۲٬۵۷۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''محمدتقی پسیان''' (زاده ۱۲۷۱ خورشیدی، تبریز - مقتول در | '''محمدتقی پسیان''' (زاده ۱۲۷۱ خورشیدی، تبریز - مقتول در ۹ مهر ۱۳۰۰ خورشیدی، قوچان) یا '''محمدتقی‌خان پسیان''' یا '''کلنل (سرهنگ) محمدتقی‌خان پسیان''' افسر میهن‌پرست و از نظامیان اواخر [[قاجاریان|دورهٔ قاجاریه]]<ref>هایپرکلابز - [http://hyperclubz.com/main/Club.aspx?qCat=home-entertainment-gr4&qId=17656 محمدتقی پسیان- هایپرکلابز]</ref> و فرمانده قیام ۱۳۰۰ خورشیدی در خراسان<ref>کارا کتاب - [http://www.karaketab.com/کتاب-تاریخ/کتاب-كلنل-محمد-تقی-خان-پسیان.html کلنل محمد تقی خان پسیان]</ref> بود.<ref>نشر ماهی - [http://nashremahi.com/book/682 کلنل پسیان]</ref> او نخستین ایرانی بود که موفق به طی دوره خلبانی و پرواز با هواپیما شده بود.<ref>خرداد - [http://tnews.ir/news/bc48107617629.html محمدتقی خان پسیان، نخستین خلبان ایرانی]</ref> کلنل پسیان سرانجام علیه ظلم و ستم حاکمان به پاخاست و با استفاده از محبوبیتی که داشت یک قیام منطقه‌ای را شکل داد. بسیاری برای سرکوب کلنل پسیان راهی خراسان شدند اما نتوانستند قیام وی را شکست دهند. رضاخان شخصا سرکوب او را به دست گرفت. سرانجام کلنل محمد تقی‌خان پسیان در روز نهم مهر ۱۳۰۰ در جریان نبرد کشته شد و سرش را از بدنش جدا کردند. | ||
== کودکی و نوجوانی == | |||
== | |||
کلنل محمدتقی‌خان پسیان، در سال ۱۲۷۱ شمسی ۱۳۰۹ هجری قمری در محله سرخاب [[تبریز]] به‌دنیا آمد.<ref name=":0">سازمان مجاهدین خلق ایران - [https://event.mojahedin.org/events/5/شهادت-کلنل-محمدتقی-خان-پسیان شهادت کلنل محمدتقی‌خان پسیان]</ref> | کلنل محمدتقی‌خان پسیان، در سال ۱۲۷۱ شمسی ۱۳۰۹ هجری قمری در محله سرخاب [[تبریز]] به‌دنیا آمد.<ref name=":0">سازمان مجاهدین خلق ایران - [https://event.mojahedin.org/events/5/شهادت-کلنل-محمدتقی-خان-پسیان شهادت کلنل محمدتقی‌خان پسیان]</ref> | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۰: | ||
== دوران خدمت نظام == | == دوران خدمت نظام == | ||
پنج سال در | کلنل محمد تقی خان پسیان پنج سال در مدرسه نظام تهران آموزش دید و در سال آخر تحصیل از سوی وزارت جنگ با درجه ستوان دومی خدمت ژاندارمری درآمد. پس از دو سال خدمت به درجه سروانی ارتقا یافت. پسیان در ۱۲۹۱ با سمت معلم و مترجم در مدرسه ژاندارمری یوسف آباد به کار خود ادامه داد. سپس به عنوان فرمانده گروهان به مأموریت همدان اعزام شد. بعد از برقراری امنیت راه همدان به تهران بازگشت و با اتمام دوره به درجه سرگردی ارتقا یافت و به پاس موفقیت در مأموریت همدان از وزارت جنگ مدال طلای نظامی گرفت. | ||
هم‌زمان با انتصاب او به فرماندهی گردان همدان جنگ جهانی اول آغاز شد. با تشکیل دولت مهاجرین در صف مقدم وطن خواهان حکومت مهاجرین قرار گرفت و در سال ۱۲۹۴ درحمله معروف «مصلی» به روسها حمله کرد و ضمن شکست دادن و خلع سلاح آنها همدان را از منطقه نفوذ نیروهای روسیه خارج ساخت. پسیان و یاورعزیزالله خان ضرغامی دفاع از همدان را در مقابل هجوم قوای روسی سازماندهی کردند اما به سبب برتری کمی و کیفی ارتش روسیه ناگزیر از عقب‌نشینی به | هم‌زمان با انتصاب او به فرماندهی گردان همدان جنگ جهانی اول آغاز شد. با تشکیل دولت مهاجرین در صف مقدم وطن خواهان حکومت مهاجرین قرار گرفت و در سال ۱۲۹۴ درحمله معروف «مصلی» به روسها حمله کرد و ضمن شکست دادن و خلع سلاح آنها همدان را از منطقه نفوذ نیروهای روسیه خارج ساخت. پسیان و یاورعزیزالله خان ضرغامی دفاع از همدان را در مقابل هجوم قوای روسی سازماندهی کردند اما به سبب برتری کمی و کیفی ارتش روسیه ناگزیر از عقب‌نشینی به کرمانشاه شدند. | ||
در آنجا به سبب عدم اتحاد و کمبود اسلحه پیروزی غیرممکن شد و نیروهای وطن‌خواه به سرزمین عثمانی پناه بردند. پس از این ناکامی پسیان از فرماندهی قوا کناره گیری کرد و برای درمان به آلمان رفت. | در آنجا به سبب عدم اتحاد و کمبود اسلحه پیروزی غیرممکن شد و نیروهای وطن‌خواه به سرزمین عثمانی پناه بردند. پس از این ناکامی پسیان از فرماندهی قوا کناره گیری کرد و برای درمان به آلمان رفت. | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۶: | ||
کلنل محمدتقی خان پسیان، در یکی از نامه‌هایش نوشته بود: «…ایرانی نمی‌میرد و محو نمی‌شود؛ برماست که آنها را از ننگ ذلت خلاص نماییم! آری ما باید جانبازی کنیم!».<ref>ایران آزاد فردا - [http://iranazadfarda.com/آر-اس-اس/کلنل-محمدتقی-پسیان،-قیام-آزادیخواهان/ کلنل محمدتقی پسیان، قیام آزادیخواهانه خودرا آغاز کرد]</ref> | کلنل محمدتقی خان پسیان، در یکی از نامه‌هایش نوشته بود: «…ایرانی نمی‌میرد و محو نمی‌شود؛ برماست که آنها را از ننگ ذلت خلاص نماییم! آری ما باید جانبازی کنیم!».<ref>ایران آزاد فردا - [http://iranazadfarda.com/آر-اس-اس/کلنل-محمدتقی-پسیان،-قیام-آزادیخواهان/ کلنل محمدتقی پسیان، قیام آزادیخواهانه خودرا آغاز کرد]</ref> | ||
== آرامگاه کلنل پسیان == | == آرامگاه کلنل پسیان == | ||
| خط ۱۲۴: | خط ۱۰۳: | ||
با دیدهٔ عبرتش ببینید کاین عاقبت وطن‌پرستی‌ست<ref name=":2" /> | با دیدهٔ عبرتش ببینید کاین عاقبت وطن‌پرستی‌ست<ref name=":2" /> | ||
=== شرح تصویری از پسیان === | |||
عصر روز دهم محرم ۱۳۴۰ قمری «روزعاشورا» کلنل درباغ ایالتی قدم می زد، وغرق دراندیشه بود، درنزدیکی چنار بزرگی که سر به آسمان کشیده بود، و یادگار اعصار کهن بشمار می رفت، فدایی کلنل ایستاده و کاملاٌ متوجه قیافه پسیان می شود، که در ضمن اندیشه، گونه های گلگونش، سرخ تر و گاهی گامهایی کوتاه وبلند برمی داشته است. | |||
فدایی، این حالت و برافروختگی کلنل را، حاکی از اضطراب درون او دانسته و مصمم می شود که درآمدی مناسب کند و دروضع فعلی تحولی ایجاد نماید، اندکی جلو رفته می گوید: رئیس! امروز بطرز بسیار خوبی برگذار و خوشبختانه برخلاف سنوات پیش، دسته جات سوگوار تلفاتی ندادند، کلنل می گوید: | |||
مگر سالهای پیش تلفات داده می شده؟ سوگواری برای حسین بن علی (ع) مستلزم دادن تلفات نیست. افسوس که مردم را آن چنانکه باید از فلسفه ی شهادت این فداکار بی مانند مستحضر نساخته اند، به مردم نگفته و نمی گویند که برای هفتاد و چند نفر، چرا آن قشون چندین هزارنفری تجهیز شد، به پیروان ساده دل و بی آلایش او تفهیم نکردند که یزید و سایر اعراب بنی امیه، از ترس قرابت نزدیک حسین بن علی (ع) با ایرانیان و امکان کمک ایرانیان به او، با شتاب آغاز پیکار کردند و آن ننگ ابدی را برای خاندان خود به یادگار گذاشتند، این جنگ پیکار حق و باطل بود، یزید و اعوان وانصارش که از بانیان اولیه ی استعمارند؛ تصور می کردند با کشتن فرزند علی بن ابوطالب علیه السلام بر مراد خود استوار خواهند شد، برعکس، امروز هزار و چند صد سال از آن واقعه ناگوار می گذرد وهنوز که هنوز است نام او که در راه حق و آزادی شهید شد؛ ورد زبانها است، آن مرد فداکار می خواست درس شهامت [[پرونده:کلنل محمد تقی خان پسیان در جوانی.JPG|جایگزین=کلنل محمد تقی خان پسیان در جوانی.JPG|بندانگشتی|کلنل محمد تقی خان پسیان در جوانی]]، اخلاق، تقوی، پرهیز کاری، درستی و وطن پرستی و راه و روش گرفتن حق را به مردم بیا موزد، او کشته شدن را بر زیر بار زور رفتن، ترجیح داد؛ او می گفت : حق را باید گرفت ولو به بهای جان شیرین خود و فرزندان و اسارت خانواده و هر گونه زجر و ستم تمام شود. فلسفه فداکاری و جانبازی فرزند علی (ع) اینهاست که متاسفانه اکثریت مردم از آن بی خبرند، ... | |||
در اینجا چون اشک در چشمانش حلقه زده بود، مجدداٌ به قدم زدن مشغول می شود و سپس به فدایی می گوید: تصمیم دارم عکسی از من گرفته شود، در این نزدیکیها عکاس هست؟ | |||
فدایی می گوید: بالای مغازه ی آرسن خان عکاسی است که از خود من عکس گرفته و بد نیست. میل دارید احضارش کنم، کلنل اجازه می دهد. | |||
پس از چند دقیقه گاراگین موسیسیان با سه پایه و دوربین وارد باغ شده و عکسی می گیرد که درخواست عکس دوم از طرف کلنل پسیان می شود و عکس دوم را هم می گیرد. | |||
... کلنل ده تومان به او می دهد و چنین توصیه می کند: | |||
این شیشه عکس مرا خوب حفظ کن، در آینده ی نزدیکی عایدی نسبتاٌ خوبی از آن نصیب تو خواهد شد. ... | |||
و متاسفانه این پیش بینی ۲۱ روز بعد به مرحله عمل رسید.<ref>کتاب قیام کلنل محمد تقی خان پسیان صفحه ۳۱۸ و ۳۱۹ نوشته علی آذری</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||