۸٬۷۶۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۴۴: | خط ۳۴۴: | ||
مصداقی به دادگاه گفت، نزدیک به یک سال پس از اعدامها، در خرداد ۱۳۶۸ و پس از مرگ خمینی، تلویزیون شعری از خمینی میخواند که یک زندانی بهنام مهدی اسحاقی آن را مسخره کرد. بهگفته مصداقی زندانی دیگری، اسحاقی را به زندانبانان لو داد و آنها با او برخورد کردند. مصداقی به دادگاه گفت: «حمید نوری آمد پشت بند. مهدی را به شدت ضرب و شتم کرد. مهدی بعدا برایم تعریف کرد وقتی او را میزد کارت شناساییاش افتاد. مهدی از زیر چشمبند، اسم او را که نوشته بود “نوری”، می بیند. مصداقی گفت حمید نوری اسحاقی را به مدت پنج ماه به انفرادی فرستاد. او گفت که پس از پایان انفرادی، اسحاقی به مصداقی گفت: «ایرج میدانی عباسی اسماش چیست؟ اسماش حمید نوری است. وقتی مرا می زد کارتاش افتاد و اسماش را دیدم که حمید نوری است.» | مصداقی به دادگاه گفت، نزدیک به یک سال پس از اعدامها، در خرداد ۱۳۶۸ و پس از مرگ خمینی، تلویزیون شعری از خمینی میخواند که یک زندانی بهنام مهدی اسحاقی آن را مسخره کرد. بهگفته مصداقی زندانی دیگری، اسحاقی را به زندانبانان لو داد و آنها با او برخورد کردند. مصداقی به دادگاه گفت: «حمید نوری آمد پشت بند. مهدی را به شدت ضرب و شتم کرد. مهدی بعدا برایم تعریف کرد وقتی او را میزد کارت شناساییاش افتاد. مهدی از زیر چشمبند، اسم او را که نوشته بود “نوری”، می بیند. مصداقی گفت حمید نوری اسحاقی را به مدت پنج ماه به انفرادی فرستاد. او گفت که پس از پایان انفرادی، اسحاقی به مصداقی گفت: «ایرج میدانی عباسی اسماش چیست؟ اسماش حمید نوری است. وقتی مرا می زد کارتاش افتاد و اسماش را دیدم که حمید نوری است.» | ||
ایرج مصداقی با اشاره به متهم در دادگاه گفت: «حمید عباسی که اسم اصلی او حمید نوری است، همین شخصی که اینجا نشسته است.» دادستان در ادامه درباره یک مورد ذکر نام حمید نوری به صورت حمیدرضا نوری در کتاب دیگری از مصداقی پرسید. او گفت که این یک اشتباه «لپی» بوده و در جلدهای دیگر این کتاب هم نام به صورت حمید نوری آمده است.<ref group="دیدهبان ایران، | ایرج مصداقی با اشاره به متهم در دادگاه گفت: «حمید عباسی که اسم اصلی او حمید نوری است، همین شخصی که اینجا نشسته است.» دادستان در ادامه درباره یک مورد ذکر نام حمید نوری به صورت حمیدرضا نوری در کتاب دیگری از مصداقی پرسید. او گفت که این یک اشتباه «لپی» بوده و در جلدهای دیگر این کتاب هم نام به صورت حمید نوری آمده است.<ref group="دیدهبان ایران، نهاد اجرایی بنیاد ایران تریبونال ۲۶ اوت ۲۰۲١ برابر با ۴ شهریور ۴۰۰">دیدهبان ایران، نهاد اجرایی ایران تریبونال</ref> | ||
== نهمین جلسهٔ دادگاه حمید نوری == | == نهمین جلسهٔ دادگاه حمید نوری == | ||
خط ۳۶۶: | خط ۳۶۶: | ||
در جریان این جلسه دادگاه که نزدیک به پنج ساعت طول کشید، حمید نوری یک بار سخن گفت و با حالت اعتراض اعلام کرد که اجازه بدهید اول مترجم گفتههای شاهد را ترجمه کند و بعد وکیل او دوباره صحبت کند.<ref>[https://ir.voanews.com/persiannews/iraj-mesdaghi-hamid-nouri-trial سایت صدای آمریکا]</ref> | در جریان این جلسه دادگاه که نزدیک به پنج ساعت طول کشید، حمید نوری یک بار سخن گفت و با حالت اعتراض اعلام کرد که اجازه بدهید اول مترجم گفتههای شاهد را ترجمه کند و بعد وکیل او دوباره صحبت کند.<ref>[https://ir.voanews.com/persiannews/iraj-mesdaghi-hamid-nouri-trial سایت صدای آمریکا]</ref> | ||
== دهمین جلسهٔ دادگاه حمید نوری == | |||
دهمین جلسه محاکمه «حمید نوری»، دادیار اسبق زندان گوهردشت کرج و از متهمان اعدام دستهجمعی زندانیان سیاسی در ایران، پنجشنبه ۱۱ شهریور، (۲ سپتامبر) در دادگاه استکهلم، پایتخت سوئد پیگیری شد. | |||
این جلسه به شنیدن شهادت نصرالله مرندی، زندانی سیاسی سابق که شاهد قتل عام تابستان ۱۳۶۷ و از شاکیان اصلی پرونده نوری است، اختصاص یافت. | |||
در جلسه دادگاه امروز، مرندی گفت: «من در دی ماه ۱۳۶۱ در یک دادگاه سه دقیقهای رفتم. دو هفته پس از آن دادگاه من را منتقل کردند به زندان قزلحصار. آنجا من زیر این حکم را امضا کردم که یک پاسدار آن را به من داد. کپیاش را در اختیار من گذاشت و اصلش را با خودش برد.» او تاکید کرد که در این دادگاه چند دقیقهای وکیلی نداشته است. | |||
شاکی پرونده در پاسخ به سوال دادستان گفت که پاییز ۶۵ زندان قرلحصار خالی شد و او و شماری دیگر از زندانیان را به زندان گوهردشت بردهاند. او گفت هنگام دستگیری گلوله خورده و به مدت چهار ماه شکنجه شده است. ۱۴ ماه اول پس از بازداشت را در اوین بوده و پس از آن به قزلحصار منتقل شده است. او گفت که سال ۶۵ به زندان گوهردشت انتقال یافته، سپس دوباره به زندان اوین منتقل شده و پس از آن تا آذر ۷۰ که آزاد شده، را در زندان اوین سپری کرده است. | |||
نصرالله مرندی، همچنین در جلسه امروز مشاهدات مستقیم خودش در زندان و همچنین حضور در «راهروی مرگ» و قرار گرفتن مقابل «هیئت مرگ» را در اختیار دادگاه قرار داد. | |||
او از مواجههاش با حمید نوری در بهار ۶۶، همچنین از رفتارهای خشن «پاسدارها» در زندان گوهردشت سخن گفت. او هم همچون ایرج مصداقی، دیگر شاکی پرونده حمید نوری از «ناصریان» و «لشکری» نام برد. | |||
مرندی گفت، در اتاق هیئت مرگ پنج نفر شامل ابراهیم رئیسی، حسینعلی نیری، مرتضی اشراقی، مصطفی پورمحمدی و اسماعیل شوشترى حضور داشتند. او افزود که در آن زمان رئیسی و پورمحمدى را نمیشناخت ولی مصاحبههای سه نفر دیگر را در روزنامهها خوانده بود و آنها را میشناخت. | |||
در ادامه جلسه دادگاه، او شهادت داد كه در سال ۶۶ خودش و ساير زندانيان چندين بار توسط نوری و ناصريان بهصورت جمعی مورد ضرب و شتم قرار گرفته بودند و يك زندانی به اسم «علی طاهرجویان» كه توسط آنها برای دادن اطلاعات بند مورد فشار قرار گرفته بوده با نفت خودسوزی كرد و بهدليل عدم رسیدگی عمدی پس از چند روز جان خود را از دست داد. | |||
آغاز اعدامها در گوهردشت | |||
مرندی گفت: «از ۸ مرداد ۶۷ اعدامها در گوهردشت شروع شد. در اين زمان ناصريان، حميد عباسی و داوود لشکری افرادی بودند كه مأموریت آماده كردن زندانیها را برای بردن نزد هيئت مرگ برعهده داشتند.» | |||
شاکی پرونده گفت که شخصا شاهد بوده بین ۸ تا ۱۰مرداد ۶۷، در بند ۲، «تعدادی از زندانیان رفتند و ديگر برنگشتند» که دیرتر مشخص شد كه اعدام شدند، شماری از کسانی كه اعدام شدند، غلامرضا اسكندری، اصغر مسجدی، مهرداد اردبيلی، حسين بحری، رضا زند و دیگران بودند. | |||
او اضافه کرد در تاریخ ۱۰ مرداد ۶۷، داود لشگری به داخل بند آمد و اتاق به اتاق کسانی که حکمشان بالای ۱۰ سال بود را با خود برد. در بيرون همه چشم بند زده بوديم و منهم كه ۱۵ سال حكم داشتم بين آنها بودم. | |||
مرندی در پاسخ به سوال دادگاه در خصوص اینکه در مورد این افراد چه چیزی شما را به این نتیجه میرساند که اعدام شدهاند گفت که «هرکس میرفت برنمیگشت» و بعد هم خانوادههایشان دنبالشان میگشتند و خبری از آنها نداشتند. او گفت: «اولش برای ما باورپذیر نبود.» | |||
او توضیح داد که در روزهای بعد، زندانیان «گروه گروه» به راهروی مرگ برده میشدند و تک به تک به «اتاق مرگ» برده میشدند تا مقابل هیئت مرگ قرار گیرند. | |||
مرندی در ادامه شهادتش، به اعدام شماری از هواداران «سازمان مجاهدین خلق» اشاره کرد و گفت در یک روز تا شب، چند سری ۱۰ تا ۱۲ نفری برای اعدام برده شدند. | |||
او از حمید نوری با نام حمید عباسی یاد کرد و گفت که حمید عباسی را وقتی وارد بند آنان شده، کاملا دیده است. او تاکید کرد که در درون بند و اتاقشان چشمبند نمیزدند. | |||
دادگاه حمید نوری، در استهکلم از سهشنبه، ۱۹ مرداد (۱۰ اوت ۲۰۲۱) آغاز شده است. کریستینا لیندهوف کارلسون، دادستان پرونده او گفته است که بنا به مدارک و دلایل متقن، نوری در اعدام حداقل ۴۰۰۰ زندانی سیاسی نقش داشته است. | |||
حمید نوری و وکلایش این اتهامات را رد کرده و گفتهاند بهرغم فعالیت او در زندان اوین، جز برای کارهای اداری به زندان گوهردشت نرفته و در زمان کشتار زندانیان سیاسی به دلیل تولد فرزندش در مرخصی بوده است. | |||
در این پرونده حدود ۴۰ شاکی و ۶۰ شاهد که در تابستان ۶۷ در زندان گوهردشت محبوس بودند، حضور دارند. | |||
تاکنون ده جلسه از محاکمه نوری برگزار شده و گفته شده است که روند محاکمه او تا آوریل سال آینده میلادی ادامه خواهد داشت. او اولین مقام ایرانی است که در یک دادگاه خارجی به اتهام مشارکت در اعدامهای تابستان ۱۳۶۷ محاکمه میشود. | |||
بر اساس قوانین سوئد، اشد مجازات برای او در صورت محکومیت، حبس ابد خواهد بود. | |||
بر اساس آمارهای غیر رسمی، بیش از ۶۰۰۰ نفر که اکثرا از اعضا و حامیان «سازمان مجاهدین خلق» بودند، در جریان اعدامهای سال ۱۳۶۷ به دستور خمینی، اعدام شدند. | |||
بازماندگان کشتار و خانوادههای کشتهشدگان امیدوارند دادگاه نوری نقطهای برای آغاز رسیدگی بینالمللی به کشتارهای دهه ۶۰ بهخصوص کشتار تابستان ۶۷ و مجازات عاملان و آمران آن باشد.<ref>[https://farsi.alarabiya.net/iran/2021/09/02/%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D9%84%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF-%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C سایت العربیه فارسی]</ref> | |||
== انعکاسات دادگاه حمید نوری == | == انعکاسات دادگاه حمید نوری == | ||
خط ۳۷۸: | خط ۴۲۵: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
<references /> | <references /> | ||
<references group="دیدهبان ایران، نهاد اجرایی بنیاد ایران تریبونال ۲۶ اوت ۲۰۲١ برابر با ۴ شهریور ۴۰۰" /> |
ویرایش