۷٬۳۴۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:مبارزه انقلابی.jpeg|جایگزین=استراتژی مبارزه انقلابی|بندانگشتی|استراتژی مبارزه انقلابی]] | |||
'''استراتژی مبارزه انقلابی،''' به روشهای مبارزه هدفدار و طراحی شده انقلابیون برای سرنگونی دیکتاتورها و حکومتّای استبدادی اطلاق میشود. | '''استراتژی مبارزه انقلابی،''' به روشهای مبارزه هدفدار و طراحی شده انقلابیون برای سرنگونی دیکتاتورها و حکومتّای استبدادی اطلاق میشود. | ||
استراترژی به مفهوم عام آن، به دانش نبرد و اشکال نبرد گفته میشود. در تاریخ بشر همواره جنگ و مبارزه با اهداف مختلف سیاسی، اجتماعی و یا اقتصادی جریان داشته است. در تمامی این مبارزات راهکارهایی برای غلبه بر حریف اتخاذ میشد تا با کمترین هزینه بیشترین دستاورد بهدست آید. | استراترژی به مفهوم عام آن، به دانش نبرد و اشکال نبرد گفته میشود. در تاریخ بشر همواره جنگ و مبارزه با اهداف مختلف سیاسی، اجتماعی و یا اقتصادی جریان داشته است. در تمامی این مبارزات راهکارهایی برای غلبه بر حریف اتخاذ میشد تا با کمترین هزینه بیشترین دستاورد بهدست آید. | ||
خط ۳۶: | خط ۳۷: | ||
== استراتژی مبارزه انقلابی == | == استراتژی مبارزه انقلابی == | ||
در نبرد انقلابی عموما یک نیروی ضعیف (از نظر نظامی) علیه نیرویی مسلط و قوی برمیخیزد. استراتژی مبارزه انقلابی ناظر بر این امر است که چگونه میتوان این نیروی ضعیف را با دست گذاشتن بر نقاط ضعف دشمن به پیروزی رساند. در صد سال اخیر، با توجه به شرایط سیاسی حاکم بر جهان و بافت اجتماعی- اقتصادی جوامع، استراتژی مبارزهی انقلابی به دو دستهی کلی تقسیم میشود. .نبرد مسلحانه شهری (آغاز از شهر) نبرد مسلحانه روستایی (آغاز از روستا) اختلاف این دو نوع استراتژی در آغاز مبارزه است، زیرا سرانجام هر دو به تشکیل ارتش آزادی و نبرد مسلحانه برای تسخیر شهر و سرنگونی حاکمیت منجر میشوند. | در نبرد انقلابی عموما یک نیروی ضعیف (از نظر نظامی) علیه نیرویی مسلط و قوی برمیخیزد. استراتژی مبارزه انقلابی ناظر بر این امر است که چگونه میتوان این نیروی ضعیف را با دست گذاشتن بر نقاط ضعف دشمن به پیروزی رساند. در صد سال اخیر، با توجه به شرایط سیاسی حاکم بر جهان و بافت اجتماعی- اقتصادی جوامع، استراتژی مبارزهی انقلابی به دو دستهی کلی تقسیم میشود. .نبرد مسلحانه شهری (آغاز از شهر) نبرد مسلحانه روستایی (آغاز از روستا) اختلاف این دو نوع استراتژی در آغاز مبارزه است، زیرا سرانجام هر دو به تشکیل ارتش آزادی و نبرد مسلحانه برای تسخیر شهر و سرنگونی حاکمیت منجر میشوند. | ||
[[پرونده:انقلاب در چین.jpg|جایگزین=نبرد از روستا، استراتژی مبارزه در چین|بندانگشتی|نبرد از روستا، استراتژی مبارزه در چین]] | |||
===نبرد مسلحانه از روستا=== | ===نبرد مسلحانه از روستا=== | ||
این استراتژی بر این مبنا طراحی شده است که در روستا، به دلیل نارضایتی و فقر طاقتفرسا، پتانسیل کافی برای شورش وجود دارد و با شعار تقسیم اراضی (اصلاحات ارضی) میتوان از پشتیبانی دهقانان برای آزاد کردن منطقه استفاده کرد. همچنین این استراتژی این نکته را مدنظر قرار میدهد که در یک جامعه خانخانی و فئودالی، به دلیل عقبماندگی ابزار تکنولوژی ارتباطات گسترده و امکان گسیل سریع نیرو برای حکومتها وجود ندارد. در یک بافت فئودالی، حاکمیت دارای تسلط بر تمامی مناطق نیست. گاهی ماهها طول میکشد تا حکومت مرکزی قدرت بسیج نیرو برای خاموش کردن یک شورش را پیدا کند. در دوران حاکمیت فئودالیزم، سرزمینها دارای ساختاری نسبتا ملوکالطوایفی هستند. شاه یا حاکم بزرگ همان خان بزرگ است که در تواق با خانهای کوچکتر به سر میبرد و تمکین آنها را به دست میآورد. | این استراتژی بر این مبنا طراحی شده است که در روستا، به دلیل نارضایتی و فقر طاقتفرسا، پتانسیل کافی برای شورش وجود دارد و با شعار تقسیم اراضی (اصلاحات ارضی) میتوان از پشتیبانی دهقانان برای آزاد کردن منطقه استفاده کرد. همچنین این استراتژی این نکته را مدنظر قرار میدهد که در یک جامعه خانخانی و فئودالی، به دلیل عقبماندگی ابزار تکنولوژی ارتباطات گسترده و امکان گسیل سریع نیرو برای حکومتها وجود ندارد. در یک بافت فئودالی، حاکمیت دارای تسلط بر تمامی مناطق نیست. گاهی ماهها طول میکشد تا حکومت مرکزی قدرت بسیج نیرو برای خاموش کردن یک شورش را پیدا کند. در دوران حاکمیت فئودالیزم، سرزمینها دارای ساختاری نسبتا ملوکالطوایفی هستند. شاه یا حاکم بزرگ همان خان بزرگ است که در تواق با خانهای کوچکتر به سر میبرد و تمکین آنها را به دست میآورد. در چنین شرایطی امکان سرکوب نیروی انقلابی به سادگی وجود ندارد. به این ترتیب نیروی انقلابی میتواند با آزاد کردن یک منطقه شورش را آغاز کند و سپس خود را گسترش دهد. | ||
در چنین شرایطی امکان سرکوب نیروی انقلابی به سادگی وجود ندارد. به این ترتیب نیروی انقلابی میتواند با آزاد کردن یک منطقه شورش را آغاز کند و سپس خود را گسترش دهد. | |||
خط ۴۵: | خط ۴۷: | ||
در سال ۱۳۴۱ محمدرضا شاه پهلوی به توصیه آمریکا برای پیشی گرفتن از انقلابیون، دست به اصلاحات ارضی زد تا به بافت فئودالی در ایران پایان دهد. در این شرایط بود که انقلابیون با تغییر روشهای مبارزه، به استراتژی شهری روی آوردند. | در سال ۱۳۴۱ محمدرضا شاه پهلوی به توصیه آمریکا برای پیشی گرفتن از انقلابیون، دست به اصلاحات ارضی زد تا به بافت فئودالی در ایران پایان دهد. در این شرایط بود که انقلابیون با تغییر روشهای مبارزه، به استراتژی شهری روی آوردند. | ||
===استراتژی کانون شورشی چهگوارا=== | ===استراتژی کانون شورشی چهگوارا=== | ||
[[پرونده:85515.jpg|جایگزین=استراتژی کانون های شورشی در کوبا|بندانگشتی|استراتژی کانون های شورشی در کوبا]] | |||
حد فاصل تبدیل شدن یک بافت فئودالی به بورژوایی، دورهای است که امکان پیش بردن استراتژی کانون شورشی را برای چهگوارا فراهم کرد. در کوبا، اگرچه هنوز اصلاحات ارضی صورت نگرفته بود، اما وجود نسبی تکنولوژی آمریکایی، قدرت و تسلط حاکمیت را بر اقسا نقاط کشور گسترش داده بود. چهگوارا در چنین شرایطی تدوین کنندهی یک استراتژی میانه بود. او در عین حال که با شعار تقسیم اراضی و ترغیب دهقانان به مبارزهی انقلابی پیش رفت، به دلیل گستردگی سرکوب به دنبال آزاد کردن منطقه نبود. در کوبا بر اساس این استراتژی گروههای کوچک شورشی به جنگ نامنظم با حکومت مرکزی میپرداختند و در هیچ نقطهای به شکل دائم استقرار نمییافتند. رمز پیروزی آنها تحرک بسیار و ضربه زدن و عقب نشینی بود. این مبارزه که با ۲۲ نفر در جنگلهای سیرامائسترا در کوبا به رهبری چهگوارا و فیدل کاسترو آغاز شد، به سرعت گسترش یافت و سرانجام به تحلیل رفتن نیروی نظامی باتیستا منجر گشت. آنچنان که آنها توانستند در گسترش خود به محاصره شهرها بپردازند و حکومت مرکزی را سرنگون سازند. | حد فاصل تبدیل شدن یک بافت فئودالی به بورژوایی، دورهای است که امکان پیش بردن استراتژی کانون شورشی را برای چهگوارا فراهم کرد. در کوبا، اگرچه هنوز اصلاحات ارضی صورت نگرفته بود، اما وجود نسبی تکنولوژی آمریکایی، قدرت و تسلط حاکمیت را بر اقسا نقاط کشور گسترش داده بود. چهگوارا در چنین شرایطی تدوین کنندهی یک استراتژی میانه بود. او در عین حال که با شعار تقسیم اراضی و ترغیب دهقانان به مبارزهی انقلابی پیش رفت، به دلیل گستردگی سرکوب به دنبال آزاد کردن منطقه نبود. در کوبا بر اساس این استراتژی گروههای کوچک شورشی به جنگ نامنظم با حکومت مرکزی میپرداختند و در هیچ نقطهای به شکل دائم استقرار نمییافتند. رمز پیروزی آنها تحرک بسیار و ضربه زدن و عقب نشینی بود. این مبارزه که با ۲۲ نفر در جنگلهای سیرامائسترا در کوبا به رهبری چهگوارا و فیدل کاسترو آغاز شد، به سرعت گسترش یافت و سرانجام به تحلیل رفتن نیروی نظامی باتیستا منجر گشت. آنچنان که آنها توانستند در گسترش خود به محاصره شهرها بپردازند و حکومت مرکزی را سرنگون سازند. | ||
خط ۵۹: | خط ۶۲: | ||
===نبرد مسلحانه از شهر=== | ===نبرد مسلحانه از شهر=== | ||
با پایان یافتن امکان مبارزهی آزادیبخش از روستا چه در اشکال آزادسازی منطقه و یا کانونهای شورشی که چهگوارا آنرا بنیان گذاشت، استراتژی مبارزه از شهر خود را به عنوان راه حلی مؤثر نمایان کرد. مبارزه از شهر تا کنون در تاریخ در اشکال مختلفی از جمله قیام مسلحانه شهری و جنگ چریک شهری بکار رفته است. | با پایان یافتن امکان مبارزهی آزادیبخش از روستا چه در اشکال آزادسازی منطقه و یا کانونهای شورشی که چهگوارا آنرا بنیان گذاشت، استراتژی مبارزه از شهر خود را به عنوان راه حلی مؤثر نمایان کرد. مبارزه از شهر تا کنون در تاریخ در اشکال مختلفی از جمله قیام مسلحانه شهری و جنگ چریک شهری بکار رفته است. | ||
[[پرونده:کارلوس ماریگا نویسنده کتاب جنگ چریکی.JPG|جایگزین=کارلوس ماریگا نویسنده کتاب جنگ چریکی|بندانگشتی|252x252پیکسل|کارلوس ماریگا نویسنده کتاب جنگ چریکی]] | |||
==== استراتژی چریک شهری ==== | ==== استراتژی چریک شهری ==== | ||
خط ۷۱: | خط ۷۵: | ||
استراتژی نبرد چریکی وسیع از اصولی پیروی میکند که قادر به از بین بردن دشمن در زمانی مشخص به وسیلهی عملیات محدود و مانورهای ظاهر فریب با تدابیر روانی است. | استراتژی نبرد چریکی وسیع از اصولی پیروی میکند که قادر به از بین بردن دشمن در زمانی مشخص به وسیلهی عملیات محدود و مانورهای ظاهر فریب با تدابیر روانی است. | ||
کتاب مائو تسهتونگ با عنوان «در بارهی جنگ طولانی» در بر دارندهی تمام این اصول جنگ چریکی طولانی است و باید او را استراتژی پرداز بزرگ این نوع از جنگ در این دوران دانست.<ref>[http://ketabfarsi.org/ketabkhaneh/ketabkhani_3/ketab3847/ketab3847.pdf کتاب مسائل استراتٰژی در جنگ انقلابی چین اثر مائو تسه تونگ صفحه ۴۲ تا ۴۵ و صفحه ۷۲]</ref> | کتاب مائو تسهتونگ با عنوان «در بارهی جنگ طولانی» در بر دارندهی تمام این اصول جنگ چریکی طولانی است و باید او را استراتژی پرداز بزرگ این نوع از جنگ در این دوران دانست.<ref>[http://ketabfarsi.org/ketabkhaneh/ketabkhani_3/ketab3847/ketab3847.pdf کتاب مسائل استراتٰژی در جنگ انقلابی چین اثر مائو تسه تونگ صفحه ۴۲ تا ۴۵ و صفحه ۷۲]</ref> | ||
[[پرونده:لنین و قیام مسلحانه شهری.jpeg|جایگزین=استراتژی مبارزه انقلابی - لنین|بندانگشتی|قیام مسلحانه شهری به رهبری لنین]] | |||
=== قیام مسلحانه شهری === | === قیام مسلحانه شهری === | ||
خط ۷۸: | خط ۸۳: | ||
در این تظاهرات گسترشیابنده سرانجام، حاکمیت تسلیم میشود. آخرین مراکز حکومتی با هجوم مردم ساقط و منجر به سرنگونی میشود. نمونه بارز آن انقلاب ضدسلطنتی بود. مبارزات چریکی در ایران منجر به وحشت استعمارگران از وقوع انقلاب شده بود. به همین دلیل سیاست حقوق بشر کارتر به شاه تحمیل شد. حکومت بیش از پیش ضعیف شد و اشکال مبارزه سادهتر گشت. مردم با تظاهرات خیابانی توانستند شاه را سرنگون کنند. | در این تظاهرات گسترشیابنده سرانجام، حاکمیت تسلیم میشود. آخرین مراکز حکومتی با هجوم مردم ساقط و منجر به سرنگونی میشود. نمونه بارز آن انقلاب ضدسلطنتی بود. مبارزات چریکی در ایران منجر به وحشت استعمارگران از وقوع انقلاب شده بود. به همین دلیل سیاست حقوق بشر کارتر به شاه تحمیل شد. حکومت بیش از پیش ضعیف شد و اشکال مبارزه سادهتر گشت. مردم با تظاهرات خیابانی توانستند شاه را سرنگون کنند. | ||
=== ارتش آزادیبخش نوین === | === ارتش آزادیبخش نوین === | ||
[[پرونده:عملیات ارتش آزادیبخش ملی ایران.JPG|جایگزین=عملیات ارتش آزادیبخش ملی ایران|بندانگشتی|عملیات ارتش آزادیبخش ملی ایران]] | |||
راهبردپرداز و استراتژیست ارتش آزادیبخش نوین مسعود رجوی است. سازمان مجاهدین در ایران پس از انقلاب ضدسلطنتی با شرایطی بسیار ویژه مواجه بود. رژیم ایران یک رژیم فئودالی نبود که جنگ از روستا در آن امکان پذیر باشد. از سویی در شهر نیز امکان مبارزهی چریکی بسیار محدود شده بود زیرا سرکوب در ایران پس از انقلاب ضدسلطنتی نوعی سرکوب نظامی- پلیسی و نه پلیسی-نظامی، برقرار بود. به این معنی که سرکوب در شهرها با کمک نیروی نظامی سپاه پاسداران و نیروهای امنیتی کاملا عریان و با استفاده از حداکثر قوهی قهریه رواج داشت. چنین وضعیتی به چریک امکان پیشروی مطلوب را نمیداد. رژیم ایران با سیاست صدور بحران (صدور انقلاب) قدرت خود را تأمین میکرد. تشکیل هلال شیعی، فتح قدس از طریق کربلا و ... شعارهایی بودند که رژیم ناتوان ملاها را توانمند میکرد و به آن امکان بقا داد. سرکوب احزاب و جریانات داخلی در سایهی همین سیاست برای رژیم ایران ممکن شدند. مسعود رجوی در این شرایط بود که استراتژی ارتش آزادیبخش نوین را تدوین و دنبال کرد. این استراتژی بر تشکیل یک ارتش منظم در خارج از خاک میهن، درست در معبر سیاست صدور بحران رژیم ایران، یعنی عراق تکیه داشت. | راهبردپرداز و استراتژیست ارتش آزادیبخش نوین مسعود رجوی است. سازمان مجاهدین در ایران پس از انقلاب ضدسلطنتی با شرایطی بسیار ویژه مواجه بود. رژیم ایران یک رژیم فئودالی نبود که جنگ از روستا در آن امکان پذیر باشد. از سویی در شهر نیز امکان مبارزهی چریکی بسیار محدود شده بود زیرا سرکوب در ایران پس از انقلاب ضدسلطنتی نوعی سرکوب نظامی- پلیسی و نه پلیسی-نظامی، برقرار بود. به این معنی که سرکوب در شهرها با کمک نیروی نظامی سپاه پاسداران و نیروهای امنیتی کاملا عریان و با استفاده از حداکثر قوهی قهریه رواج داشت. چنین وضعیتی به چریک امکان پیشروی مطلوب را نمیداد. رژیم ایران با سیاست صدور بحران (صدور انقلاب) قدرت خود را تأمین میکرد. تشکیل هلال شیعی، فتح قدس از طریق کربلا و ... شعارهایی بودند که رژیم ناتوان ملاها را توانمند میکرد و به آن امکان بقا داد. سرکوب احزاب و جریانات داخلی در سایهی همین سیاست برای رژیم ایران ممکن شدند. مسعود رجوی در این شرایط بود که استراتژی ارتش آزادیبخش نوین را تدوین و دنبال کرد. این استراتژی بر تشکیل یک ارتش منظم در خارج از خاک میهن، درست در معبر سیاست صدور بحران رژیم ایران، یعنی عراق تکیه داشت. | ||