جنبش دانشجویی: تفاوت میان نسخه‌ها

۵٬۰۲۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲ ژانویهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۷: خط ۵۷:


فردای آن روز نیکسون به ایران آمد و دکترای افتخاری در رشته حقوق را در دانشگاه تهران در حالی دریافت کرد که دانشگاه تهران در به شکل عریانی در اشغال نیروهای نظامی و سرکوب شاه بود.
فردای آن روز نیکسون به ایران آمد و دکترای افتخاری در رشته حقوق را در دانشگاه تهران در حالی دریافت کرد که دانشگاه تهران در به شکل عریانی در اشغال نیروهای نظامی و سرکوب شاه بود.
 
[[پرونده:نیکسون ۱۶‌ آذر.JPG|بندانگشتی|معاون رئیس جمهور آمریکا ریچارد نیکسون در تهران نفر وسط تیمسار نصیری و نفر سمت راست شاپور جی مامور ام آی سیکس که در پوشش خبرنگار در ایران فعالیت می‌کرد و از طراحان کودتای ۲۸ مرداد بود.]]
حوادث و کشتار آذرماه ۱۳۳۲ نشان داد که دولت کودتا، فعالیت‌های دانشجویی را با سرکوب نظام‌مند پاسخ خواهد داد؛ ۱۶ آذر، توسط کنفدراسیون دانشجویان ایرانی خارج از کشور، روز دانشجو نامیده شد. دانشجویان پس از آن، هر سال در این روز اعتصابهای دانشجویی به راه می‌انداختند و در واقع ۱۶ آذرماه به معیار خوبی برای ارزیابی میزان نفرت از حکومت استبدادی و توانایی و نفوذ مخالفان در بین روشنفکران، تبدیل شد. ۱۶ آذر از همان زمان تا به امروز، همچنان از اهمیت تاریخی برجسته‌ای در ایران برخوردار بوده‌است؛ و برگی درخشان از مبارزات جنبش دانشجویی ایران به حساب می‌‌آید.
حوادث و کشتار آذرماه ۱۳۳۲ نشان داد که دولت کودتا، فعالیت‌های دانشجویی را با سرکوب نظام‌مند پاسخ خواهد داد؛ ۱۶ آذر، توسط کنفدراسیون دانشجویان ایرانی خارج از کشور، روز دانشجو نامیده شد. دانشجویان پس از آن، هر سال در این روز اعتصابهای دانشجویی به راه می‌انداختند و در واقع ۱۶ آذرماه به معیار خوبی برای ارزیابی میزان نفرت از حکومت استبدادی و توانایی و نفوذ مخالفان در بین روشنفکران، تبدیل شد. ۱۶ آذر از همان زمان تا به امروز، همچنان از اهمیت تاریخی برجسته‌ای در ایران برخوردار بوده‌است؛ و برگی درخشان از مبارزات جنبش دانشجویی ایران به حساب می‌‌آید.
==نقش دانشجویان در تاریخ معاصر ایران==
==نقش دانشجویان در تاریخ معاصر ایران==
خط ۱۱۰: خط ۱۱۰:
===مبارزات جنبش دانشجویی در زمان حکومت آخوندها===
===مبارزات جنبش دانشجویی در زمان حکومت آخوندها===
با وجود فشارها و سرکوب زیاد در دانشگاه‌های ایران اما جنبش دانشجویی ایران هرگز از پا نیفتاد. بعد از باز شدن دانشگاه‌ها در سال ۱۳۶۲ تا امروز دانشجویان هزاران حرکت اعتراضی علیه حاکمیت انجام دادند، اما مهمتر از حرکات اعتراضی دانشجویان عدم توان رژیم در تسخیر دانشگاه است، فیروز آبادی رئیس سابق ستاد نیروهای نظامی ایران در این خصوص گفت:<blockquote>«آن چیزی که باقی مانده بود در دانشگاه‌ ، کتاب بود و استاد و مربی، تجهیزات و سازمانی که باید انقلاب فرهنگی را تحقق می‌داد که کار بسیار بزرگ‌تر و عمیق‌تر از حرکت اولیه بود لکن میدان‌دار کافی نداشت. آن‌قدرتهاجم و جنگ روانی دشمن و گروهک‌ها علیه حرکت انقلاب فرهنگی دانشجویان سنگین بود که تا ظهر روز اول تقریباً غالب اعضایی که در حرکت اولیه انقلاب فرهنگی شرکت کرده بودند بریده بودند. </blockquote><blockquote>بسیاری از کسانی که در سطح بالاتر در میدان فرهنگی کشور در صحنه بودند و یا مسئولیت داشتند تحت‌تاثیر جو سازیهای سنگین مجاهدین قرار گرفتند و بعضی حرکت دانشجویی را محکوم کردند و غالباً سکوت اختیار کردند و برای همین بود که انقلاب فرهنگی ابتر ماند و ماند و ماند و مانده است».<ref>حسن فیروز آبادی رئیس سابق ستاد نیروهای مسلح ایران -[http://www.asriran.com/fa/news/86305/فیروزآبادی-اعضای-كميته%E2%80%8Cهای-شورا-به-انقلاب-فرهنگی-اعتقاد-نداشتند وبسایت عصر ایران] - ۱۲ مهر ماه ۱۳۸۸</ref></blockquote>در این ۴ دهه که از عمر این حکومت می‌گذرد جنبش دانشجویی هم فعال و زنده توانسته تمامی توطئه‌ها را پشت سر بگذارد، قیام‌هایی در این دوران خلق کردند که ۱۸ تیر ۱۳۷۸، قیام‌های به یادماندنی سال ۱۳۸۸ و نقش آفرینی در قیام دی ماه ۱۳۹۶ نقاط برجسته‌ی فعالیت جنبش دانشجویی بوده است.
با وجود فشارها و سرکوب زیاد در دانشگاه‌های ایران اما جنبش دانشجویی ایران هرگز از پا نیفتاد. بعد از باز شدن دانشگاه‌ها در سال ۱۳۶۲ تا امروز دانشجویان هزاران حرکت اعتراضی علیه حاکمیت انجام دادند، اما مهمتر از حرکات اعتراضی دانشجویان عدم توان رژیم در تسخیر دانشگاه است، فیروز آبادی رئیس سابق ستاد نیروهای نظامی ایران در این خصوص گفت:<blockquote>«آن چیزی که باقی مانده بود در دانشگاه‌ ، کتاب بود و استاد و مربی، تجهیزات و سازمانی که باید انقلاب فرهنگی را تحقق می‌داد که کار بسیار بزرگ‌تر و عمیق‌تر از حرکت اولیه بود لکن میدان‌دار کافی نداشت. آن‌قدرتهاجم و جنگ روانی دشمن و گروهک‌ها علیه حرکت انقلاب فرهنگی دانشجویان سنگین بود که تا ظهر روز اول تقریباً غالب اعضایی که در حرکت اولیه انقلاب فرهنگی شرکت کرده بودند بریده بودند. </blockquote><blockquote>بسیاری از کسانی که در سطح بالاتر در میدان فرهنگی کشور در صحنه بودند و یا مسئولیت داشتند تحت‌تاثیر جو سازیهای سنگین مجاهدین قرار گرفتند و بعضی حرکت دانشجویی را محکوم کردند و غالباً سکوت اختیار کردند و برای همین بود که انقلاب فرهنگی ابتر ماند و ماند و ماند و مانده است».<ref>حسن فیروز آبادی رئیس سابق ستاد نیروهای مسلح ایران -[http://www.asriran.com/fa/news/86305/فیروزآبادی-اعضای-كميته%E2%80%8Cهای-شورا-به-انقلاب-فرهنگی-اعتقاد-نداشتند وبسایت عصر ایران] - ۱۲ مهر ماه ۱۳۸۸</ref></blockquote>در این ۴ دهه که از عمر این حکومت می‌گذرد جنبش دانشجویی هم فعال و زنده توانسته تمامی توطئه‌ها را پشت سر بگذارد، قیام‌هایی در این دوران خلق کردند که ۱۸ تیر ۱۳۷۸، قیام‌های به یادماندنی سال ۱۳۸۸ و نقش آفرینی در قیام دی ماه ۱۳۹۶ نقاط برجسته‌ی فعالیت جنبش دانشجویی بوده است.
== ۱۶ آذر در [[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران|قیام سراسری ۱۴۰۱]] ==
اعتراضات و اعتصابات ۱۶آذر سال ۱۴۰۱ که در استمرار قیام سراسری مردم ایران برای تغییر نظام حاکم برگزار شد دارای ویژگی‌هایی بود که آن را از وقایع مشابه خود متمایز می‌کند. جمهور اسلامی برای عبور از این بحران خطرناک آماده‌سازی‌های گسترده‌ای را انجام داده بود. از چند روز قبل ماموران حکومتی اقدام به دستگیری شمار بسیاری از دانشجویان فعال کردند. تعداد زیادی از دانشجویان را تعلیق کردند و مانع ورود آنها به دانشگاه شدند. ماموران امنیتی از صبح چهارشنبه ۱۷ آذر‌ماه ایستگاه‌های پست و بازرسی در بیش‌ از ۱۰۰ نقطه تهران برقرار کردند و پاسداران نیز در مناطق قیام‌خیز و حساس مستقر بودند. علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی، برای غلبه بر اوضاع در روزهای ۱۵ و ۱۶ آذرماه عوامل خود را به دانشگاه‌ها فرستاده بود و هم‌چنین شماری سپاهی و بسیجی را به نام دانشجو به صحنه آورده بود تا این‌طور وانمود کند که  دانشگاه‌ها را در کنترل دارد و می‌خواست این‌را دیکته کند که قیام دارد نفس‌های آخرش را می‌کشد و بزودی قیام را جمع خواهد کرد.
ابراهیم رئیسی در فضای امنیتی شدیدی که توسط ماموران اونیفرم‌پوش و لباس‌شخصی به کنترل در آمده بود به دانشگاه تهران رفت. سخنرانی او در سالنی برگزار شد که افراد حاضر در جلسه را فقط عناصر سپاه و بسیج تشکیل می‌دادند.
رژیم ولایت فقیه جهت تشدید جو امنیتی و به دست گرفتن کنترل خیابا‌ن‌های اطراف دانشگاه، به‌صورت برنامه‌ریزی شده‌ای از قبل این برنامه را اعلام کرد. اما این طرح و نقشه خامنه‌ای با خیزش گسترده‌ی دانشجویان در روز ۱۶ آذر شکست خورد. با وجود بالا بودن جو امنیتی در دانشگاه تهران، دانشجویان با عوامل سپاه که حفاظت رئیسی را به عهده داشتند درگیر شدند. دانشجویان دانشگاه‌های دیگر هم با وجود بسیج و نقشه‌های رژیم جمهوری اسلامی، با شعارهای بی‌شرف بی‌شرف به استقبال عوامل حکومتی رفتند. همچنین با دادن شعارهایی چون مرگ بر ستمگر چه شاه باشه چه رهبر، تلاش خامنه‌ای برای عبور آرام از روز ۱۶ آذر را بی‌نتیجه گذاشتند.
دانشجویان دانشگاه مشهد با سردادن شعار مرگ بر خامنه‌ای با ماموران امنیتی درگیر شدند. در دانشگاه امیرکبیر دانشجویان شعار می‌دادند: «چه با حجاب چه بی‌حجاب، پیش به‌سوی انقلاب» و «فقر و فساد گرونی می‌ریم تا سرنگونی» وهم‌زمان با آن با نیروهای لباس شخصی درگیر شدند، دانشجویان دانشگاه‌های تهران، مازندران، گیلان،کردستان، کرمانشاه و هم‌چنین اصفهان، آذربایجان، خوزستان و خراسان با وجود تهاجم و دستگیری‌های گسترده‌ی ماموران امنیتی، با سر دادن شعارهایی چون «دانشجو می‌‌میرد، ذلت نمی‌پذیرد» ۱۶ آذر را گرامی داشتند.
همچنین در روز ۱۶ آذر مردم تهران و شهرهای مختلف ایران همچون:‌ اراک، اصفهان، یزد، نجف آباد، ملارد، قزوین، قروه و بانه، یاسوج و اردکان به خیابان‌ها آمدند و ضمن روشن کردن آتش به سر دادن شعارهایی چون: « مرگ بر خامنه‌ای»، «توپ تانک مسلسل دیگر اثر ندارد» پرداختند.
==تهدیدات تاریخی جنبش دانشجویی ایران==
==تهدیدات تاریخی جنبش دانشجویی ایران==
در طول تاریخ جنبش دانشجویی ایران که قریب به ۹ دهه از عمر آن می‌گذزد؛ همواره دو گروه تهدید اصلی به انحراف کشاندن جنبش دانشجویی بودند، قبل از دهه‌ی ۵۰ حزب توده نقش مخربی در به انحراف و به انفعال کشاندن جنبش دانشجویی داشته است، تا جایی که امیرپرویز پویان برای پس زدن تئوری‌های حزب توده، جزوه‌ی «رد تئوری بقای پیشتاز» را در جواب به راهکار‌های حزب توده نوشت.
در طول تاریخ جنبش دانشجویی ایران که قریب به ۹ دهه از عمر آن می‌گذزد؛ همواره دو گروه تهدید اصلی به انحراف کشاندن جنبش دانشجویی بودند، قبل از دهه‌ی ۵۰ حزب توده نقش مخربی در به انحراف و به انفعال کشاندن جنبش دانشجویی داشته است، تا جایی که امیرپرویز پویان برای پس زدن تئوری‌های حزب توده، جزوه‌ی «رد تئوری بقای پیشتاز» را در جواب به راهکار‌های حزب توده نوشت.
۸٬۶۰۲

ویرایش