۷٬۳۴۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{عکس-نیاز|تاریخ=آوریل ۲۰۱۸}} | |||
{{ویرایش}} | |||
'''قصاص''' در لغت، به معنی هر نوع دنباله روی و پی جویی نمودن- کین کشی به مثل کشنده را کشتن- مجازات- عقاب- سزا- جبران- تلافی آمده‌است. | '''قصاص''' در لغت، به معنی هر نوع دنباله روی و پی جویی نمودن- کین کشی به مثل کشنده را کشتن- مجازات- عقاب- سزا- جبران- تلافی آمده‌است. | ||
قصاص از نظر اصطلاحی، به معنای تلافی و استیفای عینی جنایتی که در قتل عمدی، قطع عضو و جرح عمدی بر مجنی علیه وارد شده‌است می‌باشد به شکلی که اثر به جای مانده از جنایت عیناً روی جانی اجرا شده و به دست آید. قصاص در جنایت قتل عمدی را قصاص النفس می‌گویند و قصاص در جنایات قطع عضو و جرح را قصاص عضو گویند. | قصاص از نظر اصطلاحی، به معنای تلافی و استیفای عینی جنایتی که در قتل عمدی، قطع عضو و جرح عمدی بر مجنی علیه وارد شده‌است می‌باشد به شکلی که اثر به جای مانده از جنایت عیناً روی جانی اجرا شده و به دست آید. قصاص در جنایت قتل عمدی را قصاص النفس می‌گویند و قصاص در جنایات قطع عضو و جرح را قصاص عضو گویند. | ||
== انواع قصاص[ویرایش | ویرایش مبدأ] == | == انواع قصاص[ویرایش | ویرایش مبدأ] == | ||
'''''الف) قصاص نفس:''''' | '''''الف) قصاص نفس:''''' | ||
# قتل عمد: قصاص دارد؛ او را می‌کشند. | # قتل عمد: قصاص دارد؛ او را می‌کشند. | ||
# قتل شبه عمد: قصاص ندارد. | # قتل شبه عمد: قصاص ندارد.۳. قتل خطا: قصاص ندارد.<ref>دانشنامه اسلامی - [http://wiki.ahlolbait.com/%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5 قصاص]</ref> | ||
''''''ب) قصاص عضو:''''' | ''''''ب) قصاص عضو:''''' | ||
خسارتی که به عضوی از اعضای بدن وارد می‌شود. | خسارتی که به عضوی از اعضای بدن وارد می‌شود. | ||
== شرایط قصاص نفس[ویرایش | ویرایش مبدأ] == | == شرایط قصاص نفس[ویرایش | ویرایش مبدأ] == | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۹: | ||
# قاتل و مقتول عاقل باشند. | # قاتل و مقتول عاقل باشند. | ||
# قاتل، بالغ باشد. | # قاتل، بالغ باشد. | ||
# مهدورالدم نباشد، مثلاً به پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم دشنام نداده باشد. | # مهدورالدم نباشد، مثلاً به پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم دشنام نداده باشد. | ||
# چگونگی قصاص نفس[ویرایش | ویرایش مبدأ] | |||
وقتی که نزد حاکم، قاتل بودن شخصی ثابت شد از ورثهٔ مقتول خواسته می‌شود که او را عفو یا درخواست قصاص کنند. اگر راضی به عفو نشدند می‌توانند قاتل را بکشند ولی اگر مقتول زن و قاتل مرد باشد در صورت قصاص، ورثهٔ مقتول باید نصف دیه مرد را به ورثهٔ او بپردازند. چون دیهٔ مرد دو برابر دیهٔ زن است؛ و اگر قاتلان متعدد باشند و بخواهند همه را قصاص کنند، باید دیهٔ افراد اضافه بر مقتول را به ورثهٔ قاتلین بپردازند. | |||
وقتی که نزد حاکم، قاتل بودن شخصی ثابت شد از ورثهٔ مقتول خواسته می‌شود که او را عفو یا درخواست قصاص کنند. اگر راضی به عفو نشدند می‌توانند قاتل را بکشند ولی اگر مقتول زن و قاتل مرد باشد در صورت قصاص، ورثهٔ مقتول باید نصف دیه مرد را به ورثهٔ او بپردازند. چون دیهٔ مرد دو برابر دیهٔ زن است؛ و اگر قاتلان متعدد باشند و بخواهند همه را قصاص کنند، باید دیهٔ افراد اضافه بر مقتول را به ورثهٔ قاتلین بپردازند. | |||
== شرایط قصاص عضو[ویرایش | ویرایش مبدأ] == | == شرایط قصاص عضو[ویرایش | ویرایش مبدأ] == | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
# تساوی در ابزار جنایت (وسیله‌ای که با آن جنایت کرده‌است). | # تساوی در ابزار جنایت (وسیله‌ای که با آن جنایت کرده‌است). | ||
# اگر محکوم به قصاص، زن حامله باشد تا زمانی که حامله است قصاص نمی‌شود. | # اگر محکوم به قصاص، زن حامله باشد تا زمانی که حامله است قصاص نمی‌شود. | ||
# گرمی و سردی هوا موجب سرایت زخم یا موجب آزاری اضافه بر قصاص نشود. | # گرمی و سردی هوا موجب سرایت زخم یا موجب آزاری اضافه بر قصاص نشود. | ||
'''مسئله''' | '''مسئله''' | ||
در قصاص اعضا، زن و مرد با هم مساوی می‌باشند لیکن اگر جانی مرد باشد و عضوی که قصاص می‌کنند از اعضایی باشدکه دیهٔ آن از ثلث دیهٔ کشتن بیشتر باشد، تفاوت دیه را باید بپردازند. چون در دیهٔ اعضا، زن و مرد تا یک سوم دیهٔ کشتن مساوی هستند و از ثلث و بیشتر از آن، دیه زن نصف دیهٔ مرد است. | در قصاص اعضا، زن و مرد با هم مساوی می‌باشند لیکن اگر جانی مرد باشد و عضوی که قصاص می‌کنند از اعضایی باشدکه دیهٔ آن از ثلث دیهٔ کشتن بیشتر باشد، تفاوت دیه را باید بپردازند. چون در دیهٔ اعضا، زن و مرد تا یک سوم دیهٔ کشتن مساوی هستند و از ثلث و بیشتر از آن، دیه زن نصف دیهٔ مرد است. | ||
== '''مروری برقوانین و مقررات رسمی جمهوری اسلامی ایران'''[ویرایش | ویرایش مبدأ] == | == '''مروری برقوانین و مقررات رسمی جمهوری اسلامی ایران'''[ویرایش | ویرایش مبدأ] == | ||
«قانون حدود، قصاص و مقررات آن» در 3شهریور1361 تصویب شد و به‌تأیید شورای نگهبان رسید و در 18شهریور همان‌سال، نخست‌وزیر وقت، آن را برای اجرا به‌وزارت دادگستری رژیم، ابلاغ کرد | «قانون حدود، قصاص و مقررات آن» در 3شهریور1361 تصویب شد و به‌تأیید شورای نگهبان رسید و در 18شهریور همان‌سال، نخست‌وزیر وقت، آن را برای اجرا به‌وزارت دادگستری رژیم، ابلاغ کرد | ||
یکم: «قسم اول‌‌ـ قصاص نفس» | یکم: «قسم اول‌‌ـ قصاص نفس» | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
«مادهٌ 6 ـ هرگاه مرد مسلمانی عمداً زن مسلمانی را بکشد، محکوم به‌قصاص است، لیکن باید ولی زن، قبل از قصاص قاتل، نصف دیهٌ مرد را به‌او بپردازد». | «مادهٌ 6 ـ هرگاه مرد مسلمانی عمداً زن مسلمانی را بکشد، محکوم به‌قصاص است، لیکن باید ولی زن، قبل از قصاص قاتل، نصف دیهٌ مرد را به‌او بپردازد». | ||
«مادهٌ 7 ـ هرگاه کافر ذمّی عمداً کافر ذمّی دیگری را بکشد، قصاص می‌شود، اگرچه پیرو دو دین مختلف باشند. و اگر مقتول، زن ذمی باشد، باید ولی او قبل از قصاص نصف دیهٌ مرد ذمی را به‌قاتل بپردازد» | «مادهٌ 7 ـ هرگاه کافر ذمّی عمداً کافر ذمّی دیگری را بکشد، قصاص می‌شود، اگرچه پیرو دو دین مختلف باشند. و اگر مقتول، زن ذمی باشد، باید ولی او قبل از قصاص نصف دیهٌ مرد ذمی را به‌قاتل بپردازد» | ||
در ماده‌های فوق، عنوان «کافر ذمی» در قانون تعریف نشده است. در بالا، در «مروری بر‌قانون اساسی…»، دیدیم که از پیروان سه «دین رسمی» غیر‌مسلمان، بدون تقسیم پیروان ادیان، به‌ذمی و غیره، صحبت شده است. اما در این‌جا، یعنی در قانون قصاص، این تقسیم را رسمیت داده‌اند. همان چیزی، که قبلاً در بخش «مروری بر‌فقه و فتواهای خمینی»، با تعریف و احکامش آشنا شدیم. در این قانون از موردی که قاتل مسلمان مرتکب قتل غیر‌مسلمان شود، ذکری نیامده است. در «مروری بر‌فقه …» خواندیم که چنین قاتلی از قصاص معاف و فقط به‌پرداخت خونبهای ناچیزی که بسیار کمتر از خونبهای مقتول مسلمان است، محکوم می‌شود. به‌یاد داریم که مطابق اصل 167 قانون اساسی رژیم که در «مروری بر‌قانون اساسی…» آوردیم، قاضی موظف است که در هر‌موردی که قانون ساکت است، مطابق «فتوا»، حکم صادر کند. | در ماده‌های فوق، عنوان «کافر ذمی» در قانون تعریف نشده است. در بالا، در «مروری بر‌قانون اساسی…»، دیدیم که از پیروان سه «دین رسمی» غیر‌مسلمان، بدون تقسیم پیروان ادیان، به‌ذمی و غیره، صحبت شده است. اما در این‌جا، یعنی در قانون قصاص، این تقسیم را رسمیت داده‌اند. همان چیزی، که قبلاً در بخش «مروری بر‌فقه و فتواهای خمینی»، با تعریف و احکامش آشنا شدیم. در این قانون از موردی که قاتل مسلمان مرتکب قتل غیر‌مسلمان شود، ذکری نیامده است. در «مروری بر‌فقه …» خواندیم که چنین قاتلی از قصاص معاف و فقط به‌پرداخت خونبهای ناچیزی که بسیار کمتر از خونبهای مقتول مسلمان است، محکوم می‌شود. به‌یاد داریم که مطابق اصل 167 قانون اساسی رژیم که در «مروری بر‌قانون اساسی…» آوردیم، قاضی موظف است که در هر‌موردی که قانون ساکت است، مطابق «فتوا»، حکم صادر کند. | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
تبصره 1 ـ ولی دم می‌تواند برخی از شرکای در قتل را با پرداخت دیهٌ مذکور در مادهٌ 8، قصاص نماید و از بقیهٌ شرکا، نسبت به‌سهم، دیه اخذ نماید. | تبصره 1 ـ ولی دم می‌تواند برخی از شرکای در قتل را با پرداخت دیهٌ مذکور در مادهٌ 8، قصاص نماید و از بقیهٌ شرکا، نسبت به‌سهم، دیه اخذ نماید. | ||
تبصره 2 ـ در صورتی‌که قاتلان و مقتول، همه کفار ذمی باشند، همین حکم جاری است» | تبصره 2 ـ در صورتی‌که قاتلان و مقتول، همه کفار ذمی باشند، همین حکم جاری است» | ||
یعنی، چنان‌چه قاتل و قاتلان، مسلمان بوده و مقتول یا مقتولان، ذمی باشند، قاضی باید حکمش را مطابق فتوا صادر کند و در نتیجه، به‌هیچ‌وجه بیشتر از خونبهای ناچیز، قصاصی در میان نخواهد بود. تا چه‌رسد به‌مقتول غیرذمی. | یعنی، چنان‌چه قاتل و قاتلان، مسلمان بوده و مقتول یا مقتولان، ذمی باشند، قاضی باید حکمش را مطابق فتوا صادر کند و در نتیجه، به‌هیچ‌وجه بیشتر از خونبهای ناچیز، قصاصی در میان نخواهد بود. تا چه‌رسد به‌مقتول غیرذمی. | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
«مادهٌ 99 ـ حد زنا در موارد زیر قتل است: | «مادهٌ 99 ـ حد زنا در موارد زیر قتل است: | ||
ـ زنای غیر مسلمان با زنی که مسلمان باشد، موجب قتل زانی است» | ـ زنای غیر مسلمان با زنی که مسلمان باشد، موجب قتل زانی است» | ||
ملاحظه می‌کنیم که به‌صراحت، نوعی مجازات انتقامی را برای غیر‌مسلمانان، هرچند از پیروان ادیان به‌اصطلاح رسمی باشند، مقرر کرده‌اند. در این‌جا، برای آن دسته از شقوق زنا که مجازاتش قتل نیست، برای زناکار غیر‌مسلمان، مجازات قتل را معین کرده‌اند. | ملاحظه می‌کنیم که به‌صراحت، نوعی مجازات انتقامی را برای غیر‌مسلمانان، هرچند از پیروان ادیان به‌اصطلاح رسمی باشند، مقرر کرده‌اند. در این‌جا، برای آن دسته از شقوق زنا که مجازاتش قتل نیست، برای زناکار غیر‌مسلمان، مجازات قتل را معین کرده‌اند. | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
«مادهٌ 152 ـ حد تفخیذ و نظایر آن بین دو مرد بدون…، برای هریک صد تازیانه است. | «مادهٌ 152 ـ حد تفخیذ و نظایر آن بین دو مرد بدون…، برای هریک صد تازیانه است. | ||
تبصره ـ در صورتی‌که فاعل غیر‌مسلمان و مفعول مسلمان باشد، حد فاعل (یعنی، بدون…) قتل است» | تبصره ـ در صورتی‌که فاعل غیر‌مسلمان و مفعول مسلمان باشد، حد فاعل (یعنی، بدون…) قتل است» | ||
«مادهٌ 169 ـ قذف، نسبت دادن زنا یا… به‌شخص دیگری است. | «مادهٌ 169 ـ قذف، نسبت دادن زنا یا… به‌شخص دیگری است. | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
مادهٌ 177 ـ قذف در مواردی موجب حد می‌شود که قذف‌کننده بالغ و عاقل و مختار و دارای قصد باشد و قذف شونده نیز بالغ و عاقل و مسلمان و عفیف باشد. پس اگر قذف‌کننده یا قذف‌شونده فاقد یکی از اوصاف فوق باشد، حد ثابت نمی‌شود. | مادهٌ 177 ـ قذف در مواردی موجب حد می‌شود که قذف‌کننده بالغ و عاقل و مختار و دارای قصد باشد و قذف شونده نیز بالغ و عاقل و مسلمان و عفیف باشد. پس اگر قذف‌کننده یا قذف‌شونده فاقد یکی از اوصاف فوق باشد، حد ثابت نمی‌شود. | ||
مادهٌ 178 ـ هرگاه نابالغ ممیزی کسی را قذف کند، به10 تا سی ضربه شلاق محکوم می‌شود و هم‌چنین هرگاه بالغ و عاقلی، شخص نابالغ یا غیر‌مسلمان را قذف کند، تعزیر می‌شود» | مادهٌ 178 ـ هرگاه نابالغ ممیزی کسی را قذف کند، به10 تا سی ضربه شلاق محکوم می‌شود و هم‌چنین هرگاه بالغ و عاقلی، شخص نابالغ یا غیر‌مسلمان را قذف کند، تعزیر می‌شود» | ||
== مادهٌ207قانون مجازات اسلامی مصوب سال1370مقرر می‌دارد:== | == مادهٌ207قانون مجازات اسلامی مصوب سال1370مقرر می‌دارد:== | ||
| خط ۹۹: | خط ۹۹: | ||
سکوت قانون مجازات اسلامی مصوب سال1370را در این خصوص می‌توان از نواقص قانونی دانست که باید قانون را از این جهت اصلاح نمود. قتل غیر مسلمان به دست مسلمان، هرگز در شریعت مقدس اسلام جایز نبوده و نیست. خداوند در قرآن کریم در آیهٌ32از سورهٌ المائده می‌فرماید: «…من قتل نفساً بغیر نفس او فساد فی الارض فکانما قتل‌الناس جمیعاً و من احیاها فکانما احیا الناس جمیعاً» (هرکس که فردی را بدون عنوان قصاص و یا افساد در روی زمین بکشد، مانند آن است که همهٌ انسانها را کشته است و اگر نفسی را احیا کند،مانند آن است که همهٌ انسانها را احیا کرده است). بنابراین اشتباه بزرگی است اگر تصور شود که دین اسلام فقط از جان مسلمانان حمایت کرده و برای آنان حق حیات قائل است. | سکوت قانون مجازات اسلامی مصوب سال1370را در این خصوص می‌توان از نواقص قانونی دانست که باید قانون را از این جهت اصلاح نمود. قتل غیر مسلمان به دست مسلمان، هرگز در شریعت مقدس اسلام جایز نبوده و نیست. خداوند در قرآن کریم در آیهٌ32از سورهٌ المائده می‌فرماید: «…من قتل نفساً بغیر نفس او فساد فی الارض فکانما قتل‌الناس جمیعاً و من احیاها فکانما احیا الناس جمیعاً» (هرکس که فردی را بدون عنوان قصاص و یا افساد در روی زمین بکشد، مانند آن است که همهٌ انسانها را کشته است و اگر نفسی را احیا کند،مانند آن است که همهٌ انسانها را احیا کرده است). بنابراین اشتباه بزرگی است اگر تصور شود که دین اسلام فقط از جان مسلمانان حمایت کرده و برای آنان حق حیات قائل است. | ||
اما متأسفانه قوانین کیفری ما با سکوت خود درمورد تعیین مجازات برای قاتلی که مسلمان است و غیر مسلمانی، مثلاً بودایی یا هندو، را می‌کشد،باعث ایجاد این شبهه می‌شوند که قتل غیر مسلمان در ایران مجازاتی ندارد | اما متأسفانه قوانین کیفری ما با سکوت خود درمورد تعیین مجازات برای قاتلی که مسلمان است و غیر مسلمانی، مثلاً بودایی یا هندو، را می‌کشد،باعث ایجاد این شبهه می‌شوند که قتل غیر مسلمان در ایران مجازاتی ندارد | ||
== | == اولین حکم قصاص چشم که در ایران اجرا شد[ویرایش | ویرایش مبدأ] == | ||
صبح سه‌شنبه ۱۲ اسفند در زندان رجایی‌شهر کرج، اولین حکم قصاص چشم در تاریخ احکام قصاص اجرا شد. چشم چپ یکی از دو متهم به اسیدپاشی کور شد. پزشکان حاضر نشده بودند در اجرای این حکم با دستگاه قضایی کشور همکاری کنند.<ref>رادیو زمانه - | صبح سه‌شنبه ۱۲ اسفند در زندان رجایی‌شهر کرج، اولین حکم قصاص چشم در تاریخ احکام قصاص اجرا شد. چشم چپ یکی از دو متهم به اسیدپاشی کور شد. پزشکان حاضر نشده بودند در اجرای این حکم با دستگاه قضایی کشور همکاری کنند.<ref>رادیو زمانه - [https://www.radiozamaneh.com/208562 تست]</ref> | ||
28 دی 96 برخی رسانه های خبری در ایران از بریدن یک متهم به سرقت گوسفند در مشهد خبر داده اند. | == آخرین حکم قصاص قطع دست که در ایران اجرا شد == | ||
قطع دست یک متهم به سرقت گوسفندان در زندان مشهد 28 دی 96 برخی رسانه های خبری در ایران از بریدن یک متهم به سرقت گوسفند در مشهد خبر داده اند. | |||
روزنامه خراسان چاپ مشهد نوشت این مرد ۳۴ ساله، ۲۱ فقره دزدی گوسفند در شهرهای مختلف استان خراسان داشته است. | روزنامه خراسان چاپ مشهد نوشت این مرد ۳۴ ساله، ۲۱ فقره دزدی گوسفند در شهرهای مختلف استان خراسان داشته است. | ||
| خط ۱۲۱: | خط ۱۲۰: | ||
ایالات متحده و نهادهای حقوق بشری، ایران را به نقض گسترده حقوق بشر متهم می کنند. | ایالات متحده و نهادهای حقوق بشری، ایران را به نقض گسترده حقوق بشر متهم می کنند. | ||
روز پنجشنبه ۲۸ دی، «دیده‌بان حقوق بشر» در گزارش جدیدی اعلام کرد کارنامه حقوق بشری ایران سیاه‌تر از قبل شده است. | روز پنجشنبه ۲۸ دی، «دیده‌بان حقوق بشر» در گزارش جدیدی اعلام کرد کارنامه حقوق بشری ایران سیاه‌تر از قبل شده است. | ||
== منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ] == | == منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ] == | ||
<references /> | |||