۵٬۸۶۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۸۹: | خط ۱۸۹: | ||
* دوشنبه ۴ فروردین: سازمان مجاهدین خلق ایران روز دوشنبه چهارم فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار قربانیان ویروس کرونا در ۲۱۲شهر از ۱۰۵۰۰نفر گذشته است.این سازمان اعلام کرد بنا بر اطلاعاتی که در دست دارد در شهر اصفهان از ۶۰۰ نفر، در کاشان از ۵۰۰ نفر و در کل استان اصفهان دستکم۱۲۶۲نفر جان باختهاند. همچنین استان در خراسان ۸۷۲ نفر، در زنجان ۸۳نفر، در اردبیل ۱۶۰نفر، در گلستان ۵۳۶نفر، در خوزستان ۳۶۹نفر، در کهگیلویه و بویراحمد ۴۱نفر و در سمنان ۴۰نفر جان باختهاند. | * دوشنبه ۴ فروردین: سازمان مجاهدین خلق ایران روز دوشنبه چهارم فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار قربانیان ویروس کرونا در ۲۱۲شهر از ۱۰۵۰۰نفر گذشته است.این سازمان اعلام کرد بنا بر اطلاعاتی که در دست دارد در شهر اصفهان از ۶۰۰ نفر، در کاشان از ۵۰۰ نفر و در کل استان اصفهان دستکم۱۲۶۲نفر جان باختهاند. همچنین استان در خراسان ۸۷۲ نفر، در زنجان ۸۳نفر، در اردبیل ۱۶۰نفر، در گلستان ۵۳۶نفر، در خوزستان ۳۶۹نفر، در کهگیلویه و بویراحمد ۴۱نفر و در سمنان ۴۰نفر جان باختهاند. | ||
* چهارشنبه ۸ فروردین: در روز چهارشنبه ۸ فروردین آمار جانباختگان ویروس کرونا در ۲۲۸شهر کشور از ۱۲۴۰۰نفر بیشتر شد. آمار قربانیان در سیستان و بلوچستان به ۱۴۰نفر، در خوزستان به ۵۸۰نفر، در اصفهان به ۱۴۰۰نفر، در لرستان به ۲۵۰نفر، در خراسان رضوی به ۱۰۳۰نفر، در کرمانشاه به ۳۷۰نفر، در مازندران به ۹۸۰نفر، در یزد به ۲۶۵نفر، در بوشهر به ۲۵نفر و در کهکیلویه و بویراحمد به ۵۰نفر رسیده که آمار سایر استانها به آن اضافه میشود. | * چهارشنبه ۸ فروردین: در روز چهارشنبه ۸ فروردین آمار جانباختگان ویروس کرونا در ۲۲۸شهر کشور از ۱۲۴۰۰نفر بیشتر شد. آمار قربانیان در سیستان و بلوچستان به ۱۴۰نفر، در خوزستان به ۵۸۰نفر، در اصفهان به ۱۴۰۰نفر، در لرستان به ۲۵۰نفر، در خراسان رضوی به ۱۰۳۰نفر، در کرمانشاه به ۳۷۰نفر، در مازندران به ۹۸۰نفر، در یزد به ۲۶۵نفر، در بوشهر به ۲۵نفر و در کهکیلویه و بویراحمد به ۵۰نفر رسیده که آمار سایر استانها به آن اضافه میشود. | ||
* سه شنبه ۱۲ فروردین: سهشنبه ۱۲فروردین ۱۳۹۹ مقامات جمهوری اسلامی تا روز سهشنبه ۱۲ فروردین ۱۳۹۹، مرگ ۲۸۹۸ نفر را به طور رسمی اعلام کردند و تعداد کل مبتلایان هم به ۴۴ هزار و ۶۰۶ نفر رسید. اما شورای ملی مقاومت ایران اعلام کرد آمار جانگداز جانباختگان ویروس کرونا در ۲۳۷شهر کشور بیش از ۱۴هزار و ۷۰۰نفر شده است. تعداد قربانیان در اصفهان به ۱۵۰۰نفر، در ایلام به ۱۳۵نفر، در تهران به ۱۹۰۰نفر، در خراسان رضوی به ۱۱۲۰نفر، در خوزستان به ۶۳۵نفر، در زنجان به ۲۸۰نفر، در فارس به ۲۴۰نفر، در کردستان به ۲۴۰نفر، در کرمان به ۱۸۰نفر، در کرمانشاه به ۴۰۰نفر، در گلستان به ۷۰۵نفر در مازندران به ۱۰۶۰نفر، در مرکزی به ۲۳۰نفر و در همدان به ۳۰۰نفر رسیده است که آمار سایر استانها به آن اضافه میشود | * سه شنبه ۱۲ فروردین: سهشنبه ۱۲فروردین ۱۳۹۹ مقامات جمهوری اسلامی تا روز سهشنبه ۱۲ فروردین ۱۳۹۹، مرگ ۲۸۹۸ نفر را به طور رسمی اعلام کردند و تعداد کل مبتلایان هم به ۴۴ هزار و ۶۰۶ نفر رسید. اما شورای ملی مقاومت ایران اعلام کرد آمار جانگداز جانباختگان ویروس کرونا در ۲۳۷شهر کشور بیش از ۱۴هزار و ۷۰۰نفر شده است. تعداد قربانیان در اصفهان به ۱۵۰۰نفر، در ایلام به ۱۳۵نفر، در تهران به ۱۹۰۰نفر، در خراسان رضوی به ۱۱۲۰نفر، در خوزستان به ۶۳۵نفر، در زنجان به ۲۸۰نفر، در فارس به ۲۴۰نفر، در کردستان به ۲۴۰نفر، در کرمان به ۱۸۰نفر، در کرمانشاه به ۴۰۰نفر، در گلستان به ۷۰۵نفر در مازندران به ۱۰۶۰نفر، در مرکزی به ۲۳۰نفر و در همدان به ۳۰۰نفر رسیده است که آمار سایر استانها به آن اضافه میشود. | ||
* چهارشنبه ۱۳ فروردین: وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران، روز چهارشنبه ١٣ فروردین، اعلام کرد که شمار مبتلایان به ویروس کرونا در کشور، به ٤٧ هزار و ٥٩٣ نفر رسیده و تا کنون ٣٠٣٦ نفر در اثر ابتلا به این ویروس، جان خود را از دست داده اند.<ref>[http://www.rfi.fr/fa/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/20200401-%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%A8%D8%AA%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D9%A4%D9%A7-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D9%86%D9%81%D8%B1-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%9B-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%A7%D8%B5%D9%84%D9%87-%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF ویروس کرونا در ایران: شمار مبتلایان به بیش از ٤٧ هزار نفر رسید]</ref> سازمان مجاهدین خلق ایران بعدازظهر امروز، چهارشنبه ۱۳فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار جانگداز جانباختگان ویروس کرونا در ۲۳۷شهر کشور از ۱۵۵۰۰نفر بیشتر شده است. تعداد قربانیان در آذربایجان شرقی به ۲۰۰نفر، در البرز به ۶۲۰نفر، در اصفهان به ۱۵۶۰نفر، در چهار محال و بختیاری به ۵۰نفر، در خراسان رضوی به ۱۲۰۵نفر، در خوزستان به ۶۶۰نفر، در فارس به ۲۶۰نفر، در قزوین به ۲۶۰نفر، در قم به ۱۶۵۰نفر، در کردستان به ۲۶۰نفر، در کرمان به ۱۸۰نفر، در کرمانشاه به ۴۱۵نفر، در گلستان به ۷۵۰نفر، در گیلان به ۱۴۶۰نفر، در لرستان به ۴۲۰نفر، در مرکزی به ۲۵۰نفر و در همدان به ۳۱۵نفر رسیده است که آمار سایر استانها به آن اضافه میشود.<ref>[https://news.mojahedin.org/i/%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AC%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%AC%D8%B9%D9%87-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7-%DB%B1%DB%B5%DB%B5%DB%B0%DB%B0-%D9%86%D9%81%D8%B1-%DB%B2%DB%B3%DB%B7-%D8%B4%D9%87%D8%B1 افزایش جانگداز آمار جانباختگان فاجعه کرونا به ۱۵۵۰۰نفر در ۲۳۷شهر]</ref> | * چهارشنبه ۱۳ فروردین: وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران، روز چهارشنبه ١٣ فروردین، اعلام کرد که شمار مبتلایان به ویروس کرونا در کشور، به ٤٧ هزار و ٥٩٣ نفر رسیده و تا کنون ٣٠٣٦ نفر در اثر ابتلا به این ویروس، جان خود را از دست داده اند.<ref>[http://www.rfi.fr/fa/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/20200401-%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%A8%D8%AA%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D9%A4%D9%A7-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D9%86%D9%81%D8%B1-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%9B-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%A7%D8%B5%D9%84%D9%87-%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF ویروس کرونا در ایران: شمار مبتلایان به بیش از ٤٧ هزار نفر رسید]</ref> سازمان مجاهدین خلق ایران بعدازظهر امروز، چهارشنبه ۱۳فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار جانگداز جانباختگان ویروس کرونا در ۲۳۷شهر کشور از ۱۵۵۰۰نفر بیشتر شده است. تعداد قربانیان در آذربایجان شرقی به ۲۰۰نفر، در البرز به ۶۲۰نفر، در اصفهان به ۱۵۶۰نفر، در چهار محال و بختیاری به ۵۰نفر، در خراسان رضوی به ۱۲۰۵نفر، در خوزستان به ۶۶۰نفر، در فارس به ۲۶۰نفر، در قزوین به ۲۶۰نفر، در قم به ۱۶۵۰نفر، در کردستان به ۲۶۰نفر، در کرمان به ۱۸۰نفر، در کرمانشاه به ۴۱۵نفر، در گلستان به ۷۵۰نفر، در گیلان به ۱۴۶۰نفر، در لرستان به ۴۲۰نفر، در مرکزی به ۲۵۰نفر و در همدان به ۳۱۵نفر رسیده است که آمار سایر استانها به آن اضافه میشود.<ref>[https://news.mojahedin.org/i/%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AC%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%AC%D8%B9%D9%87-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7-%DB%B1%DB%B5%DB%B5%DB%B0%DB%B0-%D9%86%D9%81%D8%B1-%DB%B2%DB%B3%DB%B7-%D8%B4%D9%87%D8%B1 افزایش جانگداز آمار جانباختگان فاجعه کرونا به ۱۵۵۰۰نفر در ۲۳۷شهر]</ref> | ||
* پنج شنبه ۱۴فروردین: بر اساس آمار سخنگوی وزارت بهداشت ایران در شبانه روز گذشته در ایران ۲۸۷۵ مبتلای جدید شناسایی شده و ۱۲۴ نفر نیز جان خود را از دست دادهاند. بر اساس آمار رسمی جمهوری اسلامی، شمار کل مبتلایان به کووید-۱۹ در ایران، به ۵۰ هزار و ۴۶۸ نفر و جانباختگان به ۳۱۶۰ نفر رسید.<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-52131672 آمار رسمی کرونا در ایران: ابتلای بیش از ۵۰ هزار نفر و مرگ ۳۱۶۰ نفر]</ref> سازمان مجاهدین خلق ایران بعدازظهر، پنجشنبه ۱۴فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار جانگداز جانباختگان ویروس کرونا در ۲۳۷شهر کشور از ۱۶۱۰۰نفر بیشتر شده است. تعداد قربانیان در البرز به ۶۵۵نفر، در اردبیل به ۴۲۵نفر، در بوشهر به ۳۲نفر، در تهران به ۲۰۸۰نفر، در خراسان شمالی به ۲۱۰نفر، در خوزستان به ۶۹۰نفر، در سمنان به ۱۱۰نفر، در سیستان و بلوچستان به ۱۶۰نفر، در کهکیلویه و بویر احمد به ۱۱۰نفر، در مازندران به ۱۳۰۰نفر، در هرمزگان به ۳۵نفر، و در یزد دست کم به ۳۲۰نفر میرسد که به آمار سایر استانها افزوده میشود.<ref>[https://news.mojahedin.org/i/%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AC%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%AC%D8%B9%D9%87-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7-%DB%B1%DB%B6%DB%B1%DB%B0%DB%B0-%D9%86%D9%81%D8%B1-%DB%B2%DB%B3%DB%B7-%D8%B4%D9%87%D8%B1 افزایش جانگداز آمار جانباختگان فاجعهٔ کرونا به ۱۶۱۰۰نفر در ۲۳۷شهر]</ref> | * پنج شنبه ۱۴فروردین: بر اساس آمار سخنگوی وزارت بهداشت ایران در شبانه روز گذشته در ایران ۲۸۷۵ مبتلای جدید شناسایی شده و ۱۲۴ نفر نیز جان خود را از دست دادهاند. بر اساس آمار رسمی جمهوری اسلامی، شمار کل مبتلایان به کووید-۱۹ در ایران، به ۵۰ هزار و ۴۶۸ نفر و جانباختگان به ۳۱۶۰ نفر رسید.<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-52131672 آمار رسمی کرونا در ایران: ابتلای بیش از ۵۰ هزار نفر و مرگ ۳۱۶۰ نفر]</ref> سازمان مجاهدین خلق ایران بعدازظهر، پنجشنبه ۱۴فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار جانگداز جانباختگان ویروس کرونا در ۲۳۷شهر کشور از ۱۶۱۰۰نفر بیشتر شده است. تعداد قربانیان در البرز به ۶۵۵نفر، در اردبیل به ۴۲۵نفر، در بوشهر به ۳۲نفر، در تهران به ۲۰۸۰نفر، در خراسان شمالی به ۲۱۰نفر، در خوزستان به ۶۹۰نفر، در سمنان به ۱۱۰نفر، در سیستان و بلوچستان به ۱۶۰نفر، در کهکیلویه و بویر احمد به ۱۱۰نفر، در مازندران به ۱۳۰۰نفر، در هرمزگان به ۳۵نفر، و در یزد دست کم به ۳۲۰نفر میرسد که به آمار سایر استانها افزوده میشود.<ref>[https://news.mojahedin.org/i/%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AC%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%AC%D8%B9%D9%87-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7-%DB%B1%DB%B6%DB%B1%DB%B0%DB%B0-%D9%86%D9%81%D8%B1-%DB%B2%DB%B3%DB%B7-%D8%B4%D9%87%D8%B1 افزایش جانگداز آمار جانباختگان فاجعهٔ کرونا به ۱۶۱۰۰نفر در ۲۳۷شهر]</ref> | ||
خط ۳۰۴: | خط ۳۰۴: | ||
با این حال مقامهای مرتبط با امور بهداشت و سلامت تاکید کردند که برای انجام آزمایشهای کامل و نتیجهبخش بودن واکسن احتمالی، به زمانی بین یک سال تا ۱۸ ماه نیاز است.<ref>[https://apnews.com/8089a3d0ec8f9fde971bddd7b3aa2ba1 Government official: Coronavirus vaccine trial starts Monday], AP</ref> | با این حال مقامهای مرتبط با امور بهداشت و سلامت تاکید کردند که برای انجام آزمایشهای کامل و نتیجهبخش بودن واکسن احتمالی، به زمانی بین یک سال تا ۱۸ ماه نیاز است.<ref>[https://apnews.com/8089a3d0ec8f9fde971bddd7b3aa2ba1 Government official: Coronavirus vaccine trial starts Monday], AP</ref> | ||
== واکسنهای معتبر == | |||
واکسن فایزر که در پاییز ۲۰۲۰، مجوز اضطراری از سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا دریافت کرد، محصول شرکت بیواِنتک آلمان و داروسازی فایزر آمریکا و انحصار آن در اختیار این شرکت است. واکسن آمریکایی مدرنا نیز در پاییز مجوز اضطراری مصرف دریافت کرد. این دو واکسن بالاترین اثربخشیها را علیه ویروس کرونا دارند و در برابر کرونا دلتا و سویههای جهشیافته کرونا نیز تأثیرگذاری بالایی نشان دادهاند. واکسن آسترازنکا نیز توسط دانشگاه آکسفورد و شرکت آسترازنکا عرضه شده است؛ و بیشترین تزریق آن در ماههای اولیه ورود به بازار، در انگلیس بود.<ref name=":7">[https://www.radiofarda.com/a/iran-corona-vaccine-khameneie/31427994.html تلاش رسانههای حکومتی بریا تبرئه علی خامنهای - رادیو فردا]</ref> | |||
== ممنوعیت واکسن به فرمان خامنهای == | |||
در ۱۹ دیماه سال ۱۳۹۹، علی خامهای، رهبر نظام جمهوری اسلامی ایران در یک سخنرانی تلویزیونی اعلام کرد که به واکسن ساخت انگلیس و آمریکا اعتماد و اطمینان نیست؛ و ورود آنها را ممنوع اعلام کرد. | |||
'''[[ابراهیم رئیسی]]''' رئیس جمهور فعلی رژیم ایران نیز گفت: <blockquote>«این که چشمشان به بیگانگان باشد، اگر خطرناکتر از ویروس کرونا نباشد کمتر از آن نیست. اگر واکسنهای داخلی به تولید انبوه برسد، همه ملتها از آن بهرهمند خواهند شد».</blockquote>ابراهیم رئیسی همچنین یکی از کسانی بود که از تصمیم خامنهای دفاع کرد؛ و آن را تدبیری حکیمانه برای صیانت از جان مردم توصیف نمود. | |||
سعید نمکی وزیر بهداشت هم از علی خامنهای به عنوان پدر خانواده یاد کرد و گفت: <blockquote>«توصیه رهبر انقلاب اسلامی در خصوص منع واردات واکسن کرونا از آمریکا و بریتانیا بر اساس تحقیقات وسیع علمی و کاملا دلسوزانه برای مردم است. این همه غوغا و جوسازی نکنید. پدر یک خانواده حق دارد مسئولین را از استفاده از داروی مشکوک منع کند».<ref name=":8">[https://ir.voanews.com/persiannewsiran/experts-views-khamenei-banning-western-vaccines ایدئولوژی رهبران نظام و سیاسی کردن واکسن باعث مرگ دهها هزار شهروند شد - صدای آمریکا]</ref></blockquote> | |||
=== '''واکسینه شدن سران حکومتی''' === | |||
از یک ماه پس از ممنوعیت واکسنهای آمریکایی و انگلیسی، سؤالاتی مبنی بر واکسن زدن سران حکومتی در فضای مجازی مطرح شد. انتشار تصاویری از دیدار عمومی علی خامنهای با فرماندهان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی به شک و تردید در مورد احتمال استفاده خود او و نزدیکانش از واکسنهای آمریکا در فضای مجازی دامن زد. | |||
با بالا گرفتن رقابتهای انتخاباتی در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایران، عبدالرضا داوری، مشاور پیشین محمود احمدی نژاد ادعا کرد احمدی نژاد واکسن آمریکایی زده است. احمدی نژاد نیز سکوت نکرد؛ و در پاسخ گفت که خود مسئولان، واکسن فایزر زدهاند. وی یکبار دیگر هم این ادعا را رسماً تکرار و اعلام کرد.<ref name=":8" /> | |||
== واکسن داخلی == | |||
پس از ممنوعیت واکسنهای ساخت آمریکا و انگلیس در ایران، رقابت میان نهادهای مختلف بر سر تولید واکسن داخلی بالا گرفت؛ و سران رژیم ایران از تولید شش واکسن خبر دادهاند. کووایران برکت، محصول شفافارمد، زیر مجموعه ستاد اجرایی فرمان امام، نخستین واکسنی بود که مجوز مصرف اضطراری گرفت؛ و خامنهای نیز جلوی دوربین واکسنی زد که ادعا شد برکت است. واکسن کووپارس، تولید انستیتو رازی، واکسن فخرا محصول سازمان پژوهشهای نوین دفاعی-سپند- وابسته به وزارت دفاع ایران و واکسن اسپایکوژن، که شرکت سیناژن ایران با شرکتی در استرالیا آن را میسازد، هنوز مطالعات خود را به پایان نرساندهاند. واکسنی به نام نورا تولید دانشگاه بقیهالله، وابسته به سپاه پاسداران نیز در مرحله نخست مطالعه بالینی قرار دارد. تمرکز بر روی تبلیغ واکسن داخلی تا جایی پیش رفت که حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران گفت که الان زمانی رسیده است که ما به آمریکاییها واکسن بدهیم. وی همچنین پیشتر از تولید راداری خبر داده بود که میتواند واکسن کرونا را ردیابی کند که خبر آن نیز از صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش شد؛ اما بعداً دستمایه طنز و انتقاد قرار گرفت. از تولیدات مشترک ایران نیز تاکنون نتیجه چندانی به دست نیامده است. یکی از این تولیدات، واکسن پاستوکووک است که مجوز مصرف اضطراری سازمان غذا داروی ایران را هم دریافت کرده است. این واکسن در واقع همان واکسن سوبرانا -۲ ساخت انستیتو فینلای کوبا است که انستیتو پاستور ایران پروانهی تولیدش را گرفته است. واکسن دیگری نیز واکسن اسپوتنیک روسیه است که صندوق سرمایهگذاری مستقیم روسیه به ایران سفارش داده بود.<ref name=":8" /> | |||
بسیاری از تحلیلگران اعلام کردند که بهنظر میرسد علت اصلی ممنوعیت واردات واکسنهای آمریکایی و بریتانیایی به ایران، تلاش ستاد فرمان اجرایی فرمان امام برای تولید واکسن داخلی و به انحصار در آوردن بازار آن در کشور بوده است. این ستاد که زیر نظر علی خامنهای رهبر نظام جمهوری اسلامی فعالیت میکند، تبلیغات گستردهای را مبنی بر تولید گستردهی واکسن ایرانی برکت آغاز کرد؛ و حتی وعده داد که تا شهریورماه امسال یعنی شهریور ۱۴۰۰، پنجاه میلیون دُز واکسن تحویل میدهد؛ و عملاً مانع واردات گسترده واکسن به کشور شد. این آشفتگیها باعث شد که آمار مرگومیر ناشی از کرونا در ایران طی یک ماه بهشدت افزایش پیدا کند تا نهایتاً خامنهای ناچار شد در ۲۰ مرداد امسال – ۱۴۰۰ - بگوید واکسن به هر طریق ممکن تأمین شود.<ref name=":7" /> | |||
== کرونا دلتا == | |||
ویروس کرونای نوع دلتا از هند سرچشمه گرفت و از اواسط خردادماه ۱۴۰۰، به سرعت گسترش یافت و خبرساز شد. مرکز بهداشت دیویس در ایالات متحده آمریکا، بر مبنای مشاهدات خود طی چند ماه اخیر، ۸ نکته مهم دربارهی ویژگی نوع ویروس کرونای دلتا مطرح کرد؛ و اعلام کرد که ضروری است همه بدانند: | |||
۱ - نوع دلتا بسیار مسری است. بیش از ۸۰ درصد افرادی که از ۲۲ ژوئیه (۳۱ تیرماه) در آمریکا به ویروس کرونا مبتلا شدهاند، آلوده به نوع دلتا بودهاند. به گفته کارشناسان بهداشت آمریکا، نوع جدید هر ویروسی معمولاً مسریتر است، زیرا اغلب بسیار کارآمدتر است؛ و به راحتی منتقل میشود. | |||
۲- به نظر میرسد که علائم نوع دلتا با نوع اصلی کرونا یکسان باشد. با این حال، به گفته پزشکان و ناظران بهداشت، مبتلایان به نوع دلتا به ویژه افراد جوان، سریعتر بیمار میشوند. تحقیقات اخیر نشان داده که نوع دلتا با سرعت و شدت بیشتری در دستگاه تنفسی رشد میکند. | |||
۳- نوع دلتا افراد واکسینهنشده را بیشتر مبتلا میکند. ۹۷ درصد از بیمارانی که در آمریکا تا تاریخ ۲۲ ژوئیه بستری شدهاند، واکسن نزدهاند. واکسنهای مختلف در بازار در جلوگیری از ابتلا به کرونا بسیار مؤثر، و در مبارزه با نوع دلتا مؤثر هستند. | |||
۴- ابتلای مجدد در افراد واکسینهشده نادر است، اما اتفاق میافتد. تا ۲۲ ژوئیه، ۶۵۰۰۰، مورد ابتلای مجدد در بین ۱۶۰ میلیون نفر آمریکایی که به طور کامل واکسینه شده بودند مشاهده شده است. با نظر به اینکه واکسنهای کووید موجود به طور متوسط ۹۰ درصد مؤثر هستند، کارشناسان بهداشت پیشبینی میکنند که حدود ۱۰ درصد افراد واکسینهشده ممکن است مجدداً، از جمله به نوع دلتا، مبتلا شوند. | |||
۵- نوع دلتا میتواند در جوامعی با میزان پایین واکسیناسیون، به ویژه مناطق روستایی با دسترسی محدود به مراقبتهای پزشکی، فاجعه به بار آورد. این مشکل در حال حاضر در سراسر جهان در کشورهای فقیرتر، که واکسن کرونا در آنها در دسترس مردم نیست، مشاهده میشود. | |||
۶- بسیاری از افرادی که واکسن نزدهاند پس از ابتلا به ویروس، بابت عدم دریافت واکسن اظهار ندامت میکنند. به گفتهی ناظران بهداشت، بیماران جوانتر پس از بستری شدن بابت بیماری حاد با منشاء نوع معمولی یا دلتا، میگویند که حسرت میخورند که چرا واکسن نزدهاند. | |||
۷- برخی متخصصان توصیه میکنند که حتی در صورت واکسینه شدن کامل، خوب است که مردم کماکان از ماسک استفاده کنند. کارشناسان بهداشت همچنین به افراد واکسینهشده توصیه میکنند که از حضور در گردهماییهای بزرگ خودداری کنند و در مکانهای سرپوشیده که وضعیت واکسیناسیون دیگران معلوم نیست، ماسک بزنند. | |||
۸- احتمالاً گونههای متنوعتری از ویروس کرونا ظهور کنند. در حال حاضر نوع دلتا که از هند آمده برجستهترین گونه ویروس کروناست، اما نوع ''لامبدا'' نیز از آمریکای جنوبی در حال ظهور است.<ref>[https://farsi.alarabiya.net/variety/2021/07/31/%D9%87%D8%B4%D8%AA-%D9%86%DA%A9%D8%AA%D9%87-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%88%D8%B9-%D هشت نکته که باید درباره کرونای دلتا بدانید - سایت العربیه فارسی]</ref> | |||
پژوهشگران آژانس پیشگیری و کنترل بیماریهای کره جنوبی، بار ویروسی ویروس کرونا دلتا را ۳۰۰ برابر نوع مادر که در ابتدا در ووهان چین ظاهر شد یافتهاند. بار ویروسی یعنی تعداد ذرات ویروسی است که در ابتدا وارد بدن فرد میشود یا در طول دوران بیماری در بخشهایی از بدن فرد مبتلا مانند حلق یا ریه وجود دارد. به گفتهی وزارت بهداشت کره جنوبی این نتایج به این معنی نیست که سویه دلتا ۳۰۰ برابر مسریتر است بلکه طبق مطالعه تحقیقاتی، میزان سرایت این ویروس جهشیافته حدود دوبرابر سرایتپذیری ویروسی است که در اوایل سال ۲۰۲۰، ظاهر شد.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C-%D8%B3%D9%88%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D9%84%D8%AA%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7-%DB%B3%DB%B0%DB%B0-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA/a-58968212 بار ویروسی سویه دلتا کرونا ۳۰۰ برابر است - سایت دویچهوله فارسی]</ref> | |||
=== '''گسترش کرونا دلتا در ایران''' === | |||
شدت گرفتن شیوع و همهگیری کرونا در ایران و بالارفتن آمار مرگومیر شهروندان در اثر ابتلا به این ویروس کشنده، کشور را با بحرانی گسترده و بیسابقه روبرو کرده است. سیاستهای ناکارآمد مقامات مسئول در مقابله با کرونا و بهویژه فرمان علی خامنهای، رهبر نظام جمهوری اسلامی ایران، مبنی بر ممنوعیت ورود واکسن از کشورهای آمریکا، انگلیس و فرانسه و اصرار مقامات بر تولید واکسن دخلی، روند شروع واکسیناسیون عمومی در کشور را با بحران جدی روبرو کرد.<ref name=":9">[https://ir.voanews.com/latestnews/iranian-officials-claims-about-vaccine-imports-social-media-reactions ادامه واکنش به تصمیم علی خامنهای برای ممنوعیت واکسن کرونا - صدای آمریکا]</ref> | |||
شیوع ویروس کرونا در ایران از مرز بحران عبور کرده و اکنون تمامی استانها درگیر گونهی دلتا شدهاند.علیرضا رئیسی سخنگوی ستاد مقابله با کرونا در تیرماه ۱۴۰۰، گفت که تمامی استانهای کشور با گونهی جهش یافتهی ویروس کرونا موسوم به دلتا درگیر شدند. از طرفی هم رئیس بخش عفونی بیمارستان موسوم به امام خمینی تهران اعلام کرد که در حال حاضر شرایط بیمارستانها خوب نیست و تقریباً تمام بیمارستانهای پایتخت اشباع شدهاند. دکتر حمید عمادی نیز گفت که به زودی شاهد افزایش آمار فوتیها خواهیم بود. این درحالی است که همچنان از واکسیناسیون گسترده و فراگیر هیچ خبری نیست و مسئولان نیز توپ را در زمین مردم انداخته و میگویند که آنها باید به خاطر حفظ جان خودشان، بیشتر به رعایت پروتکلهای بهداشتی اهمیت بدهند.<ref name=":10">[https://ir.voanews.com/latestnews/iran-coronavirus-pandemic-delta-variant شیوع گونه دلتا در تمامی استانهای ایران - صدای آمریکا]</ref> | |||
اکنون که چند ماهی از تاریخی که خامنهای واکسن آمریکایی را ممنوع کرد میگذرد، آمریکا با واکسنهای تولیدی خود ۶۰ درصد از جمعیت ۳۲۸ میلیونی خودش را واکسینه کرده است. مرگ ناشی از ابتلا به کرونا در افراد واکسینه شده یک درصد است؛ و زندگی تقریباً به حالت عادی بازگشته است. هرچند که نگرانیها نسبت به شیوع گونهی کرونا دلتا به ویژه در مناطقی که واکسن کمتر زده شده، افزایش یافته است. اما ایران در حالی که مسئولان حکومتی بر تولید واکسن داخلی تمرکز کرده بودند، بالاترین شمار مرگ و میر روزانه ناشی از ابتلا به کرونا را در آمار رسمی ثبت کرد؛ و حدود ۴ درصد از جمعیت ۸۵ میلیونی کشور واکسینه شدهاند.<ref name=":8" /> | |||
=== '''سفر به ارمنستان برای واکسن''' === | |||
با اوج گرفتن شیوع کرونا دلتا، بسیاری از ایرانیان برای تزریق واکسن به ارمنستان سفر میکنند. | |||
به نقل از روحالله لطیفی سخنگوی گمرک رژیم ایران، از ابتدای تیرماه سال جاری تا پایان روز گذشته (۲۶ تیرماه ۱۴۰۰)، ۱۴ هزار و چهار نفر به ارمنستان سفر کردند که ده هزار و ۹۳ نفر آنها از مرز زمینی ''نوردوز'' در استان آذربایجان شرقی به به ارمنستان مسافرت کردند؛ و در این مدت، ۳۵ پرواز نیز از فرودگاه خمینی، سه هزار و ۹۱۱ مسافر را به ارمنستان برده است.<ref name=":10" /> | |||
=== '''رکوردشکنی مرگ و میر''' === | |||
روزنامه جوان وابسته به سپاه پاسداران، روز اول شهریورماه ۱۴۰۰، اذعان کرد که آمار جانباختگان کرونا ۷ برابر آمار رسمی است. و به نقل از کوروش هلاکویی نائینی، استاد اپیدمولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران نوشت:<blockquote>«طبق آن چه ایرج حریرچی گفته است، آمار فوتیها را باید دو و نیم تا سه برابر کرد، اما من میگویم شما میتوانید آمار فوتیها را تا ۷ برابر کنید».<ref name=":7" /></blockquote> | |||
=== '''پنهانکاری آمار مرگ و میر''' === | |||
پس از چندین رکوردشکنی در آمار روزانهی مبتلایان به ویروس کرونا و مرگ ناشی از این ویروس در ایران، سرانجام علی خامنهای، رهبر رژیم اسلامی ایران، در پیامی تلویزیونی وضعیت شیوع کرونا را مسأله اول و فوری کشور خواند؛ و خواستار افزایش واردات واکسن شد. | |||
علیرضا زالی رئیس ستاد مقابله با کرونا در تهران، در با حضور در جمع خبرنگاران در مورد سوء مدیریت در مهار کرونا در ایران از روزهای اول شیوع این ویروس افشاگری کرد؛ و گفت:<blockquote>«زمانی که کارشناسان سازمان بهداشت جهانی به ایران آمدند از آنها خواستیم در رسانهها از نظام سلامت ایران تعریف کنند؛ و آمار مرگ و میر را از این سازمان پنهان کردیم».<ref name=":9" /></blockquote> | |||
== بیانیهی کمپین حقوق بشر ایران == | |||
کمپین حقوق بشر ایران در بیانیهای سیدعلی خامنهای و مخالفان ورود واکسنهای کرونا را مسئول مستقیم مرگ مردم اعلام کرده است. در بخشی از این بیانیه آمده است: | |||
«حمایت از فرمان علی خامنهای مبنی بر ممنوعیت ورود واکسن به کشور و سرمایهگذاری و تبلیغات و وعدههای هر روزه درباره تولید و عرضه واکسن تولید داخلی از سوی مقامات مسئول، وضعیت کرونا در کشور را به حدی از بحران رسانده است که به زعم بسیاری بدتر از دوران جنگ است... بهرغم بالا رفتن آمار قربانیان کرونا، مسئولان ایران مانع از واردات واکسن میشوند. بر اساس آمار رسمی تا کنون تنها سه میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از جمعیت ۸۳ میلیون نفری ایران به طور کامل در برابر کرونا واکسینه شدهاند. بهرغم آن، هنوز کارشکنی در زمینه واردات واکسن کرونا از سوی مسئولان جمهوری اسلامی ایران ادامه دارد. مسئولان وزارت بهداشت از فروپاشی قریبالوقوع سامانه بهداشت و درمان ایران سخن گفتهاند. مقامات جمهوری اسلامی ایران باید که هر چه زودتر زمینه را برای واردات واکسنهای مقابله با کرونا، صرفنظر از کشور تولید کننده فراهم سازند...»<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D9%85%D8%B3%D8%A8%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%86-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7-%D9%85%D8%B3%D8%A6%D9%88%D9%84-%D9%85%D8%B1%DA%AF-% مسببان ممنوعیت واردات واکسن کرونا مسئول مرگ شهروندان هستند - دویچهوله فارسی]</ref> <ref>[https://persian.iranhumanrights.org/1400/05/coronavirus-iran-vaccination-covax/ مسببان ممنوعیت واردات واکسن کرونا مسئول مستقیم مرگ شهروندان هستند - کمپین حقوق بشر ایران]</ref> | |||
== بیانیه ۵۷۰ تن از فعالان == | |||
بیش از ۵۷۰ نفر از فعالان سیاسی، مدنی و صنفی به اتفاق فعالان دانشجویان و معلمان در تاریخ ۶ شهریورماه ۱۴۰۰، با انتشار بیانیهای ضمن حمایت از چهار وکیل و فعال مدنی بازداشت شده به اتهام تلاش برای ثبت شکایت از علی خامنهای و دیگر مقامهای ارشد جمهوری اسلامی به عنوان مسئولان فاجعه کرونا و جانباختن هزارن تن از شهروندان ایرانی، تأکید کردند که مهمترین دلیل افزایش مبتلایان و جانباختگان کرونا در ایران، ادعای ناصحیح درباره توان تولید واکسن و ممنوعیت واردات واکسن آمریکایی و انگلیسی از سوی علی خامنهای بوده است. نویسندگان این بیانیه تأکید کردند که اطاعت وزیر بهداشت و حمایت ۲۰۰ نماینده از فرمان علی خامنهای در ممنوعیت واردات واکسن آمریکایی و انگلیسی در دیماه ۱۳۹۹، و درحالی انجام شد که اکنون صدور مجوز واردات واکسن فایزر و آسترازنکا نشان میدهد فرمان پیشین علی خامنهای که امروز گریبان مردم را گرفته است، فرمانی سیاسی و نادرست و غیرکارشناسانه و غیرعلمی بود. | |||
این بیانیه با اشاره به اینکه براساس آمار رسمی سازمان جهانی بهداشت در دو سه ماه اخیر، آمار فوتشدگان بر اثر کرونا در سراسر جهان به دلیل واکسیناسیون همگانی کاهش بسیار چشمگیری داشته است؛ و در بیشتر کشورها زندگی نسبتاً عادی جریان پیدا کرده است؛ و این در حالی است که در ایران شاهد افزایش چشمگیر و فاجعهبار مبتلایان به کرونا و متأسفانه فوتشدگان هستیم. در این شرایط بهویژه با پیش بینی احتمال شیوع و گسترش سویههای جدید و خطرناکتر ویروس کرونا و ورود به پیک ششم بیماری، ضروریترین اقدام واردات سریع واکسن به میزان لازم و واکسیناسیون فوری همه مردم است. از طرفی هم رسیدگی قضایی به تخلفات کسانی که به هر شیوه در عدم مقابله صحیح و اصولی با کرونا از ابتدا تا امروز نقش داشتهاند، ضرورت دارد زیرا تداوم روند مدیریت غیرعلمی با غلبه رویکرد سیاسی در مواجهه با این بیماری میتواند فجایعی بیشتر و بزرگتر از آنچه تا امروز رخ داده را رقم بزند. | |||
اگرچه آسیبهای فراوان جانی، روحی و روانی، اجتماعی و مادی ناشی از این نحوهی مدیریت از هر نظر جبران ناپذیر است اما در مواردی این چنینی حمایت حقوقی از آسیبدیدگان و برخورد قضایی با عاملان و مقصران میتواند مرهمی بر زخم دل صدها هزار انسانی باشد که به سختی آسیب دیدهاند. در چنین شرایطی شاید امید چندانی به انجام این رسیدگی قضایی به مسببان فاجعه کرونا در ایران از طرف دستگاه قضایی و ورود مدعیالعموم به پرونده نباشد؛ اما با این وجود شکایت از همه مسئولانی که در این موضوع هر یک به نحوی نقش داشتهاند حق یکایک خانوادهها و افراد آسیب دیده است. | |||
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است که در راستای همین انجام وظیفه انسانی، اخلاقی، شهروندی و حتی حرفهای، تعدادی از وکلا و فعالان مدنی با برگزاری چند جلسه مشورت و گفتگو درصدد اتخاذ تصمیم بودند که آیا در این زمینه شکایتی طرح بشود یا خیر و اگر بنا بر طرح شکایت باشد، این شکایت از کدام مسئول یا مسئولان صورت بگیرد. در ۲۳ مرداد ماه پیش از هر تصمیمی نیروهای امنیتی به شکل غیرقانونی به محل نشست این افراد وارد شده و اقدام به بازداشت و زندانی کردن غیرقانونی آنها کردند؛ و برخلاف نص صریح قانون به این افراد اجازه دسترسی به وکیل انتخابی نیز ندادهاند. امضاکنندگان این بیانیه در ادامه تأکید کردند که در اصل ۱۰۷ قانون اساسی فعلی به صراحت آمده است که رهبر در برابر قوانین با سایر افراد کشور مساوی است. یعنی حتی در صورت طرح شکایت از رهبر نیز هیچگونه اقدام مجرمانهای از سوی این وکلا و فعالان مدنی صورت نگرفته که ضابط قضایی اجازه دستگیری و برخورد با آنها را داشته باشد. نویسندگان این بیانیه بازداشت فعالان را محکوم و از آنها حمایت کامل کردند؛ وخواستار آزادی فوری و بیقید و شرط آنها شدند؛ و همچنین اعلام کردند که ما نیز خواستار برخورد قانونی و قضایی در مراجع ذیصلاح با مقصران و عاملان مرگ بیش از ۱۰۰ هزار نفر از هموطنان بیگناه خود هستیم که بر اثر مدیریت ضعیف و مواجهه ناصحیح مسئولان در مقابله با بیماری کرونا جان خود را از دست دادهاند.<ref>[https://www.zeitoons.com/90928 ۵۷۵ کنشگر: ممنوعیت واردات واکسن مهمترین دلیل افزایش مرگ و میر است - سایت زیتون]</ref> | |||
== نامهی فعالان به کمیسر عالی == | |||
ده فعال اجتماعی و صنفی در نامهای به میشل باچله، کمیسرعالی حقوق بشر سازمان ملل و چند مقام دیگر بینالمللی، از آنها خوستهاند که در اسرع وقت در امر مهار و کنترل شیوع و گسترش کرونا در ایران، از جمله الزام ورود واکسن به میزان لازم و انجام واکسیناسیون تمامی ایرانیان اقدام جدی نمایند. | |||
نویسندگان این نامه با اشاره به آمار بالای ابتلا و مرگ و میر در اثر کرونا، منع ورود واکسن آمریکایی و بریتانیایی از سوی '''[[سید علی خامنه ای|علی خامنهای]]''' رهبر نظام جمهوری اسلامی را از دلایل این امر دانسته و در بخشی از این نامه نوشتهاند: <blockquote>«متاسفانه اعلام منع ورود واکسن از آمریکا و انگلیس از سوی رهبر نظام در تاریخ ۱۹ دیماه ۱۳۹۹، موجب شد تا بهجای پیروی از سیاست جهانی کنترل کرونا از طریق واکسن، به همهگیری و گسترش این بیماری در ایران و افزایش مرگ و میر دامن زده شود... آمار اعلامشده کشتهشدگان بر اثر ابتلا به کرونا از سوی حکومت صحیح نمیباشد... روش واکسیناسیون در ایران درست نیست و نه تنها اقدامات لازم وکافی برای مهار کرونا صورت نگرفته، بلکه با بیتوجهی به امر واکسیناسیون و ترویج مراسم گسترده و جمعی مذهبی، سیاستی برای ابتلا و کشتار بیشتر مردم تدارک دیده میشود...».</blockquote>نویسندگان این نامه همچنین اخبار و اطلاعات اعلام شده از طرف مسئولان رژیم ایران را کذب و فریبکارانه و آن را از جمله دلایل قصور و بیکفایتی آنها در مهار گسترش کرونا و افزایش مرگ و میر در ایران دانستهاند. برای مثال به اظهارات عبدالناصر همتی رئیس پیشین بانک مرکزی، درباره عدم ورود واکسن به خاطر تحریم اشاره شده که کوواکس رسماً آن را تکذیب کرده است. این فعالان در پایان نامه از مجامع بینالمللی خواستهاند تا در اسرع وقت اقدامات لازم برای مهار کرونا در ایران را انجام دهند، در غیراین صورت ما در معرض یک مرگ هولناک جمعی در ایران خواهیم بود. | |||
نویسندگان و امضاکنندگان این نامه به این شرح است: | |||
شهناز اکملی فعال مدنی و مادر مصطفی کریمبیگی یکی از کشته شدگان در تظاهرات تاسوعا و عاشورای ۱۳۸۸، اسماعیل بخشی فعال صنفی کارگری، جعفر پناهی کارگردان، محمد حبیبی فعال صنفی معلمان، محمد رسولاف کارگردان، محمد سیفزاده وکیل مدافع حقوق بشر، جعفر عظیمزاده فعال صنفی کارگری، اکرم نقابی مادر سعید زینالی از کشتهشدگان اعتراضات دانشجویی در سال ۱۳۷۸، محمد نوریزاد مستندساز و نرگس محمدی فعال حقوق بشر.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%84-%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%84%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%B1-%DA%A9 نامه فعالان اجتماعی به میشل باچله: برای مهار کرونا در ایران کاری کنید - دویچهوله فارسی]</ref> | |||
== منابع == | == منابع == |
ویرایش