۸٬۷۵۹
ویرایش
←آخرین نبرد و شهادت
| خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
== آخرین نبرد و شهادت == | == آخرین نبرد و شهادت == | ||
پس از لشکرکشی قوای حکومتی به فرماندهی ژنرال استاروسلسکی و دیگر قزاقان برای سرکوب قیام جنگل، حمله‌ی قوای دولتی به فرماندهی ایوب‌خان میر‌پنج از یک سو و یورش هواپیماهای انگلیسی از سوی دیگر و بمباران مواضع جنگلی‌ها، میرزا کوچک‌خان ناچار شد به همراه ۹۴۳ نفر از مبارزان جنگل به سوی شرق گیلان ولاهیجان حرکت کند. مشقات و مشکلات این عقب‌نشینی بسیار دلخراش و ناراحت‌کننده است. میرزا کوچک‌خان در طول این سفر گاهگاهی برای دلداری و قوت قلب بخشیدن به همراهانش این شعر را می‌خواند: رسم عاشق نیست با یک دل، دو دلبر داشتن - یا زجانان یا زجان، بایست دل برداشتن. وقتی همراهان میرزا به لاهیجان رسیدند در آنجا دکتر حشمت با نفرات خود به آنان پیوست که تعداد شان به ۱۴۳۲ نفر رسید. | پس از لشکرکشی قوای حکومتی به فرماندهی ژنرال استاروسلسکی و دیگر قزاقان برای سرکوب قیام جنگل، حمله‌ی قوای دولتی به فرماندهی ایوب‌خان میر‌پنج از یک سو و یورش هواپیماهای انگلیسی از سوی دیگر و بمباران مواضع جنگلی‌ها، میرزا کوچک‌خان ناچار شد به همراه ۹۴۳ نفر از مبارزان جنگل به سوی شرق گیلان ولاهیجان حرکت کند. مشقات و مشکلات این عقب‌نشینی بسیار دلخراش و ناراحت‌کننده است. میرزا کوچک‌خان در طول این سفر گاهگاهی برای دلداری و قوت قلب بخشیدن به همراهانش این شعر را می‌خواند: رسم عاشق نیست با یک دل، دو دلبر داشتن - یا زجانان یا زجان، بایست دل برداشتن. وقتی همراهان میرزا به لاهیجان رسیدند در آنجا دکتر حشمت با نفرات خود به آنان پیوست که تعداد شان به ۱۴۳۲ نفر رسید. روز اول ماه شعبان ۱۲۹۷ شمسی به دشت وسیع کجور واقع در ۳۱ کیلومتری جنوب تنکابن رسیدند. اوضاع سخت و پیچیده شد، بر مبنای وعده و وعید نیروی قزاق که افرادی که جنگ را ترک می‌کنند به سلامت به محل زندگی خود اعزام می‌شوند و امضای آن پشت قرآن، دکتر حشمت تصمیم می‌گیرد تسلیم قوای دولتی شود، میرزا کوچک‌خان با این تصمیم او مخالف بود. ميرزا تا خبر تسليم شدن دکتر حشمت را شنيد، بی‌اختيار گفت: انا لله و انا اليه راجعون<ref>کتاب جنبش جنگل و میرزا کوچک‌خان به کوشش سید محمدتقی میر‌ابوالقاسمی صفحه ۶۷</ref> | ||
پس از تسلیم دکتر حشمت و تعدادی از یارانش، قوای دولتی به بهانه‌ی اینکه رئیس کل قزاق ایران ( ژنرال استاروسلسکی) در رشت است، به آنها گفتند ما باید شما را به رشت بفرستیم تا به شما پروانه‌ی آزادی بدهند و به منازل خود بازگردید. روز ششم ماه شعبان پس از سه روز اقامت در خرم‌آباد تنکابن تعداد جنگلی‌ها به ۱۸۰ نفر رسید که همگی به سمت رشت هدایت شدند. تا لاهیجان رفتار قوای دولتی با آنان محترمانه بود اما در نزدیکی " دیوشل " دکترحشمت را از یارانش جدا کردند و با درشکه به لاهیجان بردند. تا لاهیجان، قوای دولتی در مکالمات خود تاکید بر«تسلیم» دکتر حشمت و یارانش داشتند. از لاهیجان به بعد واژه‌ی «تسلیم» به «دستگیری دکترحشمت و یارانش» تبدیل شد. دکتر حشمت اطمینان یافت که دیگر امیدی به نجات نیست و تمام وعده‌ها فریب بوده است.<ref>کتاب سردار جنگل ابراهیم فخرایی صفحه ۱۷۹ و ۱۸۰</ref> | پس از تسلیم دکتر حشمت و تعدادی از یارانش، قوای دولتی به بهانه‌ی اینکه رئیس کل قزاق ایران ( ژنرال استاروسلسکی) در رشت است، به آنها گفتند ما باید شما را به رشت بفرستیم تا به شما پروانه‌ی آزادی بدهند و به منازل خود بازگردید. روز ششم ماه شعبان پس از سه روز اقامت در خرم‌آباد تنکابن تعداد جنگلی‌ها به ۱۸۰ نفر رسید که همگی به سمت رشت هدایت شدند. تا لاهیجان رفتار قوای دولتی با آنان محترمانه بود اما در نزدیکی " دیوشل " دکترحشمت را از یارانش جدا کردند و با درشکه به لاهیجان بردند. تا لاهیجان، قوای دولتی در مکالمات خود تاکید بر«تسلیم» دکتر حشمت و یارانش داشتند. از لاهیجان به بعد واژه‌ی «تسلیم» به «دستگیری دکترحشمت و یارانش» تبدیل شد. دکتر حشمت اطمینان یافت که دیگر امیدی به نجات نیست و تمام وعده‌ها فریب بوده است.<ref>کتاب سردار جنگل ابراهیم فخرایی صفحه ۱۷۹ و ۱۸۰</ref> | ||