آل حسنویه: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۰۰۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ آوریل ۲۰۱۸
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۴: خط ۳۴:
== اوضاع فرهنگی ==
== اوضاع فرهنگی ==
در باب اقدامات فرهنگی حکومت بنی‌حسنویه، مدارک چندانی در دست نیست؛ ولی مورخان اغلب، بر اقدامات نیکوکارانه امیران آن تأکید کرده‌اند؛ ازجمله اقدامات نیکوکارانه، می‌توان به عملکرد حسنویه کُرد اشاره کرد که هر سال «مبلغی به رسم نذر به حرمین شریفین ارسال می‌نمود» و نیز در ایام حاکمیت خویش در دینور، مسجد جامعی مشهور بنا کرد (ابن‌خلدون، 1383: 6/866؛ ابن‌اثیر، 1383: 12/5241؛ خواندمیر، 1333: 2/438). همچنین، او هر ساله «مبلغی کلی در رضای حق سبحانه و تعالی تصدق» اهدا می‌کرد (بدلیسی، 1373: 39). مورخان از حسنویه، همواره به عنوان حکمرانی نیک‌سیرت و با حسن‌سیاست و آشنا به امور مملکت‌داری نام بر‌ده‌اند (ابن‌اثیر، 1351: 15/121؛ ابن‌خلدون، 1383: 6/866؛ یاسمی، 1363: 183). درباره اقدامات خیریه بدربن‌حسنویه، باید گفت او هر سال نذوراتی به حرمین شریفین می‌فرستاد و به قول ابوشجاع: «[او] هر سال وجوهی در بین جماعت اشراف و فقرا و قاریان قرآن و مهاجرین و انصار در حرمین تقسیم می‌کرد و در این راه، هر سال بیست‌هزار دینار خرج می‌کرد» (روذراوری، 1334: 287). به قول ابن‌اثیر: «[بدر] مردی خردپیشه، گشاده‌دل و دوراندیش و بردبار بود» (ابن‌اثیر، 1351: 15/127). از دیگر اقدامات بدر آن بود که وی با صرف هزینه‌های هنگفت، امنیت را در مسیر مکه، برای حجاج به ارمغان آورد و دست راهزنان را در این مسیر کوتاه کرد (ابن‌خلدون، 1383: 3/869). بدر توجهی ویژه به حمایت از علما و فقها داشت. ابوالقاسم یوسف ابن محمد بن کج الدینوری، ازجمله فضلایی بود که در بین فقها و متفکران اسلامی زمان خویش، مقام والایی داشت. وی در این روزگار، عهده‌دار منصب قضاوت شهر دینور بود. او یکی از صاحب‌نظران فقه شافعی به شمار می‌رفت و دارای آثار فراوانی بود. در این زمان، بدر توجه ویژه‌ای به این فقیه و دیگر علما داشت و شهر دینور، به جایگاه دانشمندان و علما تبدیل شده بود (ابن‌خلکان، 1948: 3/417). از دیگر اقدامات فرهنگی بدر، تأسیس مسجد جامع در دینور و ساخت یا تعمیر مقبره امامزاده زیدبن‌علی، در محله بهمن نام خرم‌آباد بود. براساس سنگ‌نوشتة کوفی، مقبره نخستین‌بار در سال 404ق/1014م، به فرمان بدربن‌حسنویه ساخته شده است.<ref name=":0" />
در باب اقدامات فرهنگی حکومت بنی‌حسنویه، مدارک چندانی در دست نیست؛ ولی مورخان اغلب، بر اقدامات نیکوکارانه امیران آن تأکید کرده‌اند؛ ازجمله اقدامات نیکوکارانه، می‌توان به عملکرد حسنویه کُرد اشاره کرد که هر سال «مبلغی به رسم نذر به حرمین شریفین ارسال می‌نمود» و نیز در ایام حاکمیت خویش در دینور، مسجد جامعی مشهور بنا کرد (ابن‌خلدون، 1383: 6/866؛ ابن‌اثیر، 1383: 12/5241؛ خواندمیر، 1333: 2/438). همچنین، او هر ساله «مبلغی کلی در رضای حق سبحانه و تعالی تصدق» اهدا می‌کرد (بدلیسی، 1373: 39). مورخان از حسنویه، همواره به عنوان حکمرانی نیک‌سیرت و با حسن‌سیاست و آشنا به امور مملکت‌داری نام بر‌ده‌اند (ابن‌اثیر، 1351: 15/121؛ ابن‌خلدون، 1383: 6/866؛ یاسمی، 1363: 183). درباره اقدامات خیریه بدربن‌حسنویه، باید گفت او هر سال نذوراتی به حرمین شریفین می‌فرستاد و به قول ابوشجاع: «[او] هر سال وجوهی در بین جماعت اشراف و فقرا و قاریان قرآن و مهاجرین و انصار در حرمین تقسیم می‌کرد و در این راه، هر سال بیست‌هزار دینار خرج می‌کرد» (روذراوری، 1334: 287). به قول ابن‌اثیر: «[بدر] مردی خردپیشه، گشاده‌دل و دوراندیش و بردبار بود» (ابن‌اثیر، 1351: 15/127). از دیگر اقدامات بدر آن بود که وی با صرف هزینه‌های هنگفت، امنیت را در مسیر مکه، برای حجاج به ارمغان آورد و دست راهزنان را در این مسیر کوتاه کرد (ابن‌خلدون، 1383: 3/869). بدر توجهی ویژه به حمایت از علما و فقها داشت. ابوالقاسم یوسف ابن محمد بن کج الدینوری، ازجمله فضلایی بود که در بین فقها و متفکران اسلامی زمان خویش، مقام والایی داشت. وی در این روزگار، عهده‌دار منصب قضاوت شهر دینور بود. او یکی از صاحب‌نظران فقه شافعی به شمار می‌رفت و دارای آثار فراوانی بود. در این زمان، بدر توجه ویژه‌ای به این فقیه و دیگر علما داشت و شهر دینور، به جایگاه دانشمندان و علما تبدیل شده بود (ابن‌خلکان، 1948: 3/417). از دیگر اقدامات فرهنگی بدر، تأسیس مسجد جامع در دینور و ساخت یا تعمیر مقبره امامزاده زیدبن‌علی، در محله بهمن نام خرم‌آباد بود. براساس سنگ‌نوشتة کوفی، مقبره نخستین‌بار در سال 404ق/1014م، به فرمان بدربن‌حسنویه ساخته شده است.<ref name=":0" />
== پل کشکان یادگار حکومت آل‌ حسنویه در لرستان ==
[[پرونده:پل کشکان.jpg|بندانگشتی|'''پل کشکان''']]
این پل در فاصله ۵۱ کیلومتری  غرب جاده خرم‌آباد به  کوهدشت در بخش چگنی برروی رودخانه‌ای به همین نام و در مسیر راه باستانی شاپورخواست به طرهان احداث شده است. در متون تاریخی از آن به عنوان کژکی یاد شده است. طول پل حدود ۳۲۰ متر و عرض هریک از دو چشمه شرقی آن ۲۰/۲۳ متر است. ارتفاع آن در بالاترین قسمت ۲۶ متر و در کوتاهترین قسمت ۱۰ متر است از دوازده طاق پل فقط سه دهنه آن تخریب شده و بقیه هنور سالم هستند .برخی از پایه‌های پل باسنگ‌های بزرگ و حجاری شده ساخته شده‌اند. مواد و مصالح این بنای سترگ از سنگ ، گچ و آجر تشکیل شده است. در کنار این پل بقایای سه پل دیگر از دوره‌های گذشته وجود دارد که با مشخصات پل‌های ساسانی قابل مقایسه هستند. بنای فعلی منسوب به آل‌ حسنویه و مربوط به قرن ۴  است که به شماره ۳۵۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید است.<ref>پایگاه خبری گلونی - [http://golvani.ir/1396/01/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA-%D9%84%D8%B1%DB%8C-%D8%A2%D9%84%E2%80%8C-%D8%AD%D8%B3%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%87/ یادگار حکومت لری آل‌ حسنویه]</ref>
در کنار این پل بقایای سه پل دیگر از دوره‌های گذشته به جای مانده است که مشخصات پل‌های ساسانی را دارند و احتمالاً متعلق به همان دوره هستند. 


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۱٬۰۴۴

ویرایش