۵٬۹۰۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
|امضا = | |امضا = | ||
}} | }} | ||
'''شاه نعمت الله ولی'''، با نام کامل سید امیر نورالدین نعمتهالله بن عبدالله بن محمد | '''شاه نعمت الله ولی'''، با نام کامل سید امیر نورالدین نعمتهالله بن عبدالله بن محمد کوهبنانی کرمانی، مشهور به شاه نعمتالله ولی (زاده ۱۴ ربیعالاول ۷۳۱-ه. ق، کوهبنان ماهان یا حلب – درگذشته ۸۳۴-ه. ق، ماهان کرمان) عارف و شاعر مشهور دورهی تیموری است. شاه نعمتالله ولی عارفی غزلسرا بود که مفاهیم عارفانه را با زبان شعر بیان میکرد. او علاوه بر تحصیل در حوزهی تصوف و عرفان، بهطور عملی به ریاضت و عبادت مشغول بود. شاه نعمتالله ولی طریق جدیدی در تصوف ایجاد کرد و آن را به نام خود یعنی نعمت اللهیه نام نهاد که بعدها به هندوستان انتقال پیدا کرد. با گذشت زمان و روی کار آمدن سلسلهی قاجار، فرقه نعمتاللهیه از هند به ایران بازگشت. این سلسله از قرن هشتم تا کنون طرفداران ویژهای در کشورهای مختلف دارد. درباره مذهب شاه نعمت الله ولی اختلافات زیادی است. بسیاری از عرفا و تذکرهنویسان، شاه نعمت الله ولی را شیعه میدانند و برخی نیز او را اهل تسنن معرفی کردهاند، اما معلوم است که شاه نعمتالله ارادت ویژهای به حضرت علی داشته است. از اشعار وی چنین برمیآید که مذهب او شیعه بوده است و در رسالهی او تحت عنوان مهدیه، قصیدهی بلندی درباره حضرت مهدی (ع) به جای مانده است. همچنین برخی از محققین شاه نعمتالله ولی را از نوادگان امام باقر (ع) دانستهاند. شاه نعمت الله ولی در دیوان اشعارش بیش از ۴۰۰ بیت اعم از غزل و قصیده در مدح مولا علی (ع) و اهل بیت دارد، اما حتی یک قصده یا غزل در وصف و مدح سایر اصحاب پیامبر اکرم نسروده و بهجز حضرت علی با کسی دیگر چنین اشعار عاشقانه و موالیانه نگفته است. شاه نعمت الله ولی در اجتهاد و کوشش عملی، پیروانش را از بیکاری و گوشهنشینی و انزوا یا پوشیدن لباسهای کهنه و فقیرانه منع میکرد. او تصوف را انحصاری و مخصوص یک عده نمیدانست و به هر کسی که بهدنبال مکتب توحیدی میگشت راه محبت کردن را توصیه میکرد. پیروان شاه نعمت الله ولی، روحیه و نشاط و شادمانی زیادی در امر سلوک داشتتند و مانند دیگر فرقههای صوفیه مخالف خمودگی و دوری از جامعه بودند. شاه نعمت الله ولی از جمله شارحان مهم نظریههای ابن عربی بهشمار میرود. وی به محیالدین ابن عربی به دیدهی تکریم و احترام مینگریست و کتاب فصوصالحکم ابن عربی را از حفظ بود و یکی از مفصلترین رسالههای خود را به شرح ابیات فصوصالحکم اختصاص داده است. یکی از توصیه و سفارشات شاه نعمت الله ولی به مریدان و پیروان خود این بود که برای تزکیه نفس و تصفیه دل باید در خدمت خلق باشید و در خدمت به تودههای مردم کوتاهی نکنید و همیشه میان مردم در اجتماع باشید. در واقع او از گوشهگیری و رهبانیت پرهیز میداد و به حضور در جامعه ترغیب میکرد و در عین حال به آمادگی برای سفر آخرت و دل نبستن به دنیا توصیه مینمود. پیشگویی شاه نعمتالله ولی در قصیدهای که به وی منسوب است، با مطلع «قدرت کردگار میبینم»، آغاز شده که بسیاری از اخبار و وقایع آینده در آن به تصویر کشیده شده است که این شعر در میان ایرانیان بسیار مشهور و معروف است و شخصیت او را بین عوام شگفتانگیز ساخته است. مهمترین اثر منظوم شاه نعمتالله ولی دیوان اشعار او است که مشتمل بر غزلیات، قصاید، قطعات، مثنویها و رباعیات است که بالغ بر ۱۲ هزار بیت است. شاه نعمتالله ولی همچنین رسالات منثور بسیاری را نوشته است و تعداد آن را تا ۵۰۰ رساله ذکر کردهاند که البته تا کنون انتساب ۱۱۴ رساله از آن تأیید و محرز شده است. شاه نعمتالله ولی پس از صد و سه سال عمر پر برکت، در سال ۸۳۴-ه. ق، از دنیا رفت. پیکر او را در ماهان واقع در استان کرمان بهخاک سپردند و به همین خاطر بهنام ماه ماهان نیز شناخته میشود. | ||
== زندگی و تحصیلات == | == زندگی و تحصیلات == | ||
خط ۲۵۷: | خط ۲۵۷: | ||
== آرامگاه شاه نعمت الله ولی == | == آرامگاه شاه نعمت الله ولی == | ||
[[پرونده:آرامگاه نعمتالله ولی.JPG|جایگزین=آرامگاه نعمتالله ولی|بندانگشتی|264x264پیکسل|آرامگاه نعمتالله ولی]] | [[پرونده:آرامگاه نعمتالله ولی.JPG|جایگزین=آرامگاه نعمتالله ولی|بندانگشتی|264x264پیکسل|آرامگاه نعمتالله ولی]] | ||
آرامگاه شاه نعمتالله ولی در ۳۵ کیلومتری جنوب کرمان در خیابان ولی عصر شهر ماهان واقع شده است. بنای اولیه مقبره، یک اتاق چهار گوشه با طاق گنبدی بود که در دوره صفویه گسترش یافت. سنگ مزار شاه نعمتالله داخل اتاق گنبدی قرار گرفته و اتاق با نقاشیهای روی گچ و کاشیهای لاجوردی و فیروزهای تزیین شده است و نمای بیرونی آن نیز نقش و نگارهای اسلیمی زیبایی دارد. دربهای آرامگاه با قطعههایی از عاج فیل هندی و خاتم کاری تزیین گردیده و روی سنگ مرمر قبر، آیاتی از قرآن و نام امامان شیعه حک شده است.<ref name=":0" /> | آرامگاه شاه نعمتالله ولی در ۳۵ کیلومتری جنوب کرمان در خیابان ولی عصر شهر ماهان واقع شده است. بنای اولیه مقبره، یک اتاق چهار گوشه با طاق گنبدی بود که در دوره صفویه گسترش یافت. سنگ مزار شاه نعمتالله داخل اتاق گنبدی قرار گرفته و اتاق با نقاشیهای روی گچ و کاشیهای لاجوردی و فیروزهای تزیین شده است و نمای بیرونی آن نیز نقش و نگارهای اسلیمی زیبایی دارد. دربهای آرامگاه با قطعههایی از عاج فیل هندی و خاتم کاری تزیین گردیده و روی سنگ مرمر قبر، آیاتی از قرآن و نام امامان شیعه حک شده است.<ref name=":0" /> | ||
[[پرونده:مقبره نعمتالله3.JPG|جایگزین=مقبره شاه نعمتالله ولی|بندانگشتی|264x264پیکسل|مقبره شاه نعمتالله ولی]] | |||
آرامگاه شاه نعمتالله ولی و بنای آن به دوره صفوی برمیگردد. این آرامگاه در سال ۱۳۱۰، بهعنوان آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. آرامگاه شاه نعمتالله ولی یکی از بناهای عرفانی و منحصر به فرد ایران است که توجه بسیاری از گردشگران ایرانی و خارجی را به خود جلب کرده است. این بنای عالی با معماری و صحنهای بسیار زیبا و درختان بلندقامت سرو، گردشگران و زائران را ساعتها غرق تماشا میکند. | آرامگاه شاه نعمتالله ولی و بنای آن به دوره صفوی برمیگردد. این آرامگاه در سال ۱۳۱۰، بهعنوان آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. آرامگاه شاه نعمتالله ولی یکی از بناهای عرفانی و منحصر به فرد ایران است که توجه بسیاری از گردشگران ایرانی و خارجی را به خود جلب کرده است. این بنای عالی با معماری و صحنهای بسیار زیبا و درختان بلندقامت سرو، گردشگران و زائران را ساعتها غرق تماشا میکند. | ||
مساحت آرامگاه شاه نعمتالله ولی ۳۵۰۰۰ مترمربع، شامل مجموعهای از بناهای تاریخی است که هر کدام با پیشینهی تاریخی خود، بخشی از سبک معماری ایرانی را معرفی میکنند. ۳ حیاط و ساختمانهای اطراف نمای کلی آرامگاه را تشکیل میدهند. هرکدام از این حیاطها یک حوض و تعدادی درخت دارد.<ref name=":4">[https://www.beytoote.com/iran/bastani/shah5-nematollah-vali.html آرامگاه شاه نعمتالله ولی، بنایی زیبا و تاریخی در کرمان - سایت بیتوته]</ref> | مساحت آرامگاه شاه نعمتالله ولی ۳۵۰۰۰ مترمربع، شامل مجموعهای از بناهای تاریخی است که هر کدام با پیشینهی تاریخی خود، بخشی از سبک معماری ایرانی را معرفی میکنند. ۳ حیاط و ساختمانهای اطراف نمای کلی آرامگاه را تشکیل میدهند. هرکدام از این حیاطها یک حوض و تعدادی درخت دارد.<ref name=":4">[https://www.beytoote.com/iran/bastani/shah5-nematollah-vali.html آرامگاه شاه نعمتالله ولی، بنایی زیبا و تاریخی در کرمان - سایت بیتوته]</ref> | ||
خط ۲۶۶: | خط ۲۶۵: | ||
آرامگاه شاه نعمت الله ولی از بخشهای مختلفی تشکیل شده است که عبارتند از: | آرامگاه شاه نعمت الله ولی از بخشهای مختلفی تشکیل شده است که عبارتند از: | ||
'''بقعه:''' بقعه شاه نعمتالله ولی یک اتاق چهارگوش با سقفی گنبدی با تزئینات گچی است که رو گچ با نقاشی پوشانده شده است. نمای داخلی آن نیز با کاشیکاریهای معرق با رنگهای زیبا و نقوش اسلیمی، جلوهای زیبا به این بنا بخشیده است. سنگ قبر شاه نعمتالله ولی مرمرین است که اطراف آن نام ۱۲ امام و آیاتی از قرآن مجید با خطی بسیار زیبای حکاکی شده است. | '''بقعه:''' بقعه شاه نعمتالله ولی یک اتاق چهارگوش با سقفی گنبدی با تزئینات گچی است که رو گچ با نقاشی پوشانده شده است. نمای داخلی آن نیز با کاشیکاریهای معرق با رنگهای زیبا و نقوش اسلیمی، جلوهای زیبا به این بنا بخشیده است. سنگ قبر شاه نعمتالله ولی مرمرین است که اطراف آن نام ۱۲ امام و آیاتی از قرآن مجید با خطی بسیار زیبای حکاکی شده است.[[پرونده:مزار نعمتالله ولی.JPG|جایگزین=آستانه ورودی آرامگاه|بندانگشتی|268x268پیکسل|آستانه ورودی آرامگاه]]'''چلهخانه:''' در سمت جنوب غربی بقعه، فضای کوچکی است که به مکان چلهنشینی شاه نعمتالله ولی معروف است که بسیار جذاب و بهتانگیز است. درون این چلهخانه آذینهای رنگارنگ و نقاشیهای بر روی دیوار نقش بسته است که جلب توجه میکند. | ||
'''چلهخانه:''' در سمت جنوب غربی بقعه، فضای کوچکی است که به مکان چلهنشینی شاه نعمتالله ولی معروف است که بسیار جذاب و بهتانگیز است. درون این چلهخانه آذینهای رنگارنگ و نقاشیهای بر روی دیوار نقش بسته است که جلب توجه میکند. | |||
'''رواق شاه عباسی:''' همچنانکه از نام آن پیداست، در دوره صفوی و شاه عباس ساخته شده و دارای سردری زیبایی است که از جنس فولاد بوده و نام ۱۲ امام بهصورت برجسته بر روی آن تراشیده شده است. | '''رواق شاه عباسی:''' همچنانکه از نام آن پیداست، در دوره صفوی و شاه عباس ساخته شده و دارای سردری زیبایی است که از جنس فولاد بوده و نام ۱۲ امام بهصورت برجسته بر روی آن تراشیده شده است. |
ویرایش