۸٬۸۴۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۲: | خط ۲: | ||
[[پرونده:چاپ اسکناس.JPG|بندانگشتی|'''سونامی چاپ اسکناس در جمهوری اسلامی''']] | [[پرونده:چاپ اسکناس.JPG|بندانگشتی|'''سونامی چاپ اسکناس در جمهوری اسلامی''']] | ||
'''چاپ اسکناس،''' به خلق نوعی پول گفته میشود که در معاملات از آن استفاده میشود، برای چاپ اسکناس قوانینی در نزد بانکهای مرکزی هر کشور هست که بر طبق آن و به میزان پشتوانهی طلای هر کشور چاپ و در دسترس مردم برای تسهیل مبادلات قرار میگیرد. هر نوع عدول از این قوانین منجر به بهم خوردن معادلات اقتصادی در آن کشور خواهد شد، امروز یکی از معضلات کشور ما ایران خلق بیرویهی پول توسط دولتهای مختلف است که ارزش مبادلاتی ریال ایران را به آستانهی فاجعه رسانده است و امروزه هر ۵۵۰۰۰۰ ریال ایران در برابر یک دلار مبادله میشود. در حالی که ارزش هر دلار در سال ۱۳۰۳ ۲۸ ریال ایران بود. | '''چاپ اسکناس،''' به خلق نوعی پول گفته میشود که در معاملات از آن استفاده میشود، برای چاپ اسکناس قوانینی در نزد بانکهای مرکزی هر کشور هست که بر طبق آن و به میزان پشتوانهی طلای هر کشور چاپ و در دسترس مردم برای تسهیل مبادلات قرار میگیرد. هر نوع عدول از این قوانین منجر به بهم خوردن معادلات اقتصادی در آن کشور خواهد شد، امروز یکی از معضلات کشور ما ایران خلق بیرویهی پول توسط دولتهای مختلف است که ارزش مبادلاتی ریال ایران را به آستانهی فاجعه رسانده است و امروزه هر ۵۵۰۰۰۰ ریال ایران در برابر یک دلار مبادله میشود. در حالی که ارزش هر دلار در سال ۱۳۰۳ ۲۸ ریال ایران بود. | ||
== تعریف پول == | == تعریف پول == | ||
خط ۱۹: | خط ۱۴: | ||
اگر افزایش قیمتها از ۵۰٪ در ماه بیشتر باشد، آن شرایط به عنوان ابرتورم در نظر گرفته میشود. بنابراین در چنین حالتی، هر دو ماه یک بار قیمتها دوبرابر میشوند. در همین لحظه حدود ۱٫۲ میلیارد نفر در دنیا در شرایط فلجکننده تورمی زندگی میکنند. این مسئله در کشور ونزوئلا یک مشکل جدی است. در تاریخ، نمونههای وحشتناکی برای از کنترل خارج شدن تورم وجود دارد. در آلمان پس از جنگ جهانی اول، تورم طوری از کنترل خارج شد که دیگر قابل اندازهگیری نبود. نرخ تبدیل مارک به پوند به یک تریلیون ۱٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ مارک در مقابل یک پوند رسید. | اگر افزایش قیمتها از ۵۰٪ در ماه بیشتر باشد، آن شرایط به عنوان ابرتورم در نظر گرفته میشود. بنابراین در چنین حالتی، هر دو ماه یک بار قیمتها دوبرابر میشوند. در همین لحظه حدود ۱٫۲ میلیارد نفر در دنیا در شرایط فلجکننده تورمی زندگی میکنند. این مسئله در کشور ونزوئلا یک مشکل جدی است. در تاریخ، نمونههای وحشتناکی برای از کنترل خارج شدن تورم وجود دارد. در آلمان پس از جنگ جهانی اول، تورم طوری از کنترل خارج شد که دیگر قابل اندازهگیری نبود. نرخ تبدیل مارک به پوند به یک تریلیون ۱٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ مارک در مقابل یک پوند رسید. | ||
ابرتورم آلمان در سال ۱۹۲۳ بصورتی بود که یک آلمانی طبقه متوسط، میلیاردها مارک با خود حمل میکرد اما هنوز نمیتوانست چیزی بخرد. یک قرص نان ۲۰۰ میلیارد مارک قیمت داشت. با حقوق بازنشستگی یک هفتهای حتی یک فنجان قهوه را نمیشد خرید. سقوط آزاد ادامه داشت و هر دقیقه از ارزش پول کاسته میشد. رستورانها چاپ منوها را متوقف کردند. زیرا تا رسیدن غذا قیمتها بالا رفته بود. یک مرد اولین فنجان قهوه را با قیمت ۵۰۰۰ مارک نوشید. فنجان دوم برای او ۹۰۰۰ مارک هزینه داشت. یک مادر پسرش را فرستاد تا دو نان بخرد. او در راه توقف کرد تا فوتبال بازی کند و زمانی که به مغازه رسید، قیمت نان بالا رفته بود. بنابراین او فقط میتوانست یک نان بخرد مردی برای خرید یک جفت کفش عازم برلین شد. اما زمانی که به آنجا رسید، تنها چیزی که میتوانست بخرد یک فنجان قهوه و کرایه اتوبوس بود.این وضعیت پوچ تقریباً در اواسط جنگ جهانی اول آغاز شد، زمانی که دولت آلمان تصمیم گرفت به جای استفاده از پول مالیاتدهندگان برای تأمین مالی جنگ، از کشورهای دیگر پول قرض کند آلمانیها مطمئن بودند که پس از پیروزی در جنگ، با تصرف مناطق صنعتی غنی از منابع و تحمیل غرامت به متفقین شکست خورده، میتوانند بدهی خود را پرداخت کنند. اما این طرح نتیجه معکوس داد. آلمان در جنگ شکست خورد و در نهایت با بدهیهای هنگفتی روبرو شد. علاوه بر این، معاهده ورسای آلمان مبلغ ۱۳۲ میلیارد مارک (یا ۳۱.۴ میلیارد دلار) به عنوان غرامت برای وارد کردن خسارت به متفقین در جریان جنگ باید پرداخت میکرد. برای پرداخت بدهیها، دولت به فریب روی آورد. آنها شروع به چاپ پول کردند و از آن برای خرید ارز استفاده کردند که سپس برای پرداخت غرامت استفاده میشد. به زودی تورم از کنترل خارج شد. در ابتدا، تورم به آرامی افزایش یافت – از ۴.۲ مارک به ازای هر دلار قبل از جنگ به ۴۸ مارک در هر دلار در هنگام امضای معاهده. سپس به سرعت شتاب گرفت. در نیمه اول سال ۱۹۲۲، قیمت برابری مارک در برابر دلار ۳۲۰ مارک بود. تا پایان سال به ۷۴۰۰ مارک در هر دلار رسید. در نهایت، این علامت به ۴.۲ تریلیون مارک در برابر یک دلار آمریکا رسید! کارمندان چمدان و کوله پشتی را برای دریافت دستمزد خود به محل کار میآوردند و قبل از تغییر نرخ ارز به نزدیکترین مغازه می رفتند. اسکناسهای با ارزش بالاتر و بالاتر هر چند هفته یک بار شروع به چرخش کردند. حتی اسکناس ۱۰۰۰ میلیارد مارکی منتشر شد. ابر تورم در اکتبر ۱۹۲۳ به اوج خود رسید و ارزش اسکناس به ۱۰۰ تریلیون مارک افزایش یافت | |||
مردم معامله نقدی را متوقف کردند و به جای آن شروع به داد و ستد کردند. بسیاری از پزشکان اصرار داشتند که از طریق سوسیس، تخم مرغ، زغال سنگ و مانند آن دستمزد دریافت کنند. | |||
مردم یک جفت کفش را با یک پیراهن و مقداری ظروف را با قهوه عوض میکردند. وحشت و بیاعتمادی اقتصادی گسترده بود. مردم طوری زندگی کردند که انگار فردایی وجود ندارد و فروش کوکائین سر به فلک کشید. | |||
به طرز عجیبی، کالاها کم نبودند. اما هیچ ارز ثابتی برای خرید آنها وجود نداشت. تنها اشیایی که ارزش واقعی داشتند، داراییهای مشهود بودند – الماس، طلا، عتیقهجات و کالاهای هنری | |||
به زودی آلمان، کشور دزدها شد. | |||
مردم شروع به سرقت هر چیزی کردند – صابون، سنجاقسر، لولههای مسی، بنزین. | |||
در اواخر سال ۱۹۲۳، مارک با یک ارز جدید جایگزین شد – Rentenmark، که توسط وام مسکن زمینهای کشاورزی و صنعتی پشتیبانی میشد. آلمان لنگان به حالت عادی بازگشت، اما این کشور دیگر هرگز مثل سابق نبود. | |||
جورج جی دبلیو گودمن، نویسنده و اقتصاددان آمریکایی، نوشت: | |||
پساندازهای از دست رفته هرگز بازیابی نشدند «و البته نه ارزشهای سختکوشی و نجابتی که با پسانداز همراه بود». | |||
خلق و خوی متفاوتی در کشور وجود داشت، خلقی که هیتلر بعدها با استعداد شیطانی از آن بهره برد. | |||
پرل اس باک، نویسنده آمریکایی که در سال ۱۹۲۳ در آلمان بود، نوشت: شهرها هنوز سر جایشان بودند، خانهها هنوز سالم بودند، اما قربانیان میلیونها نفر بودند. آنها ثروت و پسانداز خود را از دست داده بودند. آنها مات و مبهوت شده بودند و نفهمیدند که چگونه این اتفاق برایشان افتاده است و دشمنی که آنها را شکست داده کیست. | |||
با این حال، آنها اعتماد به نفس خود را از دست داده بودند، احساس خود را از دست داده بودند. دیگر باور نداشتند که اگر به اندازه کافی سخت کار کنند، خودشان میتوانند ارباب زندگی خود باشند. ارزشهای قدیمی اخلاق، اخلاق و نجابت نیز از بین رفت. | |||
آلمان بعد از جنگ جهانی به عنوان شکستخورده جنگ با مشکلات وحشتناکی دست به گریبان شد. تکالیف دولتهای پیروز بر آلمان که یکی از آنها پرداخت غرامت جنگ جهانی بود آلمان را با تراز حساب جاری بهشدت منفی، کاهش ارزش پول و افزایش نرخ تورم مواجه کرد. | |||
در چنین فضایی فرانسویها به دلیل تاخیر در پرداخت غرامت منطقه صنعتی رور در آلمان را تسخیر کردند و این اقدام یکی از قطبهای صنعتی آلمان را از دایره حکومت آلمان خارج و به زیرساختهای صنعتی و اقتصادی آن آسیب جدی وارد کرد. | |||
این مشکلات در کنار خسارات شدید جنگ و از بین رفتن بسیاری از زیرساختهای این کشور، کاهش درآمدهای موثر دولت را در پی داشت و دولت آلمان برای تامین منابع مالی اقدام به چاپ پول کرد. این سیاست به همراه ویرانیهای جنگ و تکالیف معاهده ورسای، دورهای از تورم لجامگسیخته را در آلمان به وجود آورد بهطوری که نسبت برابری مارک به دلار از ۹ مارک در سال ۱۹۱۹ به بیش از ۴ هزار و ۲۰۰ میلیارد مارک در سال ۱۹۲۳ رسید و در این دوره برای اولین بار در تاریخ اقتصادی جهان تورم میلیونی به در یک کشور به وجود آمد. | |||
با توجه به نبود کارتهای اعتباری و امکان خلق الکترونیک پول، بانک مرکزی آلمان برای تامین منابع مورد نیاز پول فیزیکی منتشر میکرد. نقلهای رسیده از آن دوران نشان میدهد حجم پول در گردش به حدی رسیده بود که یک فرد برای خرید یک کالای خوراکی باید یک گونی یا یک چمدان پول به همراه خود میبرد. | |||
تصاویر به جا مانده از آن دوران نشان میدهد ارزش پول به حدی کاهش یافته بود که بستههای متعدد پول وسیله بازی کودکان شده بود. مردم در فصل سرما برای گرم کردن خانه یا برای آتش اجاق خانه از اسکناس مارک استفاده میکرد. برخی نیز از اسکناس ها بعنوان کاغذ دیواری استفاده میکردند. | |||
==== پشتوانه چاپ اسکناس ==== | ==== پشتوانه چاپ اسکناس ==== | ||
خط ۴۲: | خط ۶۰: | ||
نظم نوین پرداخت زیانِ سلطهگران توسط ضعیفترها است. در ایران هم خسارت صندوقهای مالی (که به بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان رسید) از بودجه عمومی یعنی از حق اکثریت واریز شد. | نظم نوین پرداخت زیانِ سلطهگران توسط ضعیفترها است. در ایران هم خسارت صندوقهای مالی (که به بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان رسید) از بودجه عمومی یعنی از حق اکثریت واریز شد. | ||
پیتر شیف، کارشناس مسائل اقتصادی میگوید: | |||
پولِ بیپشتوانه به دولت قدرت میدهد و پول واقعی به مردم. با پولِ واقعی دولت محدود به هزینههای مالیاتی میشود و مردم در مقابل مالیات مقاومت میکنند. وقتی اسکناس چاپ شود، این مقاومت کم شده و دولت بدون هیچ کاری رشد میکند. طلا عنصری است که مردم را از سیاستهای نادرستِ دولت محافظت میکند. طلا در هر کاری سر راه دولت قرار میگیرد. طلا دشمنِ یک دولتِ بزرگ است و دوست آزادی. طلا محافظ افراد در مقابل دولتهاست. | |||
لغو استاندارد طلا و نظام پولی برتون وودز موجب انحراف پولیِ دولتها در سراسر جهان شد. بطوریکه این خسارت برای مردمِ جهانِ سوم صدها برابر بوده است. چاپ پول بیپشتوانه در ایران سبب شده که در طی چند دهه اخیر ریال-پول کاغذیِ دولت ایران- بی ارزشترین پولِ جهان شود و تورمِ افسارگسیخته تمام مناسبات اقتصادی کشور را بهم بریزد. بازگردندان دولتها خصوصاً در ایران به استاندارد طلا میتواند مردم را در مقابل هوس سیاستمداران و نابودی قدرت خریدشان محافظت کند. | |||
==== بیارزشترین پول ==== | ==== بیارزشترین پول ==== | ||
[[پرونده:پول مجارستان.JPG|بندانگشتی|'''پول بی ارزش مجارستان در سالهای پس از جنگ جهانی دوم''']] | [[پرونده:پول مجارستان.JPG|بندانگشتی|'''پول بی ارزش مجارستان در سالهای پس از جنگ جهانی دوم''']] | ||
بیارزشترین پول دنیا به ارزی گفته میشود که در قیاس با سایر ارزها ارزش مبادلهای کمتری دارد. در سال ۲۰۲۳ ریال ایران رتبه اول بیارزشترین پول دنیا را کسب کرد. | بیارزشترین پول دنیا به ارزی گفته میشود که در قیاس با سایر ارزها ارزش مبادلهای کمتری دارد. در سال ۲۰۲۳ ریال ایران رتبه اول بیارزشترین پول دنیا را کسب کرد. | ||
حجم پول چاپ شده توسط جمهوری اسلامی | حجم پول چاپ شده توسط جمهوری اسلامی | ||
خط ۹۳: | خط ۹۶: | ||
رتبه ۱۰ ریل کامبوج<ref>[https://amirtrader.com/posts/what-is-the-most-worthless-currency-in-the-world-in-2022/#:~:text=%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87%201%20%D8%A8%DB%8C%20%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%B4%20%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%20%D9%BE%D9%88%D9%84%20%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%3A%20%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84%20%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86,-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84%20%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%20%D8%A8%D9%87 سایت amirtrader]</ref> | رتبه ۱۰ ریل کامبوج<ref>[https://amirtrader.com/posts/what-is-the-most-worthless-currency-in-the-world-in-2022/#:~:text=%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87%201%20%D8%A8%DB%8C%20%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%B4%20%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%20%D9%BE%D9%88%D9%84%20%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%3A%20%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84%20%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86,-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84%20%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%20%D8%A8%D9%87 سایت amirtrader]</ref> | ||
==== چاپ پول به عنوان سلاح ==== | |||
جان مینارد کینز میگوید: | جان مینارد کینز میگوید: | ||
برای واژگون کردن اساس یک ملت هیچ وسیلهای ظریفتر و مطمئنتر از کاهش ارزش پول رایج نیست، تنزل ارزش پول رایج تمام نیروهای پنهان اقتصادی را در راستای نابودی به کار میگیرد و این عمل را به گونهای انجام میدهد که حتی یک نفر از میلیونها نفر نیز متوجهی آن نمیشوند.<ref>[https://www.iran-emrooz.net/index.php/news1/40588/ سایت ایران امروز]</ref> | برای واژگون کردن اساس یک ملت هیچ وسیلهای ظریفتر و مطمئنتر از کاهش ارزش پول رایج نیست، تنزل ارزش پول رایج تمام نیروهای پنهان اقتصادی را در راستای نابودی به کار میگیرد و این عمل را به گونهای انجام میدهد که حتی یک نفر از میلیونها نفر نیز متوجهی آن نمیشوند.<ref>[https://www.iran-emrooz.net/index.php/news1/40588/ سایت ایران امروز]</ref> | ||
==== عملیات برنهارد ==== | |||
به | طی جنگ جهانی دوم، آلمان ها از تسلیحات و تمهیدات مختلفی برای ضربه زدن به دوول متفق بهره بردند. علاوه بر نبوغ تسلیحات و راهکارهای نظامی، در بسیاری از مواقع با روش های غیر نظامی نیز مورد توجه سران و رهبران نازی قرار داشت..... عملیات برنهارد یکی از روش های غیر نظامی با نبوغ غیر قابل باور که آلمان ها برای ضربه زدن به انگلستان، آن را به مرحله اجرا گذاشتند. | ||
در طول دوران نازی ها ، سران نازی و به ویژه شخص آدولف هیتلر به استفاده از نیروی های نابغه جوان و سالخورده در کنار هم عقیده ی بسزایی داشت و تمام و کمال از آنها و ایده هایشان گرچه حتی در حد یک احتمال میبود حمایت میکرد و این مسئله را توصیه کرده بود که تمامی سران باید مد نظر خود داشته باشند. | |||
ایده اولیه این عملیات توسط سرگرد اس اس "نایوکس" مطرح گردید. سر فرماندهی واحدهای اس اس "هاینریش هیلمر" از این طرح استقبال کرده ، آن را یک ایدهی نبوغامیز دانست و از او و طرحش حمایت کرد و در نهایت اجرای این عملیات بر عهدهی خود سرگرد اس اس "برنهارد کروگر" گذاشته شد. | |||
در کل هدف از اجرای عملیات سری برنهارد، نامتوازن ساختن اقتصاد انگلستان از طریق وارد ساختن اسکناسهای جعلی به جریان معاملات روزمره بود. در آن زمان انگلستان از اسکناس های ۵٬۱۰٬۲۰٬۵۰٬۱۰۰٬۵۰۰٬۱۰۰۰ پوندی در جریان معاملات بهره میبرد. یک قسمت عملیات برنهارد وارد کردن حجم عظیمی از اسکناس های جعلی ۵۰ پوندی به ساختار پولی انگلستان بود. | |||
در | |||
برای اجرای این عملیات تیمی مرکب از ۱۴۲ جاعل حرفهای در کنار هم گرد آمده و به کار تهیه اسکناسهای تقلبی مشغول شدند. سرگرد اس اس "کروگر" قصد داشت که کپیهایی دقیقا معادل اصل از اسکناسهای انگلیسی به دست آورد به همین دلیل در ابتدا کاغذ اسکناسهای انگلیسی دقیقا معادل سازی شد که البته این کار یک شاهکار هنری و علمی در دنیای جعل محسوب میگردد. طرح زمینه، رنگ و جنس کاغذ اسکناسهای تقلبی به شکل حیرتانگیزی با ماشبه انگلیسی همسان بود. امضا و تاریخهای نشر نیز جعل شدند اما پیچیدهترین فاز عملیات برنهارد ایجاد شماره سریالهای معتبر برای این اسکناسهای تقلبی بود. به دلیل پافشاری سرگرد کروگر برای جعل نسخهای کاملا قابل قبول، یک تیم از متخصصین کشف رمز المانی طی کاری فشرده موفق شدند که الگوریتم تولید شماره سریالهای اسکناسهای انگلستان را کشف نمایند. در نهایت کار چاپ اسکناسهای تقلبی آغاز گردید و ۳۵۰ سری صد هزارتایی اسکناس تقلبی به ارزش ۱۳۴۶۱۰۸۱۰ پوند تهیه شد. | |||
بسیاری از جاعلان حرفهای هنوز هم از اسکناسهای جعلی برنهارد به عنوان شاهکارهای بی رقیب یاد میکنند. عملا از لحاظ ظاهری تشخیص نمونه جعلی و اصل از یکدیگر بسیار مشکل و یا حتی کاری ناممکن بود. | |||
در | برای طبیعی شدن ظاهر اسکناسها، آنها را در یک مسیر بسته مورد استفاده قرار دادند، یعنی شخصی آن را گرفته تا کرده و در جیب خود میگذاشت سپس دوباره آن را به شخص دیگری داده و ... در پایان ظاهر اسکناسها نیز همانند اسکناسهای کارکرده و معمول درآمد. برای اطمینان از کیفیت اسکناس های جعلی، بعضی از آنها در کشورهای بی طرفی نظیر سوئیس مورد استفاده قرار گرفتند در پایان این مرحله مشخص گردید که کار بیعیب و نقصی انجام شده است، زیرا حتی یک مورد از این اسکناسهای جعلی نیز مشخص نشد. یک چنین نتیجه درخشانی باعث شد که مجوز توزیع این اسکناسها توسط پیشوای نازی صادر گردد. | ||
این | در ابتدا تصمیم بر این بود که این اسکناسها را توسط هواپیما، بر روی نقاط شهری پر از ازدحام فرو ریزند اما در این حالت ممکن بود بسیاری از اسکناسها در نقاط غیر قابل دسترس فرود آمده و از بین بروند. همچنین در این حالت به راحتی عملیات برنهارد مشخص میشد. از این رو تصمیم بر این شد که اسکناسها را به فرم کاملا قانونی و رسمی مورد استفاده قرار دهند. از اواخر سال ۱۹۴۳ بود که توزیع این اسکناسها آغاز گردید. ماهی یک میلیون پوند پول تقلبی به سیستم اقتصادی انگلستان تزریق میگردید. آلمانها حتی حقوق جاسوسان انگلیسی خود را با این اسکناسها پرداخت میکردند! یکی از جاسوسان انگلیسی آلمانها، به نام الیزا برنا که با نام رمز سیسرو برای دستگاه اطلاعاتی آلمان به جمع آوری اطلاعات مشغول بود، در پایان جنگ زمانی که متوجه شد تمام پساندازش پوندهای تقلبی است به دولت آلمان شکایت کرد و خواستار دریافت دست مزدش (پوند واقعی) شد که البته شکایت او به جایی نرسید. | ||
مجارستان به دلیل انجام سیاستهای مالی در سال های ۱۹۴۵-۱۹۴۶ در بحران اقتصادی غرق شد و نرخ تورم روزانه ۲۰۰درصد افزایش پیدا کرد، ارزش سرمایهی ملی نصف شد و دولت ۱ میلیارد اسکناس بدون پشتوانه چاپ کرد و در نهایت آنقدر پول و اسکناس بیارزش شد که مردم رغبتی به جمع کردن اسکناس از کف خیابانها نداشتند و ماموران شهرداری با جارو آنها را جمع میکردند. | مجارستان به دلیل انجام سیاستهای مالی در سال های ۱۹۴۵-۱۹۴۶ در بحران اقتصادی غرق شد و نرخ تورم روزانه ۲۰۰درصد افزایش پیدا کرد، ارزش سرمایهی ملی نصف شد و دولت ۱ میلیارد اسکناس بدون پشتوانه چاپ کرد و در نهایت آنقدر پول و اسکناس بیارزش شد که مردم رغبتی به جمع کردن اسکناس از کف خیابانها نداشتند و ماموران شهرداری با جارو آنها را جمع میکردند. |
ویرایش