ایران‌پدیا:نوشتار پیشنهادی هفته/۲۰۲۵/۳۳
مطلب برگزیده
زنان در نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران
زنان در نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران، (۱۳۲۹-۱۳۳۲) به رهبری دکتر محمد مصدق، نقش مهمی در یکی از برجسته‌ترین جنبش‌های ضداستعماری قرن بیستم ایفا کردند. این مقاله مشارکت زنان را در زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، و فرهنگی این نهضت بررسی می‌کند. پیش از نهضت، زنان از دوره مشروطه (۱۲۸۵-۱۲۹۰) با تشکیل انجمن‌های مخفی و انتشار نشریات، تجربه فعالیت سیاسی کسب کرده بودند. پس از شهریور ۱۳۲۰، فضای باز سیاسی به تشکیل سازمان‌هایی مانند «جمعیت زنان ایرانی» و «انجمن دموکراتیک زنان» منجر شد که زنان را برای حمایت از ملی شدن صنعت نفت آماده کرد. دیدگاه مترقی مصدق درباره حقوق زنان، از جمله حمایت از آموزش و مشارکت سیاسی، زنان را به همکاری با جبهه ملی ترغیب نمود. چهره‌هایی مانند فاطمه سیاح، مهرانگیز دولتشاهی، و صدیقه دولت‌آبادی در سازمان‌دهی فعالیت‌های سیاسی نقش داشتند. زنان در تظاهرات خیابانی، به‌ویژه قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱، حضوری گسترده داشتند و با برپایی اجتماعات، به بسیج عمومی کمک کردند. در حوزه رسانه، زنان روزنامه‌نگار، مانند شمس‌الملوک مصاحب و بدرالملوک بامداد، با نگارش مقالات در نشریات جبهه ملی، به آگاهی‌بخشی پرداختند. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، رژیم پهلوی زنان فعال را سرکوب کرد؛ بسیاری مانند دولتشاهی تبعید یا از فعالیت محروم شدند. با این حال، مشارکت‌شان پایه‌های جنبش مدرن برابری جنسیتی را تقویت کرد و الهام‌بخش فعالان بعدی، از جمله در انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷، شد. بیشتر بخوانید...