۸٬۶۷۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه زندگینامه | {{جعبه زندگینامه | ||
|نام_شخص= هوارد باسکرویل | |نام_شخص= هوارد باسکرویل | ||
|تصویر= باسکرویل | |تصویر= باسکرویل ۵.JPG | ||
|عرض_تصویر=250px | |عرض_تصویر=250px | ||
|توضیح_تصویر= | |توضیح_تصویر= | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
|والدین= | |والدین= | ||
}} | }} | ||
'''هوارد باسکرویل'''، (Howard Conklin Baskerville) زاده‌ی ۱۰ آوریل ۱۸۸۵ (۲۱ فروردین ۱۲۶۴) – نورث‌پلات در ایالت نبراسکا، آمریکا، در یک خانواده‌ی مذهبی که پدر بزرگ، پدر و ۴ برادرش کشیش بودند متولد شد. او تحصیلات اولیه خود را در کالج ایالت نبراسکا به پایان رساند؛ و در سال ۱۹۰۳، به دانشگاه پرینستون رفت و پس از ۴ سال فارغ‌التحصیل شد. باسکرویل جهت تدریس تاریخ در مدرسه آمریکایی مموریال واقع در تبریز، قرداد دو ساله‌ای را بست و به ایران سفر کرد. ورود هوارد باسکرویل به ایران مقارن با دوره‌ای بود که محمدعلی‌شاه در تهران مجلس ملی را به توپ بسته و اساس مشروطه را برچیده و دوره‌ی استبداد صغیر را در ایران حاکم کرده بود. باسکرویل تحت تأثیر مبارره‌ی آزادی‌خواهانه مردم ایران قرار گرفت و به جنبش مشروطه‌خواهان پیوست. او گروهی به نام فوج نجات تشکیل داد و در نبردهای مشروطه‌خواهان شرکت کرد. سرانجام باسکرویل در ۱۹ آوریل ۱۹۰۹ (۳۰ فروردین ۱۲۸۸)، در نبرد | '''هوارد باسکرویل'''، (Howard Conklin Baskerville) زاده‌ی ۱۰ آوریل ۱۸۸۵ (۲۱ فروردین ۱۲۶۴) – نورث‌پلات در ایالت نبراسکا، آمریکا، در یک خانواده‌ی مذهبی که پدر بزرگ، پدر و ۴ برادرش کشیش بودند متولد شد. او تحصیلات اولیه خود را در کالج ایالت نبراسکا به پایان رساند؛ و در سال ۱۹۰۳، به دانشگاه پرینستون رفت و پس از ۴ سال فارغ‌التحصیل شد. باسکرویل جهت تدریس تاریخ در مدرسه آمریکایی مموریال واقع در تبریز، قرداد دو ساله‌ای را بست و به ایران سفر کرد. ورود هوارد باسکرویل به ایران مقارن با دوره‌ای بود که محمدعلی‌شاه در تهران مجلس ملی را به توپ بسته و اساس مشروطه را برچیده و دوره‌ی استبداد صغیر را در ایران حاکم کرده بود. باسکرویل تحت تأثیر مبارره‌ی آزادی‌خواهانه مردم ایران قرار گرفت و به جنبش مشروطه‌خواهان پیوست. او گروهی به نام فوج نجات تشکیل داد و در نبردهای مشروطه‌خواهان شرکت کرد. سرانجام باسکرویل در ۱۹ آوریل ۱۹۰۹ (۳۰ فروردین ۱۲۸۸)، در نبرد شام‌غازان، بر اثر اصابت گلوله بر قلبش به‌شهادت رسید. او در میان مردم تبریز به مستر باسکرویل شهرت یافته بود. نام باسکرویل به‌عنوان ''شهیدِ آمریکاییِ جنبشِ مشروطه ایران'' در تاریخ ایران ماندگار شد. | ||
== سفر باسکرویل به ایران == | == سفر باسکرویل به ایران == | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
ورود هوارد باسکرویل به ایران مقارن با دوره‌ای بود که محمدعلی‌شاه در تهران مجلس ملی را به توپ بسته و اساس مشروطه را برچیده و دوره‌ی استبداد صغیر را در ایران حاکم کرده بود. در همان روزگار، مردم تبریز به رهبری سردار ملی، ستارخان و باقرخان برای اعاده مشروطیت قیام کردند؛ و به دنبال آن، نیروهای وابسته و طرف‌دار شاه، اقدام به محاصره تبریز کردند. پس از ۱۱ ماه محاصره و بر اثر کمبود دارو و غذا، دسته‌ی فوج نجات به رهبری باسکرویل، برای شکستن محاصره تشکیل شد. باسکرویل، که دوره سربازی را در آمریکا دیده بود، به قول خودش به‌جای نقالیِ تاریخِ مُردگان، تصمیم گرفت مشق نظامی به جوانان بیاموزد. در همین ایام، مرگ سیدحسن شریف‌زاده، دوست و یار نزدیک باسکرویل، او را منقلب کرد و بیشتر مصمم شد که به صف مبارزان مشروطه‌خواه بپیوندد.<ref>[https://virgool.io/@ali.nikoei1981/%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85-%D9%88%D8%B7%D9%86%D8%9B-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86-%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%84-lyza0aidqcek مفهوم وطن؛ به روان هوارد باسکرویل - سایت ویرگول]</ref> | ورود هوارد باسکرویل به ایران مقارن با دوره‌ای بود که محمدعلی‌شاه در تهران مجلس ملی را به توپ بسته و اساس مشروطه را برچیده و دوره‌ی استبداد صغیر را در ایران حاکم کرده بود. در همان روزگار، مردم تبریز به رهبری سردار ملی، ستارخان و باقرخان برای اعاده مشروطیت قیام کردند؛ و به دنبال آن، نیروهای وابسته و طرف‌دار شاه، اقدام به محاصره تبریز کردند. پس از ۱۱ ماه محاصره و بر اثر کمبود دارو و غذا، دسته‌ی فوج نجات به رهبری باسکرویل، برای شکستن محاصره تشکیل شد. باسکرویل، که دوره سربازی را در آمریکا دیده بود، به قول خودش به‌جای نقالیِ تاریخِ مُردگان، تصمیم گرفت مشق نظامی به جوانان بیاموزد. در همین ایام، مرگ سیدحسن شریف‌زاده، دوست و یار نزدیک باسکرویل، او را منقلب کرد و بیشتر مصمم شد که به صف مبارزان مشروطه‌خواه بپیوندد.<ref>[https://virgool.io/@ali.nikoei1981/%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85-%D9%88%D8%B7%D9%86%D8%9B-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86-%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%84-lyza0aidqcek مفهوم وطن؛ به روان هوارد باسکرویل - سایت ویرگول]</ref> | ||
در بهمن سال ۱۲۸۶، سرمای سخت، رنج گرسنگی را دو چندان کرده بود. شهر تبریز در محاصره‌ی نیروهای استبدادی بود؛ اما فضای عمومی تبریز سرشار از | در بهمن سال ۱۲۸۶، سرمای سخت، رنج گرسنگی را دو چندان کرده بود. شهر تبریز در محاصره‌ی نیروهای استبدادی بود؛ اما فضای عمومی تبریز سرشار از شور آزادی‌خواهی مردم بود. دیدن روحیه‌ی آزادی‌خواهی و فداکاری مردم تبریز با وجود محاصره و رنج گرسنگی، باسکرویل را بسیار تحت تأثیر قرار داد. او پس از آشنایی با آزادی‌خواهان تبریز، زندگی معمول خود را رها کرد و به مجاهدان پیوست. باسکرویل برای آموزش نظامی جوانان تبریزی تلاش بسیاری کرد. او حیاط ارگ را برای محل آموزش‌های خود انتخاب کرد؛ و دور از چشم کنسول و مدیران مدرسه‌ی آمریکایی به آموزش نظامی جوانان پرداخت.<ref name=":2">مستند نامداران - سیمای آزادی</ref> | ||
باسکرویل با این‌که با زبان‌های فارسی و ترکی آشنایی نداشت اما توسط مترجمان خود از جمله رضازاده شفق که یکی از محصلینش بود، توانست با شاگردان خود ارتباط صمیمانه‌ای برقرار کند و با آنها دوست شود. از این‌رو خیلی زود توسط هم‌کاران و دوستان آمریکایی و به‌ویژه ایرانی، در جریان جنبش مشروطه‌خواهی مردم تبریز قرار گرفت. | باسکرویل با این‌که با زبان‌های فارسی و ترکی آشنایی نداشت اما توسط مترجمان خود از جمله رضازاده شفق که یکی از محصلینش بود، توانست با شاگردان خود ارتباط صمیمانه‌ای برقرار کند و با آنها دوست شود. از این‌رو خیلی زود توسط هم‌کاران و دوستان آمریکایی و به‌ویژه ایرانی، در جریان جنبش مشروطه‌خواهی مردم تبریز قرار گرفت. | ||
هوارد باسکرویل هر روز بیشتر از روز قبل تحت تأثیر قیام آزادی‌خواهی مردم تبریز قرار می‌گرفت و به آن علاقه‌مند می‌شد. باسکرویل با شاگردانش از انقلاب آمریکا و مبارزات استقلال طلبانه‌ی جرج واشینگتن سخن | هوارد باسکرویل هر روز بیشتر از روز قبل تحت تأثیر قیام آزادی‌خواهی مردم تبریز قرار می‌گرفت و به آن علاقه‌مند می‌شد. باسکرویل با شاگردانش از انقلاب آمریکا و مبارزات استقلال طلبانه‌ی جرج واشینگتن سخن می‌گفت. او به آنها می‌آموخت که چگونه جورج واشنگتن و همراهانش علیه استثمار و استعمار انگلیس مبارزه کردند و این مبازه که ۵ سال به‌طول انجامید، نهایتاً منجر به استقلال آمریکا گردید و مردم سرود آزادی را سردادند. | ||
هوارد باسکرویل از قرارداد استعماری ۱۹۰۷ سن پترزبورگ که با تبانی روسیه تزاری و انگلیس منعقد شده و طبق آن ایران را بین خود تقسیم نمودند شدیداً انتقاد نموده و به مخاطبان خود می‌گفت باید همه ملت ایران از مردم تبریز پیروی کرده و از آزادی خود دفاع کنند. | هوارد باسکرویل از قرارداد استعماری ۱۹۰۷ سن پترزبورگ که با تبانی روسیه تزاری و انگلیس منعقد شده و طبق آن ایران را بین خود تقسیم نمودند شدیداً انتقاد نموده و به مخاطبان خود می‌گفت باید همه ملت ایران از مردم تبریز پیروی کرده و از آزادی خود دفاع کنند. | ||
او می‌گفت حتی من معلم و شما محصلان باید به یاری آزادی‌خواهان بشتابیم. از آن‌جا باسکرویل دوره خدمت سربازی را در آمریکا گذرانده بود اسم‌نویسی دانش آموزانی که علاقه‌مند به تعلیم مشق نظامی بودند را از همان زمان آغاز کرد. | او می‌گفت حتی من معلم و شما محصلان باید به یاری آزادی‌خواهان بشتابیم. از آن‌جا که باسکرویل دوره خدمت سربازی را در آمریکا گذرانده بود اسم‌نویسی دانش آموزانی که علاقه‌مند به تعلیم مشق نظامی بودند را از همان زمان آغاز کرد. | ||
[[پرونده:گروه باسکرویل.JPG|بندانگشتی|'''فوج نجات دسته نظامی رزمنده سازمان‌یافته توسط هوارد باسکرویل''']] | |||
او هر روز عصر پس از پایان کار مدرسه آموزش نظامی دانش‌آموزان و سایر مشروطه‌خواهان را پی گرفته و فنون جنگیدن را به آنها آموزش می‌داد. | او هر روز عصر پس از پایان کار مدرسه آموزش نظامی دانش‌آموزان و سایر مشروطه‌خواهان را پی گرفته و فنون جنگیدن را به آنها آموزش می‌داد. | ||
باسکرویل نام گروه دانش آموزان را ''فوج نجات'' گذاشت.<ref name=":0" /> | باسکرویل نام گروه دانش آموزان را ''فوج نجات'' گذاشت.<ref name=":0" /> | ||
هوارد باسکرویل از جوانان گروه فوج نجات پیمان گرفته بود که در هر جنگی که رخ دهد، پیشرو باشند و چون به دشمن نزدیک شوند در بند سنگر نبوده، | هوارد باسکرویل از جوانان گروه فوج نجات پیمان گرفته بود که در هر جنگی که رخ دهد، پیشرو باشند و چون به دشمن نزدیک شوند در بند سنگر نبوده، فدایی‌وار به دشمن یورش ببرند.<ref name=":3">[https://www.bbc.com/persian/worldnews/story/2006/07/060722_mv-constitution-khn-baskerville.shtml هوارد باسکرویل، آمریکایی شهید راه مشروطه ایرانی - سایت بی‌بی‌سی فارسی]</ref> | ||
کنسول آمریکا در تبریز به باسکرویل گفته بود که شما به‌عنوان معلم تاریخ به تبریز آمدید؛ و تبعه آمریکا هستید، حق دخالت در سیاست داخلی ایران را ندارید… رئیس مدرسه مموریال و همسر کنسول آمریکا، مکرراً از باسکرویل می‌خواستند از صف مشروطه‌خواهان خارج شده و در این موضوع دخالت نکند. | کنسول آمریکا در تبریز به باسکرویل گفته بود که شما به‌عنوان معلم تاریخ به تبریز آمدید؛ و تبعه آمریکا هستید، حق دخالت در سیاست داخلی ایران را ندارید… رئیس مدرسه مموریال و همسر کنسول آمریکا، مکرراً از باسکرویل می‌خواستند از صف مشروطه‌خواهان خارج شده و در این موضوع دخالت نکند.<ref>تاریخ مشروطه ایران - احمد کسروی ص ۸۹۳</ref> | ||
هوارد باسکرویل قاطعانه به آنها پاسخی داد که در تاریخ ثبت شد. او گفت: <blockquote>«چون ایرانیان در راه آزادی می‌کوشند من به آنها پیوسته‌ام و از قانون آمریکا باکی ندارم. درست است که من تبعه آمریکا هستم ولی یک انسان نیز هستم. من | |||
سپس گذرنامه خود را درآورد و به کنسول داد؛ بنابراین در تاریخ ۷ آوریل ۱۹۰۹(۱۹ فروردین ۱۲۸۸)، استعفای باسکرویل از معلمی مدرسه مموریال به واشینگتن- وزارت امور خارجه اعلام شد.<ref name=":0" /> | هوارد باسکرویل قاطعانه به آنها پاسخی داد که در تاریخ ثبت شد. او گفت: <blockquote>«چون ایرانیان در راه آزادی می‌کوشند من به آنها پیوسته‌ام و از قانون آمریکا باکی ندارم. درست است که من تبعه آمریکا هستم ولی یک انسان نیز هستم. من نمی‌توانم این فاجعه انسانی را تماشا کنم و بی‌تفاوت و خون‌سرد در کنار آن آرام بگیرم… اگر لازم باشد از معلمی مدرسه مموریال استعفاء داده و پاسپورت آمریکایی خود را نیز پس می‌دهم ولی از یاری به این مردم بپاخواسته برای کسب آزادی دست برنمی‌دارم، تنها فرق من با این مردم، زادگاهم است و این فرق بزرگی نیست.»</blockquote> | ||
سپس گذرنامه خود را درآورد و به کنسول داد؛ بنابراین در تاریخ ۷ آوریل ۱۹۰۹(۱۹ فروردین ۱۲۸۸)، استعفای باسکرویل از معلمی مدرسه مموریال به واشینگتن- وزارت امور خارجه اعلام شد.<ref name=":0" /> | |||
[[پرونده:باسکرویل 4.JPG|بندانگشتی|'''هوارد باسکرویل''']] | |||
== شهادت هوارد باسکرویل == | == شهادت هوارد باسکرویل == | ||
در نبرد | در نبرد روز ۳۰ فروردین که به جنگ شام‌غازان معروف شد، باسکرویل از ستارخان تقاضا کرد که جلودار باشد. ستارخان به‌ستایش از او پرداخت ولی به او اجازه نداد، چرا که او را میهمان مردم ایران می‌دانست و نمی‌توانست بپذیرد اتفاقی برای او بیفتد. اما باسکرویل که شوری برای جنگ با دشمنان آزادی داشت، مصمم به شرکت در این نبرد بود.<ref name=":2" /> | ||
باسکرویل با گروهش یعنی فوج نجات، در نبرد شام‌غازان شرکت نموده و به دشمنان یورش بُردند. او در تاریکی شب، با شناسایی محل شلیک گلوله‌های دشمن آن‌جا را آماج گلوله‌های خود نمود. سرانجام در صبح‌گاه روز دوشنبه ۳۰ فروردین ۱۲۸۸(۱۹ آوریل ۱۹۰۹)، هوارد باسکرویل در سن ۲۵ سالگی بر اثر تیری که به سینه‌اش اصابت کرد به شهادت رسید.<ref name=":0" /> | باسکرویل با گروهش یعنی فوج نجات، در نبرد شام‌غازان شرکت نموده و به دشمنان یورش بُردند. او در تاریکی شب، با شناسایی محل شلیک گلوله‌های دشمن آن‌جا را آماج گلوله‌های خود نمود.<ref>تاریخ مشروطه ایران - احمد کسروی ص ۸۹۴ | ||
</ref> سرانجام در صبح‌گاه روز دوشنبه ۳۰ فروردین ۱۲۸۸(۱۹ آوریل ۱۹۰۹)، هوارد باسکرویل در سن ۲۵ سالگی بر اثر تیری که به سینه‌اش اصابت کرد به شهادت رسید.<ref name=":0" /> | |||
یکی از مشروطه‌خواهان به‌نام مهدی علوی‌زاده از واقعه چنین نقل می‌کند:<blockquote>«نزدیک به نیم‌شب از شهربانی روانه قره‌آغاج شدیم. باسکرویل دمی آرام نمی‌نشست درون مسجد نیز ما را به مشق و ورزش وامی‌داشت... هنوز آفتاب ندمیده بود که به دشمن نزدیک شدیم… همین که به دهنه کشتزار نزدیک شدیم، باسکرویل فرمان دو داده خویشتن در جلو رو به سوی سنگر قزاقان دویدن گرفت. اما همین که تیری انداخت، قزاقی آماج گلوله‌اش گردانید».<ref>تاریخ مشروطه ایران - احمد کسروی ص ۸۹۹</ref></blockquote> | |||
=== خاک‌سپاری بی‌سابقه باسکرویل === | === خاک‌سپاری بی‌سابقه باسکرویل === | ||
| خط ۵۹: | خط ۶۵: | ||
[[پرونده:قالیچه باسکرویل.JPG|بندانگشتی|268x268پیکسل|فرش نفیس با تصویر باسکرویل]]<blockquote>«... شاگردان باسکرویل و دسته فداییان او و ارمنیان گرجیان و آمریکاییان و همه آزادی خواهان از بزرگ و کوچک با دسته‌های گل پیرامون جنازه را گرفته روانه شدند. همه را اندوه گرفته، پژمرده و افسرده می‌بودند. میانه راه در چندجا پیکره برداشتند و چون جنازه بدینسان به گورستان آمریکاییان رسید، در آن‌جا یک رشته گفتارهایی رانده شد و شور و خروش سترگی برخاست. از کسانی که به گفتار پرداختند بارون سدراک از آزادی‌خواهان ارمنی می‌بود و چنین گفت: من اکنون بی‌گمان شدم که مشروطه ایران پیش خواهد رفت زیرا خون پاک این جوان بی گناه در راه آن ریخته گردید. انجمن تبریز می‌خواست پولی به آمریکا برای مادر باسکرویل بفرستد اما آمریکاییان مقیم تبریز به آن رضایت ندادند. در عوض تفنگ وی همراه با یک تخته فرش نفیس که تصویر باسکرویل بروی آن نقش بسته بود، برای مادرش فرستادند.»<ref name=":3" /></blockquote>به‌فرمان ستارخان، پس از شهادت باسکرویل، روی تفنگش این جمله را حکاکی کردند: ” باسکرویل آمریکایی، شهید راه مشروطه‌ی ایران” | [[پرونده:قالیچه باسکرویل.JPG|بندانگشتی|268x268پیکسل|فرش نفیس با تصویر باسکرویل]]<blockquote>«... شاگردان باسکرویل و دسته فداییان او و ارمنیان گرجیان و آمریکاییان و همه آزادی خواهان از بزرگ و کوچک با دسته‌های گل پیرامون جنازه را گرفته روانه شدند. همه را اندوه گرفته، پژمرده و افسرده می‌بودند. میانه راه در چندجا پیکره برداشتند و چون جنازه بدینسان به گورستان آمریکاییان رسید، در آن‌جا یک رشته گفتارهایی رانده شد و شور و خروش سترگی برخاست. از کسانی که به گفتار پرداختند بارون سدراک از آزادی‌خواهان ارمنی می‌بود و چنین گفت: من اکنون بی‌گمان شدم که مشروطه ایران پیش خواهد رفت زیرا خون پاک این جوان بی گناه در راه آن ریخته گردید. انجمن تبریز می‌خواست پولی به آمریکا برای مادر باسکرویل بفرستد اما آمریکاییان مقیم تبریز به آن رضایت ندادند. در عوض تفنگ وی همراه با یک تخته فرش نفیس که تصویر باسکرویل بروی آن نقش بسته بود، برای مادرش فرستادند.»<ref name=":3" /></blockquote>به‌فرمان ستارخان، پس از شهادت باسکرویل، روی تفنگش این جمله را حکاکی کردند: ” باسکرویل آمریکایی، شهید راه مشروطه‌ی ایران” | ||
یکی از مجاهدان در سالگرد شهادتش گفت: [[پرونده:تندیس باسکویل.JPG|بندانگشتی|253x253پیکسل|تندیس باسکرویل]]<blockquote>«باسکرویل عزیزترین مهمان خاک ایران است. ملت‌ها باید بهای قربانیان بیگانه‌ای را که در راه آزادی ایشان فدای نفس کرده‌اند بدانند. آزادی‌خواهان ایران هرگز نمی‌توانند باسکرویل را فراموش کنند. او که در راه آزادی ایران جانش را قربانی نموده، در دل آزادی‌خواهان ایران تا ابد زنده خواهد ماند.»<ref name=":2" /></blockquote>در حال حاضر، مجسمه‌ی نیم‌تنه‌ای از هوارد باسکرویل در خانه‌ی مشروطه تبریز نصب | یکی از مجاهدان در سالگرد شهادتش گفت: [[پرونده:تندیس باسکویل.JPG|بندانگشتی|253x253پیکسل|تندیس باسکرویل]]<blockquote>«باسکرویل عزیزترین مهمان خاک ایران است. ملت‌ها باید بهای قربانیان بیگانه‌ای را که در راه آزادی ایشان فدای نفس کرده‌اند بدانند. آزادی‌خواهان ایران هرگز نمی‌توانند باسکرویل را فراموش کنند. او که در راه آزادی ایران جانش را قربانی نموده، در دل آزادی‌خواهان ایران تا ابد زنده خواهد ماند.»<ref name=":2" /></blockquote>پنج روز پس از تشییع جنازه بسکرویل، ستارخان و جمانی آیولتی (Jamani Ayoleti) تلگرافی برای پدر و مادرش در شهر اسپایسر در ایالت مینِسوتا، به شرح زیر ارسال کردند:<blockquote>«ایران در غم از دست رفتن پسر عزیزتان در راه آزادی سوگوار است و ما قسم می‌خوریم که ایرانِ آینده همواره از او، چون لافایت، در تاریخ به بزرگی یاد خواهد کرد و به مزار شریف او احترام خواهد گذاشت.»</blockquote>در حال حاضر، مجسمه‌ی نیم‌تنه‌ای از هوارد باسکرویل در خانه‌ی مشروطه تبریز نصب شده است. | ||
شهادت باسکرویل را عارف قزوینی بر سر مزار او | شهادت باسکرویل را عارف قزوینی با ابیاتی که بر سر مزار او سرود، ماندگار کرد: | ||
ای محترم مدافعِ حریّتِ عباد | ای محترم مدافعِ حریّتِ عباد | ||
| خط ۷۴: | خط ۸۰: | ||
سیصد گل سرخ و یک گل نصرانی | سیصد گل سرخ و یک گل نصرانی | ||
ما را زِ سرِ بریده | ما را زِ سرِ بریده می‌ترسانی؟ | ||
گر ما زِ سرِ بریده | گر ما زِ سرِ بریده می‌ترسیدیم | ||
در محفل عاشقان نمی‌رقصیدیم | در محفل عاشقان نمی‌رقصیدیم | ||
| خط ۸۴: | خط ۹۰: | ||
سیصد گل سرخ، یک گل نصرانی | سیصد گل سرخ، یک گل نصرانی | ||
ما را ز سر بریده | ما را ز سر بریده می‌ترسانی | ||
ما گر زسر بریده | ما گر زسر بریده می‌ترسیدیم | ||
در محفل عاشقان | در محفل عاشقان نمی‌رقصیدیم | ||
در محفل عاشقان خوشا رقصیدن | در محفل عاشقان خوشا رقصیدن | ||
دامن | دامن ز بساط عافیت برچیدن | ||
در دست سر بریدهٔ خود بردن | در دست سر بریدهٔ خود بردن | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۱۰۶: | ||
سیصد گل سرخ، یک گل نصرانی | سیصد گل سرخ، یک گل نصرانی | ||
مارا ز سر بریده | مارا ز سر بریده می‌ترسانی | ||
ما گر زسر بریده | ما گر زسر بریده می‌ترسیدیم | ||
در محفل عاشقان | در محفل عاشقان نمی‌رقصیدیم | ||
هرجا که نگاه | هرجا که نگاه می‌کنم خونین است | ||
از خون | از خون پرنده‌ای گلی رنگین است | ||
در ماتم گل پرنده | در ماتم گل پرنده می‌موید و گل | ||
از داغ دل پرنده داغ آجین است | از داغ دل پرنده داغ آجین است | ||
| خط ۱۱۶: | خط ۱۲۲: | ||
فانوس هزار شعله اما در باد | فانوس هزار شعله اما در باد | ||
می‌سوزد و سرخوش است و چین واچین است | |||
یعنی که به اشک و مویه خود گم نکنی | یعنی که به اشک و مویه خود گم نکنی | ||
از عشـق هر آنچه | از عشـق هر آنچه می‌رسد شیرین است | ||
سیصد گل سرخ، یک گل نصرانی | سیصد گل سرخ، یک گل نصرانی | ||
مارا ز سر بریده | مارا ز سر بریده می‌ترسانی | ||
ما گر زسر بریده | ما گر زسر بریده می‌ترسیدیم | ||
در محفل عاشقان | در محفل عاشقان نمی‌رقصیدیم | ||
در آتش و خون پرنده پر خواهد زد | در آتش و خون پرنده پر خواهد زد | ||
| خط ۱۳۶: | خط ۱۴۲: | ||
امشب که دوباره ماه بالا آمد | امشب که دوباره ماه بالا آمد | ||
می‌آید و باد پشت در خواهد زد | |||
یک ساقهٔ سـبـز در دلم خواهد کاشت | یک ساقهٔ سـبـز در دلم خواهد کاشت | ||
| خط ۱۴۲: | خط ۱۴۸: | ||
مهتاب بر آن شبنم تر خواهد زد | مهتاب بر آن شبنم تر خواهد زد | ||
صد جنگل صبح در هوا | صد جنگل صبح در هوا می‌شکفد | ||
خورشید به شاخه‌ها شرر خواهد زد | خورشید به شاخه‌ها شرر خواهد زد | ||
[[پرونده:Howard Baskerville 4.jpg|بندانگشتی|'''مزار هوارد باسکرویل''']] | |||
سیصد گل سرخ، یک گل نصرانی | سیصد گل سرخ، یک گل نصرانی | ||
مارا ز سر بریده | مارا ز سر بریده می‌ترسانی | ||
ما گر زسر بریده | ما گر زسر بریده می‌ترسیدیم | ||
در محفل عاشقان | در محفل عاشقان نمی‌رقصیدیم... | ||
== منابع: == | == منابع: == | ||
<references /> | <references /> | ||