۷٬۳۴۸
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | نام =سیمین بهبهانی | تصویر =...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
|امضا = | |امضا = | ||
}} | }} | ||
'''سیمین بهبهانی''' ، با نام اصلی سیمین خلیلی (زادهی۲۸ تیرماه ۱۳۰۶، تهران ــ درگذشتهی ۲۸ مردادماه ۱۳۹۳، تهران)، نویسنده و غزلسرای معاصر ایران و از اعضای کانون نویسندگان بود، | '''سیمین بهبهانی''' ، با نام اصلی سیمین خلیلی (زادهی۲۸ تیرماه ۱۳۰۶، تهران ــ درگذشتهی ۲۸ مردادماه ۱۳۹۳، تهران)، نویسنده و غزلسرای معاصر ایران و از اعضای کانون نویسندگان بود، پدر سیمین بهبهانی عباس خلیلی، نویسنده و مترجم و روزنامهنگار معروف دوره [[رضاشاه پهلوی|رضاشاه]] و اوایل دوره [[محمدرضا پهلوی|محمدرضا شاه]] و مادرش فخر عظمی ارغوان، بانویی اهل فرهنگ و قلم بود. سیمین بهبهانی از برجستهترین چهرههای ادبیات ایران است. او دارای مدرک لیسانس رشتهی حقوق در دانشگاه ایران بود. از سیمین بهبهانی آثار زیادی بهجا مانده است که برخی از این آثار عبارتند از: سهتار شکسته، جای پا، رستاخیز، دشت ارژنگ. سیمین بهبهانی از مؤثرترین و مبتکرترین شاعران عرصهی غزل معاصر است. او بهخاطر سرودن غزل فارسی در وزنهای بیسابقه، به '' نیمای غزل'' معروف است. سیمین بهبهانی در طول زندگیاش بیش از ۶۰۰ غزل سرود که در ۲۰ کتاب منتشر شدهاند. شعرهای سیمین بهبهانی موضوعاتی همچون عشق به وطن، انقلاب، فقر، آزادی و زنان را در بر میگیرند. او شعر معروف ''دوباره میسازمت وطن'' را در سال ۱۳۵۹ سرود. سیمین بهبهانی در جریان [[انقلاب ضد سلطنتی|انقلاب ضدسلطنتی]] اشعار زیادی نوشت که به سرودهای دانشجویان معترض دانشگاههای کشور در سال ۱۳۵۷ و ۱۳۵۸ تبدیل شد. سیمین بهبهانی پس از انقلاب نیز اشعار زیادی سرود اما همواره از طرف مأموران امنیتی جمهوری اسلامی تحت فشار و سانسور قرار داشت. او در سال ۱۳۸۴ در تجمع به مناسبت روز جهان زن در پارک دانشجوی تهران مورد ضرب و شتم نیروهای امنیتی قرار گرفت.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/276351.html زنان و جامعه: شعر سیمین بهبهانی در باره ضرب و شتم در تجمع جهانی زن]</ref> هنگامی که در ۱۷ اسفند ۱۳۸۸ قصد داشت برای سخنرانی درباره فمینیسم در روز جهانی زن به پاریس برود، مأموران امنیتی گذرنامهی وی را توقیف و به او اعلام کردند که ممنوع الخروج است. سیمین بهبهانی سرانجام روز سه شنبه، ۲۸ مرداد ۱۳۹۳، در سن ۸۷ سالگی درگذشت. پیکر او با حضور مردم و ادیبان و هنرمندان از مقابل تالار وحدت تشییع شد و در بهشت زهرا به خاک سپرده شد. | ||
== خانواده سیمین بهبهانی == | == خانواده سیمین بهبهانی == | ||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
== زندگینامه سیمین بهبهانی == | == زندگینامه سیمین بهبهانی == | ||
[[پرونده:جوانی سیمین.JPG|بندانگشتی|320x320پیکسل|جوانی سیمین بهبهانی]] | [[پرونده:جوانی سیمین.JPG|بندانگشتی|320x320پیکسل|جوانی سیمین بهبهانی|جایگزین=جوانی سیمین بهبهانی]] | ||
سیمین بهبهانی در سال ۱۳۰۶، در محله همتآباد تهران به دنیا آمد. دورهی دبستان را در مدرسهی ناموس و دوره دبیرستان را در مدرسهی حسنات بهپایان رساند. مادر سیمین بهبهانی که خود تسلط به شعر و ادبیات | سیمین بهبهانی در سال ۱۳۰۶، در محله همتآباد تهران به دنیا آمد. دورهی دبستان را در مدرسهی ناموس و دوره دبیرستان را در مدرسهی حسنات بهپایان رساند. مادر سیمین بهبهانی که خود تسلط به شعر و ادبیات داشت، از همان ایام کودکی، سیمین را به دانشاندوزی و به ویژه ادبیات دعوت تشویق میکرد. سیمین در سن ۱۴سالگی نخستین شعر خود را در نوبهار منتشر کرد. سیمین بهبهانی از سال ۱۳ – ۱۴ سالگی شروع به سرودن شعر کرد و در دوره دبیرستان، آشنایی و رفت و آمد خانوادگی با [[پروین اعتصامی]] باعث شد از او الهام بگیرد و فعالیت خود را ادامه دهد.<ref name=":3">[https://photokade.com/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%B4/ بیوگرافی سیمین بهبهانی - سایت فتوکده]</ref>سیمین بهبهانی با موسیقی از سن سیزده سالگی آشنا شد؛ و آموزش موسیقی را با نواختن چندقطعه نزد ایرج عباسی آغاز کرد.<ref name=":2">[https://www.kar-online.com/node/2249 سیمین بهبهانی - سایت کار آنلاین]</ref> | ||
در سال ۱۳۲۴، به تحصیل در آموزشگاه مامایی پرداخت اما در سال دوم به خاطر اختلاف با اولیای آموزشگاه از آنجا اخراج شد.<ref name=":1">[http://www.coca.ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B9%DA%A9%D8%B3-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C/ بیوگرافی سیمین بهبهانی - سایت کوکا]</ref> | در سال ۱۳۲۴، به تحصیل در آموزشگاه مامایی پرداخت اما در سال دوم به خاطر اختلاف با اولیای آموزشگاه از آنجا اخراج شد.<ref name=":1">[http://www.coca.ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B9%DA%A9%D8%B3-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C/ بیوگرافی سیمین بهبهانی - سایت کوکا]</ref> | ||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
سیمین بهبهانی مدتی در دبیرستانهای تهران به تدریس مشغول شد؛ و در اواخر دهه ۱۳۳۰، به دانشکده حقوق راه یافت. او در سال ۱۳۴۱، با مدرک لیسانس از دانشگاه تهران فارغالتحصیل شد. در همین ایام چهارمین دفتر شعرش با عنوان ” مرمر” منتشر گردید.<ref name=":1" /> | سیمین بهبهانی مدتی در دبیرستانهای تهران به تدریس مشغول شد؛ و در اواخر دهه ۱۳۳۰، به دانشکده حقوق راه یافت. او در سال ۱۳۴۱، با مدرک لیسانس از دانشگاه تهران فارغالتحصیل شد. در همین ایام چهارمین دفتر شعرش با عنوان ” مرمر” منتشر گردید.<ref name=":1" /> | ||
سیمین بهبهانی در سال ۱۳۲۵، چند ماه پس از اخراج از دانشگاه با فردی بهنام حسن بهبهانی ازدواج کرد و از آن زمان فامیلی همسرش را بهعنوان نام خانوادگی خود برگزید. ثمرهی این زندگی دو پسر بهنامهای حسین و علی و یک دختر بهنام امید بود. وی در سال ۱۳۴۹، پس از ۲۴ سال زندگی مشترک از حسن بهبهانی جدا شد؛ و همان سال با همکلاس دوران دانشگاه خود، منوچهر کوشیار ازدواج کرد. منوچهر کوشیار او در سال ۱۳۶۳، بر | سیمین بهبهانی در سال ۱۳۲۵، چند ماه پس از اخراج از دانشگاه با فردی بهنام حسن بهبهانی ازدواج کرد و از آن زمان فامیلی همسرش را بهعنوان نام خانوادگی خود برگزید. ثمرهی این زندگی دو پسر بهنامهای حسین و علی و یک دختر بهنام امید بود. وی در سال ۱۳۴۹، پس از ۲۴ سال زندگی مشترک از حسن بهبهانی جدا شد؛ و همان سال با همکلاس دوران دانشگاه خود، منوچهر کوشیار ازدواج کرد. منوچهر کوشیار او در سال ۱۳۶۳، بر اثر سکته قلبی درگذشت. <ref name=":3" /> | ||
سیمین بهبهانی در سال ۱۳۳۷ وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد؛ او در رشتهی ادبیات نیز قبول شده بود. سیمین بهبهانی سی سال، از سال ۱۳۳۰ تا سال ۱۳۶۰، تنها به تدریس اشتغال داشت و حتی هیچ شغلی در زمینه رشتهی حقوق را قبول نکرد.<ref name=":0" /> | سیمین بهبهانی در سال ۱۳۳۷ وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد؛ او در رشتهی ادبیات نیز قبول شده بود. سیمین بهبهانی به مدت سی سال، از سال ۱۳۳۰ تا سال ۱۳۶۰، تنها به تدریس اشتغال داشت و حتی هیچ شغلی در زمینه رشتهی حقوق را قبول نکرد.<ref name=":0" /> | ||
سیمین بهبهانی درسال ۱۳۴۸ به عضویت شورای شعر و موسیقی درآمد. سیمین بهبهانی، هوشنگ ابتهاج، نادر نادرپور، یدالله رؤیایی، بیژن جلالی و [[فریدون مشیری]]، شورای شعر و موسیقی را داره میکردند. سیمین در سال ۱۳۵۷ عضویت در کانون نویسندگان ایران را پذیرفت.<ref name=":0" /> | سیمین بهبهانی درسال ۱۳۴۸ به عضویت شورای شعر و موسیقی درآمد. سیمین بهبهانی، هوشنگ ابتهاج، نادر نادرپور، یدالله رؤیایی، بیژن جلالی و [[فریدون مشیری]]، شورای شعر و موسیقی را داره میکردند. سیمین در سال ۱۳۵۷ عضویت در کانون نویسندگان ایران را پذیرفت.<ref name=":0" /> | ||
خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
== جوایز و مدالهای جهانی == | == جوایز و مدالهای جهانی == | ||
[[پرونده:بهبانی سیمین.JPG| | [[پرونده:بهبانی سیمین.JPG|alt=سیمین بهبهانی|بندانگشتی|سیمین بهبهانی در میانسالی]] | ||
سیمین بهبهانی تعداد زیادی جوایز و تقدیرنامههای ملی و بینالمللی برای سرودههایش و البته تلاشهایش برای ارتقای حقوق بشر دریافت کرده است. او کاندیدای دریافت جایزه نوبل. ادبی در سال ۱۳۷۸ و ۱۳۸۱ شد. | سیمین بهبهانی تعداد زیادی جوایز و تقدیرنامههای ملی و بینالمللی برای سرودههایش و البته تلاشهایش برای ارتقای حقوق بشر دریافت کرده است. او کاندیدای دریافت جایزه نوبل. ادبی در سال ۱۳۷۸ و ۱۳۸۱ شد. | ||
جایزه دیدهبان حقوق بشر ''هلمن همت'' را ''برای صدای آزادی در برابر سرکوب در همه جا'' در سال ۱۳۷۷ دریافت کرد. | سیمین بهبهانی جایزه دیدهبان حقوق بشر ''هلمن همت'' را ''برای صدای آزادی در برابر سرکوب در همه جا'' در سال ۱۳۷۷ دریافت کرد. | ||
مدال کارل ''فون اوسیتزکی'' را از طرف اتحادیه بینالمللی حقوق بشر در ۱۳۷۸جهت ''تلاش برای آزادی بیان در ایران'' دریافت کرد. | او همچنین مدال کارل ''فون اوسیتزکی'' را از طرف اتحادیه بینالمللی حقوق بشر در ۱۳۷۸جهت ''تلاش برای آزادی بیان در ایران'' دریافت کرد. | ||
از سیمین بهبهانی در سال ۱۳۸۱ از طرف دانشنامه ایرانیکا، برای زیبایی اشعارش و از خود گذشتگیاش برای آزادی و برابری اجتماعی در طول عمر تقدیر شد. | از سیمین بهبهانی در سال ۱۳۸۱ از طرف دانشنامه ایرانیکا، برای زیبایی اشعارش و از خود گذشتگیاش برای آزادی و برابری اجتماعی در طول عمر تقدیر شد. | ||
خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
او همچنین در سال ۱۳۹۳، جایزه یک عمر موفقیت برای نخبهای که در ایران زندگی و کار میکند را از انجمن بینالمللی مطالعات ایرانیان دریافت کرد.<ref name=":4">[https://www.sarandmonthly.com/%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C-%D8%BA%D8%B2%D9%84/ بانوی غزل - سایت سرند]</ref> | او همچنین در سال ۱۳۹۳، جایزه یک عمر موفقیت برای نخبهای که در ایران زندگی و کار میکند را از انجمن بینالمللی مطالعات ایرانیان دریافت کرد.<ref name=":4">[https://www.sarandmonthly.com/%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C-%D8%BA%D8%B2%D9%84/ بانوی غزل - سایت سرند]</ref> | ||
همچنین در هفتم شهریور سال ۱۳۹۲ (۲۹ اوت ۲۰۱۳) جایزه یانوش پانونیوش، از سوی انجمن قلم مجارستان، در شهر پچ کشور مجارستان با حضور سیمین بهبهانی به وی اهدا شد. این جایزه شامل تندیس و ۵۰ هزار پوند بود.<ref name=":5">[https://shomaha.ir/book-and-literature/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C/ بیوگرافی سیمین بهبهانی - سایت شماها]</ref> | سیمین بهبهانی همچنین در هفتم شهریور سال ۱۳۹۲ (۲۹ اوت ۲۰۱۳) جایزه یانوش پانونیوش، از سوی انجمن قلم مجارستان، در شهر پچ کشور مجارستان با حضور سیمین بهبهانی به وی اهدا شد. این جایزه شامل تندیس و ۵۰ هزار پوند بود.<ref name=":5">[https://shomaha.ir/book-and-literature/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C/ بیوگرافی سیمین بهبهانی - سایت شماها]</ref> | ||
سوم دی ماه ۱۳۸۷ در مراسم اهدا جایزه شعر زنان ایران به نام ''خورشید''، لوح تقدیر یک عمر فعالیت | سوم دی ماه ۱۳۸۷ در مراسم اهدا جایزه شعر زنان ایران به نام ''خورشید''، لوح تقدیر یک عمر فعالیت ادبی به سیمین بهبهانی تعلق گرفت. سپیده جدیری در هنگام اهدای این جایزه به سیمین بهبهانی گفت: خانم بهبهانی نیازی به این جوایز ندارند این جوایز ما هستند که از خانم بهبهانی اعتبار می گیرند. | ||
=== ترجمهی اشعار سیمین بهبهانی به زبانهای خارجی === | |||
اشعار و غزلیات سیمین بهبهانی تاکنون به زبانهای مختلف ترجمه و منتشر شده است از جمله: | اشعار و غزلیات سیمین بهبهانی تاکنون به زبانهای مختلف ترجمه و منتشر شده است از جمله: | ||
خط ۱۰۵: | خط ۱۰۴: | ||
سیمین بهبهانی بهعنوان زن برگزیدهی سال ۱۳۷۷ از سوی کنفرانس پژوهش های زنان ایران انتخاب شد.<ref name=":2" /> | سیمین بهبهانی بهعنوان زن برگزیدهی سال ۱۳۷۷ از سوی کنفرانس پژوهش های زنان ایران انتخاب شد.<ref name=":2" /> | ||
== | == فعالیتهای سیاسی سیمین بهبهانی == | ||
[[پرونده:سیمین4.JPG|بندانگشتی]] | [[پرونده:سیمین4.JPG|بندانگشتی|جایگزین=سیمین بهبهانی در سالهای پایان عمر|سیمین بهبهانی در سالهای پایان عمر]] | ||
سیمین بهبهانی همواره چه در زمان محمدرضا شاه و چه در زمان جمهوری اسلامی علیه دیکتاتوری بود و شعر و هنرش را در خدمت حاکمان قرار نمیداد. به همین دلیل هم همواره مورد آزار و سانسور قرار میگرفت. در آثار او همواره مضامینی چون رنج کشیدن، عشق ورزیدن، مبارزهجویی، غرور و استقامت وجود دارد. <ref>[https://www.radiofarda.com/a/f3-siminbehbahani-life-work/26550659.html سیمین بهبهانی، عشقی به قدرت مرگ - رادیو فردا]</ref> | |||
اشعار سیمین بهبهانی که از آغاز با رنگ و بویی از مسئولیت اجتماعی همراه بود، پس از انقلاب مضامین اجتماعی بیشتری گرفت. در همین دوره او به یکی از اعضای مهم کانون نویسندگان ایران تبدیل گردید؛ و برای ۴ سال بهطور مداوم به حمایت از جنبشهای مدنی و خواستههای مردم برای خودمختاری، طرفداری از آزادی بیان و به چالش کشیدن نقض حقوق انسانی پرداخت. | |||
یکی از محبوبترین اشعار سیمین بهبهانی در اسفند ۱۳۶۰، نوشته شد. این شعر ''دوباره می سازمت وطن'' نام دارد که به شکل سرود و ترانه نیز بارها اجرا شده و بر سر زبانها افتاد. | |||
این شعر به «بانوی قصه فارسی، سیمین دانشور» تقدیم شده است و نام مجموعه اشعاری است که سارا خلیلی از آثار بهبهانی به انگلسی ترجمه کرده است و به نام «دوباره می سازمت وطن» منتشر شده است. | |||
سیمین بهبهانی از سن نوجوانی و در تمام طول زندگی، عضو تعداد زیادی از انجمنها و مجامع شعری بود و از جایگاهش برای تقویت و ارتقا حقوق انسانی و آزادی بیان استفاده نمود. سیمین با چهرههایی چون نادر نادرپور، فریدون مشیری، سیمین دانشو، مهدی اخوان ثالت و حمید مصدق دوستی ادبی داشت. رابطه او با فروغ فرخزاد، نیز به همین شکل بود. سیمین بهبهانی در بسیاری از دانشگاه ها، سمینارها و کنفرانسها در سراسر جهان سخنرانی داشت؛ و اشعارش را بازخوانی کرده است. به مناسبت قدردانی از او و شعرش، نشستهای بینالمللی در سال ۱۳۸۵، در دانشگاه تورنتو، دانشگاه کالیفرنیا، برکلی و مجمع آسیایی نیویورک برگزار شد. همچنین مستندی به نام «سیمین: نیمای غزل» با کارگردانی آرش سنجابی در مورد او ساخته شده است. <ref name=":4" /> | |||
سیمین بهبهانی | در جنبشهای مدنی، سیمین بهبهانی سالها تکیهگاه زنان فعال بود. او بدون ترس همه جا میرفت و از حقوق زنان دفاع میکرد. هنگامی که زنان در پارک دانشجو تجمع کرده بودند، سیمین هم حضور داشت. در همان زمان که سن و سالی از او می گذشت، پا به پای دختران و پسران جوان آمده بود تا اعتراض خود را به وضعیت زنان اعلام کند. مأموران به زنان حمله کردند، و یکی از مأموران سیمین را نیز مورد حمله قرار داده بود. دلیلش آن بود که او همیشه جلوی صف حرکت میکرد. جمعیت از آن مأمور شکایت کردند، اما به رغم اینکه عکس و مشخصات مأمور مربوطه داده شده بود، موضوع بی نتیجه ماند و پرونده بسته شد.<ref>[https://iranwire.com/fa/features/1219 نسرین ستوده، وقتی وکیل سیمین بودم - سایت ایران وایر]</ref> | ||
سیمین بهبهانی چهارده مرداد ماه سال ۱۳۸۷، کانون مدافعان حقوق بشر در اعتراض به تصویب لایحه حمایت از خانواده، نشست مطبوعاتی برگزار کرد. یکی از سخنرانان آن روز سیمین بهبهانی بود. | |||
١٠ شهریورماه سال ۱۳۸۷، نزدیک به صد نفر از فعالان جنبش زنان از تهران و برخی از شهرستانها در اعتراض به تصویب لایحه حمایت از خانواده به مجلس رفتند و با نمایندگان مجلس دیدار کردند. نخستین سخنران در مجلس، سیمین بهبهانی بود که به اعضاء مجلس گفت: <blockquote>«آقا جان من به شما رای ندادم، چون اصلاً مجلس شما را قبول ندارم اما بهعنوان یک شهروند زن، حقوقی دارم و لایحهای که در مجلس شما به تصویب رسیده این حقوق را تضییع کرده و …»</blockquote>ساعت ۴ بعد ازظهر همان روز، یعنی ۱۰ شهریور سال ۱۳۸۷، لایحه خانواده به طور موقت از دستور کار خارج و به کمیسیون قضایی مجلس برگردانده شد. | |||
سیمین بهبهانی، در روز دوشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۸۸، هنگامی که قرار بود برای سخنرانی درباره دربارهی فمینیسم در روز جهانی زن به پاریس برود، با ممانعت مأموران امنیتی روبرو شد. مأموران با توقیف گذرنامه سیمین، به او اعلام کردند که ممنوع الخروج است و نمیتواند از کشور خارج شود.<ref name=":0" /> | سیمین بهبهانی، در روز دوشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۸۸، هنگامی که قرار بود برای سخنرانی درباره دربارهی فمینیسم در روز جهانی زن به پاریس برود، با ممانعت مأموران امنیتی روبرو شد. مأموران با توقیف گذرنامه سیمین، به او اعلام کردند که ممنوع الخروج است و نمیتواند از کشور خارج شود.<ref name=":0" /> | ||
== اشعار و سبک سیمین بهبهانی == | == اشعار و سبک سیمین بهبهانی == | ||
[[پرونده:08.JPG|بندانگشتی]] | [[پرونده:08.JPG|بندانگشتی|جایگزین=سیمین بهبهانی|سیمین بهبهانی]] | ||
سیمین بهبهانی، تأثیرگذارترین بانوی شعر ایران است. او نخستین زنی است که تابوهای موجود در عرف جامعهی ادبی را شکست و بهعنوان یک زن، احساساتش را فریاد میکند و آن را آزادانه با مخاطبانش به اشتراک میگذارد. زندگی برای سیمین در ادبیات و شعر خلاصه شده بود و ادبیات برای سیمین در دو چیز معنا پیدا میکرد؛ نخست عشق و دیگر وطن. سیمین بهبهانی نخستین زنی است که عشقش را بدون هیچ ایهام و ابهامی فریاد میکند و ندای عاشقی یک زن را در گوش جهانیان فریاد میزند. دیگر مفهومی که در زندگی او بسیار برایش مهم بود و بیش از هر چیز در آن اندیشه میکرد، وطن و مفهوم سرزمین مادریش بود. سیمین بهبهانی | سیمین بهبهانی، تأثیرگذارترین بانوی شعر ایران است. او نخستین زنی است که تابوهای موجود در عرف جامعهی ادبی را شکست و بهعنوان یک زن، احساساتش را فریاد میکند و آن را آزادانه با مخاطبانش به اشتراک میگذارد. زندگی برای سیمین در ادبیات و شعر خلاصه شده بود و ادبیات برای سیمین در دو چیز معنا پیدا میکرد؛ نخست عشق و دیگر وطن. سیمین بهبهانی نخستین زنی است که عشقش را بدون هیچ ایهام و ابهامی فریاد میکند و ندای عاشقی یک زن را در گوش جهانیان فریاد میزند. دیگر مفهومی که در زندگی او بسیار برایش مهم بود و بیش از هر چیز در آن اندیشه میکرد، وطن و مفهوم سرزمین مادریش بود. سیمین بهبهانی در تمامی اتفاقات و رویدادهای اجتماعی و سیاسی ایران حاضر بود و هیچگاه خود را از صحنهی اجتماع ایران حذف نکرد. سیمین بهبهانی برای زلزلهها، فقر، مشکلات کودکان و… شعر سروده است و هر یک از شعرهایش نیز به واسطهی نفوذی که در جامعهی ایران داشته است، بسیار شنیده میشد و تأثیرگذار بود. | ||
سیمین بهبهانی در جوانی با انتشار غزلهای عاشقانهاش معروف شد و سپس به منزلهی فعالیتهایی که در زمینهی موسیقی داشت، دنیای جدیدی را تجربه کرد و اشعارش توسط خوانندگان معروف برسر زبانها افتاد. هنرمندان بسیاری از جمله شجریان، الهه، گلپایگانی، داریوش، ایرج، عارف، سپیده، کورس سرهنگ زاده، رامش، عهدیه، سیما بینا، پوران، دلکش، مرضیه و… اشعار سیمین را | سیمین بهبهانی در جوانی با انتشار غزلهای عاشقانهاش معروف شد و سپس به منزلهی فعالیتهایی که در زمینهی موسیقی داشت، دنیای جدیدی را تجربه کرد و اشعارش توسط خوانندگان معروف برسر زبانها افتاد. هنرمندان بسیاری از جمله شجریان، الهه، گلپایگانی، داریوش، ایرج، عارف، سپیده، کورس سرهنگ زاده، رامش، عهدیه، سیما بینا، پوران، دلکش، مرضیه و… اشعار سیمین را خواندند و این امر موجبات شهرت او را بیش از پیش فراهم کرد. مهم ترین تخصص شاعرانهی سیمین بهبهانی که باعث حیرت همگان گردیده و از سویی دیگر تحسین منتقدین را نسبت به اشعار او در پی داشته است، کشف و بهکارگیری یا ابداع اوزان تازه و همچنین سرودن اشعار در مصراعهای طولانی بوده است. این امر در حالی اتفاق افتاده است که وی هیچگاه از وزن خارج نشده و بهعبارتی با استفاده از قالبهای کهن، مضامین مدرن را در شکلی نو عرضه میکرده است. سیمین چندان در این کار و خلاقیتهای نوآورانه در عرصهی غزل چیرهدست گردیده بود که به او لقب ''نیمایغزل'' دادند. در سال ۱۳۸۲ مؤسسهی انتشاراتی نگاه، مجموعه اشعار سیمین بهبهانی تا آن زمان را در یک مجلد نفیس در ۱۲۰۰ صفحه به چاپ رساند که بسیار مورد استقبال قرار گرفت؛ و به چاپهای متعدد رسیده است.<ref>[https://mohamadrezateimouri.com/simin-behbahani/ سیمین بهبهانی و هرآنچه که باید از زندگی و آثارش بدانید]</ref> | ||
سیمین بهبهانی از مؤثرترین و مبتکرترین شاعران عرصهی غزل معاصر است. او شاعری را از آغاز جوانی با سرودن غزلها و چهارپارههایی کلاسیک و رمانتیک آغاز کرد که غالباً دارای مضامین عاشقانه و عواطف زنانه و احساسات انسان دوستانه بودند. رفته رفته از دهه ۱۳۳۰ به بعد تحت تأثیر اشعار نو پردازان، رگههایی از زبان و تخیل تازهی رمانتیک در غزلهای او پدیدار شد که مجموعه ''مرمر'' نشانگر این تحول بود. بعدها مجموعهی غزل رستاخیز، تلاش موفق او را در تلفیق روح تغزلی با نگرش و محتوای اجتماعی به نمایش گذاشت. سیمین بهبهانی به قصد دمیدن روح تازه در پیکره غزل، بعدها علاوه بر نوگردانی زبان و تخیل، از حوزهی اوزان رایج غزل فارسی گام فراتر نهاده و وزنهای غیر رایج یا ابتکاری به کار گرفت که در سالهای پس از انقلاب ضدسلطنتی نیز در آثار او تداوم داشت و کوشید تا با بهرهگیری از فضا سازیهای روایی، توالی منطقی ابیات بافت موسیقایی نو و رگههای بینش فلسفی و اساطیری غزل را از روح سنتی تهی کند و به آن روحی تازه و متناسب با زمان بخشد.<ref name=":0" /> | سیمین بهبهانی از مؤثرترین و مبتکرترین شاعران عرصهی غزل معاصر است. او شاعری را از آغاز جوانی با سرودن غزلها و چهارپارههایی کلاسیک و رمانتیک آغاز کرد که غالباً دارای مضامین عاشقانه و عواطف زنانه و احساسات انسان دوستانه بودند. رفته رفته از دهه ۱۳۳۰ به بعد تحت تأثیر اشعار نو پردازان، رگههایی از زبان و تخیل تازهی رمانتیک در غزلهای او پدیدار شد که مجموعه ''مرمر'' نشانگر این تحول بود. بعدها مجموعهی غزل رستاخیز، تلاش موفق او را در تلفیق روح تغزلی با نگرش و محتوای اجتماعی به نمایش گذاشت. سیمین بهبهانی به قصد دمیدن روح تازه در پیکره غزل، بعدها علاوه بر نوگردانی زبان و تخیل، از حوزهی اوزان رایج غزل فارسی گام فراتر نهاده و وزنهای غیر رایج یا ابتکاری به کار گرفت که در سالهای پس از انقلاب ضدسلطنتی نیز در آثار او تداوم داشت و کوشید تا با بهرهگیری از فضا سازیهای روایی، توالی منطقی ابیات بافت موسیقایی نو و رگههای بینش فلسفی و اساطیری غزل را از روح سنتی تهی کند و به آن روحی تازه و متناسب با زمان بخشد.<ref name=":0" /> | ||
اشعار سیمین بهبهانی در حوزهی غزل، درست همسنخ کار نیما یوشیج در عرصهی شعر پارسی است. نیما یوشیج با ایجاد اوزان جدید در شعر یعنی کوتاه و بلند کردن ابیات شعر کهن و ایجاد مضامین اجتماعی در آن، شعر کهن را تغییر داد و سبک جدیدی ایجاد کرد و سیمین بهبهانی با تغییر اوزان شعری دست به تغییر زد. وی بیش از ۴۱ وزن جدید و کمسابقه به اوزان شعر فارسی اضافه کرد.<ref name=":1" /> | |||
اشعار سیمین بهبهانی در حوزهی غزل، درست همسنخ کار نیما یوشیج در عرصهی شعر پارسی است. نیما با | |||
سیمین بهبهانی در طول زندگیاش بیش از ۶۰۰ غزل سرود که در ۲۰ کتاب منتشر شدهاند. در مقالهای که در تیرماه ۱۳۳۵ منتشر شد، ایرج علیآبادی، علاوه بر تحسین قوه درک هنری سیمین بهبهانی و استعداد او در سرودن غزل، به نقد منطق ضعیف این مجموعه میپردازد و رویکرد مشاجرهانگیز او را نسبت به رابطه بین هنر و جامعه و تأثیر هنر بر تغییرات اجتماعی را نقد میکند. مجموعهی او در سال ۱۳۵۰ بازنشر شد و تحسین [[خسرو گلسرخی]] را بهدنبال داشت که مهارت سیمین بهبهانی را در استفاده از پتانسیل فرمهای کلاسیک برای منتقل کردن موضوعات نو و مسائل اجتماعی پیچیده تحسین کرد.<ref name=":4" /> | |||
=== سیمین بهبهانی از نگاه روزنامه الشرق الاوسط === | === سیمین بهبهانی از نگاه روزنامه الشرق الاوسط === | ||
[[پرونده:01.JPG|بندانگشتی|320x320پیکسل|سیمین بهبهانی]] | [[پرونده:01.JPG|بندانگشتی|320x320پیکسل|سیمین بهبهانی در خانه خود|جایگزین=سیمین بهبهانی]] | ||
روزنامه الشرقالاوسط چاپ لندن، در گزارشی به مناسبت درگذشت سیمین بهبهانی، نوشته است: | روزنامه الشرقالاوسط چاپ لندن، در گزارشی به مناسبت درگذشت سیمین بهبهانی، نوشته است: | ||
خط ۱۵۴: | خط ۱۴۴: | ||
== درگذشت و خاکسپاری == | == درگذشت و خاکسپاری == | ||
[[پرونده:04.JPG|بندانگشتی|خاکسپاری سیمین بهبهانی]] | [[پرونده:04.JPG|بندانگشتی|خاکسپاری سیمین بهبهانی|جایگزین=سیمین بهبهانی]] | ||
سرانجام خانم سیمین بهبهانی به علت بیماریی تنفسی و قلبی در بیمارستان پارس تهران بستری شد. او در ۱۵ مرداد ۱۳۹۳ به کما رفت و پس از ۳ روز، در روز سه شنبه ۲۸ مرداد ۱۳۹۳ در سن ۸۷ سالگی درگذشت. | سرانجام خانم سیمین بهبهانی به علت بیماریی تنفسی و قلبی در بیمارستان پارس تهران بستری شد. او در ۱۵ مرداد ۱۳۹۳ به کما رفت و پس از ۳ روز، در روز سه شنبه ۲۸ مرداد ۱۳۹۳ در سن ۸۷ سالگی درگذشت. | ||
خط ۱۶۲: | خط ۱۵۲: | ||
== آثار سیمین بهبهانی == | == آثار سیمین بهبهانی == | ||
[[پرونده:011.JPG|بندانگشتی|220x220پیکسل|مجموعه آثار سیمین بهبهانی]] | [[پرونده:011.JPG|بندانگشتی|220x220پیکسل|مجموعه آثار سیمین بهبهانی|جایگزین=سیمین بهبهانی]] | ||
[[پرونده:06.JPG|بندانگشتی|225x225پیکسل|رستاخیز]] | [[پرونده:06.JPG|بندانگشتی|225x225پیکسل|رستاخیز|جایگزین=سیمین بهبهانی]] | ||
سهتار شکسته- ۱۳۲۹ منتشر شد. | |||
جای پا - ۱۳۳۵ | |||
چلچراغ - ۱۳۳۶ | |||
مرمر (۱۳۴۱) | مرمر (۱۳۴۱) | ||
رستاخیز | رستاخیز- ۱۳۵۲ | ||
خطی ز سرعت و | خطی ز سرعت و آتش- ۱۳۶۰ | ||
دشت ارژن (۱۳۶۲) | دشت ارژن (۱۳۶۲) | ||
گزینه اشعار (۱۳۶۷) | گزینه اشعار (۱۳۶۷) | ||
آن مرد، مرد همراهم (۱۳۶۹) | آن مرد، مرد همراهم (۱۳۶۹) | ||
خط ۱۹۹: | خط ۱۷۷: | ||
عاشقتر از همیشه بخوان (۱۳۷۳) | عاشقتر از همیشه بخوان (۱۳۷۳) | ||
یک دریچه آزادی- ۱۳۷۴ <ref name=":1" /> | |||
<nowiki>شاعران امروز فرانسه (۱۳۷۳) [ترجمه فارسی از اثر پیر دوبوادفر ، چاپ دوم :۱۳۸۲]</nowiki> | <nowiki>شاعران امروز فرانسه (۱۳۷۳) [ترجمه فارسی از اثر پیر دوبوادفر ، چاپ دوم :۱۳۸۲]</nowiki> | ||
یک دریچه آزادی (۱۳۷۴) | |||
با قلب خود چه خریدم؟ (۱۳۷۵) | با قلب خود چه خریدم؟ (۱۳۷۵) | ||
مجموعه اشعار (۱۳۸۲) | مجموعه اشعار (۱۳۸۲) | ||
یکی مثلاً این که(۱۳۸۴)<ref>[http://www.ghatreh.com/news/nn50805304/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87-%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B9%DA%A9%D8%B3 بیوگرافی زندهیاد سیمین بهبهانی - سایت قطره]</ref> | یکی مثلاً این که(۱۳۸۴)<ref>[http://www.ghatreh.com/news/nn50805304/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87-%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B9%DA%A9%D8%B3 بیوگرافی زندهیاد سیمین بهبهانی - سایت قطره]</ref><ref name=":2" />[[پرونده:010.JPG|بندانگشتی|230x230پیکسل|مجموعه شعر، عاشقتر از همیشه بخوان|جایگزین=سیمین بهبهانی]] | ||
[[پرونده:09.JPG|بندانگشتی|225x225پیکسل|مجموعه آثار، کولی و نامه و عشق|جایگزین=سیمین بهبهانی]] | |||
== گزیدهی اشعار سیمین بهبهانی == | == گزیدهی اشعار سیمین بهبهانی == | ||
=== دوباره میسازمت وطن === | === دوباره میسازمت وطن === | ||
دوباره میسازمت وطن یکی از اشعار بسیار معروف سیمین بهبهانی است که توسط داریوش اقبالی نیز خوانده شده است: | دوباره میسازمت وطن یکی از اشعار بسیار معروف سیمین بهبهانی است که توسط داریوش اقبالی نیز خوانده شده است: | ||
[[پرونده:07.JPG|بندانگشتی|225x225پیکسل|جای پا تا آزادی]] | [[پرونده:07.JPG|بندانگشتی|225x225پیکسل|جای پا تا آزادی|جایگزین=سیمین بهبهانی]] | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|دوباره می سازمت، وطن!|اگرچه با خشت جان خویش}} | {{ب|دوباره می سازمت، وطن!|اگرچه با خشت جان خویش}} | ||
خط ۲۳۷: | خط ۲۱۵: | ||
{{ب|دوباره می سازمت به جان|اگر چه بیش از توان خویش}} | {{ب|دوباره می سازمت به جان|اگر چه بیش از توان خویش}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
[[پرونده:کتاب-یاد-بعضی-نفرات-انتشارات-انتشارات-البرز-سیمین-بهبهانی--1.jpg|بندانگشتی|230x230پیکسل]] | [[پرونده:کتاب-یاد-بعضی-نفرات-انتشارات-انتشارات-البرز-سیمین-بهبهانی--1.jpg|بندانگشتی|230x230پیکسل|جایگزین=سیمین بهبهانی]] | ||
=== چرا رفتی؟ === | === چرا رفتی؟ === | ||
خط ۲۶۴: | خط ۲۴۲: | ||
{{ب|گذشتم من ز سودای وصالت|مرا تنها رها کن با خیالت}} | {{ب|گذشتم من ز سودای وصالت|مرا تنها رها کن با خیالت}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
[[پرونده:کتاب-چلچراغ-.jpg|بندانگشتی|230x230پیکسل|چلچراغ]] | [[پرونده:کتاب-چلچراغ-.jpg|بندانگشتی|230x230پیکسل|چلچراغ|جایگزین=سیمین بهبهانی]] | ||
=== سورا خواهد آمد === | === سورا خواهد آمد === |