۷۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(برچسب ویکی‌سازی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
== موقعیت جغرافیایی == | == موقعیت جغرافیایی == | ||
جزیره کیش یکی از زیباترین جزایر خلیج فارس می‌باشد که در ۱۸ کیلومتری کرانه جنوبی ایران و فاصله ۳۰۰ کیلومتری بندرعباس قرارگرفته است. فاصله کيش تا تهران از راه هوائی ۱۰۵۲ کيلومتر و از راه زمينی ۱۶۰۰ کيلومتر است. جزیره کیش دارای ۱۵ کیلومتر طول در محور شرقی – غربی و ۷ کیلومتر عرض در محور شمالی – جنوبی می‌باشد. جزیره کیش تقریباً مسطح است و در جهت ساحل غربی – به ساحل شرقی (فاصله ی مجتمع مرجان – ميدان هور) ، ۴۵/۱۵ کيلومتر طول دارد. بيشترين عرض جزيره در راستای ساحل جنوبی به ساحل شمالی (فاصله بندرگاه گمرک– فانوس دريائی) ۵/۷ کيلومتر است. سطح جزيره فاقد توپوگرافی ويژه مانند پديده کوه و حتی تپه مرتفع است.<ref name=":0" [http://https://www.kishairlines.ir/introduction-kish/view/ سایت هواپیمایی کیش]/> ارتفاع نسبی جزیره از سطح دریا حدود ۳۲ متر و بلندترین نقطه آن که در شرق جزیره واقع است حدود ۴۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. از اين رو جهت کرانه‌ها با شيب نسبتاً ملايمی به دريا منتهی مي‌شود. | جزیره کیش یکی از زیباترین جزایر خلیج فارس می‌باشد که در ۱۸ کیلومتری کرانه جنوبی ایران و فاصله ۳۰۰ کیلومتری بندرعباس قرارگرفته است. فاصله کيش تا تهران از راه هوائی ۱۰۵۲ کيلومتر و از راه زمينی ۱۶۰۰ کيلومتر است. جزیره کیش دارای ۱۵ کیلومتر طول در محور شرقی – غربی و ۷ کیلومتر عرض در محور شمالی – جنوبی می‌باشد. جزیره کیش تقریباً مسطح است و در جهت ساحل غربی – به ساحل شرقی (فاصله ی مجتمع مرجان – ميدان هور) ، ۴۵/۱۵ کيلومتر طول دارد. بيشترين عرض جزيره در راستای ساحل جنوبی به ساحل شمالی (فاصله بندرگاه گمرک– فانوس دريائی) ۵/۷ کيلومتر است. سطح جزيره فاقد توپوگرافی ويژه مانند پديده کوه و حتی تپه مرتفع است.<ref name=":0" [http://https://www.kishairlines.ir/introduction-kish/view/ سایت هواپیمایی کیش]/> ارتفاع نسبی جزیره از سطح دریا حدود ۳۲ متر و بلندترین نقطه آن که در شرق جزیره واقع است حدود ۴۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. از اين رو جهت کرانه‌ها با شيب نسبتاً ملايمی به دريا منتهی مي‌شود. | ||
== پیدایش == | == پیدایش == | ||
حدود ۲۰۰ میلیون سال پیش در ادامه حرکات صفحه‌ای عظیم قاره‌ها و فشار آنها بر هم که با چین‌خوردگی‌ها و پدیده کوه‌زایی همراه بود، شبه جزیره عربستان همراه با صفحه قاره آفریقا به سوی شمال حرکت کرد و در نتیجه (حدود ۶۵ ملیون سال پیش) از آفریقا جدا شد و به آسیا متصل گردید. | حدود ۲۰۰ میلیون سال پیش در ادامه حرکات صفحه‌ای عظیم قاره‌ها و فشار آنها بر هم که با چین‌خوردگی‌ها و پدیده کوه‌زایی همراه بود، شبه جزیره عربستان همراه با صفحه قاره آفریقا به سوی شمال حرکت کرد و در نتیجه (حدود ۶۵ ملیون سال پیش) از آفریقا جدا شد و به آسیا متصل گردید. | ||
فشار ناشی از اثر این تحرک که از جنوب غربی به ایران وارد شد، باعث چین‌خوردگی عظیم این بخش از فلات ایران به صورت ارتفاعات زاگرس گردید و رشته کوه‌های آن عمود بر راستای این فشار یعنی در جهت شمال غربی به جنوب شرقی بوجود آمد. ارتفاع کوه‌های زاگرس حاصل از این حرکات کوه‌زایی، به تدریج در خلیج فارس کم شده و ادامه آن در اعماق آب‌های خلج فارس به صورت چین‌خوردگی‌‌هایی در زیر آب پنهان می‌گردد. جزیره کیش و سایر جزیره‌های تنگه هرمز در خلیج فارس بخشی از تاقدیس‌های این چین‌خوردگی‌ها و از سازه‌های زاگرس هستند. | فشار ناشی از اثر این تحرک که از جنوب غربی به ایران وارد شد، باعث چین‌خوردگی عظیم این بخش از فلات ایران به صورت ارتفاعات زاگرس گردید و رشته کوه‌های آن عمود بر راستای این فشار یعنی در جهت شمال غربی به جنوب شرقی بوجود آمد. ارتفاع کوه‌های زاگرس حاصل از این حرکات کوه‌زایی، به تدریج در خلیج فارس کم شده و ادامه آن در اعماق آب‌های خلج فارس به صورت چین‌خوردگی‌‌هایی در زیر آب پنهان می‌گردد. جزیره کیش و سایر جزیره‌های تنگه هرمز در خلیج فارس بخشی از تاقدیس‌های این چین‌خوردگی‌ها و از سازه‌های زاگرس هستند. | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۲: | ||
آریان مورخ یونانی از جزیره کیش به نام کامتینا یاد کرده و بر این باور بود که در زمان اسکندر مقدونی هنگامی که نیارخوس در خلیج فارس به سیر و سفر پرداخت این جزیره به دو الهه ونوس و مرکور اختصاص داشته است. | آریان مورخ یونانی از جزیره کیش به نام کامتینا یاد کرده و بر این باور بود که در زمان اسکندر مقدونی هنگامی که نیارخوس در خلیج فارس به سیر و سفر پرداخت این جزیره به دو الهه ونوس و مرکور اختصاص داشته است. | ||
در دوره هخامنشی کیش مرکز عمده صید مروارید بین‌النهرین و هندوستان بوده و بازرگانان بزرگ دنیا به این جزیره رفت و آمد داشتند. | در دوره هخامنشی کیش مرکز عمده صید مروارید بین‌النهرین و هندوستان بوده و بازرگانان بزرگ دنیا به این جزیره رفت و آمد داشتند. | ||
در زمان اتابکان فارس، اهمیت کیش به‌حدی بوده است که والی خلیج فارس در این جزیره سکونت داشت و درآمد کیش از عشریه (نوعی عوارض) کشتی‌های تجاری، مبالغ بسیار قابل توجهی بوده است. | در زمان اتابکان فارس، اهمیت کیش به‌حدی بوده است که والی خلیج فارس در این جزیره سکونت داشت و درآمد کیش از عشریه (نوعی عوارض) کشتی‌های تجاری، مبالغ بسیار قابل توجهی بوده است. | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۶: | ||
== ویژگی‌های جغرافیای و اقلیمی == | == ویژگی‌های جغرافیای و اقلیمی == | ||
جزیره کیش یک خشکی کوچک چون کشتی نشسته در آب های گرم و کم عمق خلیج فارس است. خرده اقلیم‌ها (میکرو کلیمای) کیش به شدت در سلطه پدیده‌های ناشی از بستر بزرگ آبی است که دامنه نوسان تغییرات دمای شبانه روزی آن در ایام سال بسیار کم است. فشار بخار آب جزیره در بیشتر ایام سال غالباً در حدی بسیار بالا اسـت (رطوبت نسبی ۵۰ – ۶۰ درصد). اختلاف دمای متوسط روزانه جزیره در طول سال کم‌تر از ۹ – ۱۰ درجه است و سقوط دما، هیچ‌گاه در حد یخبندان یا صفر نیست. بر اساس داده‌های هواشناسی، مقدار متوسط رطوبت در هر کیلوگرم هوای گرم و خشک جزیره در دی ماه ۱۵ گرم و تیرماه حدود ۲۵ گرم است. هوای کیش در ماه‌های مهر تا فروردین، دارای گرمای ملایم و مطبوع است و در این فاصله زمانی، جزیره در شرایط زیست‌محیطی مطلوب قرار دارد. از اردیبهشت تا مهر، هوای کیش گرم و شرجی و میانگین دمای روزانه جزیره در این ماه ها، تقریباً نزدیک به هم است. در اردیبهشت، چون آب دریا هنوز سرد و رطوبت نسبی پائین است، هوای کیش تقریباً خشک و باد آن ملایم، خنک و نسیم‌وار بوده و در مجموع هوای آن بهاری و لطیف و شرایط زیست‌محیطی آن بسیار مطلوب است. تفاوت دما بین گرم‌ترین و سردترین ماه کیش، حدود ۱۶ درجه است. یعنی دی‌ماه دارای کم‌ترین تبخیر با نوسان ۱۲ درصد و خنک‌ترین و خشک‌ترین ماه جزیره و مردادماه با بیشترین میزان تبخیر و با تغییر و نوسان حدود ۲۸ درصد دارای بیشترین تبخیر و گرم‌ترین ماه جزیره است. تبخیر زیاد ایام مردادماه، در وقوع بارش‌های اتفاقی هر از چندگاه جزیره به‌صورت رگبارهای موسمی که متأثر از جریان هوای مرطوب اقیانوس هند در این منطقه است بی‌تأثیر نیست. باران‌های اتفاقی مردادماه که عمدتاً سیل‌آسا است و در مدتی کوتاه فرو می‌ریزند، غالباً خاک را شسته و به‌علت گرمای بالای سطح زمین، نم آنها به سرعت از خاک محو می‌گردد | جزیره کیش یک خشکی کوچک چون کشتی نشسته در آب های گرم و کم عمق خلیج فارس است. خرده اقلیم‌ها (میکرو کلیمای) کیش به شدت در سلطه پدیده‌های ناشی از بستر بزرگ آبی است که دامنه نوسان تغییرات دمای شبانه روزی آن در ایام سال بسیار کم است. فشار بخار آب جزیره در بیشتر ایام سال غالباً در حدی بسیار بالا اسـت (رطوبت نسبی ۵۰ – ۶۰ درصد). اختلاف دمای متوسط روزانه جزیره در طول سال کم‌تر از ۹ – ۱۰ درجه است و سقوط دما، هیچ‌گاه در حد یخبندان یا صفر نیست. بر اساس داده‌های هواشناسی، مقدار متوسط رطوبت در هر کیلوگرم هوای گرم و خشک جزیره در دی ماه ۱۵ گرم و تیرماه حدود ۲۵ گرم است. هوای کیش در ماه‌های مهر تا فروردین، دارای گرمای ملایم و مطبوع است و در این فاصله زمانی، جزیره در شرایط زیست‌محیطی مطلوب قرار دارد. از اردیبهشت تا مهر، هوای کیش گرم و شرجی و میانگین دمای روزانه جزیره در این ماه ها، تقریباً نزدیک به هم است. در اردیبهشت، چون آب دریا هنوز سرد و رطوبت نسبی پائین است، هوای کیش تقریباً خشک و باد آن ملایم، خنک و نسیم‌وار بوده و در مجموع هوای آن بهاری و لطیف و شرایط زیست‌محیطی آن بسیار مطلوب است. تفاوت دما بین گرم‌ترین و سردترین ماه کیش، حدود ۱۶ درجه است. یعنی دی‌ماه دارای کم‌ترین تبخیر با نوسان ۱۲ درصد و خنک‌ترین و خشک‌ترین ماه جزیره و مردادماه با بیشترین میزان تبخیر و با تغییر و نوسان حدود ۲۸ درصد دارای بیشترین تبخیر و گرم‌ترین ماه جزیره است. تبخیر زیاد ایام مردادماه، در وقوع بارش‌های اتفاقی هر از چندگاه جزیره به‌صورت رگبارهای موسمی که متأثر از جریان هوای مرطوب اقیانوس هند در این منطقه است بی‌تأثیر نیست. باران‌های اتفاقی مردادماه که عمدتاً سیل‌آسا است و در مدتی کوتاه فرو می‌ریزند، غالباً خاک را شسته و به‌علت گرمای بالای سطح زمین، نم آنها به سرعت از خاک محو می‌گردد. با آن که کیش روی گنبد نمکی قرار دارد، ولی برخلاف جزایر دیگر (مانند قشم)، هنوز رأس گنبدهای نمکی زیرین آن زیاد بالا نیامده است و بنابراین خوشبختانه وضع زمین‌شناختی جزیره به نحوی است که نفوذ آنها به زیر زمین باعث بالا آمدن شوری نمی‌شود و با تمهیداتی می‌توان نزولات آسمانی را مدت‌ها پس از هر بارندگی در آب‌بندها نگهداری کرد و حداکثر استفاده از آنها را نمود (زمین‌های شور جزیره نسبت به کل مساحت آن بسیار کم است). | ||
== فرهنگ و مردم == | == فرهنگ و مردم == | ||