردید.<ref name=":5" />
قدرت روزافزون حسینقلی خان ایلخانی موجب هراس حکام قاجاریه گردید که در صدد نابودی وی برآمدند و نهایتاً به دستور ناصرالدین شاه و توسط ظل السلطان حاکم اصفهان به قتل رسید. (۲۷ رجب ۱۲۹۹ ق/۱۸۸۲ م) پس از قتل حسینقلی خان ایلخانی بلافاصله اسفندیارخان و علیقلی خان سردار اسعد که دو تن از پسران ارشد وی بودند، دستگیرشده و سپس به تهران منتقل و در آنجا زندانی می‌شوند.<ref name=":0" />
 
علی‌قلی‌خان، یک سال در زندان ظل‌السلطان بسر برد و خانوادهً آن‌ها تا زمان بقدرت رسیدن اتابک، در انزوا بسر بردند. اما با بقدرت رسیدن اتابک، برادرش اسفندیارخان سردار اسعد اول، ایلخانی بختیاری و خودش فرماندهً سواران بختیاری در تهران شد؛ ولی حقیقت این بود که شاه برای جلوگیری از طغیان سران ایلخانی، علی‌قلی‌خان را به عنوان گروگان در تهران نگاه داشت.
 
در این دوران، وی با اوضاع سیاسی و اجتماعی تهران آشنا شد، رجال و افراد مؤثر را شناخته و با بعضی از مأموران سیاسی، از جمله چند تن از دیپلمات‌های انگلیسی آشنا شد؛ و به سال ۱۲۷۲ ه‍.ش از طرف شاه قاجار، به منصب، نشان و حمایل امیر تومانی نائل گردید.<ref name=":5" />
[[پرونده:سردار اسعد بختیاری در جوانی.jpg|بندانگشتی|سردار اسعد بختیاری در جوانی ]]
[[پرونده:سردار اسعد بختیاری در جوانی.jpg|بندانگشتی|سردار اسعد بختیاری در جوانی ]]
سردار اسعد هنگام قتل ناصرالدین شاه در سال ۱۳۱۳ ه‍.ش با درجه سرتیپی ریاست یکصد سوار بختیاری را داشت و جزو اداره امور دیوانی بود.<ref name=":0" />
سردار اسعد هنگام قتل ناصرالدین شاه در سال ۱۳۱۳ خورشیدی با درجه سرتیپی ریاست یکصد سوار بختیاری را داشت و جزو اداره امور دیوانی بود.<ref name=":0" />


== ایلخانی بختیاری ==
== ایلخانی بختیاری ==
خط ۱۱۸: خط ۱۱۴:
اما در این سمت، با رقابت شدید برادرش نجف‌قلی‌خان صمصام‌السلطنه که از او بزرگتر بوده و طبق پیمان‌نامه‌های سران ایل، حق ایلخانیگری از آن او بود، مواجه شد و کنار گرفت. وی پس از عزل اتابک، دیگر به گارد سلطنتی مراجعه نکرد و بیشتر اوقات خود را، در بختیاری گذرانید…<ref name=":5" />
اما در این سمت، با رقابت شدید برادرش نجف‌قلی‌خان صمصام‌السلطنه که از او بزرگتر بوده و طبق پیمان‌نامه‌های سران ایل، حق ایلخانیگری از آن او بود، مواجه شد و کنار گرفت. وی پس از عزل اتابک، دیگر به گارد سلطنتی مراجعه نکرد و بیشتر اوقات خود را، در بختیاری گذرانید…<ref name=":5" />


== مناصب ==
== مناصب سردار اسعد بختیاری ==
۱- در سال ۱۲۹۲ هجری قمری به رتبه سرهنگی نایل آمد.
۱- در سال ۱۲۹۲ هجری قمری به رتبه سرهنگی نایل آمد.


خط ۱۳۷: خط ۱۳۳:
۹- سردار اسعد در دوره دوم مجلس دوم شورای ملی به عنوان نماینده مردم تهران به مجلس راه پیدا کرد.<ref name=":4">نگین زاگرس - [http://neginzagros.com/News/Details/1172 سردار اسعد بختیاری]</ref>
۹- سردار اسعد در دوره دوم مجلس دوم شورای ملی به عنوان نماینده مردم تهران به مجلس راه پیدا کرد.<ref name=":4">نگین زاگرس - [http://neginzagros.com/News/Details/1172 سردار اسعد بختیاری]</ref>


== سفر به اروپا ==
== سفر سردار اسعد بختیاری به اروپا ==
سردار پس از سیاحت در کشورهای هندوستان ومصر به مکه مشرف گردید. وسپس به پاریس عازم شد. ایشان به مدت دو سال در پایتخت‌ها و شهرهای مهم اروپا زندگی کرد. شاید نخستین جرقه‌های فعالیت های سیاسی و اجتماعی وی در این دوران زده شد. ودراین مدت با فرهنگ وتمدن اروپایی آشنایی بیشتری پیدا کرد؛ و در دانشگاه سوربن در رشته کارشناسی علوم سیاسی فارغ‌التحصیل گردید.
سردار پس از سیاحت در کشورهای هندوستان ومصر به مکه مشرف گردید. وسپس به پاریس عازم شد. ایشان به مدت دو سال در پایتخت‌ها و شهرهای مهم اروپا زندگی کرد. شاید نخستین جرقه‌های فعالیت های سیاسی و اجتماعی وی در این دوران زده شد. ودراین مدت با فرهنگ وتمدن اروپایی آشنایی بیشتری پیدا کرد؛ و در دانشگاه سوربن در رشته کارشناسی علوم سیاسی فارغ‌التحصیل گردید.


خط ۱۴۴: خط ۱۴۰:
در سال ۱۳۱۸ ق/۱۹۰۰م. سردار اسعد از راه هندوستان به مسافرت اروپا رفت و مدت دوسال در آن دیار اقامت داشت در این مدت زبان فرانسه را فرا گرفت و علاوه بر سیر و سیاحت، به مطالعه تاریخ و فرهنگ و قوانین اروپا یرداخت و در محافل رسمی و پارلمان‌های کشورهای اروپایی حضور یافت و به عنوان یکی از رجال سیاسی اجتماعی اشتهار یافت. بار دیگر در سال ۱۳۲۴ق/۱۹۰۶م. به منظور معالجه چشم به اروپا سفر کرد و در همین سفر بود که با مشروطه خواهان آشنا شد و در محافل آنها راه یافت.<sup>4</sup> مشروطه طلبان از وی برای پیروزی نهضت مشروطیت کمک خواستند. تلگراف علما نجف مبنی بر حمایت از مشروطه نیز عاملی گردید تا سردار اسعد که روحیه آزادی‌خواهی و عدالت طلبی داشت برای حمایت از مشروط راسخ تر گردد.<ref name=":0" />
در سال ۱۳۱۸ ق/۱۹۰۰م. سردار اسعد از راه هندوستان به مسافرت اروپا رفت و مدت دوسال در آن دیار اقامت داشت در این مدت زبان فرانسه را فرا گرفت و علاوه بر سیر و سیاحت، به مطالعه تاریخ و فرهنگ و قوانین اروپا یرداخت و در محافل رسمی و پارلمان‌های کشورهای اروپایی حضور یافت و به عنوان یکی از رجال سیاسی اجتماعی اشتهار یافت. بار دیگر در سال ۱۳۲۴ق/۱۹۰۶م. به منظور معالجه چشم به اروپا سفر کرد و در همین سفر بود که با مشروطه خواهان آشنا شد و در محافل آنها راه یافت.<sup>4</sup> مشروطه طلبان از وی برای پیروزی نهضت مشروطیت کمک خواستند. تلگراف علما نجف مبنی بر حمایت از مشروطه نیز عاملی گردید تا سردار اسعد که روحیه آزادی‌خواهی و عدالت طلبی داشت برای حمایت از مشروط راسخ تر گردد.<ref name=":0" />


== بازگشت از اروپا ==
== بازگشت سردار اسعد بختیاری از اروپا ==
استبداد محمد علی شاهی باعث تأمل و تفکر بسیاری از رجال و روشنفکران شد و یکی از دلایل مراجعت سردار اسعد به ایران نیز همین امر بود. در این بین تشویق ایرانیانی که با او ارتباط داشتند برای مراجعت او به ایران بسیار مؤثر بود. مخبرالسلط هدایت که آن هنگام در اروپا بسر می‌برد می‌نویسد:
استبداد محمد علی شاهی باعث تأمل و تفکر بسیاری از رجال و روشنفکران شد و یکی از دلایل مراجعت سردار اسعد به ایران نیز همین امر بود. در این بین تشویق ایرانیانی که با او ارتباط داشتند برای مراجعت او به ایران بسیار مؤثر بود. مخبرالسلط هدایت که آن هنگام در اروپا بسر می‌برد می‌نویسد:


خط ۱۶۹: خط ۱۶۵:
از جمله کارهایی که این هیئت مدیره انجام داد، دستور محاکمه و قتل شیخ شهید فضل‌الله نوری، مفاخرالملک و میرزا اسماعیلخان آجودان باشی بود.<ref name=":3" />
از جمله کارهایی که این هیئت مدیره انجام داد، دستور محاکمه و قتل شیخ شهید فضل‌الله نوری، مفاخرالملک و میرزا اسماعیلخان آجودان باشی بود.<ref name=":3" />


== درگذشت ==
== درگذشت سردار اسعد بختیاری ==
- علی قلی خان سردار اسعد سرانجام در روز سه شنبه ۱ آبان ۱۲۹۶ هجری شمسی در تهران وبه طرز مشکوکی در گذشت. از طرف دولت با تشریفات رسمی و احترام نظامی در حالی که تابوتش بر روی توپ حمل می‌شد. با احترام خاصی وبا حضور هزاران تن از مردم تهران تشیع شد. وبه مقبره خانوادگیش واقع در تخت فولاد اصفهان منتقل و به خاک سپرده شد. روحش شاد و یادش گرامی باد.<ref name=":2" />
- علی قلی خان سردار اسعد سرانجام در روز سه شنبه ۱ آبان ۱۲۹۶ هجری شمسی در تهران وبه طرز مشکوکی در گذشت. از طرف دولت با تشریفات رسمی و احترام نظامی در حالی که تابوتش بر روی توپ حمل می‌شد. با احترام خاصی وبا حضور هزاران تن از مردم تهران تشیع شد. وبه مقبره خانوادگیش واقع در تخت فولاد اصفهان منتقل و به خاک سپرده شد. روحش شاد و یادش گرامی باد.<ref name=":2" />


سردار اسعد در سه چهار سال پایان عمر خانه نشین، فلج و از هر دو چشم نابینا بود. وی در سن ۶۳ سالگی در هفتم محرم ۱۳۳۶ قمری در تهران در گذشت، پیکر وی در مراسمی خاص و با تشریفات و احترامات نظامی بر روی توپ در میان انبوه تشیع کنندگان با حضور علماء، رجال سیاسی، شاهزادگان، نمایندگان مجلس، سفرای دولت‌های خارجی و قشرها مختلف مردم از منزل تا مجلس شورای ملی در میدان بهارستان تشیع و از آنجا نیز به دروازه حرم حضرت عبدالعظیم تشیع و به اصفهان منتقل گردید. در شهر اصفهان نیز پس از تشیع با احترام و شکوهی خاص در قبرستان قدیمی و معروف پولاد اصفهان در تکیه میر بختیاری‌ها به خاک سپرده شد. روز تشیع جنازه سردار اسعد در اصفهان، عزای عمومی اعلام گردید و شهر به حاتلت تعطیل در آمد.<ref name=":4" />
سردار اسعد در سه چهار سال پایان عمر خانه نشین، فلج و از هر دو چشم نابینا بود. وی در سن ۶۳ سالگی در هفتم محرم ۱۳۳۶ قمری در تهران در گذشت، پیکر وی در مراسمی خاص و با تشریفات و احترامات نظامی بر روی توپ در میان انبوه تشیع کنندگان با حضور علماء، رجال سیاسی، شاهزادگان، نمایندگان مجلس، سفرای دولت‌های خارجی و قشرها مختلف مردم از منزل تا مجلس شورای ملی در میدان بهارستان تشیع و از آنجا نیز به دروازه حرم حضرت عبدالعظیم تشیع و به اصفهان منتقل گردید. در شهر اصفهان نیز پس از تشیع با احترام و شکوهی خاص در قبرستان قدیمی و معروف پولاد اصفهان در تکیه میر بختیاری‌ها به خاک سپرده شد. روز تشیع جنازه سردار اسعد در اصفهان، عزای عمومی اعلام گردید و شهر به حاتلت تعطیل در آمد.<ref name=":4" />


== ویژگی‌های شخصیتی سردار اسعد ==
== ویژگی‌های شخصیتی سردار اسعد بختیاری ==
بی تردید سردار اسعد فردی آزادی‌خواه، وطن‌پرست و بیگانه ستیز بود؛ و در تاریخ و فرهنگ ایران زمین و بختیاری نقش ارزنده ای داشت و به عنوان انسانی فرهنگ دوست و روشنفکر خدمات شایانی را در عرصه‌های فرهنگی و اجتماعی به ثمر رساند. ادبا و بزرگان تاریخ معاصر ایران از جمله علامه قزوینی، علامه دهخدا، ملک الشعرا بهار، وحید دستجردی، دکتر مهدی ملکزاده (فرزند ملک المتکلمین) و… از شخصیت ممتاز وی تجلیل کردند.
درخصوص زندگی و مبارزات وی نظرات متفاوتی ابراز شده‌است اما همواره به عنوان یکی از چهره‌های اثرگذار تاریخ ایران مورد احترام بوده‌است.<ref name=":4" />
 
سردار اسعد بختیاری فردی آزادی‌خواه، وطن‌پرست و بیگانه ستیز بود و در تاریخ و فرهنگ ایران زمین و بختیاری نقش ارزنده ای داشت و به عنوان انسانی فرهنگ دوست و روشنفکر خدمات شایانی را در عرصه‌های فرهنگی و اجتماعی به ثمر رساند. ادبا و بزرگان تاریخ معاصر ایران از جمله علامه قزوینی، علامه دهخدا، ملک الشعرا بهار، وحید دستجردی، دکتر مهدی ملکزاده (فرزند ملک المتکلمین) و… از شخصیت ممتاز وی تجلیل کردند.


سردار اسعد از چهره‌های حامی فرهنگ و هنر ایران بود. برای اولین بار در بختیاری مدارس جدید را تأسیس نمود از جمله در مرکز استان چهارمحال بختیاری و جونقان اولین مدارس جدید را تأسیس کرد و معلمینی را از تهران برای تدریس به منطقه اعزام داشت. وی علاقمند به نشر کتاب بود آثاری را از زبان فرانسه ترجمه نمود و به دستور وی کتاب تاریخ بختیاری تنظیم گردید. بسیاری از جوانان بختیاری به تشویق و با همت وی برای تحصیل به خارج اعزام شدند. شخصیت آرام و عدالت جوی وی باعث گردید که در بختیاری به عنوان میانجی مورد قبول همه باشد و برای رفع اختلافات ایل پیشگام بود. علیرغم دیدگاه‌های متفاوتی که در خصوص شخصیت و مبارزات سردار اسعد گفته شده‌است وی به عنوان یکی از اسطوره‌های سرزمین بختیاری همواره مطرح است.<ref name=":0" />
سردار اسعد از چهره‌های حامی فرهنگ و هنر ایران بود. برای اولین بار در بختیاری مدارس جدید را تأسیس نمود از جمله در مرکز استان چهارمحال بختیاری و جونقان اولین مدارس جدید را تأسیس کرد و معلمینی را از تهران برای تدریس به منطقه اعزام داشت. وی علاقمند به نشر کتاب بود آثاری را از زبان فرانسه ترجمه نمود و به دستور وی کتاب تاریخ بختیاری تنظیم گردید. بسیاری از جوانان بختیاری به تشویق و با همت وی برای تحصیل به خارج اعزام شدند. شخصیت آرام و عدالت جوی وی باعث گردید که در بختیاری به عنوان میانجی مورد قبول همه باشد و برای رفع اختلافات ایل پیشگام بود. علیرغم دیدگاه‌های متفاوتی که در خصوص شخصیت و مبارزات سردار اسعد گفته شده‌است وی به عنوان یکی از اسطوره‌های سرزمین بختیاری همواره مطرح است.<ref name=":0" />


== آثار و تالیفات ==
== آثار و تالیفات سردار اسعد بختیاری ==
سردار اسعد به کتاب، تاریخ و فرهنگ بسیار علاقمند بود. وی بر زبان فرانسه اشراف و تسلط کافی داشت و کتب بسیاری را از زبان فرانسه به فارسی ترجمه کرد. مانند:
سردار اسعد به کتاب، تاریخ و فرهنگ بسیار علاقمند بود. وی بر زبان فرانسه اشراف و تسلط کافی داشت و کتب بسیاری را از زبان فرانسه به فارسی ترجمه کرد. مانند:


خط ۲۱۸: خط ۲۱۶:
۱۱-و…<ref name=":4" />
۱۱-و…<ref name=":4" />


== نظرات دیگران ==
== نظرات دیگران درباره سردار اسعد بختیاری ==
سردار اسعد دربین خوانین بختیاری امتیازات ویژه ایی داشت. در تاریخ بختیاری که شرح اختلافات و درگیری‌های داخلی را نگاشته‌است. بندرت از او در دسته‌بندی‌های خانوادگی یاد شده‌است. سردار اسعد را می‌توان محور اتحاد در ایل بختیاری دانست.
سردار اسعد دربین خوانین بختیاری امتیازات ویژه ایی داشت. در تاریخ بختیاری که شرح اختلافات و درگیری‌های داخلی را نگاشته‌است. بندرت از او در دسته‌بندی‌های خانوادگی یاد شده‌است. سردار اسعد را می‌توان محور اتحاد در ایل بختیاری دانست.


خط ۲۲۸: خط ۲۲۶:


ملک‌زاده می‌نویسد:
ملک‌زاده می‌نویسد:
[[پرونده:قلعه سردار اسعد.jpg|بندانگشتی|قلعه سردار اسعد]]
حاج علی قلی خان سرداراسعد، که از خوانین روشن فکر بختیاری بود. دبستانی برای فرزندان ایل تأسیس نمود؛ و معلمینی برای تدریس در آن مدرسه استخدام کرد و تعدادی از دانش آموزان این مدرسه را برای تحصیلات عالیه به اروپا فرستاد.[[پرونده:قلعه سردار اسعد.jpg|بندانگشتی|قلعه سردار اسعد]]دکتر ملک‌زاده که خود مورخ واز رجال سرشناس مشروطیت بوده در کتاب (انقلاب مشروطیت ایران) در خصوص شخصیت سردار اسعد چنین می‌نگارد:سردار اسعدبه اروپا مسافرت کرد؛ و در پاریس ضمن تحصیل در یکی از دانشگاه‌های معتبر دنیا، دراین شهر که درآن زمان مهد تمدن، آزادی واندیشه‌های تازه و نوین بود. اقامت گزید.
حاج علی قلی خان سرداراسعد، که از خوانین روشن فکر بختیاری بود. دبستانی برای فرزندان ایل تأسیس نمود؛ و معلمینی برای تدریس در آن مدرسه استخدام کرد و تعدادی از دانش آموزان این مدرسه را برای تحصیلات عالیه به اروپا فرستاد.
 
دکتر ملک‌زاده که خود مورخ واز رجال سرشناس مشروطیت بوده در کتاب (انقلاب مشروطیت ایران) در خصوص شخصیت سردار اسعد چنین می‌نگارد:سردار اسعدبه اروپا مسافرت کرد؛ و در پاریس ضمن تحصیل در یکی از دانشگاه‌های معتبر دنیا، دراین شهر که درآن زمان مهد تمدن، آزادی واندیشه‌های تازه و نوین بود. اقامت گزید.


در اندک مدتی جذب افکار مترقی و آزادی خواهانه اطرافیان خود شد. چرا که از تجربه تلخی که در دوران استبدادی به خاطر داشت. ازصمیم قلب آرزو می‌کرد؛ که روزی ایران از یوغ استبداد رها شده وبتواند به یک آزادی واقعی و عدالت اجتماعی دست یابد.
در اندک مدتی جذب افکار مترقی و آزادی خواهانه اطرافیان خود شد. چرا که از تجربه تلخی که در دوران استبدادی به خاطر داشت. ازصمیم قلب آرزو می‌کرد؛ که روزی ایران از یوغ استبداد رها شده وبتواند به یک آزادی واقعی و عدالت اجتماعی دست یابد.
خط ۲۳۹: خط ۲۳۴:
پروفسور گارثویت نیز در مورد شخصیت بارز سردار اسعد چنین می‌نگارد: (بختیاری‌ها در سال‌های ۱۹۰۵–۱۹۱۱در یک مسیر مهم وپر تشنج گام نهادند؛ و رهبری جنبش مشروطیت ایران را برعهده گرفتند)<ref name=":2" />
پروفسور گارثویت نیز در مورد شخصیت بارز سردار اسعد چنین می‌نگارد: (بختیاری‌ها در سال‌های ۱۹۰۵–۱۹۱۱در یک مسیر مهم وپر تشنج گام نهادند؛ و رهبری جنبش مشروطیت ایران را برعهده گرفتند)<ref name=":2" />


== قلعه سردار اسعد بختیاری ==
== قلعه سردار اسعد بختیاری در جونقان ==
[[پرونده:قلعه سردار اسعد بختياري.jpg|بندانگشتی|قلعه سردار اسعد بختیاری]]
[[پرونده:قلعه سردار اسعد بختياري.jpg|بندانگشتی|قلعه سردار اسعد بختیاری]]
جونقان یا جونقون شهری در ۳۸ کیلومتری شهرکرد است که مقر سکونت خوانین بختیاری بود.
جونقان یا جونقون شهری در ۳۸ کیلومتری شهرکرد است که مقر سکونت خوانین بختیاری بود.
خط ۲۵۴: خط ۲۴۹:


== خانه سردار اسعد بختیاری در تهران ==
== خانه سردار اسعد بختیاری در تهران ==
[[پرونده:خانه سردار اسعد بختیاری.jpg|بندانگشتی|خانه سردار اسعد بختیاری]]
خانه تاریخی سردار اسعد، تنها بنای باقیمانده از مجموعه تاریخی و معروف باغ ایلخانی دوره ناصری و یکی از زیباترین یادگارهای تاریخی شهر تهران است.
خانه تاریخی سردار اسعد، تنها بنای باقیمانده از مجموعه تاریخی و معروف باغ ایلخانی دوره ناصری و یکی از زیباترین یادگارهای تاریخی شهر تهران است.


خط ۲۵۹: خط ۲۵۵:


باغ ایلخانی در قسمت غربی خیابان فردوسی یا علاء الدوله سابق شامل مجموعه بزرگی از کوچه میرشکار فعلی تا خیابان جمهوری بوده‌است که در حال حاضر از این باغ وسیع، تنها قسمت‌های کوچکی به صورت فضای سبز در محوطه بانک ملی شعبه مرکزی باقی مانده‌است.
باغ ایلخانی در قسمت غربی خیابان فردوسی یا علاء الدوله سابق شامل مجموعه بزرگی از کوچه میرشکار فعلی تا خیابان جمهوری بوده‌است که در حال حاضر از این باغ وسیع، تنها قسمت‌های کوچکی به صورت فضای سبز در محوطه بانک ملی شعبه مرکزی باقی مانده‌است.
[[پرونده:خانه سردار اسعد بختیاری.jpg|بندانگشتی|خانه سردار اسعد بختیاری]]
 
این بنای تاریخی در محوطه بانک ملی در خیابان فردوسی شهر تهران قرار دارد و به عنوان باشگاه بانک از آن استفاده می‌شود.
این بنای تاریخی در محوطه بانک ملی در خیابان فردوسی شهر تهران قرار دارد و به عنوان باشگاه بانک از آن استفاده می‌شود.


این باغ در اوایل قرن بیستم جهت ایجاد بانک ملی ایران توسط دولت به تملک بانک ملی درآمد.
این باغ در اوایل قرن بیستم جهت ایجاد بانک ملی ایران توسط دولت به تملک بانک ملی درآمد.[[پرونده:داخل خانه سردار اسعد بختیاری.jpg|بندانگشتی|داخل خانه سردار اسعد بختیاری]]بانک ملی موزه خصوصی خود را در این خانه دایر کرد و مجوزی هم برای بازدید علاقمندان از آن مجموعه نمی‌دهد. این بنا نمودی از ذوق و هنر معماری اواخر دوره قاجاریه است.
 
بانک ملی موزه خصوصی خود را در این خانه دایر کرد و مجوزی هم برای بازدید علاقمندان از آن مجموعه نمی‌دهد. این بنا نمودی از ذوق و هنر معماری اواخر دوره قاجاریه است.


کوچه باغ ایلخانی با کف سنگ‌فرش و کناره‌های درخت‌کاری شده محل سکونت بسیاری از درباریان قاجار و سفرای خارجی بود. بعد از تغییراتی که در اجرای طرح توسعه شهری مبتنی بر استقرار نظام مدنی که بین سال‌های ۱۲۹۹ تا ۱۳۲۰ شکل گرفت خیابان علاء الدوله به خیابان فردوسی تغییر نام یافت.
کوچه باغ ایلخانی با کف سنگ‌فرش و کناره‌های درخت‌کاری شده محل سکونت بسیاری از درباریان قاجار و سفرای خارجی بود. بعد از تغییراتی که در اجرای طرح توسعه شهری مبتنی بر استقرار نظام مدنی که بین سال‌های ۱۲۹۹ تا ۱۳۲۰ شکل گرفت خیابان علاء الدوله به خیابان فردوسی تغییر نام یافت.


طی ساخت و سازهایی که در سال ۱۳۰۷ در خیابان فردوسی انجام گرفت، بنای صندوق پس‌انداز ملی و دیگر بناهای ادارات مرکزی بانک ملی ساخته شد.
طی ساخت و سازهایی که در سال ۱۳۰۷ در خیابان فردوسی انجام گرفت، بنای صندوق پس‌انداز ملی و دیگر بناهای ادارات مرکزی بانک ملی ساخته شد.
[[پرونده:داخل خانه سردار اسعد بختیاری.jpg|بندانگشتی|داخل خانه سردار اسعد بختیاری]]
 
خانه سردار اسعد بختیاری هم که در داخل این مجموعه قرار داشت، توسط بانک ملی ایران خریداری و مورد استفاده‌های گوناگونی از جمله دایره فلاحت و کشاورزی، باشگاه ورزشی، محل پذیرایی از میهمانان، کتابخانه و … قرار گرفت تا اینکه بانک ملی بر آن شد با به نمایش گذاشتن پیشکش‌ها و هدایای نفیسی که از بانک‌های سراسر جهان به بانک ملی ایران فرستاده شده‌است، این بنا را به موزه بانک ملی ایران تغییر کاربری دهد.
خانه سردار اسعد بختیاری هم که در داخل این مجموعه قرار داشت، توسط بانک ملی ایران خریداری و مورد استفاده‌های گوناگونی از جمله دایره فلاحت و کشاورزی، باشگاه ورزشی، محل پذیرایی از میهمانان، کتابخانه و … قرار گرفت تا اینکه بانک ملی بر آن شد با به نمایش گذاشتن پیشکش‌ها و هدایای نفیسی که از بانک‌های سراسر جهان به بانک ملی ایران فرستاده شده‌است، این بنا را به موزه بانک ملی ایران تغییر کاربری دهد.


اما موزه بانک ملی، نه برای استفاده عام که موزه‌ای خصوصی شد که تنها میهمانان بانک ملی امکان بازدید از آن را دارند.<ref>سیری در ایران - [http://seeiran.ir/خانه-سردار-اسعد-بختیاری/ خانه سردار اسعد بختیاری]</ref>
اما موزه بانک ملی، نه برای استفاده عام که موزه‌ای خصوصی شد که تنها میهمانان بانک ملی امکان بازدید از آن را دارند.<ref>سیری در ایران - [http://seeiran.ir/خانه-سردار-اسعد-بختیاری/ خانه سردار اسعد بختیاری]</ref>


== تخریب مجسمه سردار اسعد در جمهوری اسلامی ==
== تخریب مجسمه سردار اسعد بختیاری در جمهوری اسلامی ==
مجسمه حاج علیقلی خان معروف به سردار اسعد بختیاری، یکی از فاتحان تهران در انقلاب مشروطه در شهر جونقان (از توابع شهرستان فارسان-چهارمحال و بختیاری) تخریب شد.
مجسمه حاج علیقلی خان معروف به سردار اسعد بختیاری، یکی از فاتحان تهران در انقلاب مشروطه در شهر جونقان (از توابع شهرستان فارسان-چهارمحال و بختیاری) تخریب شد.[[پرونده:تخریب مجسمه سردار اسعد در جمهوری اسلامی.jpg|بندانگشتی|تخریب مجسمه سردار اسعد در جمهوری اسلامی]]به گزاش «تابناک»، پیش از ظهر امروز، چند فرد خودسر با حمله به قلعه سردار اسعد، یکی از پیشتازان جنبش مشروطه خواهی ایران، مجسمه این قهرمان ایرانی را با تیشه تخریب کردند. این در حالی است که قرار بود این قلعه در روزهای آتی، به مناسبت هفته میراث فرهنگی تحت عنوان «موزه مشروطیت» افتتاح شود.
 
به گزاش «تابناک»، پیش از ظهر امروز، چند فرد خودسر با حمله به قلعه سردار اسعد، یکی از پیشتازان جنبش مشروطه خواهی ایران، مجسمه این قهرمان ایرانی را با تیشه تخریب کردند. این در حالی است که قرار بود این قلعه در روزهای آتی، به مناسبت هفته میراث فرهنگی تحت عنوان «موزه مشروطیت» افتتاح شود.
[[پرونده:تخریب مجسمه سردار اسعد در جمهوری اسلامی.jpg|بندانگشتی|تخریب مجسمه سردار اسعد در جمهوری اسلامی]]
آن گونه که منابع آگاه خبر می‌دهند، حمله کنندگان با پاشیدن نمک به صورت نگهبانان قلعه، وارد محوطه این اثر تاریخی شدند و سپس در اقدامی تحریک برانگیز، با تیشه به جان مجسمه سردار مشروطه افتاده و پس از تخریب آن، از محل گریختند؛ بی‌آنکه نشانی از ایشان بر جای بماند!
آن گونه که منابع آگاه خبر می‌دهند، حمله کنندگان با پاشیدن نمک به صورت نگهبانان قلعه، وارد محوطه این اثر تاریخی شدند و سپس در اقدامی تحریک برانگیز، با تیشه به جان مجسمه سردار مشروطه افتاده و پس از تخریب آن، از محل گریختند؛ بی‌آنکه نشانی از ایشان بر جای بماند!


خط ۲۸۹: خط ۲۸۰:
یکی از معترضان در گفتگو با خبرگزاری تسنیم گفت: «روز جمعه امام جمعه شهر جونقان سردار اسعد بختیاری را فردی ظالم معرفی می‌کند و خواستار برداشته شدن تندیس سردار از خانه مشروطه می‌شود. دو نفر از تندروها نیز با تبر و تیشه به کاخ حمله کرده و تندیس را تخریب کردند.»<ref>بی‌بی‌سی فارسی - [http://www.bbc.com/persian/iran/2016/05/160516_nm_sardar_asaad_police پلیس ایران: تخریب کنندگان مجسمه سردار اسعد بختیاری بازداشت شدند]</ref>
یکی از معترضان در گفتگو با خبرگزاری تسنیم گفت: «روز جمعه امام جمعه شهر جونقان سردار اسعد بختیاری را فردی ظالم معرفی می‌کند و خواستار برداشته شدن تندیس سردار از خانه مشروطه می‌شود. دو نفر از تندروها نیز با تبر و تیشه به کاخ حمله کرده و تندیس را تخریب کردند.»<ref>بی‌بی‌سی فارسی - [http://www.bbc.com/persian/iran/2016/05/160516_nm_sardar_asaad_police پلیس ایران: تخریب کنندگان مجسمه سردار اسعد بختیاری بازداشت شدند]</ref>


== بازماندگان ==
== بازماندگان سردار اسعد بختیاری ==
رشادت و فداکاری‌هایی که ایل بختیاری برای اعاده مشروطیت انجام دادند و تحت فرماندهی سردار اسعد نتایج مهم و مؤثری رانیز به همراه داشت. اما به علت نداشتن تجربه سیاسی و پختگی درامور اداری به رغم توان بالای نظامی استفاده نمایند. پس از مرگ علیقلی خان فرزندش جعفر قلی خان امیر بهادر لقب اسعد را به ارث برد و مدتی در کرمان و خراسان حکومت داشت پس از کودتای ۱۲۹۹ به جمع دوستان سردار سپه پیوست و وزارت پست و سپس وزارت جنگ را نیز در سلطنت رضا شاه تجربه و در نهایت نیز به دستور رضا شاه پهلوی به قتل رسید.<ref name=":1" />
رشادت و فداکاری‌هایی که ایل بختیاری برای اعاده مشروطیت انجام دادند و تحت فرماندهی سردار اسعد نتایج مهم و مؤثری رانیز به همراه داشت. اما به علت نداشتن تجربه سیاسی و پختگی درامور اداری به رغم توان بالای نظامی استفاده نمایند. پس از مرگ علیقلی خان فرزندش جعفر قلی خان امیر بهادر لقب اسعد را به ارث برد و مدتی در کرمان و خراسان حکومت داشت پس از کودتای ۱۲۹۹ به جمع دوستان سردار سپه پیوست و وزارت پست و سپس وزارت جنگ را نیز در سلطنت رضا شاه تجربه و در نهایت نیز به دستور رضا شاه پهلوی به قتل رسید.<ref name=":1" />


خط ۲۹۵: خط ۲۸۶:
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
[[رده:شخصیت‌ها]]
[[رده:اهالی چهارمحال و بختیاری]]
[[رده:فاتحان تهران در جنبش مشروطه]]
[[رده:سران ایل بختیاری]]
[[رده:فرماندهان نظامی تاریخ ایران]]
۱٬۰۴۴

ویرایش