۳۹۵
ویرایش
کاربر:خراسانی/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۹۶: | خط ۹۶: | ||
== کودکی و نوجوانی == | == کودکی و نوجوانی == | ||
مهدی بازرگان در سال 1286 در تهران زاده شد. وی فرزند عباسقلی بازرگان از تاجران سرشناس تهران بود. او از نخستین دانش‌آموزانی است که از سوی دولت رضا شاه پهلوی برای تحصیل به فرانسه گسیل شد.<ref>بی بی سی فارسی [http://www.bbc.com/persian/iran مهدی] بازرگان</ref> | |||
== تحصیلات == | == تحصیلات == | ||
آقای بازرگان در رشته ترمودینامیک و نساجی از مدرسه حرفه و فن فرانسه فارغ التحصیل شد و پس از بازگشت به ایران، به مقام نخستین دانشیار دانشکده فنی دانشگاه تهران منصوب شد. | |||
== ریاست دانشکده فنی == | == ریاست دانشکده فنی == | ||
== فعالیت های اجتماعی و سیاسی == | == فعالیت های اجتماعی و سیاسی == | ||
او از هواداران محمد مصدق و از اعضای جبهه ملی بود و پس از کودتای بیست و هشت مرداد 1332 به سبب اعتراض علیه کودتا از مقام استادی دانشگاه برکنار شد و تا زمان انقلاب به فعالیت سیاسی و نیز کار در بخش خصوصی پرداخت | |||
وی در دوران نخست وزیری محمد مصدق، رییس هیأت مدیره خلع ید از شرکت نفت بریتانیایی بود که پس از مدتی کوتاه از این مقام استعفا کرد. پس از کودتا نیز مدتی رییس شرکت آب و فاضلاب تهران بود و نخستین شبکه لوله‌کشی آب در تهران را راه‌اندازی کرد. | |||
== تأسیس کانون مهندسین == | == تأسیس کانون مهندسین == | ||
== نهضت آرادی == | == نهضت آرادی == | ||
مهدی بازرگان که مدتی طولانی را در زندان‌های حکومت پهلوی گذراند، در بهار سال 1340 به همراه آیت الله محمود طالقانی و دکتر یدالله سحابی، "نهضت آزادی ایران" را بنیاد گذاشت و بخشی از نیروهای ملی - مذهبی مخالف حکومت محمدرضا شاه را بسیج و سازماندهی کرد. | |||
نهضت آزادی ایران به رهبری او با ادامه جنگ ایران و عراق نیز مخالف بود و در این باره نیز جزوه‌ای منتشرکرد. | |||
== دستگیری و زندان == | == دستگیری و زندان == | ||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۲۰: | ||
== اولین نخست وزیر دولت موقت == | == اولین نخست وزیر دولت موقت == | ||
مهدی بازرگان که از هواداران و معتمدان آیت الله خمینی در جریان انقلاب بود، با حکم بنیانگذار جمهوری اسلامی به مقام نخست وزیر دولت موقت منصوب شد. | |||
== دوران نخست وزیری == | |||
وی که از روشنفکران مذهبی و صاحب تألیفات اثرگذار در این زمینه به شمار می‌آید، اختلاف نظرهای اساسی با آیت الله خمینی و دیگر رهبران مذهبی داشت و از جمله بر سر مسأله اعدام‌های انقلابی و نیز جریان اشغال سفارت آمریکا و گروگان‌گیری دیپلمات‌های آمریکایی در آبان‌ماه سال 1358 با آنها وارد چالش جدی شد. سرانجام مهدی بازرگان پس از نه ماه، از مقام نخست وزیری استعفا کرد. | |||
== دوران بعد از نخست وزیری == | |||
او پس از استعفا از مقام نخست وزیری به یکی از منتقدان اصلی جمهوری اسلامی تبدیل شد و همراه یاران خود در نهضت آزادی زیر فشارهای گوناگون سیاسی، مغضوب جریان حاکم بر جمهوری اسلامی شد. | |||
آقای بازرگان در دوران انقلاب روزنامه "میزان" ارگان نهضت آزادی ایران را منتشر می‌کرد. | |||
مهدی بازرگان، نویسنده ده‌ها کتاب و مقاله در موضوعات اسلامی است و می‌کوشید میان علم تجربی مدرن و مقوله‌های مذهبی آشتی برقرار کند. | |||
وی در نوشته‌های خود از جمله رفتار سیاسی آیت الله خمینی را موضوع نقد قرار داد و به ويژه در کتاب "انقلاب ایران در دو حرکت" رهبر جمهوری اسلامی را متهم به مواردی از نقض قانون اساسی کرد. | |||
== دیدگاههای مذهبی ،سیاسی == | |||
دیدگاههای مذهبی مهدی بازرگان، پیش و پس از انقلاب، بر فضای روشنفکری دینی در ایران اثری ماندگار نهاد. | |||
وی که در آغاز به ويژه در مقاله‌ای در کتاب "مرجعیت و روحانیت" در سال 1341 به ضرورت دخالت روحانیت در سیاست باور داشت، پس از انقلاب با انتشار مقاله‌ای با عنوان "مرز میان دین و سیاست" ورود روحانیان در امر سیاست را زیانبار دانست و در اواخر عمر خویش با انتشار کتاب "آخرت و خدا، هدف بعثت انبیا" به نظریه جدایی کامل دین از سیاست و سیاست عرفی روی آورد. | |||
== در گذشت == | |||
مهدی بازرگان سرانجام در روز آخر دی‌ماه 1373، در حالی که ایران را به قصد معالجه ترک کرده بود، در نیمه راه، درگذشت. | |||
== تالیفات و آثار بازرگان == | == تالیفات و آثار بازرگان == | ||