کاربر:Safa/2صفحه تمرین

نسخهٔ تاریخ ‏۱۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۲۹ توسط Safa (بحث | مشارکت‌ها)
هدی صابر
هدی صابر.JPG
نام اصلی هدی رضا‌زاده صابر
زادروز ۲۶ اسفند ۱۳۳۸
تهران
مرگ ۲۱ خرداد ۱۳۹۰
تهران
ملیت ایرانی
محل زندگی تهران
علت مرگ قتل در اثر ضرب و شتم نیروهای امنیتی در زندان اوین
پیشه معلم
فرزندان حنیف و
دلیل سرشناسی فعال ملی‌مذهبی
اثرگذاشته بر مبارزان و قیام کنندگان ایران
اثرپذیرفته از دکتر محمد مصدق، محمد حنیف‌نژاد، نهضت آزادی

میرزا آقاخان كرمانی، میرزا عبدالحسین بردسیری معروف به میرزا آقاخان كرمانی از شخصیت‌های مهم جنبش مشروطه، شاعر و نویسنده‌ی نامدار و آزادی‌خواه و اصلاح‌گر دوره‌ی ناصری (1314-1275ق/1896-1853م)

گاهشمار زندگی میرزا آقاخان

دوران کودکی

آقا عبدالرحیم مشیزی(بردسیری) پدر میرزا آقاخان از ملاكان معتبر كرمان و اجداد و خانوادة او صاحب نام و مكنت و اهل علم و عرفان با تعلق خاطر به طریقه نعمت اللهیه بود.

میرزا آقاخان تحصیلات اصلی را با آموختن ادبیات، تاریخ، اصول، فقه و حدیث، ریاضیات و منطق، حكمت وعرفان، طب قدیم و.... در كرمان به انجام رساند و و از معلمانی مانند ملاجعفر پدر شیخ احمد روحی كرمانی، رفیق و شریك رنج و راحت زندگی خود كه تا آخر عمر با هم بودند، حاجی آقا صادق و سیدجواد كربلایی آموخت. او كه از خانواده‌ای متمول بود در زمان حكمرانی مستبدانة عبدالحمید میرزا ناصرالدوله فرمانفرما با او كنار نیامد و به ناچار مخفیانه به اصفهان و از آنجا با دوست دیرینه‌اش شیخ احمد روحی به تهران، مشهد، استانبول و به قبرس رفت و در قبرس آن دو با دختران رهبر بابی میرزا یحیی نوری معروف به صبح ازل، ازدواج كردند. او در نهایت فقر روزگار می‌گذرانید و با روزنامه‌های اختر، استانبول و قانون همكاری داشت و با روشنفكرانی چون میرزا ملكم خان به تبادل آراء پرداخت.3

به زودی در جرگة گروه اتحاد اسلام به رهبری سید جمال‌الدین اسدآبادی پیوست و با علمای ایرانی مقیم عراق به مكاتبه پرداخت. فعالیت‌های او و همراهانش بر ضد ناصرالدین شاه در زمانی بود كه میرزا رضای كرمانی شاه را كشت. آقا خان، شیخ احمد روحی و حسن‌خان خبیرالملك توسط دولت عثمانی به ایران فرستاده شدند4 و به دستور محمد‌علی میرزا پسر مظفرالدین شاه كه در تبریز در مقام ولیعهدی بود، آنان را سر بریدند.(صفر1314ق / م)5.

برخی او را «نمایندة كامل عیار فرهنگ ایرانی»6 و برخی «طلایه‌دار برجسته اندیشه نوگرایانه در ایران»7 خوانده‌اند. آشنایی و تسلط بر زبان‌های خارجی و تسلط بر تاریخ به ویژه تاریخ ایران باستان، بهره‌مندی از توانایی ادبی در گفتار و نوشتار، دستیابی به منابع علمی تاریخی و سیاسی اروپا باعث شد در میان روشنفكران ایرانی عصر قاجار كه در بروز نهضت‌های فكری تأثیر بسیار داشتند متمایز و نام‌آور شود. آئینة اسكندری8، نامة باستان (سالارنامه)، رضوان، آئین سخنوری، سه مكتوب، ریحان، صدخطابه، هفتاد و دو ملت. رساله‌هایی در تاریخ ایران، ترجمة تلماك، هشت بهشت و... از آثار اوست. او متحول‌كنندة سنت‌های تاریخ‌نگاری ایرانی و از متفكران بر جستة قائل به فلسفة مادی و اصالت طبیعت، معتقد به استفادة تعقل در تاریخ و مبرز در هنر نویسندگی و شاعری بود و در روشنفكران پیش از مشروطه تأثیر بسیار گذارد.

آثار میرزا آقاخان کرمانی

  • کتاب رضوان
  • کتاب ریحان بوستان افروز
  •  نامه ی سخن یا آئین سخنوری
  • نامه ی باستان (معروف به سالارنامه)
  • آئینه ی سکندری یا تاریخ ایران
  • تاریخ ایران از اسلام تا سلجوقیان
  • سه مکتوب
  •  صد خطابه
  •  تاریخ شانژمان ایران
  • تاریخ قاجاریه و سبب ترقی و تنزل ایران
  • در تکالیف ملت
  • تکوین و تشریع
  • هفتاد و دو ملت
  • حکمت نظری
  • هشت بهشت
  • عقاید شیخیه و بابیه
  • ان شاء الله ماشاء الله
  • رساله ی عمران خوزستان
  • ترجمه تلماک
  • ترجمه عهدنامه مالک اشتر

منابع