اعدام در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۰۹۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ سپتامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
<dt>'''راهنمای رنگ‌ها:'''</dt>
<dt>'''راهنمای رنگ‌ها:'''</dt>
<dd>
<dd>
<span style="color:#29140D;">* '''قهوه‌ای سوخته'''</font>: کشوری که هزاران نفر را اعدام می‌کند{{-}}
<span style="color:#29140D;">* '''قهوه‌ای سوخته''': کشوری که هزاران نفر را اعدام می‌کند{{-}}
<span style="color:#5B2E1E ;">* '''قهوه‌ای'''</font>: کشوری که سالانه صدها نفر را اعدام می‌کند{{-}}
<span style="color:#5B2E1E ;">* '''قهوه‌ای''': کشوری که سالانه صدها نفر را اعدام می‌کند{{-}}
<span style="color:#5A1D2C;">* '''جگری'''</font>: کشوری که سالانه بین ۲۵ تا ۹۹ نفر را اعدام می‌کند{{-}}
<span style="color:#5A1D2C;">* '''جگری''': کشوری که سالانه بین ۲۵ تا ۹۹ نفر را اعدام می‌کند{{-}}
<span style="color:#D72918;">* '''قرمز'''</font>: کشوری که سالانه بین ۱۰ تا ۲۴ نفر را اعدام می‌کند
<span style="color:#D72918;">* '''قرمز''': کشوری که سالانه بین ۱۰ تا ۲۴ نفر را اعدام می‌کند{{-}}
<span style="color:#CC5500;">* '''نارنجی'''</font>: کشوری که سالانه بین ۵ تا ۹ نفر را اعدام می‌کند{{-}}
<span style="color:#CC5500;">* '''نارنجی''': کشوری که سالانه بین ۵ تا ۹ نفر را اعدام می‌کند{{-}}
<span style="color:#FDEE00;">* '''زرد'''</font>: کشورهایی که اعدام ندارند
<span style="color:#FDEE00;">* '''زرد''': کشورهایی که اعدام ندارند{{-}}
<dd>
<dd>
</dl>]]
</dl>]]




'''اعدام در ایران''' نوعی مجازات است که به وسیله آن جان مجرم گرفته می‌شود، به همین دلیل به آن اشد مجازات هم می‌گویند. در ایران که حکومت مذهبی بر مبنای [[ولایت فقیه]] حاکم است، این کیفر برای [[محاربه]] (درجه‌ای از مخالفت سیاسی با حکومت)، قتل، تجاوز، آزار جنسی کودکان، لواط، قاچاق مواد مخدر، سرقت مسلحانه، آدم‌ربایی و در نظر گرفته شده‌است.<ref>[http://www.ghavanin.ir/detail.asp?id=1232 «قانون مجازات اسلامی»]. دادگستری استان تهران. بازبینی‌شده در ۰۶ اردیبهشت ۹۴.</ref>
'''اعدام''' نوعی مجازات است که به وسیله آن جان مجرم گرفته می‌شود، به همین دلیل به آن اشد مجازات هم می‌گویند. در ایران که حکومت مذهبی بر مبنای [[ولایت فقیه]] حاکم است، این کیفر برای [[محاربه]] (درجه‌ای از مخالفت سیاسی با حکومت)، قتل، تجاوز، آزار جنسی کودکان، لواط، قاچاق مواد مخدر، سرقت مسلحانه، آدم‌ربایی و در نظر گرفته شده‌است.<ref>[http://www.ghavanin.ir/detail.asp?id=1232 «قانون مجازات اسلامی»]. دادگستری استان تهران. بازبینی‌شده در ۰۶ اردیبهشت ۹۴.</ref>


بنا به گفته [[عفو بین‌الملل]]، تا ۳۱ دسامبر ۲۰۱۶ مجازات اعدام در ۵۷ کشور جهان به اجرا در می‌آمد و در ۱۴۱کشور یا قانوناً لغو شده و یا عملاً به اجرا گذاشته نمی‌شد.
بنا به گفته [[عفو بین‌الملل]]، تا ۳۱ دسامبر ۲۰۱۶ مجازات اعدام در ۵۷ کشور جهان به اجرا در می‌آمد و در ۱۴۱کشور یا قانوناً لغو شده و یا عملاً به اجرا گذاشته نمی‌شد.
خط ۲۱: خط ۲۱:
این سازمان گزارش می‌دهد که تقریبا ۷۹٪ از اعدام‌های ثبت شده در سال ۲۰۱۷ معادل ۴۰۶ اعدام، توسط مقامات به طور رسمی اعلان نشده اند.
این سازمان گزارش می‌دهد که تقریبا ۷۹٪ از اعدام‌های ثبت شده در سال ۲۰۱۷ معادل ۴۰۶ اعدام، توسط مقامات به طور رسمی اعلان نشده اند.


رژیم ایران هم‌چنین دارای بالاترین اعدام‌های سیاسی در جهان است. جمهوری اسلامی در تمامی سال‌های حاکمیت خود دست به اعدام مخالفان زده است که در این میان می‌توان به قتل‌عام چندهزار زندانی سیاسی در دهه‌ی شصت و همچنین اعدام ۳۰ هزار زندانی سیاسی در جریان قتل‌عام ۶۷ اشاره کرد.
رژیم ایران هم‌چنین دارای بالاترین اعدام‌های سیاسی در جهان است. جمهوری اسلامی در تمامی سال‌های حاکمیت خود دست به اعدام مخالفان زده است که در این میان می‌توان به قتل‌عام چندهزار زندانی سیاسی در دهه‌ی شصت و همچنین اعدام ۳۰ هزار زندانی سیاسی در جریان قتل‌عام ۶۷ اشاره کرد. به دلیل شدت سرکوب در ایران، اعدام یکی از  عوامل ماندگاری جمهوری اسلامی است. به این معنی که به دلیل فشار‌های طاقت‌فرسای اقتصادی و سیاسی، تنها عقوبت مرگ می‌تواند جامعه را از شورش باز دارد. به همین دلیل نیز رژیم ایران با وجود فشارهای بین المللی همواره بر اعدام‌های علنی درخیابان اصرار دارد.  


== پیشینه اعدام ==
== پیشینه اعدام ==
خط ۵۴: خط ۵۴:
== اعدام کودکان ==
== اعدام کودکان ==
کنوانسيون بين المللی حقوق کودک که در سال ۱۹۲۴ ميلادی در ژنو به تصويب رسيد، در سال ۱۹۵۹ از سوی مجمع عمومی سازمان بين الملل برای رعايت حقوق کودکان در سراسر جهان به رسميت شناخته شد. از آن تاريخ به بعد کشورهای زيادی از جمله ايران با امضای اين تعهد نامه، خود را ملزم به رعايت مفاد آن کردند.<ref name=":2">[https://www.radiofarda.com/a/f3_teengers_execution/455251.html سازمان‌های مدافع حقوق بشر: اعدام کودکان را متوقف کنید]، سایت رادیو فردا</ref>
کنوانسيون بين المللی حقوق کودک که در سال ۱۹۲۴ ميلادی در ژنو به تصويب رسيد، در سال ۱۹۵۹ از سوی مجمع عمومی سازمان بين الملل برای رعايت حقوق کودکان در سراسر جهان به رسميت شناخته شد. از آن تاريخ به بعد کشورهای زيادی از جمله ايران با امضای اين تعهد نامه، خود را ملزم به رعايت مفاد آن کردند.<ref name=":2">[https://www.radiofarda.com/a/f3_teengers_execution/455251.html سازمان‌های مدافع حقوق بشر: اعدام کودکان را متوقف کنید]، سایت رادیو فردا</ref>
 
[[پرونده:Death-penalty-2016-amnesty-international-report.jpg|جایگزین=گزارش ۲۰۱۶ سازمان عفوبین المللی در مورد میزان اعدام در جهان|بندانگشتی|گزارش ۲۰۱۶ سازمان عفوبین المللی در مورد میزان اعدام در جهان]]
در اوایل قرن بیستم میلادی، بنیان‌گذاران نظام حقوقی مدرن ایران، سن رشد دختران و پسران را به ۱۸ سال افزایش داده و مجازات‌های سخت را برای کودکان ممنوع ساخته بودند. اما پس از انقلاب سال ۱۳۵۷، سران جمهوری اسلامی نظام حقوقی و قضایی ایران را به طور کامل تغییر داده و علی‌رغم اعتراضات شدید و گسترده حقوقدانان، سن رشد و مسئولیت کیفری را در قوانین مربوطه کاهش دادند. این تغییر، همراه با نقض سیستماتیک تشریفات و الزامات دادرسی، پیامدهای وخیم و مرگباری برای هزاران متهم زیر ۱۸ سال داشته است.
در اوایل قرن بیستم میلادی، بنیان‌گذاران نظام حقوقی مدرن ایران، سن رشد دختران و پسران را به ۱۸ سال افزایش داده و مجازات‌های سخت را برای کودکان ممنوع ساخته بودند. اما پس از انقلاب سال ۱۳۵۷، سران جمهوری اسلامی نظام حقوقی و قضایی ایران را به طور کامل تغییر داده و علی‌رغم اعتراضات شدید و گسترده حقوقدانان، سن رشد و مسئولیت کیفری را در قوانین مربوطه کاهش دادند. این تغییر، همراه با نقض سیستماتیک تشریفات و الزامات دادرسی، پیامدهای وخیم و مرگباری برای هزاران متهم زیر ۱۸ سال داشته است.


خط ۷۴: خط ۷۴:


== اعدام‌های سیاسی ==
== اعدام‌های سیاسی ==
[[پرونده:تابستان ۶۷.jpg|جایگزین=قتل عام سال ۱۳۶۷|بندانگشتی|قتل عام سال ۱۳۶۷]]


=== اعدام‌های تابستان ۶۷ ===
=== اعدام‌های تابستان ۶۷ ===
خط ۱۸۹: خط ۱۹۰:


== اعدام در ملاء عام ==
== اعدام در ملاء عام ==
[[پرونده:مجید کاووسی فر.jpg|جایگزین=اعدام مجید کاووسی فر|بندانگشتی|اعدام مجید کاووسی فر]]
استناد به آیات قرآن، روایت‌های دینی و در نهایت احکام فقهی دین اسلام مبنی بر ارجحیت اجرای «حدود الهی» در ملاء عام و پیش چشمان مردم یکی از اصلی‌ترین استدلالاتی است که بر اساس آن موافقان اجرای اعدام در ملاء عام، از جمله دستگاه قضایی ایران به آن استناد می‌کنند. فرض این است که از منظر سیاسی نیز اجرای عمومی مجازات‌ها به صورت کلی در یک نظام سنتی جزایی و به ویژه مجازات‌هایی که فلسفه وجودی آن‌ها بر تنبیه مجرم یا تنبه دیگران استوار است (مانند شلاق یا دیگر حدود)، سبب افزایش کنترل‌پذیری و فرمانبرداری مردم از احکام و قوانین و در نتیجه پیروی از نظام حاکم سیاسی خواهد شد.
استناد به آیات قرآن، روایت‌های دینی و در نهایت احکام فقهی دین اسلام مبنی بر ارجحیت اجرای «حدود الهی» در ملاء عام و پیش چشمان مردم یکی از اصلی‌ترین استدلالاتی است که بر اساس آن موافقان اجرای اعدام در ملاء عام، از جمله دستگاه قضایی ایران به آن استناد می‌کنند. فرض این است که از منظر سیاسی نیز اجرای عمومی مجازات‌ها به صورت کلی در یک نظام سنتی جزایی و به ویژه مجازات‌هایی که فلسفه وجودی آن‌ها بر تنبیه مجرم یا تنبه دیگران استوار است (مانند شلاق یا دیگر حدود)، سبب افزایش کنترل‌پذیری و فرمانبرداری مردم از احکام و قوانین و در نتیجه پیروی از نظام حاکم سیاسی خواهد شد.


خط ۲۶۱: خط ۲۶۳:


تجربیات دو دهه گذشته نشان داده است که جامعه بین‌المللی و جامعه مدنی ایران، نیروهای اصلی در پیشبرد اصلاحات در راستای محدود کردن استفاده از مجازات اعدام در ایران هستند. همین فشارهای بین‌المللی و داخلی، تغییرات سیاسی در قانون یا عمل بوده‌ایم که مقامات به طور ناخواسته آن را درپی در فشار خارجی انجام داده‌اند. توقف مجازات سنگسار و اصلاحات اخیر در قانون مبارزه با مواد مخدر دو نمونه از این فرایند هستند.<ref>[http://www.worldcoalition.org/fa/Iran-Report-2018.html شیوه‌های محدود کردن مجازات اعدام در ایران]</ref>
تجربیات دو دهه گذشته نشان داده است که جامعه بین‌المللی و جامعه مدنی ایران، نیروهای اصلی در پیشبرد اصلاحات در راستای محدود کردن استفاده از مجازات اعدام در ایران هستند. همین فشارهای بین‌المللی و داخلی، تغییرات سیاسی در قانون یا عمل بوده‌ایم که مقامات به طور ناخواسته آن را درپی در فشار خارجی انجام داده‌اند. توقف مجازات سنگسار و اصلاحات اخیر در قانون مبارزه با مواد مخدر دو نمونه از این فرایند هستند.<ref>[http://www.worldcoalition.org/fa/Iran-Report-2018.html شیوه‌های محدود کردن مجازات اعدام در ایران]</ref>
=== بیانیه سازمان حقوق بشر ایران ===
سازمان حقوق بشر ایران روز ۲۴ شهریور ۱۴۰۱ بیانیه‌ای با عنوان «ائتلاف جهانی علیه مجازات مرگ» منتشر کرد، ، در این بیانیه ۱۶۰ نهاد از سراسر جهان همبستگی خود را با خانواده‌ها و بستگان محکومان به اعدام در ایران اعلام کردند. این ائتلاف از سازمان ملل متحد خواست تا گام‌های قطعی برای جلوگیری از اعدام‌های بیشتر بردارد.
طبق آمار سازمان حقوق بشر ایران بیش از ۴۱۳ تن از آغاز سال میلادی ۲۰۲۲ تا کنون در ایران اعدام شده‌اند. این بالاترین میزان اعدام از سال ۲۰۱۷ تا کنون است. تنها در دو هفته‌ نخست ماه سپتامبر، دست‌کم ۴۴ تن اعدام شدند.


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۸٬۶۹۲

ویرایش