قانون اساسی جمهوری اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۷: خط ۱۷:


نظریه ولایت فقیه از نظر روح الله خمینی معنی متفاوتی دارد.البته دیدگاه او نیز با گذر زمان نسبت به این موضوع تغییر می‌کند: او در ابتدا به نظارت فقیه معتقد بود که در کتاب کشف اسرار او نیز منعکس شده است. وی پس از آن اختیارات فقیه را از نظارت به ولایت افزایش می‌دهد. او در ادامه ولایت فقیه را به ولایت مطلقه فقیه تغییر میدهد و آنرا نایب امام زمان و دارای اختیارات او در عصر حاضر برمی‌شمرد.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_130489/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/%DA%86%DA%A9%DB%8C%D8%AF%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B3_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%AF% مبانی فقهی ولایت‏ فقیه-سایت امام خمینی]</ref>
نظریه ولایت فقیه از نظر روح الله خمینی معنی متفاوتی دارد.البته دیدگاه او نیز با گذر زمان نسبت به این موضوع تغییر می‌کند: او در ابتدا به نظارت فقیه معتقد بود که در کتاب کشف اسرار او نیز منعکس شده است. وی پس از آن اختیارات فقیه را از نظارت به ولایت افزایش می‌دهد. او در ادامه ولایت فقیه را به ولایت مطلقه فقیه تغییر میدهد و آنرا نایب امام زمان و دارای اختیارات او در عصر حاضر برمی‌شمرد.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_130489/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/%DA%86%DA%A9%DB%8C%D8%AF%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B3_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%AF% مبانی فقهی ولایت‏ فقیه-سایت امام خمینی]</ref>
پیش نویس اولیه قانون اساسی به امر دولت موقت مهندس بازرگان توسط عبدالکریم لاهیجی، ناصر کاتوزیان، محمدجعفر جعفری لنگرودی و حسن حبیبی نوشته شد. در این پیش نویس تا زمانی که تحویل دفتر طرح های انقلاب و شورای انقلاب شد اصل ولایت فقیه وجود نداشت.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/f35_Iran_His_Rev_Velayat_Faqih/2155898.html رادیو فردا- چگونه ولایت فقیه به قانون اساسی ایران اضافه شد؟]</ref>
عبدالکریم لاهیچی در این باره می‌گوید:<blockquote>«ما فکر می‌کردیم برای یک جمهوری، قانون اساسی می‌نویسم و این که در جمهوری قدرت در دست مردم است، در دست هیچ شخص یا گروهی نیست. بنابراین در طرحی که ما داده بودیم، قدرت در دست مجلس نمایندگان مردم بود و گفته می‌شود و تا حدودی هم درست است که ما از قانون اساسی فرانسه خیلی الهام گرفته بودیم، ولی حتی در بحث اختیارات رئیس جمهور، قدرتی که در طرح ما رئیس جمهور داشت، به هیچ وجه قابل مقایسه با قدرتی که رئیس جمهور فرانسه دارد نبود و سعی ما براین بود که قدرت را در مجلس شورای ملی متمرکز کنیم»<ref>[http://www.dw.com/fa-ir/%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B1%D8%A7%D9%87-%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA/a-17408098 دویچه‌وله-«ولایت فقیه» چگونه به قانون اساسی راه یافت؟]</ref></blockquote>پس از تحویل دادن پیش نویس قانون اساسی به مجلس خبرگان، روح‌الله خمینی نامه ای به این مجلس نوشته و اعلام کرد که از اعضای خبرگان تنها فقها هستند که میتوانند در مورد منطبق بودن یا نبودن مواد این پیش‌نویس با اسلام نظر بدهند.<ref>رادیو فردا- [https://www.radiofarda.com/a/f35_Iran_His_Rev_Velayat_Faqih/2155898.html چگونه ولایت فقیه به قانون اساسی ایران اضافه شد؟- سوال سوم]</ref>
مجلس خبرگان قانون اساسی که وظیفه بررسی پیش نویس قانون اساسی را در دوماه به عهده گرفته بود، با این همه این مجلس پیش نویس را بطور کامل نفی و  مجددا شروع به نوشتن کرد. دولت موقت مهندس بازرگان به مجلس شورای اسلامی فرصتی دوماهه برای بررسی قانون داد اما اینکار انجام نشد و بعه همین دلیل طرح انحلال مجلس توسط مهندس بازرگان ارائه شد که با مخالفت شدید شخص روح‌الله خمینی مواجه شد. در همین  اثنا بود که  محمد بهشتی مشهور به آیت‌الله بهشتی این طرح را در تاریخ ۲۱ شهریور ۱۳۵۸به تصویب مجلس رسانید.<ref>[http://www.dw.com/fa-ir/%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B1%D8%A7%D9%87-%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA/a-17408098 ولایت فقیه» چگونه به قانون اساسی راه یافت؟]</ref>


== قوه‌ی مجریه ==
== قوه‌ی مجریه ==