۸٬۶۷۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
دولت موقت انقلاب اسلامی{{سخ}} | دولت موقت انقلاب اسلامی{{سخ}} | ||
وزارت کشور{{سخ}} | وزارت کشور{{سخ}} | ||
نتیجه‌ی انتخابات رفراندوم تغییر رژیم سلطنتی به جمهوری اسلامی که قانون اساسی آن از تصویب ملت خواهد گذشت.{{پایان وسط‌چین}} | |||
| آری = 20147055 | | آری = 20147055 | ||
| نه = 140966 | | نه = 140966 | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
| پی‌نوشت = | | پی‌نوشت = | ||
}} | }} | ||
'''رفراندوم جمهوری | '''رفراندوم جمهوری اسلامی،''' یا همه پرسی جمهوری اسلامی پس از پیروزی [[انقلاب ضد سلطنتی ایران|انقلاب ضد سلطنتی]] ایران در روزهای ۱۰ و ۱۱ فروردین ۱۳۵۸ در سراسر ایران برگزار شد و طبق نتایج اعلام شده‌ی آن ۹۸.۲ از واجدان شرایط شرکت در این رفراندوم با دادن رای «آری»، با برقراری حکومت جمهوری اسلامی موافقت کردند. | ||
در روز ۱۲ فروردین نتایج رفراندوم (Referendum) جمهوری اسلامی اعلام شد و [[روح‌الله خمینی|خمینی]] حکومت | در روز ۱۲ فروردین نتایج رفراندوم (Referendum) جمهوری اسلامی اعلام شد و [[روح‌الله خمینی|خمینی]] حکومت جمهوری اسلامی را اعلام کرد، این‌گونه بود که این روز را روز جمهوری اسلامی نامیدند. | ||
در رفراندوم جمهوری اسلامی، برگه رای، دو قسمت داشت. این برگه شامل نیمه «آری» -به رنگ سبز- و نیمه «نه» -به رنگ قرمز- بود روی برگه رفراندوم جمهوری اسلامی نوشته شده بود: «بسمه تعالی، دولت موقت انقلاب اسلامی، وزارت کشور، تعرفه انتخابات رفراندوم، تغییر رژیم سابق به جمهوری اسلامی، که قانون اساسی آن از تصویب ملّت خواهد گذشت.» رای‌دهندگان، در روز رفراندوم می‌بایست بخش موردنظر خود را از برگه جدا می‌کردند و در صندوق رای می‌انداختند و می‌توانستد قسمت دیگر را با خود ببرند. | در رفراندوم جمهوری اسلامی، برگه رای، دو قسمت داشت. این برگه شامل نیمه «آری» -به رنگ سبز- و نیمه «نه» -به رنگ قرمز- بود روی برگه رفراندوم جمهوری اسلامی نوشته شده بود: «بسمه تعالی، دولت موقت انقلاب اسلامی، وزارت کشور، تعرفه انتخابات رفراندوم، تغییر رژیم سابق به جمهوری اسلامی، که قانون اساسی آن از تصویب ملّت خواهد گذشت.» رای‌دهندگان، در روز رفراندوم می‌بایست بخش موردنظر خود را از برگه جدا می‌کردند و در صندوق رای می‌انداختند و می‌توانستد قسمت دیگر را با خود ببرند. | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
خمینی در سخنرانی خود در روز ۹ اسفند ۱۳۵۷ مردم را به نفی عبارت دموکراتیک در نام حکومت تشویق کرد و گفت: <span dir="RTL"></span>'''«'''آن چيز كه ملت ميخواهد جمهوری اسلامی است، نه جمهوری فقط، نه جمهوری دموكراتيك، نه جمهوری دموكراتيك اسلامی. آنچه از ملت ايران ميخواهم اين است كه بيدار باشيد... از كلمه دموكراتيك نترسيد، اين فُرمِ غربي است. ما فرمهای غربی را نمی‌پذيريم ... آنچه كه شما می‌خواهيد آن بايد بشود، نه آنچه كه آنهايی كه از اروپا و خارج آمده‌اند می‌خواهند؛ نه آنچه كه اعيان و اشراف می‌خواهند و نه آنچه كه حقوقدانان می‌خواهند...روزنامه‌ها خودشان را اصلاح كنند، خيانت نكنند به‌اسلام و مسلمين... تبليغات سوء را منعكس نكنند، توطئه‌ها را جلوگيری كنند... وقتی رفراندوم اعلام شد راٌی من حكومت جمهوری است؛ جمهوری اسلامی است. هركس تبعيت از اسلام دارد جمهوری اسلامی بايد بخواهد... از حوزه‌های علميه تجليل كنيد... اين حوزه‌های علميه است كه اسلام را تا به‌حال نگه‌داشت. اگر روحانيون نبودند از اسلام خبری نبود... از اينها پشتيباني کنید.»<ref>روزنامه‌ی کیهان ۱۲ اسفند ۱۳۵۷</ref> | خمینی در سخنرانی خود در روز ۹ اسفند ۱۳۵۷ مردم را به نفی عبارت دموکراتیک در نام حکومت تشویق کرد و گفت: <span dir="RTL"></span>'''«'''آن چيز كه ملت ميخواهد جمهوری اسلامی است، نه جمهوری فقط، نه جمهوری دموكراتيك، نه جمهوری دموكراتيك اسلامی. آنچه از ملت ايران ميخواهم اين است كه بيدار باشيد... از كلمه دموكراتيك نترسيد، اين فُرمِ غربي است. ما فرمهای غربی را نمی‌پذيريم ... آنچه كه شما می‌خواهيد آن بايد بشود، نه آنچه كه آنهايی كه از اروپا و خارج آمده‌اند می‌خواهند؛ نه آنچه كه اعيان و اشراف می‌خواهند و نه آنچه كه حقوقدانان می‌خواهند...روزنامه‌ها خودشان را اصلاح كنند، خيانت نكنند به‌اسلام و مسلمين... تبليغات سوء را منعكس نكنند، توطئه‌ها را جلوگيری كنند... وقتی رفراندوم اعلام شد راٌی من حكومت جمهوری است؛ جمهوری اسلامی است. هركس تبعيت از اسلام دارد جمهوری اسلامی بايد بخواهد... از حوزه‌های علميه تجليل كنيد... اين حوزه‌های علميه است كه اسلام را تا به‌حال نگه‌داشت. اگر روحانيون نبودند از اسلام خبری نبود... از اينها پشتيباني کنید.»<ref>روزنامه‌ی کیهان ۱۲ اسفند ۱۳۵۷</ref> | ||
عبدالکریم لاهیجی می‌گوید: <blockquote>«امری که در آنروز انجام گرفت بیشتر مشخصه‌های یک بیعت از مردم را داشت تا برگزاری یک همه‌پرسی؛ ...هرگز آنچه در ایران انجام شد را نمی‌‌توان رفراندوم نامید. آن چیزی است که در اصطلاح غربی به آن «plebiscite» می‌‌گویند. یعنی حکومتی که بر مردم کشور مستولی است، رأی مثبت مردم را بخواهد. یعنی به اصطلاح گذشته مردم با او «بیعت» کنند. حاکمان ایران آن زمان که در پی یک انقلاب به حکومت رسیدند و خود را وارث نظام سلطنت مشروطه میدانستند، هرگز از مردم نپرسیدند که شما می‌‌خواهید چه نظامی جانشین آن نظام باشد، بلکه نظام را تعیین کردند و بعد از مردم پرسیدند که آیا شما این نظام را می‌‌خواهید یا نظام گذشته را؟»<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AC%DB%8C-%DB%B1%DB%B2-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D9%86%D9%87-%D8%B1%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%85-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%DB%8C% سایت دویچه وله اول آوریل ۲۰۱۰]</ref></blockquote> | عبدالکریم لاهیجی می‌گوید: | ||
[[پرونده:برگه رفراندوم جمهوری اسلامی.JPG|جایگزین=برگه رفراندوم جمهوری اسلامی|بندانگشتی|برگه رفراندوم جمهوری اسلامی]] | |||
<blockquote>«امری که در آنروز انجام گرفت بیشتر مشخصه‌های یک بیعت از مردم را داشت تا برگزاری یک همه‌پرسی؛ ...هرگز آنچه در ایران انجام شد را نمی‌‌توان رفراندوم نامید. آن چیزی است که در اصطلاح غربی به آن «plebiscite» می‌‌گویند. یعنی حکومتی که بر مردم کشور مستولی است، رأی مثبت مردم را بخواهد. یعنی به اصطلاح گذشته مردم با او «بیعت» کنند. حاکمان ایران آن زمان که در پی یک انقلاب به حکومت رسیدند و خود را وارث نظام سلطنت مشروطه میدانستند، هرگز از مردم نپرسیدند که شما می‌‌خواهید چه نظامی جانشین آن نظام باشد، بلکه نظام را تعیین کردند و بعد از مردم پرسیدند که آیا شما این نظام را می‌‌خواهید یا نظام گذشته را؟»<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AC%DB%8C-%DB%B1%DB%B2-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D9%86%D9%87-%D8%B1%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%85-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%DB%8C% سایت دویچه وله اول آوریل ۲۰۱۰]</ref></blockquote> | |||
== رفراندوم جمهوری اسلامی از دید مجاهدين == | == رفراندوم جمهوری اسلامی از دید مجاهدين == | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۹: | ||
[[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدين خلق ایران]] در برابر رفراندوم جمهوری اسلامی با انتشار بيانيه‌يی موضع‌گيری كرد و برنامه مرحله‌يی و انتظارات حداقل خود را اعلام نمود. | [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدين خلق ایران]] در برابر رفراندوم جمهوری اسلامی با انتشار بيانيه‌يی موضع‌گيری كرد و برنامه مرحله‌يی و انتظارات حداقل خود را اعلام نمود. | ||
از آن‌جا که تحریم رفراندوم در شکلی که ترتیب داده شده بود به منزله‌ی تأیید حکومت | از آن‌جا که تحریم رفراندوم در شکلی که ترتیب داده شده بود به منزله‌ی تأیید حکومت سلطنتی بود که چند ماه بیشتر از سقوط آن نگذشته بود، سازمان مجاهدین به این رفراندوم به صورت مشروط رأی «آری» داد. | ||
سازمان مجاهدین شروط معینی را تحت عنوان انتظارات مرحله‌ای از جمهوری اسلامی در بیانیه‌ای اعلام کرد: | سازمان مجاهدین شروط معینی را تحت عنوان انتظارات مرحله‌ای از جمهوری اسلامی در بیانیه‌ای اعلام کرد: | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۶: | ||
* <blockquote>تضمين آزادی كامل مطبوعات، احزاب و اجتماعات سياسی با هر عقيده و مرام</blockquote> | * <blockquote>تضمين آزادی كامل مطبوعات، احزاب و اجتماعات سياسی با هر عقيده و مرام</blockquote> | ||
* <blockquote> تأمين كامل حقوق سياسی و اجتماعی زنان فارغ از هر محدوديت استثماری طبقاتی</blockquote> | * <blockquote> تأمين كامل حقوق سياسی و اجتماعی زنان فارغ از هر محدوديت استثماری طبقاتی</blockquote> | ||
* <blockquote>رفع ستم مضاعف از همهٌ شاخه‌ها، تنوعات قومی و ملی وطنمان در كليه‌ی | * <blockquote>رفع ستم مضاعف از همهٌ شاخه‌ها، تنوعات قومی و ملی وطنمان در كليه‌ی استانهای كشور و تأمين جميع حقوق و آزاد‌ی‌های فرهنگی و سياسی برای آنها در چارچوب وحدت و يكپارچگی تجزيه‌ناپذير كل كشور</blockquote> | ||
* <blockquote>(اصولاً به اعتقاد ما نحوه برخورد با مسأله ملیت‌ها یکی از اصلی‌ترین معیارهای سنجش اصالت و مشروعیت انقلابی و مردمی و توحیدی یک حکومت وحدت‌گرا و موحد اسلامی است. اگر چنان‌که در دوران علی علیه‌السلام دیده می‌شود هیچ شائبه استثماری و برتری‌جویی و ستم ملی در کار نباشد، اختلافات و تضادهای قومی و ملی(میان عرب و عجم یا میان ترک و کرد و امثالهم...) تدریجاً حل شده و به جانب وحدت میل خواهد نمود. حال این‌که هر گونه فقدان روحیه توحیدی و وحدت‌گرا که در چشم‌داشت‌های طبقاتی تجسم می‌یابد مسأله را لاینحل ساخته و به سمت تعارض و قهر خواهد راند. همان چشم‌داشت‌های استثماری که جامعه را به طبقات متخاصم و ناسازگار تقسیم می‌کند.</blockquote> | * <blockquote>(اصولاً به اعتقاد ما نحوه برخورد با مسأله ملیت‌ها یکی از اصلی‌ترین معیارهای سنجش اصالت و مشروعیت انقلابی و مردمی و توحیدی یک حکومت وحدت‌گرا و موحد اسلامی است. اگر چنان‌که در دوران علی علیه‌السلام دیده می‌شود هیچ شائبه استثماری و برتری‌جویی و ستم ملی در کار نباشد، اختلافات و تضادهای قومی و ملی (میان عرب و عجم یا میان ترک و کرد و امثالهم...) تدریجاً حل شده و به جانب وحدت میل خواهد نمود. حال این‌که هر گونه فقدان روحیه توحیدی و وحدت‌گرا که در چشم‌داشت‌های طبقاتی تجسم می‌یابد مسأله را لاینحل ساخته و به سمت تعارض و قهر خواهد راند. همان چشم‌داشت‌های استثماری که جامعه را به طبقات متخاصم و ناسازگار تقسیم می‌کند.</blockquote> | ||
* <blockquote>در همین‌جا باید توجه مبرم مردم قهرمان‌مان در کردستان و به‌ویژه توجه مبارزان و روشنفکران دلیر آن سامان را چنان‌که خود نیز می‌دانند مجدداً به این نکته حیاتی جلب نمود که بایستی در مسیر مبارزات عادلانه خود یک‌دم از پیوند ریشه‌یی میان ناسیونالیسم انقلابی و ترقی‌خواه کرد با ناسیونالیسم کل خلق قهرمان ایران غفلت نورزند.)</blockquote> | * <blockquote>در همین‌جا باید توجه مبرم مردم قهرمان‌مان در کردستان و به‌ویژه توجه مبارزان و روشنفکران دلیر آن سامان را چنان‌که خود نیز می‌دانند مجدداً به این نکته حیاتی جلب نمود که بایستی در مسیر مبارزات عادلانه خود یک‌دم از پیوند ریشه‌یی میان ناسیونالیسم انقلابی و ترقی‌خواه کرد با ناسیونالیسم کل خلق قهرمان ایران غفلت نورزند.)</blockquote> | ||
* <blockquote> استقلال كامل دانشگاه‌ها و مدارس عالی و | * <blockquote> استقلال كامل دانشگاه‌ها و مدارس عالی و اداره‌ی آنها تحت نظر شورای دانشگاه با مشورت دانشجويان و كارمندان</blockquote> | ||
* <blockquote>لغو كليه مقررات ضدكارگری و تدوين قانون جديد كار با نظر خود كارگران</blockquote> | * <blockquote>لغو كليه مقررات ضدكارگری و تدوين قانون جديد كار با نظر خود كارگران</blockquote> | ||
* <blockquote>دهقانان محروم ايران | * <blockquote>دهقانان محروم ايران به هيچ مرجع دولتی بدهكاری ندارند</blockquote> | ||
* <blockquote> اعمال حق كامل حاكميت ملی بر جميع منابع ملی و به‌ويژه نفت و ابطال كليه‌ی قراردادهای ننگين استعماری در اين رابطه</blockquote> | * <blockquote> اعمال حق كامل حاكميت ملی بر جميع منابع ملی و به‌ويژه نفت و ابطال كليه‌ی قراردادهای ننگين استعماری در اين رابطه</blockquote> | ||
* <blockquote>قطع هرگونه تحميل دولتی و شهرداری‌ها | * <blockquote>قطع هرگونه تحميل دولتی و شهرداری‌ها به بازاريان و اصناف و كمك به احيای بازار و صنايع ملی</blockquote> | ||
* <blockquote>تأمين كامل معيشت، مسكن و تحصيلات كارمندان جزء دولتی و دواير خصوصی و خانواده‌ی آنها به‌خصوص آموزگاران و دبيران و لغو تمام دُيون آنان به‌مراجع دولتی</blockquote> | * <blockquote>تأمين كامل معيشت، مسكن و تحصيلات كارمندان جزء دولتی و دواير خصوصی و خانواده‌ی آنها به‌خصوص آموزگاران و دبيران و لغو تمام دُيون آنان به‌مراجع دولتی</blockquote> | ||
* <blockquote>تحريم سياسی و اقتصادی دولت‌های نژادپرست</blockquote> | * <blockquote>تحريم سياسی و اقتصادی دولت‌های نژادپرست</blockquote> | ||
| خط ۱۰۹: | خط ۱۱۱: | ||
من جواب دادم: این گروهها حتماً ایده و هدف‌های مشخصی دارند که امیدواریم شکل و محتوای جمهوری اسلامی به‌صورتی باشد که خواسته‌های آنها را برآورده سازد. | من جواب دادم: این گروهها حتماً ایده و هدف‌های مشخصی دارند که امیدواریم شکل و محتوای جمهوری اسلامی به‌صورتی باشد که خواسته‌های آنها را برآورده سازد. | ||
سؤال شد بعضی از این | سؤال شد بعضی از این گروهها معتقدند که چون از محتوای جمهوری اسلامی اطلاعی ندارند در رفراندوم شرکت نمی‌کنند. نظر شما در این مورد چیست؟ آیا شما از محتوای جمهوری اسلامی اطلاع دارید؟ | ||
جواب من این بود که: طبق برنامه حداقل مجاهدین، حکومت باید محتوای ضددیکتاتوری و ضدارتجاعی و ضداستعماری داشته باشد. سؤال شد که اگر محتوای جمهوری اسلامی منطبق با حداقل سازمان شما نباشد و خود را ملزم به رعایت این برنامه نداند، سازمان شما چه برخوردی با حکومت خواهد داشت؟ | جواب من این بود که: طبق برنامه حداقل مجاهدین، حکومت باید محتوای ضددیکتاتوری و ضدارتجاعی و ضداستعماری داشته باشد. سؤال شد که اگر محتوای جمهوری اسلامی منطبق با حداقل سازمان شما نباشد و خود را ملزم به رعایت این برنامه نداند، سازمان شما چه برخوردی با حکومت خواهد داشت؟ | ||
| خط ۱۲۵: | خط ۱۲۷: | ||
=== رفراندوم اولین مرزبندی مجاهدین با خمینی === | === رفراندوم اولین مرزبندی مجاهدین با خمینی === | ||
به این ترتیب اگرچه مجاهدین خلق، رفراندوم جمهوری اسلامی را که یک ماه و نیم پس از پیروزی انقلاب ضدسلطنتی برگزار شد تحریم نکردند، و به صورت مشروط به آن رأی دادند، می‌توان این رفراندوم را اولین رویارویی مجاهدین خلق با خمینی پس از انقلاب ضدسطنتی دانست... ماه بعد سازمان مجاهدین در انتخابات برای تصویب قانون اساسی شرکت نکرد و آن‌را نپذیرفت. مهم‌ترین عامل مخالفت سازمان مجاهدین با قانون اساسی، اصل ولایت فقیه بود. آنها این اصل را مغایر با أصول دموکراتیک میدانستند. به رغم پیشنهاداتی که از طرف احمد خمینی مبنی بر مشارکت در حاکمیت ،برای مسعود رجوی برده شد تا | به این ترتیب اگرچه مجاهدین خلق، رفراندوم جمهوری اسلامی را که یک ماه و نیم پس از پیروزی انقلاب ضدسلطنتی برگزار شد تحریم نکردند، و به صورت مشروط به آن رأی دادند، می‌توان این رفراندوم را اولین رویارویی مجاهدین خلق با خمینی پس از انقلاب ضدسطنتی دانست... ماه بعد سازمان مجاهدین در انتخابات برای تصویب قانون اساسی شرکت نکرد و آن‌را نپذیرفت. مهم‌ترین عامل مخالفت سازمان مجاهدین با قانون اساسی، اصل ولایت فقیه بود. آنها این اصل را مغایر با أصول دموکراتیک میدانستند. به رغم پیشنهاداتی که از طرف احمد خمینی مبنی بر مشارکت در حاکمیت ،برای مسعود رجوی برده شد تا مجاهدین به این اصل تمکین کنند، مجاهدین آن‌را نپذیرفتند و به قانون اساسی جمهوری اسلامی رأی منفی دادند. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
<references /> | <references /> | ||