۱٬۰۵۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
| notes = | | notes = | ||
| sidebox = | | sidebox = | ||
}}'''انقلاب فرهنگی''' | }}'''انقلاب فرهنگی''' اقدامی بود که به فرمان خمینی در سال‌های ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۲ خورشیدی با هدف پاک‌سازی استادان و دانشجویان انجام شد. انقلاب فرهنگی هدفش را اسلامی‌سازی دانشگاه‌ها و از بین بردن فاصله بین دو نظام آموزش عالی مجزای حوزوی و دانشگاهی اعلام کرد اما در عمل هدف اصلی آن حذف مخالفان و روشنفکران و هواداران جریان‌های سیاسی بود که اغلب در دانشگاه‌ها فعالیت می‌کردند. <ref name=":1">[https://event.mojahedin.org/i/events/4844 کودتای موسوم به انقلاب فرهنگی]، سایت سازمان مجاهدین خلق</ref> طی این وقایع به مدت سه سال دانشگاه تعطیل شده و صدها استاد دانشگاه و دانشجو اخراج و یا دستگیر شدند. | ||
دانشگاه که در [[انقلاب ضد سلطنتی]] نقشی فعال داشت، پس از انقلاب، | دانشگاه که در [[انقلاب ضد سلطنتی]] نقشی فعال داشت، پس از انقلاب، مکانی برای تبادل نظر و فعالیت‌های مسالمت آمیز سیاسی نیز به شمار می‌رفت. | ||
گروههای زیادی از هواداران جریانات سیاسی، انجمن دانشجویان مسلمان، (هوادار سازمان مجاهدین خلق)، دانشجویان پیشگام (هوادار سازمان چریک‌های فدایی خلق) و دانشجویان هوادار راه‌کارگر، پیکار، هرکدام برای خود دفتری در دانشگاه‌ها داشتند. ضعیف‌ترین گروه، مجموعه‌ای از دانشجویان طرفدار حکومت با نام «انجمن اسلامی دانشجویان» بود. این مجموعه اگر چه پایگاه فکری مستحکم و قابلیت فعالیت گسترده نداشت اما متعلق به حکومت و در جهت پیشبرد خطوط [[روح‌الله خمینی|خمینی]] عمل می کرد.<ref name=":2">[https://www.dw.com/fa-ir/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%B4-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C/a-17267165 انقلاب فرهنگی بزرگترین یورش در سیاسی‌ترین دوره جنبش دانشجویی]، سایت دویچه‌وله فارسی</ref> | |||
هدف دانشجویان و دانشگاهیان جا انداختن آزادی‌های سیاسی و بازگشت جامعه به روال عادی زندگی و برگرداندن کلاسهای درس به مجرای آکادمیک خود بود. اما با حمله به دانشگاه و انقلاب فرهنگی تمامی این اهداف ناموفق ماند.<ref name=":2" /> | هدف دانشجویان و دانشگاهیان جا انداختن آزادی‌های سیاسی و بازگشت جامعه به روال عادی زندگی و برگرداندن کلاسهای درس به مجرای آکادمیک خود بود. اما با حمله به دانشگاه و انقلاب فرهنگی تمامی این اهداف ناموفق ماند.<ref name=":2" /> | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
بنی‌صدر پس از فرمان خمینی مبنی بر برچیدن دفاتر نیروهای اپوزیسون از دانشگاه، در ۳۰ فروردین ۱۳۵۹ فرمان حمله به دانشگاه را صادر کرد و بدین ترتیب پروژه‌ی عنوان انقلاب فرهنگی با حمله به دانشگاه‌ها آغاز شد. | بنی‌صدر پس از فرمان خمینی مبنی بر برچیدن دفاتر نیروهای اپوزیسون از دانشگاه، در ۳۰ فروردین ۱۳۵۹ فرمان حمله به دانشگاه را صادر کرد و بدین ترتیب پروژه‌ی عنوان انقلاب فرهنگی با حمله به دانشگاه‌ها آغاز شد. | ||
باین حمله با کشمکش‌های بسیار و خونریزی و اعمال خشونت همراه شد. سرانجام بعد از یک هفته درگیریها پایان یافت و مراکز آموزش عالی برای مدتی نامعلوم تعطیل شدند. بیش از دو سال طول کشید تا مجددا آموزش عالی در ایران به جریان افتد. بسیاری این تعطیلی را یک فاجعه آموزشی دانسته‌اند. پس از آن هیئت‌هایی از طرف سازمان‌دهندگان انقلاب فرهنگی به تصفیه هزاران استاد دانشگاه و دانشجو پرداخته و آن‌ها از دانشگاه اخراج کردند. بعدها با ایجاد سهمیه‌ی بسیج تلاش بسیاری برای وارد کردن نیروهای حامی خمینی به دانشگاه انجام شد. | |||
==تاریخچه‌ی انقلاب فرهنگی== | ==تاریخچه‌ی انقلاب فرهنگی== | ||
یکی از | یکی از اهداف تعطیلی دانشگاه‌ها و آغاز طرح انقلاب فرهنگی که به دستور خمینی و حمایت سایر دست اندرکاران جمهوری اسلامی اجرا شده بود، یکپارچه‌سازی و تصفیه‌ی دانشگاه از عوامل عموما مخالف در دانشگاه‌ها بود.<ref>[http://www.bartarinha.ir/fa/news/197495/%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C چرا انقلاب فرهنگی؟]، سایت برترین‌ها</ref> | ||
بعد از انقلاب ضد سلطنتی [[سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران|سازمان چریک‌های فدایی خلق]] و [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین خلق]] در دانشگاه | بعد از انقلاب ضد سلطنتی [[سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران|سازمان چریک‌های فدایی خلق]] و [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین خلق]] در دانشگاه به تبلیغ و تشکیل کلاسهای تئوری و برگزاری میتینگ می‌پرداختند. همچنین سازمان مجاهدین خلق ایران که اساسا توسط دانشجویان پایه ریزی شده بود در میان دانشگاهیان و اساتید دانشگاه هواداران بسیاری داشتند. | ||
===کلاسهای تببین مسعود رجوی=== | ===کلاسهای تببین مسعود رجوی=== | ||
درحقیقت پس از انقلاب و ساقط شدن [[محمدرضا پهلوی|محمدرضا شاه]]، برای سران جمهوری اسلامی چنین فضایی قابل تحمل نبود. آن‌ها قصد داشتند دانشگاه را از عناصر سیاسی خالی کرده و آن را با اهداف خود همسو سازند. در آن زمان سرکوب مخالفین در خیابان‌ها آغاز شده بود و محیط دانشگاه نیز از نظر حکومت نباید به محیط امنی برای فعالیت‌های سیاسی تبدیل می‌شد. یکی از موانع جدی که بعدها معلوم شد تهدید شماره یک در ذهن خمینی به شمار می رفت کلاسهای تبیین جهان مسعود رجوی در دانشگاه صنعتی شریف بود.<ref name=":1" />[[پرونده:مسعود رجوی در دانشگاه صنعتی شریف -۱۳۵۸.jpg|جایگزین=مسعود رجوی در دانشگاه صنعتی شریف -۱۳۵۸|بندانگشتی|مسعود رجوی در دانشگاه صنعتی شریف -۱۳۵۸|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D8%B1%D8%AC%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_-%DB%B1%DB%B3%DB%B5%DB%B8.jpg]]در این دوران مسعود رجوی در نیمه سال ۱۳۵۸ کلاس‌هایی را تحت عنوان تبیین جهان در دانشگاه صنعتی شریف آغاز نمود که به آموزش فلسفه و ایدئولوژی مجاهدین می‌پرداخت. در این کلاس‌ها بیش از ۱۰ هزار نفر شرکت می‌کردند. سپس فیلم‌ها و فایل صوتی آن و همچنین متون پیاده شده آن در سراسر کشور توزیع می‌شد. هم اکنون کتابی در ۱۶ جلد به نام تبیین جهان وجود دارد که نتیجه ۱۶ جلسه از کلاسهای مسعود رجوی است. | درحقیقت پس از انقلاب و ساقط شدن [[محمدرضا پهلوی|محمدرضا شاه]]، برای سران جمهوری اسلامی چنین فضایی قابل تحمل نبود. آن‌ها قصد داشتند دانشگاه را از عناصر سیاسی خالی کرده و آن را با اهداف خود همسو سازند. در آن زمان سرکوب مخالفین در خیابان‌ها آغاز شده بود و محیط دانشگاه نیز از نظر حکومت نباید به محیط امنی برای فعالیت‌های سیاسی تبدیل می‌شد. یکی از موانع جدی که بعدها معلوم شد تهدید شماره یک در ذهن خمینی به شمار می رفت کلاسهای تبیین جهان مسعود رجوی در دانشگاه صنعتی شریف بود.<ref name=":1" />[[پرونده:مسعود رجوی در دانشگاه صنعتی شریف -۱۳۵۸.jpg|جایگزین=مسعود رجوی در دانشگاه صنعتی شریف -۱۳۵۸|بندانگشتی|مسعود رجوی در دانشگاه صنعتی شریف -۱۳۵۸|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D8%B1%D8%AC%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_-%DB%B1%DB%B3%DB%B5%DB%B8.jpg]]در این دوران مسعود رجوی در نیمه سال ۱۳۵۸ کلاس‌هایی را تحت عنوان تبیین جهان در دانشگاه صنعتی شریف آغاز نمود که به آموزش فلسفه و ایدئولوژی مجاهدین می‌پرداخت. در این کلاس‌ها بیش از ۱۰ هزار نفر شرکت می‌کردند. سپس فیلم‌ها و فایل صوتی آن و همچنین متون پیاده شده آن در سراسر کشور توزیع می‌شد. هم اکنون کتابی در ۱۶ جلد به نام تبیین جهان وجود دارد که نتیجه ۱۶ جلسه از کلاسهای مسعود رجوی است. | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
در تهران خشونت بارترین درگیریها در دانشگاه تربیت معلم روی داد که اعضای انجمن اسلامی پس از ساعت‌ها درگیری موفق شدند به کمک نمازگزاران نماز جمعه دانشگاه را تحت کنترل خود درآورند.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/o2_revolution/389137.html انقلاب فرهنگی: رویارویی سیاسی یا اسلامی کردن دانشگاه]، سایت رادیو فردا</ref> | در تهران خشونت بارترین درگیریها در دانشگاه تربیت معلم روی داد که اعضای انجمن اسلامی پس از ساعت‌ها درگیری موفق شدند به کمک نمازگزاران نماز جمعه دانشگاه را تحت کنترل خود درآورند.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/o2_revolution/389137.html انقلاب فرهنگی: رویارویی سیاسی یا اسلامی کردن دانشگاه]، سایت رادیو فردا</ref> | ||
===اطلاعیه شورای انقلاب درباره انقلاب فرهنگی=== | ===اطلاعیه شورای انقلاب درباره انقلاب فرهنگی=== | ||
۲۹فروردین ـ «شورای انقلاب» در اطلاعیه‌یی که [[سید علی خامنه ای|علی خامنه‌ای]] آن را در نماز جمعه روز ۲۹ فروردین قرائت کرد اخطار داد: | ۲۹فروردین ـ «شورای انقلاب» در اطلاعیه‌یی که [[سید علی خامنه ای|علی خامنه‌ای]] آن را در نماز جمعه روز ۲۹ فروردین قرائت کرد اخطار داد:<blockquote>«... اگر در ظرف ۳روز از صبح شنبه (۳۰فروردین) تا پایان روز دوشنبه (اول اردیبهشت) این ستادهای عملیاتی گروههای گوناگون برچیده نشوند، شورای انقلاب مصمم است که همه با هم یعنی رئیس‌جمهوری (بنی صدر) و اعضای شورا مردم را فراخوانند و همراه با مردم در دانشگاه‌ها حاضر شوند و این کانون‌های اختلاف را برچینند».<ref>[http://irankhabarnews.blogspot.com/2018/06/blog-post_3.html خمینی کیست؟]، آژانس ایران خبر</ref></blockquote> | ||
===موضع‌گیری بنی صدر در مورد انقلاب فرهنگی=== | ===موضع‌گیری بنی صدر در مورد انقلاب فرهنگی=== | ||
در فروردین ماه سال ۱۳۵۹ دولت بنی صدر به گروههای سیاسی سه روز مهلت داد که دفاتر خود را به بیرون دانشگاه انتقال دهند. او گفت:[[پرونده:بنی‌صدر و خمینی.jpg|جایگزین=بنی‌صدر و خمینی|بندانگشتی|بنی‌صدر و خمینی|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B5%D8%AF%D8%B1_%D9%88_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C.jpg]]<blockquote>«ما نمی‌خواهیم در دانشگاه هیچ گروهی را تصفیه کنیم یا بگوییم نفس نکشد، اما کجای دنیا یک گروهی ۵۹ اتاق در اختیار دارد و هرجور بخواهد رتق و فتق می کند؟ دانشگاه جای بحث آزاد است، اما جای تبدیل شدن به ستاد نیست.»</blockquote>بنی صدر دانشجوها را تهدید کرد که در صورت تعطیل نکردن دفاتر، خودش وارد قضیه شود:<blockquote>«سه روز قرار گذاشتیم که دانشگاه را به حالت اول بازگردانند و آن‌ها بساطشان را از دانشگاه برچینند اگر فکر کنند حرفی است که می‌زنیم بدون اینکه دنباله داشته باشد من خودم از مردم دعوت می کنم با خود و اعضای شورای انقلاب در دانشگاه‌ها حضور داشته باشند و ما آن ستادها را تعطیل می‌کنیم.»<ref name=":3">[https://www.radiozamaneh.com/44061 بازخوانی انقلاب فرهنگی]، رادیو زمانه</ref></blockquote> | در فروردین ماه سال ۱۳۵۹ دولت بنی صدر به گروههای سیاسی سه روز مهلت داد که دفاتر خود را به بیرون دانشگاه انتقال دهند. او گفت:[[پرونده:بنی‌صدر و خمینی.jpg|جایگزین=بنی‌صدر و خمینی|بندانگشتی|بنی‌صدر و خمینی|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B5%D8%AF%D8%B1_%D9%88_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C.jpg]]<blockquote>«ما نمی‌خواهیم در دانشگاه هیچ گروهی را تصفیه کنیم یا بگوییم نفس نکشد، اما کجای دنیا یک گروهی ۵۹ اتاق در اختیار دارد و هرجور بخواهد رتق و فتق می کند؟ دانشگاه جای بحث آزاد است، اما جای تبدیل شدن به ستاد نیست.»</blockquote>بنی صدر دانشجوها را تهدید کرد که در صورت تعطیل نکردن دفاتر، خودش وارد قضیه شود:<blockquote>«سه روز قرار گذاشتیم که دانشگاه را به حالت اول بازگردانند و آن‌ها بساطشان را از دانشگاه برچینند اگر فکر کنند حرفی است که می‌زنیم بدون اینکه دنباله داشته باشد من خودم از مردم دعوت می کنم با خود و اعضای شورای انقلاب در دانشگاه‌ها حضور داشته باشند و ما آن ستادها را تعطیل می‌کنیم.»<ref name=":3">[https://www.radiozamaneh.com/44061 بازخوانی انقلاب فرهنگی]، رادیو زمانه</ref></blockquote> | ||