۵٬۷۶۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه زندگینامه | {{جعبه زندگینامه | ||
|نام_شخص= | |نام_شخص= شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا | ||
|نام_تصویر= ابن‌سینا.jpg | |نام_تصویر= ابن‌سینا.jpg | ||
|عرض_تصویر= | |عرض_تصویر= | ||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
|نام دیگر=ابوعلی سینا، پور سینا، ابن سینا | |نام دیگر=ابوعلی سینا، پور سینا، ابن سینا | ||
|جوایز دریافتی= | |جوایز دریافتی= | ||
|لقب‌ها= | |لقب‌ها= شیخ‌الرئیس، شرف الملک، حجت‌الحق شاهزاده اطباء | ||
|زمینه فعالیت = فلسفه، پزشکی، روان‌شناسی، خداشناسی، ریاضیات، منطق، ادبیات، فیزیک، کلام (الهیات اسلامی) | |زمینه فعالیت = فلسفه، پزشکی، روان‌شناسی، خداشناسی، ریاضیات، منطق، ادبیات، فیزیک، کلام (الهیات اسلامی) | ||
|ملیت= ایرانی | |ملیت= ایرانی | ||
|اهل= | |اهل= بخارا | ||
|دوره=اواخر | |دوره=اواخر سامانیان و دوران آل بویه | ||
|سال‌های فعالیت=اواخر سدهٔ چهارم و اوایل | |سال‌های فعالیت=اواخر سدهٔ چهارم و اوایل سده‌ی پنجم قمری | ||
|محل زندگی= | |محل زندگی= اصفهان، همدان، فرارود، خراسان، گرگان و ری، | ||
|مذهب= | |مذهب= اسلام | ||
|همسر= یاسمین | |همسر= یاسمین | ||
|فرزندان= | |فرزندان= | ||
|والدین= عبدالله / ستاره | |والدین= عبدالله / ستاره | ||
|آرامگاه= | |آرامگاه= آرامگاه بوعلی‌سینا همدان | ||
|نقش‌های برجسته= بزرگ‌ترین فیلسوف مشایی و پزشک نامدار ایران در جهان اسلام | |نقش‌های برجسته= بزرگ‌ترین فیلسوف مشایی و پزشک نامدار ایران در جهان اسلام | ||
|پیشه= | |پیشه= فیلسوف، دانشمند و حکیم | ||
|وبگاه= | |وبگاه= | ||
|منصب= | |منصب=وزارت | ||
|سبک= | |سبک= | ||
|مکتب= | |مکتب=فلسفه مشایی | ||
|آثار= | |آثار=کتاب شفا، قانون در طب، دانشنامهٔ علایی و رساله‌های بسیاری به عربی و فارسی | ||
|تاریخ_تولد= ۱ شهریور ۳۵۹ | |تاریخ_تولد= ۱ شهریور ۳۵۹ | ||
|محل_تولد= | |محل_تولد= بخارا (پایتخت سامانیان)، در ازبکستان کنونی | ||
|دوران زندگانی= | |دوران زندگانی= دوران طلایی تمدن ایرانی اسلامی | ||
|تاریخ_مرگ = ۳۱ خرداد ۴۱۶ (در سن ۵۷ سالگی) | |تاریخ_مرگ = ۳۱ خرداد ۴۱۶ (در سن ۵۷ سالگی) | ||
|محل_مرگ = | |محل_مرگ =همدان | ||
|امضاء= | |امضاء= | ||
|اثر گزاران= | |اثر گزاران= بقراط، ارسطو، جالینوس، نوافلاطونیان، الکندی، فارابی و... | ||
|اثر پذیران= | |اثر پذیران=ابوریحان بیرونی، عمر خیام، ابن رشد، خواجه نصیرالدین طوسی، ابوعبید جوزجانی، رنه دکارت و... | ||
|گفتاورد= تا بدانجا رسید دانش من، که بدانم همی که نادانم | |گفتاورد= تا بدانجا رسید دانش من، که بدانم همی که نادانم | ||
|imdb_id = | |imdb_id = | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
== کودکی و نوجوانی == | == کودکی و نوجوانی == | ||
ابوعلی سینا با هوش عجیب و خارق‌العاده‌اش، علم منطق را نزد ابوعبدالله ناتلی و علم طب را نزد ابوسهیل مسیحی فراگرفت. ابوعلی سینا وقتی که به سن ۱۸ سالگی رسید، در تمامی علوم زمانه‌ی خود مسلط و استاد بود. | ابوعلی سینا با هوش عجیب و خارق‌العاده‌اش، علم منطق را نزد ابوعبدالله ناتلی و علم طب را نزد ابوسهیل مسیحی فراگرفت. ابوعلی سینا وقتی که به سن ۱۸ سالگی رسید، در تمامی علوم زمانه‌ی خود مسلط و استاد بود.<ref name=":3" /> <ref name=":0" /> | ||
== مذهب ابوعلی سینا == | == مذهب ابوعلی سینا == | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۴: | ||
== ویژگی‌های اخلاقی == | == ویژگی‌های اخلاقی == | ||
ابوعلی سینا علاوه بر شوکت علمی و هوش و حافظه‌ی شگفت‌انگیزش، انسانی پارسا با کمالات اخلاقی بود. در باره‌ی اخلاقیات ابوعلی سینا گفته‌اند که با زیردستان بسیار مهربان و با محبت بود، بچه‌ها را دوست می‌داشت، سخاوتمند بود؛ و به فقیران بذل و بخشش می‌کرد، در برابر بیماران بسیار متواضع و با لب‌خند ظاهر می‌شد، در منصب وزارت و یا در هر پست و مقام مهمی که داشت، مراجعه‌کنندگان را با خوشرویی می پذیرفت؛ و برای نشان دادن صمیمیت میان خود و دادخواهان، مزاح و شوخی می‌کرد تا خواسته‌ی خود را راحت و بی‌واهمه بیان کنند، متین و خوش‌بیان بود، کم صحبت می‌کرد و بیشتر شنونده بود.<ref>[https://www.sarpoosh.com/biography/scientists-biography/abu-ali-sina-35.html زندگینامه ابن سینا - سایت سرپوش]</ref> | ابوعلی سینا علاوه بر شوکت علمی و هوش و حافظه‌ی شگفت‌انگیزش، انسانی پارسا با کمالات اخلاقی بود. در باره‌ی اخلاقیات ابوعلی سینا گفته‌اند که با زیردستان بسیار مهربان و با محبت بود، بچه‌ها را دوست می‌داشت، سخاوتمند بود؛ و به فقیران بذل و بخشش می‌کرد، در برابر بیماران بسیار متواضع و با لب‌خند ظاهر می‌شد، در منصب وزارت و یا در هر پست و مقام مهمی که داشت، مراجعه‌کنندگان را با خوشرویی می پذیرفت؛ و برای نشان دادن صمیمیت میان خود و دادخواهان، مزاح و شوخی می‌کرد تا خواسته‌ی خود را راحت و بی‌واهمه بیان کنند، متین و خوش‌بیان بود، کم صحبت می‌کرد و بیشتر شنونده بود.<ref name=":3">[https://www.sarpoosh.com/biography/scientists-biography/abu-ali-sina-35.html زندگینامه ابن سینا - سایت سرپوش]</ref> | ||
=== '''ازدواج''' === | === '''ازدواج''' === | ||
در هیچ منابعی به همسر داشتن ابو علی سینا تصریح نشده است، اما برخی‌ها نوشته‌اند که ابوعلی با یاسمین، که کنیز فراری خلیفه بغداد بود، ازدواج کرده است؛ اما مدتی نگذشته بود که خلیفه بغدادی یاسمین را پیدا می‌کند؛ و نزد خود به بغداد می‌برد.<ref>[https://blog.netnazar.com/2022/01/09/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7/ زندگینامه ابوعلی سینا - سایت نت‌نظر]</ref> | در هیچ منابعی به همسر داشتن ابو علی سینا تصریح نشده است، اما برخی‌ها نوشته‌اند که ابوعلی با یاسمین، که کنیز فراری خلیفه بغداد بود، ازدواج کرده است؛ اما مدتی نگذشته بود که خلیفه بغدادی یاسمین را پیدا می‌کند؛ و نزد خود به بغداد می‌برد.<ref>[https://blog.netnazar.com/2022/01/09/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7/ زندگینامه ابوعلی سینا - سایت نت‌نظر]</ref> | ||
[[پرونده:تندیس در سازمان ملل....JPG|جایگزین=مجسمه ابوعلی سینا در چهارطاقی، اهدایی ایران به سازمان ملل|بندانگشتی|250x250پیکسل|مجسمه ابوعلی سینا در چهارطاقی، اهدایی ایران به سازمان ملل]] | |||
== شهرت جهانی ابوعلی سینا == | == شهرت جهانی ابوعلی سینا == | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۶: | ||
یکی از دانشمندان مورخ به نام جورج سارتن، در باره‌ی کتاب قانون ابوعلی سینا نوشته است:<blockquote>«قانون، دایرةالمعارف عظیم پزشکی است. این کتاب شامل تعدادی از روشنگرترین مباحث پزشکی است که این علم را منحصر به فرد می کند. مباحثی هم‌چون التهابات بدن، منبع بیماری سل، جداسازی بیماری‌ها بر اساس عوامل آبی و خاکی، توضیح دقیق مشکلات پوستی، بیماری‌های جنسی و راه‌های پیشگیری از آن‌ها و هم‌چنین بیماری‌های عصبی، به‌خوبی در این کتاب بررسی شده‌اند...»<ref>[https://www.zoomit.ir/biography/285478-avicenna-biography/ زندگینامه ابوعلی سینا، پدر علم پزشکی و فلسفه مدرن - سایت زومیت]</ref> </blockquote> | یکی از دانشمندان مورخ به نام جورج سارتن، در باره‌ی کتاب قانون ابوعلی سینا نوشته است:<blockquote>«قانون، دایرةالمعارف عظیم پزشکی است. این کتاب شامل تعدادی از روشنگرترین مباحث پزشکی است که این علم را منحصر به فرد می کند. مباحثی هم‌چون التهابات بدن، منبع بیماری سل، جداسازی بیماری‌ها بر اساس عوامل آبی و خاکی، توضیح دقیق مشکلات پوستی، بیماری‌های جنسی و راه‌های پیشگیری از آن‌ها و هم‌چنین بیماری‌های عصبی، به‌خوبی در این کتاب بررسی شده‌اند...»<ref>[https://www.zoomit.ir/biography/285478-avicenna-biography/ زندگینامه ابوعلی سینا، پدر علم پزشکی و فلسفه مدرن - سایت زومیت]</ref> </blockquote> | ||
[[پرونده:نقش تصویر ابوعلی بر گدان نقره،موزه همدان.JPG|جایگزین=نقش تصویر ابوعلی بر گدان نقره،موزه همدان|بندانگشتی|300x300پیکسل|نقش تصویر ابوعلی بر گدان نقره،موزه همدان]] | |||
=== '''القاب ابوعلی سینا''' === | === '''القاب ابوعلی سینا''' === | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
الشفاء (۱۸ جلد) | الشفاء (۱۸ جلد) | ||
[[پرونده:الاشارات ابن سینا....JPG|جایگزین=کتاب اشارات و تنبیهات، ابوعلی سینا|بندانگشتی|240x240پیکسل|کتاب اشارات و تنبیهات، ابوعلی سینا]] | |||
القانون فى الطب (۱۸ جلد) | القانون فى الطب (۱۸ جلد) | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
الهدایه | الهدایه | ||
الاشارات | الاشارات والتنبیهات | ||
المختصرالاوسط | المختصرالاوسط | ||
| خط ۱۲۶: | خط ۱۲۶: | ||
=== '''رسالات ابوعلی سینا''' === | === '''رسالات ابوعلی سینا''' === | ||
[[پرونده:کتاب نهایه ابوعلی....JPG|جایگزین=کتاب النهایه، ابوعلی سینا|بندانگشتی|240x240پیکسل|کتاب النهایه، ابوعلی سینا]] | |||
رساله القضاء و القدر | رساله القضاء و القدر | ||
| خط ۱۶۵: | خط ۱۶۶: | ||
رسائل اخوانیه و سلطانیه و مسائل جرت بینه و بین بعض العلماء <ref name=":2">[https://www.beytoote.com/scientific/scientist/biography-avicenna.html زندگینامه ابوعلی سینا - سایت بیتوته]</ref> | رسائل اخوانیه و سلطانیه و مسائل جرت بینه و بین بعض العلماء <ref name=":2">[https://www.beytoote.com/scientific/scientist/biography-avicenna.html زندگینامه ابوعلی سینا - سایت بیتوته]</ref> | ||
[[پرونده:قانون ابوعلی....jpg|جایگزین=کتاب قانون ابوعلی سینا|بندانگشتی|220x220پیکسل|کتاب قانون ابوعلی سینا]] | |||
=== '''کتاب قانون''' === | === '''کتاب قانون''' === | ||
قانون مشهورترین اثر ابن سینا است. این کتاب در باره‌ی علم پزشکی، ساختار و تاریخچه، کیهان شناسی، علم مزاج، خلق‌وخو، داروها، آسیب شناسی، بیماری‌های ویژه و ترکیب‌های دارویی و انبوهی مفاهیم اساسی دیگر در علم پزشکی است. کتاب قانون مجموعه‌ای از پنج کتاب است که هر کتاب به بخشی ویژه‌ای از علم پزشکی می‌پردازند. کتاب قانون در سال ۴۰۴-ه.ش به زبان عربی چاپ و منتشر شد. مطالب کتاب قانون، اساس بسیاری از مفاهیم امروزی علم پزشکی | قانون مشهورترین اثر ابن سینا است. این کتاب در باره‌ی علم پزشکی، ساختار و تاریخچه، کیهان شناسی، علم مزاج، خلق‌وخو، داروها، آسیب شناسی، بیماری‌های ویژه و ترکیب‌های دارویی و انبوهی مفاهیم اساسی دیگر در علم پزشکی است. کتاب قانون مجموعه‌ای از پنج کتاب است که هر کتاب به بخشی ویژه‌ای از علم پزشکی می‌پردازند. کتاب قانون در سال ۴۰۴-ه.ش به زبان عربی چاپ و منتشر شد. مطالب کتاب قانون، اساس بسیاری از مفاهیم امروزی علم پزشکی | ||
کتاب قانون شیخ الرئیس ابوعلی سینا در سال ۴۰۴ هجری شمسی (۱۰۲۵ میلادی) به زبان عربی چاپ شد. مطالب این کتاب، پایه‌های بسیاری از مفاهیم امروزی علم پزشکی است. بیشتر مطالب علمی این کتاب تأثیرپذیرفته از نظریات و تعلیمات جالینوس بوده است. ابوعلی سینا، آموزه‌های جالینوس با فلسفه‌های ارسطو در علم طبیعی را آمیخته و اصول پزشکی را از آن‌ها بیرون کشیده و استخراج کرده است.<ref name=":2" /> | کتاب قانون شیخ الرئیس ابوعلی سینا در سال ۴۰۴ هجری شمسی (۱۰۲۵ میلادی) به زبان عربی چاپ شد. مطالب این کتاب، پایه‌های بسیاری از مفاهیم امروزی علم پزشکی است. بیشتر مطالب علمی این کتاب تأثیرپذیرفته از نظریات و تعلیمات جالینوس بوده است. ابوعلی سینا، آموزه‌های جالینوس با فلسفه‌های ارسطو در علم طبیعی را آمیخته و اصول پزشکی را از آن‌ها بیرون کشیده و استخراج کرده است.<ref name=":2" /> | ||
[[پرونده:کتاب شفای ابن سینا.....JPG|جایگزین=کتاب شفا، ابوعلی سینا|بندانگشتی|240x240پیکسل|کتاب شفا، ابوعلی سینا]] | |||
=== '''کتاب شفا''' === | === '''کتاب شفا''' === | ||
| خط ۱۸۲: | خط ۱۸۵: | ||
کنوزالمعزمین، ظفرنامه، حکمه الموت، رساله نفس، رساله معراجیه، المبدا المعاد، اثبات النبوه، علل تسلسل موجودات، رساله جودیه، معیارالعقول، رساله عشق، حل شکلات معینه، رساله اکسیر، رساله در منطق، رساله در اقسام نفوس، فی تشریح الاعضا، رساله در معرفت سموم و علم پیشین و برین<ref>[https://parvaresheafkar.com/biography/biography-avicenna-astronomy/ زندگینامه ابوعلی سینا، پزش و ستاره‌شناس - سایت پرورش افکار]</ref> | کنوزالمعزمین، ظفرنامه، حکمه الموت، رساله نفس، رساله معراجیه، المبدا المعاد، اثبات النبوه، علل تسلسل موجودات، رساله جودیه، معیارالعقول، رساله عشق، حل شکلات معینه، رساله اکسیر، رساله در منطق، رساله در اقسام نفوس، فی تشریح الاعضا، رساله در معرفت سموم و علم پیشین و برین<ref>[https://parvaresheafkar.com/biography/biography-avicenna-astronomy/ زندگینامه ابوعلی سینا، پزش و ستاره‌شناس - سایت پرورش افکار]</ref> | ||
[[پرونده:تندیس ابوعلی در همدان.JPG|جایگزین=تندیس ابوعلی سینا در همدان|بندانگشتی|270x270پیکسل|تندیس ابوعلی سینا در همدان]] | |||
== درگذشت ابوعلی سینا == | == درگذشت ابوعلی سینا == | ||
ابوعلی سینا از همدان به شهر اصفهان که مشتاق دیدن آن بود، سفر کرد. وی مورد توجه و علاقه‌ی علاءالدوله قرار گرفت. ابوعلی سینا ۱۵ سال با آسودگی در این شهر زندگی کرد؛ اما این آسودگی همیشگی نبود؛ و اصفهان توسط مسعود غزنوی مورد حمله قرار گرفت. در این حمله برخی از آثار مهم ابوعلی سینا از بین رفت که این اتفاق ضربه بزرگی برای او بود. از آن رو که بیماری قولنج نیز ابوعلی سینا را اذیت می‌کرد، وی تصمیم گرفت به همدان بازگردد؛ و باقی عمر خود را در این شهر بگذراند. این دانشمند شهیر در اواخر عمر خود، همه‌ی مال و اموالش را بخشید؛ و خدمت‌کاران خود را نیز آزاد کرد. ابوعلی سینا سرانجام در ۳۱ خردادماه ۴۱۶-ه.ش، که مصادف با ماه رمضان بود، در سن ۵۷ سالگی درگذشت و در شهر همدان به‌خاک سپرده شد. اطلاعات دقیق از علت مرگ او در دست نیست، اما در برخی منابع علت مرگش را همان بیماری قلنج ذکر کرده‌اند.<ref name=":0" /> <ref name=":1" /> | ابوعلی سینا از همدان به شهر اصفهان که مشتاق دیدن آن بود، سفر کرد. وی مورد توجه و علاقه‌ی علاءالدوله قرار گرفت. ابوعلی سینا ۱۵ سال با آسودگی در این شهر زندگی کرد؛ اما این آسودگی همیشگی نبود؛ و اصفهان توسط مسعود غزنوی مورد حمله قرار گرفت. در این حمله برخی از آثار مهم ابوعلی سینا از بین رفت که این اتفاق ضربه بزرگی برای او بود. از آن رو که بیماری قولنج نیز ابوعلی سینا را اذیت می‌کرد، وی تصمیم گرفت به همدان بازگردد؛ و باقی عمر خود را در این شهر بگذراند. این دانشمند شهیر در اواخر عمر خود، همه‌ی مال و اموالش را بخشید؛ و خدمت‌کاران خود را نیز آزاد کرد. ابوعلی سینا سرانجام در ۳۱ خردادماه ۴۱۶-ه.ش، که مصادف با ماه رمضان بود، در سن ۵۷ سالگی درگذشت و در شهر همدان به‌خاک سپرده شد. اطلاعات دقیق از علت مرگ او در دست نیست، اما در برخی منابع علت مرگش را همان بیماری قلنج ذکر کرده‌اند.<ref name=":0" /> <ref name=":1" /> | ||
[[پرونده:آرامگاه ابوعلی....JPG|جایگزین=مقبره ابوعلی سینا در همدان|بندانگشتی|265x265پیکسل|مقبره ابوعلی سینا در همدان]] | |||
=== '''آرامگاه ابوعلی سینا''' === | === '''آرامگاه ابوعلی سینا''' === | ||
آرامگاه ابوعلی سینا که در سطح جهان شهرت دارد، در شهر همدان واقع شده است؛ که یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری همدان و ایران به‌شمار می‌رود. شایان ذکر است که نخستین آرامگاه ابوعلی سینا در دوران قاجاریه و به‌دستور دختری به اسم نگار که نوه‌ی فتحعلی شاه قاجار بود، ساخته شد. مقدمات ساخت بنای مقبره‌ی ابوعلی سینا که اکنون به این شکل است، در سال ۱۳۲۲، فراهم شد که توسط مهندس هوشنگ سیحون انجام گرفت. قابل توجه این‌که جنس ستون‌های آرامگاه ابوعلی سینا از سنگ گرانیتی است که شکوه آن را بسیار دیدنی و بی‌همتا کرده است. مزار شاعر مشهور عارف قزوینی نیز نزدیکی آرمگاه ابوعلی سینا قرار گرفته است.<ref name=":1" /> | آرامگاه ابوعلی سینا که در سطح جهان شهرت دارد، در شهر همدان واقع شده است؛ که یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری همدان و ایران به‌شمار می‌رود. شایان ذکر است که نخستین آرامگاه ابوعلی سینا در دوران قاجاریه و به‌دستور دختری به اسم نگار که نوه‌ی فتحعلی شاه قاجار بود، ساخته شد. مقدمات ساخت بنای مقبره‌ی ابوعلی سینا که اکنون به این شکل است، در سال ۱۳۲۲، فراهم شد که توسط مهندس هوشنگ سیحون انجام گرفت. قابل توجه این‌که جنس ستون‌های آرامگاه ابوعلی سینا از سنگ گرانیتی است که شکوه آن را بسیار دیدنی و بی‌همتا کرده است. مزار شاعر مشهور عارف قزوینی نیز نزدیکی آرمگاه ابوعلی سینا قرار گرفته است.<ref name=":1" /> | ||
[[پرونده:کتابخانه ابوعلی....JPG|جایگزین=کتابخانه ابوعلی سینا|بندانگشتی|264x264پیکسل|کتابخانه ابوعلی سینا]] | |||
==== '''کتابخانه''' ==== | ==== '''کتابخانه''' ==== | ||
یکی از بخش‌های مهم مجموعه آرامگاه ابوعلی سینا کتابخانه آن است. این کتابخانه دارای بیش از ۸۰۰۰، کتاب خطی و چاپی نفیس ایرانی و خارجی است؛ و غرفه‌هایی از این کتابخانه نیز به آثار ابوعلی سینا و نویسندگان و شعرای همدانی اختصاص داده شده است.<ref name=":1" /> | یکی از بخش‌های مهم مجموعه آرامگاه ابوعلی سینا کتابخانه آن است. این کتابخانه دارای بیش از ۸۰۰۰، کتاب خطی و چاپی نفیس ایرانی و خارجی است؛ و غرفه‌هایی از این کتابخانه نیز به آثار ابوعلی سینا و نویسندگان و شعرای همدانی اختصاص داده شده است. موزه‌ای هم در مجموعه‌ی این آرامگاه قرار دارد<ref name=":1" /> | ||
==== '''روز پزشک''' ==== | ==== '''روز پزشک''' ==== | ||