اعتصاب: تفاوت میان نسخه‌ها

۷٬۰۳۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۱ فوریهٔ ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۳: خط ۱۳:


=== اعتصاب در دوره قاجار ===
=== اعتصاب در دوره قاجار ===
نخستین اعتصاب در ۹ مهر ۱۲۸۶ خورشیدی توسط کارمندان وزارت امور خارجه صورت گرفت و در نتیجه این اعتصاب میرزا جواد خان سعدالدوله از سمت وزیر امور خارجه برکنار شد و علاء السلطنه به این سمت رسید.<ref>تاریخچه اعتصابات در ایران - تکوین [https://www.irna.ir/news/83498301/%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%AF%DB%8C-%D9%88-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%A آگاهی]</ref>
نخستین اعتصاب در ۹ مهر ۱۲۸۶ خورشیدی توسط کارمندان وزارت امور خارجه صورت گرفت و در نتیجه این اعتصاب میرزا جواد خان سعدالدوله از سمت وزیر امور خارجه برکنار شد و علاء السلطنه به این سمت رسید.<ref name=":1">تاریخچه اعتصابات در ایران - تکوین [https://www.irna.ir/news/83498301/%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%AF%DB%8C-%D9%88-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%A آگاهی]</ref>


=== اعتصاب در دوره رضاشاه ===
=== اعتصاب در دوره رضاشاه ===
خط ۳۸: خط ۳۸:
-در ۱۳۱۶ خورشیدی ۸۰ تَن از کارگران راه آهن برای افزایش دستمزد اعتصاب کردند.
-در ۱۳۱۶ خورشیدی ۸۰ تَن از کارگران راه آهن برای افزایش دستمزد اعتصاب کردند.


-در ۱۳۱۸ خورشیدی برخی از کارگران شرکت نفت ایران و انگلیس مقدمات اعتصابی را فراهم کردند اما پیش از وقوع آن رهبران اعتصاب دستگیر شدند.
-در ۱۳۱۸ خورشیدی برخی از کارگران شرکت نفت ایران و انگلیس مقدمات اعتصابی را فراهم کردند اما پیش از وقوع آن رهبران اعتصاب دستگیر شدند.<ref name=":1" />


<references />
=== اعتصاب در دوره محمدرضا شاه ===
سال های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲خورشیدی؛ اعتصابات کارگری
 
با اشغال ایران در ۱۳۲۰ خورشیدی رضاخان بوسیله متفقین ساقط شد و هم‌چنین اهمیت حیاتی نفت خاورمیانه هویدا شد. این دو عاملی در رشد اعتصابات در ایران بودند
 
-اعتصاب کارگران ساختمانی تهران که حد فاصل سال های ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۱ خورشیدی انجام شد.
 
-اعتصابات کارگری شهرداری تهران که در ۱۳۲۳ خورشیدی انجام گرفت.
 
-اعتصاب کارگران کارخانه پارچه بافی در تهران و کارگران پارچه بافی و چرم سازی در آذربایجان و کارگران پارچه بافی مازندران که در سال های ۱۳۲۲ تا ۱۳۲۳ خورشیدی صورت گرفت.
 
- اعتصاب همگانی ۲۰ هزار کارگر پارچه باف در اصفهان که در ۱۳۲۳ خورشیدی انجام پذیرفت.
 
- یک رشته اعتصابات پی در پی در صنعت نفت کرمانشاه که در ۱۳۲۴ خورشیدی انجام گرفت.
 
- بزرگترین و موفق ترین اعتصاب به لحاظ تعداد اعتصاب کنندگان که در ۲۳ تیر ۱۳۲۵ خورشیدی در منطقه نفت خیز آبادان صورت گرفت؛ اعتصابی که اگرچه به کشته شدن تعدادی و بازداشت جمعی از رهبران اعتصاب کننده انجامید اما تا حدودی باعث عقب نشینی شرکت نفت ایران و انگلیس شد.
 
- از ۱۳۲۸ خورشیدی مساله نفت در عرصه سیاسی مطرح شد و  محمد مصدق برای ملی کردن آن نقش قابل توجهی ایفا کرد. در همین دوره تا کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ خورشیدی اعتصاب های بزرگی در مناطق نفت خیز به وقع پیوست.
 
سال های ۱۳۳۲ تا ۱۳۵۷ خورشیدی؛ اعتصابات انقلابی
 
پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ خورشیدی هر نوع اعتراضی در نطفه خفه می شد اما از ۱۳۴۰ خورشیدی اعتصاب ها رنگ و بوی دیگری به خود گرفت و از خواسته های صنفی خارج شده و مستقیم در مخالفت با رژیم قرار گرفتند که به انقلاب ۵۷ منتهی شد.
 
-پس از فاجعه‌ فیضیه در دوم فروردین ۱۳۴۲ خورشیدی نهاد روحانیت از هفتم تا ۱۵ فروردین از اقامه‌ جماعت در مساجد خودداری می کند. بلافاصله حوزه‌ علمیه‌ مشهد از این تصمیم حمایت کرد و طی اطلاعیه‌یی اعتصاب سراسری ائمه‌ جماعات را خواستار شد. روحانیون در تهران از اعتصاب استقبال کردند. به دنبال اعلام اعتصاب روحانیان، اصناف و بازار تهران و شهرستان‌ها نیز اعتصاب کردند
 
-بعد از دستگیری آیت‌الله خمینی در خرداد ۱۳۴۲ خورشیدی، اعتصاب های گسترده ای در بازار تهران و شهرستان ها صورت گرفت که این اعتصاب ها، چندین روز به طول انجامید.
 
- در خرداد ۱۳۵۷ خورشیدی کارکنان شرکت های برق تهران و برخی از شهرهای جنوبی کشور و شبکه آبرسانی تهران و چند کارخانه بزرگ صنعتی در پایتخت در اعتصاب به لغو پاداش های سالیانه دست به یک اعتصاب بزرگ زدند، اعتصاب کارکنان شرکت برق در برخی از شهرهای بزرگ کشور اگرچه در آغاز به دلایل اقتصادی صورت گرفت اما به تدریج جنبه سیاسی پیدا کرد و به عنوان موج جدیدی از اعتراضات علیه حکومت خود را نشان داد. در نتیجه این اعتصاب ها برق برخی از شهرهای بزرگ قطع شد که همین امر هم باعث شد تا مردم علیه رژیم اعتراض کنند.
 
-پس از حوادث میدان ژاله تهران در ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ خورشیدی، اعتصابات گسترده‌ یی از طرف دانشگاه‌ها و مدارس صورت گرفت و بعد از آن اعتصابات به صنایع نفت، بازار، بسیاری از کارخانه‌های دولتی و خصوصی، بانک ها، بنادر و ادارات دولتی نیز کشیده شد و حتی کارکنان سازمان برنامه و بودجه به عنوان هسته اصلی دولت مرکزی نیز دست به اعتصاب زدند.
 
- در ۱۸ شهریور ۱۳۵۷ خورشیدی حدود ۷۰۰ تَن از کارگران پالایشگاه نفت تهران در اعتراض به کاهش دستمزدها و نیز اعلام حکومت نظامی دست به اعتصاب زدند.
 
-در ۲۰ شهریور ۱۳۵۷ خورشیدی پرسنل پالایشگاه‌های تهران، تبریز، اصفهان و آبادان در مخالفت با رژیم پهلوی اعتصاب کردند.
 
- اعتصاب پرسنل شرکت برق شهرهای بزرگ کشور به صورت یک موج فراگیر در تمامی کشور گسترده شد تا جایی که در آذر و دی ۱۳۵۷ خورشیدی پرسنل شرکت برق بسیاری از شهرها از جمله اصفهان، کرمان، ساری و مازندران دست به اعتصاب زدند. با توجه به اهمیت برق در دیگر صنایع، بخش های دولتی و از همه مهمتر زندگی عادی، جامعه با یک از هم پاشیدگی درونی مواجه شد و به معنای واقعی کلمه کشور به صورت نیمه تعطیل درآمد
 
-در ۱۳۵۷ خورشیدی بیش از ۶۰۰ تَن از کارکنان اداره بهداری آبادان اعتصاب کردند.
 
- در زمستان ۱۳۵۷ خورشیدی کارگران کارخانه بافندگی بهشهر دست به اعتصاب زدند که عملاً موجب تعطیلی این کارخانه بزرگ شد.
 
- در ۱۳۵۷ خورشیدی بیش از ۲۰۰ هزار تَن از پرسنل ماشین‌سازی تبریز که به عنوان یکی از مهمترین کارخانه‌های غرب کشور مطرح بود، اعتصاب کردند.
 
بنابراین دامنه این اعتصاب ها روز به روز بیشتر می شد و به کارخانه ها و ادارات دولتی کشیده می شد که در نهایت با پیروزی انقلاب این اعتصاب ها هم پایان پذیرفت.<ref name=":1" /><references />
۱٬۰۶۶

ویرایش