قیام ۳۰ تیر: تفاوت میان نسخه‌ها

قیام ۳۰ تیر (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۹:۴۰

۹۵ بایت حذف‌شده ، ‏۲ فوریهٔ ۲۰۲۰

بدون خلاصۀ ویرایش

Ehsan

دیوان‌سالاران، مدیران

۷٬۳۴۸

ویرایش

@@ خط ۱۱: / خط ۱۱: @@
 نظامهای دیکتاتوری به خاطر عدم مشروعیتشان در جامعه همواره به نیروی نظامی و ارتش اتکاء دارند. از این رو ارتش و نیروی نظامی  همواره یکی از اهرم‌های اصلی دربار [[پهلوی]] برای دخالت در وجوه مختلف مملکتی بود. این اهرم فشار [[محمدرضا پهلوی|محمدرضا شاه]] هنگامی که در ۲۶ شهریورماه سال ۲۰ با سوگند در مجلس، جای پدر، بر تخت سلطنت تکیه میزند، تنها عنصر نفوذ و یکه‌تازی وی،  بود. که تا ابتدای دهه ۳۰ خورشیدی ادامه داشت. از این رو مصدق میخواست این اهرم فشار را که مانع پیشبرد اهداف ملی او بود از دست [[محمدرضا پهلوی|شاه]] خارج سازد. او خواستار وزارت جنگ بود تا دست شاه را از مداخلات از طریق ارتش کوتاه کند. اما   شاه حاضر به‌قبول اين پيشنهاد نمي‌شود.
-به روایت خبرگزاری میزان: « ریشه‌های شکل‌گیری قیام سی تیر را باید در سال‌های قبل‌تر از این اتفاق تاریخی جست‌و جو کرد. شروع این جریان به اقدامات شاه برای ایجاد یک تمامیت‌خواهی گسترده به پشتوانه‌ی قدرت‌های بزرگ مانند انگلیس و آمریکا باز می‌گردد. شاه، که پس از سال‌های ۱۳۲۰ و جانشینی رضاشاه قدرت خود را سست یافته بود و عملاً خود را در تحولات جاری کشور بی‌تأثیر و غایب می‌دید، به دنبال بهانه‌ای بود تا جایگاه خود را در عرصه‌ی سیاسی کشور مستحکم کند. ترور شاه در سال ۱۳۲۷ بهانه‌ی لازم را به او داد تا با ابزار سرکوب، نیرو‌های مردمی را کنار نهد و رو به سمت یک دیکتاتوری تمامیت‌خواه حرکت کند.   <ref>[[خبرگزاری میزان به نقل از برهان]]</ref>
+به روایت خبرگزاری میزان: « ریشه‌های شکل‌گیری قیام سی تیر را باید در سال‌های قبل‌تر از این اتفاق تاریخی جست‌و جو کرد. شروع این جریان به اقدامات شاه برای ایجاد یک تمامیت‌خواهی گسترده به پشتوانه‌ی قدرت‌های بزرگ مانند انگلیس و آمریکا باز می‌گردد. شاه، که پس از سال‌های ۱۳۲۰ و جانشینی رضاشاه قدرت خود را سست یافته بود و عملاً خود را در تحولات جاری کشور بی‌تأثیر و غایب می‌دید، به دنبال بهانه‌ای بود تا جایگاه خود را در عرصه‌ی سیاسی کشور مستحکم کند. ترور شاه در سال ۱۳۲۷ بهانه‌ی لازم را به او داد تا با ابزار سرکوب، نیرو‌های مردمی را کنار نهد و رو به سمت یک دیکتاتوری تمامیت‌خواه حرکت کند.   <ref>خبرگزاری میزان به نقل از برهان</ref>
 « عباس میلانی، استاد علوم سیاسی دانشگاه استفورد می‌گوید که پیشینه‌ی آنچه در ۳۰ تیر رخ داد، مساله‌ی کنترل ارتش است.
 [[پرونده:دکتر محمد مصدق.jpg|جایگزین=دکتر محمد مصدق|بندانگشتی|دکتر محمد مصدق]]
-او می‌گوید: «به باور [[دکتر محمد مصدق|دکتر مصدق]]، اول اینکه ارتش می‌بایست به عنوان نخست وزیر تحت فرمان او باشد، نه فرمان [[محمدرضا پهلوی|شاه]]. دو اینکه معتقد بود ارتش به یکی از مراکز مهم حمایت از شاه و مخالفت با او بدل شده و به همین خاطر، احساس کرد که باید این فرماندهی کل را از شاه بگیرد.»<ref>[[رادیو فردا ـ برنامه هفتگی سقوط ـ قسمت هفدهم|رادیو فردا ـ برنامه هفتگی سقوط ـ  قسمت هفدهم]]</ref>
+او می‌گوید: «به باور [[دکتر محمد مصدق|دکتر مصدق]]، اول اینکه ارتش می‌بایست به عنوان نخست وزیر تحت فرمان او باشد، نه فرمان [[محمدرضا پهلوی|شاه]]. دو اینکه معتقد بود ارتش به یکی از مراکز مهم حمایت از شاه و مخالفت با او بدل شده و به همین خاطر، احساس کرد که باید این فرماندهی کل را از شاه بگیرد.»<ref>[https://www.radiofarda.com/a/26441103.html رادیو فردا- برنامه هفتگی سقوط- قسمت هفدهم]</ref>
 نگرانی دیگر [[دکتر محمد مصدق]] این بود که بریتانیا بتواند از طربق ارتش در نتیجه انتخابات تأثیر بگذارد و مجلس مرکب از نمایندگان هوادار انگلیس،  تمامی دستاوردهای نهضت ملی کردن نفت را به باد دهند. در این میان انتخابات مجلس هفدهم در حالی آغاز شد که مصدق باید برای دفاع از ایران به [[دادگاه لاهه]] می‌رفت. همزمان گزارشهای بیشماری از «دخالت ارتش در انتخابات» منتشر شده بود.
@@ خط ۱۰۳: / خط ۱۰۳: @@
 دکتر مصدق سالروز ۳۰ تیر را در سال ۱۳۳۲ به عنوان قیام ملی تعطیل اعلام کرد. با وجود این که کمتر  از یک ماه بعد و در کودتایی سیاه در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ دولت ملی سرنگون شد ولی ۳۰ تیر ۱۳۳۱ به عنوان نمادی از همبستگی مردم و از خودگذشتگی برای آزادی در تاریخ ایران ماندگار شد.
-پیام زنده [[دکتر محمد مصدق|دکتر مصدق]] در قیام ۳۰ تیر
+[https://www.youtube.com/watch?v=KBws0sS3J5U پیام زنده دکتر مصدق در قیام ۳۰ تیر]
-<nowiki>https://www.youtube.com/watch?v=KBws0sS3J5U</nowiki>
 == منابع ==
 <references />