منوچهر آتشی: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۴۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۲ سپتامبر ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | نام = منوچهر آتشی | تصویر = م...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۵: خط ۴۵:
|امضا                    =
|امضا                    =
}}
}}
'''منوچهر آتشی'''، (زاده دوم مهرماه ۱۳۱۰، دهرود دشتستان – درگذشته ۲۹ آبان‌ماه ۱۳۸۴، تهران) شاعر، مترجم و پژوهشگر ادبیات ایرانی است. وی فارغ‌التحصیل رشته زبان انگلیسی از دانشسرای عالی تهران با مدرک لیسانس بود. منوچهر آتشی پیش و پس از فارغ‌التحصیل شدن، در بوشهر به تدریس پرداخت؛ و هم‌چنین به کار ترجمه و روزنامه‌نگاری و رادیو تلویزیون اشتغال داشت. منوچهر آتشی با انتشار مجموعه شعر ''آهنگ دیگر،'' به عنوان شاعری نو آور، جامعه گرا و پویا معرفی و مشهور شد. آشنایی با '''[[حزب توده ایران]]''' تأثیرات بسیار زیادی بر آثار منوچهر آتشی گذاشت؛ و شعرهای زیادی برای این حزب با نام‏‌های مستعار در روزنامه‌‏های آن روزها منتشر کرد. اما پس از [[کودتای ۲۸ مرداد|'''کودتادی ۲۸ مردادماه ۱۳۳۲''']]، به خاطر مسائلی که برای این حزب به وجود آمد از حزب توده فاصله گرفت و به نوعی به فعالیت سیاسیش پایان داد. زبان شعر منوچهر آتشی بینابین کلاسیک و خطابی است؛ و هم‌چنین شاعری با قدرت تخیل بسیار قوی و با تشبیهات بسیار در شعر. شعر وی شعر عشق است و طبیعت و نشان از شاعری توانا و آگاه و دردشناس دارد. از آثار منوچهر آتشی می‌توان به مجموعه شعر: آهنگ دیگر، آواز خاک، دیدار در فلق، ریشه‌های شب و… اشاره کرد. سرانجام منوچهر آتشی پس از جراحی کلیه در بیمارستان سینای تهران بستری و به‌خاطر ناراحتی قلبی در روز ۲۹ آبان‌ماه ۱۳۸۴، در سن ۷۴ سالگی دار فانی را وداع گفت. او بنابر وصیت خودش در بندر بوشهر به خاک سپرده شد. منوچهر آتشی چند روز پیش از مرگش در مراسم چهره‌های ماندگار به عنوان چهره ماندگار ادبیات ایران معرفی شده بود.
'''منوچهر آتشی'''، (زاده دوم مهرماه ۱۳۱۰، دهرود دشتستان – درگذشته ۲۹ آبان‌ماه ۱۳۸۴، تهران) شاعر، مترجم و پژوهشگر ادبیات ایران است. وی فارغ‌التحصیل رشته زبان انگلیسی از دانشسرای عالی تهران با مدرک لیسانس بود. منوچهر آتشی پیش و پس از فارغ‌التحصیل شدن، در بوشهر به تدریس پرداخت؛ و هم‌چنین به کار ترجمه و روزنامه‌نگاری و رادیو تلویزیون اشتغال داشت. منوچهر آتشی با انتشار مجموعه شعر ''آهنگ دیگر،'' به عنوان شاعری نوآور، جامعه‌گرا و پویا معرفی و مشهور شد. آشنایی با '''[[حزب توده ایران]]''' تأثیرات بسیار زیادی بر آثار منوچهر آتشی گذاشت؛ و شعرهای زیادی برای این حزب با نام‏‌های مستعار در روزنامه‌‏های آن روزها منتشر کرد. اما پس از [[کودتای ۲۸ مرداد|'''کودتادی ۲۸ مردادماه ۱۳۳۲''']]، و عدم پشتیبانی این حزب از دکتر مصدق از این حزب فاصله گرفت و به نوعی به فعالیت سیاسی‌اش پایان داد. زبان شعر منوچهر آتشی بینابین کلاسیک و خطابی است. او هم‌چنین شاعری با قدرت تخیل بسیار قوی و با تشبیهات بسیار در شعر به شمار می‌رود. شعر وی شعر عشق است و طبیعت و نشان از شاعری توانا و آگاه و دردشناس دارد. از آثار منوچهر آتشی می‌توان به مجموعه شعر آهنگ دیگر، آواز خاک، دیدار در فلق، ریشه‌های شب و… اشاره کرد. سرانجام منوچهر آتشی پس از جراحی کلیه در بیمارستان سینای تهران بستری شد و به‌خاطر ناراحتی قلبی در روز ۲۹ آبان‌ماه ۱۳۸۴، در سن ۷۴ سالگی دار فانی را وداع گفت. او بنابر وصیت خودش در بندر بوشهر به خاک سپرده شد. منوچهر آتشی چند روز پیش از مرگش در مراسم چهره‌های ماندگار به عنوان چهره ماندگار ادبیات ایران معرفی شده بود.


== کودکی و تحصیلات ==
== کودکی و تحصیلات ==
خط ۹۰: خط ۹۰:


=== پاسخ به منتقدین ===
=== پاسخ به منتقدین ===
[[پرونده:منوچه‌آ2.JPG|بندانگشتی|240x240پیکسل]]
[[پرونده:منوچه‌آ2.JPG|بندانگشتی|240x240پیکسل|جایگزین=تندیس منوچهر آتشی]]
در آغاز کار شعری منوچهر آتشی، نقد نویسان آن دوران و هم‌چنین بسیاری از شاعران شهرنشین، شعر او را زیر سؤال بردند؛ و وی را محصور در حصاری بسته، فاقد جهان‌بینی کافی، روستایی و انزوا طلب خواندند. فرخ تمیمی در کتاب
در آغاز کار شعری منوچهر آتشی، نقد نویسان آن دوران و هم‌چنین بسیاری از شاعران شهرنشین، شعر او را زیر سؤال بردند؛ و وی را محصور در حصاری بسته، فاقد جهان‌بینی کافی، روستایی و انزوا طلب خواندند. فرخ تمیمی در کتاب


خط ۱۰۷: خط ۱۰۷:


== منوچهر آتشی از نگاه دیگران ==
== منوچهر آتشی از نگاه دیگران ==
[[پرونده:منوچهرآ05.JPG|بندانگشتی|260x260پیکسل|تندیس منوچهر آتشی]]
[[پرونده:منوچهرآ05.JPG|بندانگشتی|260x260پیکسل|تندیس منوچهر آتشی|جایگزین=تندیس منوچهر آتشی]]
دکتر رضا براهنی درباره درگذشت منوچهر آتشی می گوید: <blockquote>«درگذشت منوچهر آتشی'''،''' نیمای جنوب ایران، ضایعه‌ای است جبران ناپذیر برای شعر فارسی. تصویرسازی بی‌همتا، نزدیک به روح شاعرانه اشیای بومی، شاعری عاشق، خطرکننده در بکارگیری واژه‌های جدید، شکننده وزن‌های جامد در جهت سطرهایی انعطاف‌پذیر و عاشق وارد کردن واژه‌های بومی به زبان شعر.» </blockquote>'''[[فروغ فرخزاد]]''' گفته است که به منوچهر آتشی حسودیم می‌شود. کتاب اول او به مراتب بهتر از کتاب اول من و به مراتب بهتر از کتاب بسیاری از شاعران بود.
دکتر رضا براهنی درباره درگذشت منوچهر آتشی می گوید: <blockquote>«درگذشت منوچهر آتشی'''،''' نیمای جنوب ایران، ضایعه‌ای است جبران ناپذیر برای شعر فارسی. تصویرسازی بی‌همتا، نزدیک به روح شاعرانه اشیای بومی، شاعری عاشق، خطرکننده در بکارگیری واژه‌های جدید، شکننده وزن‌های جامد در جهت سطرهایی انعطاف‌پذیر و عاشق وارد کردن واژه‌های بومی به زبان شعر.» </blockquote>'''[[فروغ فرخزاد]]''' گفته است که به منوچهر آتشی حسودیم می‌شود. کتاب اول او به مراتب بهتر از کتاب اول من و به مراتب بهتر از کتاب بسیاری از شاعران بود.


خط ۱۶۳: خط ۱۶۳:
==== دیداردر فلق ====
==== دیداردر فلق ====
دفتر شعر دیدار فلق، مشتمل بر ۳۹ شعر:  
دفتر شعر دیدار فلق، مشتمل بر ۳۹ شعر:  
[[پرونده:منوچ4.JPG|بندانگشتی|180x180پیکسل|مجموعه شعر دیدار در فلق]]
[[پرونده:منوچ4.JPG|بندانگشتی|180x180پیکسل|مجموعه شعر دیدار در فلق|جایگزین=دیدار در فلق منوچهر آتشی]]
غزل کوهی، بزم، وسوسه، وسوسه، در انتهای دهلیز، پاداش، نیمروز، تصویر، یک روز، سرود، بررواق شب، گل و  تفنگ  و سر اسب، من کولی، بر جاده های اطلس، سیمرغ، با آن‌که پشت پنجره خواندم، غزل شهری، دیداردرفلق، فریاد آفتاب را شب، سواری در فلق، در رگ  اسب و دل من، یاد و باد، شکار نی، شکار، تشویش‌ها، شروه، شروه، کاغذ، گر من مسیح بودم، پاداش‌ها، شاید، در آشیانه ی  منقار اگر نبودی تو، با دوستم  آن نی‌زن قدیمی، شوریده‌واری، شوریده واری دیگر، شوریده واری دیگر، این، سخنی  فتوایی، چند و چونی با فایز، جاده یعنی.  
غزل کوهی، بزم، وسوسه، وسوسه، در انتهای دهلیز، پاداش، نیمروز، تصویر، یک روز، سرود، بررواق شب، گل و  تفنگ  و سر اسب، من کولی، بر جاده های اطلس، سیمرغ، با آن‌که پشت پنجره خواندم، غزل شهری، دیداردرفلق، فریاد آفتاب را شب، سواری در فلق، در رگ  اسب و دل من، یاد و باد، شکار نی، شکار، تشویش‌ها، شروه، شروه، کاغذ، گر من مسیح بودم، پاداش‌ها، شاید، در آشیانه ی  منقار اگر نبودی تو، با دوستم  آن نی‌زن قدیمی، شوریده‌واری، شوریده واری دیگر، شوریده واری دیگر، این، سخنی  فتوایی، چند و چونی با فایز، جاده یعنی.  


==== اتفاق آخر ====
==== اتفاق آخر ====
کتاب شعر اتاق آخر دارای ۷۴ شعر است:
کتاب شعر اتاق آخر دارای ۷۴ شعر است:
[[پرونده:منوچ1.JPG|بندانگشتی|180x180پیکسل|مجموعه شعر اتاق آخر]]
[[پرونده:منوچ1.JPG|بندانگشتی|180x180پیکسل|مجموعه شعر اتاق آخر|جایگزین=منوچهر آتشی]]
از زیر سنگ، چکامه ی  تصویرهای بندری، خواب کوه، شش غروب فردا، تمنای ابری، غزل‌های مکالمه، ؟، الله گفت برهما گفت ما هم، دل بیدار و جهان مرده، غزل غزل‌های سورنا، مگر نمی دانستید؟، میخانه  کشف من است، مهره و خنجر، آخرین مکالمه با، بی‌سیب بی‌سلام، درس مشق، قوقولی قو، سنفونی دهم، امرویان پیروز، شکل؟، باقی افسانه دروغ است، و عشق، چکامه‌ی ۷۷، جنین سیلی‌خورده، پیام خصوصی، حالا که ملال، می‌خواهم دوباره، زن چهارم، بالای سر تو، تاریخ تبعید، زنی فرازمان و زمین، سوگوار خفته، شال برای گردن من، از سرد به سنگ، خمار شب‌نشینی کوتاه، سوشون، رؤیا در رؤیا، نامی تازه یا انگشتی بر لبان، زمرد، Stop! it is re،  
از زیر سنگ، چکامه ی  تصویرهای بندری، خواب کوه، شش غروب فردا، تمنای ابری، غزل‌های مکالمه، ؟، الله گفت برهما گفت ما هم، دل بیدار و جهان مرده، غزل غزل‌های سورنا، مگر نمی دانستید؟، میخانه  کشف من است، مهره و خنجر، آخرین مکالمه با، بی‌سیب بی‌سلام، درس مشق، قوقولی قو، سنفونی دهم، امرویان پیروز، شکل؟، باقی افسانه دروغ است، و عشق، چکامه‌ی ۷۷، جنین سیلی‌خورده، پیام خصوصی، حالا که ملال، می‌خواهم دوباره، زن چهارم، بالای سر تو، تاریخ تبعید، زنی فرازمان و زمین، سوگوار خفته، شال برای گردن من، از سرد به سنگ، خمار شب‌نشینی کوتاه، سوشون، رؤیا در رؤیا، نامی تازه یا انگشتی بر لبان، زمرد، Stop! it is re،  


خط ۱۷۸: خط ۱۷۸:


دوره‌گرد، های  معمولی…، شعر دوباره‌ها، با نوح  ناامید، ترجیح بندی برای…، فراقی، فراقی، و هم‌سنگ، شعر، وصف، شعری بی‌ژرفا، شروه، از جگری یگانه با نهاد جهان، از برج یخ، بامداد، تأمل تهمتن بر منازل، مه دریاها چشم مرا به دوش می‌برند، زنی با چهار نام، گل‌های تابستانی، عقاب‌ها و خطابه حلاج، دلی اندوهناک، بر احتمال و بر وحشت، حرام است عشق، گورستانی در جان، چگونه دوست بدارم، صبح اردوگاه، غزلی برای چشم‌ها، معارفه، با آخرین قدم‌ها، باری آری و هزار بار نه، بیگانه، فراقی، فراقی، واقعه،، اندیشه است نه تردید، همین‌جا، غزل تقدیر، سایه سایه… سایه، چکامه بازگشت سوگمندانه، آواز کودک گستاخ، چکامه مشعل‌ها، حدی، خطابه انکار، آواز گازاران، یادگاری، در گذر حرامیان، شوری کوچک، به شعر نشستن در آهن‌ها، آمده‌ایم عاشق شویم، تصویر، یشنهاد، مرکب‌خوانی، شور، زائر، غزل اطلسی ارغوانی، کشتی شکستگانیم، خیال نیست، جوی نازک، کنون که تابستان در گذر است، وسوسه، درس، مهمان‌سرای حرامی‌ها، آسانسور، بانوی گیلاس و گندم.  
دوره‌گرد، های  معمولی…، شعر دوباره‌ها، با نوح  ناامید، ترجیح بندی برای…، فراقی، فراقی، و هم‌سنگ، شعر، وصف، شعری بی‌ژرفا، شروه، از جگری یگانه با نهاد جهان، از برج یخ، بامداد، تأمل تهمتن بر منازل، مه دریاها چشم مرا به دوش می‌برند، زنی با چهار نام، گل‌های تابستانی، عقاب‌ها و خطابه حلاج، دلی اندوهناک، بر احتمال و بر وحشت، حرام است عشق، گورستانی در جان، چگونه دوست بدارم، صبح اردوگاه، غزلی برای چشم‌ها، معارفه، با آخرین قدم‌ها، باری آری و هزار بار نه، بیگانه، فراقی، فراقی، واقعه،، اندیشه است نه تردید، همین‌جا، غزل تقدیر، سایه سایه… سایه، چکامه بازگشت سوگمندانه، آواز کودک گستاخ، چکامه مشعل‌ها، حدی، خطابه انکار، آواز گازاران، یادگاری، در گذر حرامیان، شوری کوچک، به شعر نشستن در آهن‌ها، آمده‌ایم عاشق شویم، تصویر، یشنهاد، مرکب‌خوانی، شور، زائر، غزل اطلسی ارغوانی، کشتی شکستگانیم، خیال نیست، جوی نازک، کنون که تابستان در گذر است، وسوسه، درس، مهمان‌سرای حرامی‌ها، آسانسور، بانوی گیلاس و گندم.  
[[پرونده:منوچ3.JPG|بندانگشتی|195x195پیکسل|مجموعه شعر حادثه در بامداد]]
[[پرونده:منوچ3.JPG|بندانگشتی|195x195پیکسل|مجموعه شعر حادثه در بامداد|جایگزین=منوچهر آتشی]]


==== حادثه در بامداد ====
==== حادثه در بامداد ====
خط ۱۸۴: خط ۱۸۴:


حادثه در بامداد:
حادثه در بامداد:
[[پرونده:خلیج و خزر آتشی.JPG|بندانگشتی|190x190پیکسل|مجموعه شعر خلیج و خزر]]
[[پرونده:خلیج و خزر آتشی.JPG|بندانگشتی|190x190پیکسل|مجموعه شعر خلیج و خزر|جایگزین=منوچهر آتشی]]
در گرگ و میش  ذهن، برگی از تقویم، در صدای فاخته، زنی  سراسیمه‌ی رؤیاها، نون والقلم، ثعلب‌ها  و سیاووش، جنگ و پرنده، یک شهر و دو چشم، با سایه‌ای یگانه، زنجیر عدل و سگ‌ها، از برج یخ، شقایق و پل، دو سوی پرده، لب گریه‌ی جانور تبعیدی، باغ مشروط، به مسافر دور رفته، کابوس در پارک، از آنچه هست، حادثه در بامداد، چادرهای آه، دریا دیگر، هدیه به نور شجاع، دو طرح، آواز آخری هابیل، شاهدان غیب، وست وود، خواب مجوس، آواز درختی، عاج و لعل۷ شاعر، ایکار، فرصت، نرم و سبز و سرخ، پشت در، ماه کنار خوابم، شعر بی‌نام، پرسش پاسخ، سرود راهزن پیر، خوابی در خواب، فصل بانوی بی‌هنگام، تنها همین خسوف، گروه گور سامسا، گنجور، تعبیر خواب دلقک شهر، نامه، تشییع، دیوانه، تمشیت، بمان و ببین، صدا و سکوت، سه پرسش، پاسخ، ترانه، کنار واقعه، سایه پروانه، به سمت ژرفاها، چه بود نام تو، مال کوچک، پنداشتی چه؟، شکلک بزم، مناظره‌ی دو سنگ، به فاصله‌ی یک سکوت، یک مرغ مرغی نیست، به سرعت سنگ، لا لا، پرنده بر حنجره، بازگشت، نه به نه از، حکایتی است، عشق یعنی، غزل مکالمه ۳، شعر بی‌تاریخ، دل‌تنگی، در امتداد نی‌لبک و خدا.   
در گرگ و میش  ذهن، برگی از تقویم، در صدای فاخته، زنی  سراسیمه‌ی رؤیاها، نون والقلم، ثعلب‌ها  و سیاووش، جنگ و پرنده، یک شهر و دو چشم، با سایه‌ای یگانه، زنجیر عدل و سگ‌ها، از برج یخ، شقایق و پل، دو سوی پرده، لب گریه‌ی جانور تبعیدی، باغ مشروط، به مسافر دور رفته، کابوس در پارک، از آنچه هست، حادثه در بامداد، چادرهای آه، دریا دیگر، هدیه به نور شجاع، دو طرح، آواز آخری هابیل، شاهدان غیب، وست وود، خواب مجوس، آواز درختی، عاج و لعل۷ شاعر، ایکار، فرصت، نرم و سبز و سرخ، پشت در، ماه کنار خوابم، شعر بی‌نام، پرسش پاسخ، سرود راهزن پیر، خوابی در خواب، فصل بانوی بی‌هنگام، تنها همین خسوف، گروه گور سامسا، گنجور، تعبیر خواب دلقک شهر، نامه، تشییع، دیوانه، تمشیت، بمان و ببین، صدا و سکوت، سه پرسش، پاسخ، ترانه، کنار واقعه، سایه پروانه، به سمت ژرفاها، چه بود نام تو، مال کوچک، پنداشتی چه؟، شکلک بزم، مناظره‌ی دو سنگ، به فاصله‌ی یک سکوت، یک مرغ مرغی نیست، به سرعت سنگ، لا لا، پرنده بر حنجره، بازگشت، نه به نه از، حکایتی است، عشق یعنی، غزل مکالمه ۳، شعر بی‌تاریخ، دل‌تنگی، در امتداد نی‌لبک و خدا.   


خط ۲۳۸: خط ۲۳۸:


من باده می‌نوشم به محراب معابد
من باده می‌نوشم به محراب معابد
[[پرونده:منوچهرآ1.JPG|بندانگشتی|220x220پیکسل]]
[[پرونده:منوچهرآ1.JPG|بندانگشتی|220x220پیکسل|جایگزین=منوچهر آتشی]]
من با خدایان می ستیزم
من با خدایان می ستیزم


خط ۳۰۴: خط ۳۰۴:


انعام من کند است و زنجیر است و شلاق
انعام من کند است و زنجیر است و شلاق
[[پرونده:منوچهرآ5.JPG|بندانگشتی|220x220پیکسل|منوچهر آتشی]]
[[پرونده:منوچهرآ5.JPG|بندانگشتی|220x220پیکسل|منوچهر آتشی|جایگزین=منوچهر آتشی]]
'''***'''
'''***'''


خط ۳۷۳: خط ۳۷۳:


<nowiki>***</nowiki>
<nowiki>***</nowiki>
[[پرونده:منوچهرآ04.JPG|بندانگشتی|220x220پیکسل]]
[[پرونده:منوچهرآ04.JPG|بندانگشتی|220x220پیکسل|جایگزین=منوچهر آتشی]]


=== اسب سفید وحشی ===
=== اسب سفید وحشی ===
خط ۴۶۳: خط ۴۶۳:


<nowiki>***</nowiki>
<nowiki>***</nowiki>
[[پرونده:منوچهرآ8.JPG|بندانگشتی|220x220پیکسل]]
[[پرونده:منوچهرآ8.JPG|بندانگشتی|220x220پیکسل|جایگزین=منوچهر آتشی]]


=== بانوی گیلاس و گندم ===
=== بانوی گیلاس و گندم ===
خط ۵۳۲: خط ۵۳۲:


<nowiki>***</nowiki>
<nowiki>***</nowiki>
[[پرونده:منوچهراا.JPG|بندانگشتی|220x220پیکسل]]
[[پرونده:منوچهراا.JPG|بندانگشتی|220x220پیکسل|جایگزین=منوچهر آتشی]]


=== دیدار دوم ===
=== دیدار دوم ===
خط ۵۷۰: خط ۵۷۰:


<nowiki>***</nowiki>
<nowiki>***</nowiki>
[[پرونده:آتشی منوچ.JPG|بندانگشتی|214x214پیکسل]]
[[پرونده:آتشی منوچ.JPG|بندانگشتی|214x214پیکسل|جایگزین=منوچهر آتشی]]


=== سلام به پوست سبز آب ===
=== سلام به پوست سبز آب ===
خط ۶۲۸: خط ۶۲۸:


<nowiki>***</nowiki>
<nowiki>***</nowiki>
[[پرونده:منوچ آتشی.JPG|بندانگشتی|220x220پیکسل]]
[[پرونده:منوچ آتشی.JPG|بندانگشتی|220x220پیکسل|جایگزین=منوچهر آتشی]]


=== جاده یعنی… ===
=== جاده یعنی… ===