واروژان: تفاوت میان نسخه‌ها

واروژان (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۸ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۰۹

۲٬۱۰۳ بایت حذف‌شده ، ۱۸ فوریه

←‏واروژان از زبان دیگران

Safa

۸٬۶۷۰

ویرایش

@@ خط ۶۱: / خط ۶۱: @@
 }}
-'''واروژ هاخباندیان''' (به نوشتار ارمنی: Վարուժան Հախբանդյան‎) با نام هنری '''واروژان''' (زادهٔ ۱۳ آذر ۱۳۱۵ – درگذشتهٔ ۲۶ شهریور ۱۳۵۶) «واروژ هاخباندیان» معروف به «واروژان» از بنیان‌گذاران موسیقی پاپ در ایران است که با ایجاد تحولی عظیم، هنر موسیقی ایران را به‌طور خاص در عرصه‌ی ترانه و سینما به پویائی و حرکت وا‌داشت. از او  به همراه [[آندرانیک آساتوریان|آندرانیک آساطوریان]] را پدران موسیقی پاپ ایرانی می‌دانند. بسیاری از زیباترین ترانه‌ها پاپ فارسی ساخته‌ی اوست. او اولین ترانه‌های خوانندگانی چون داریوش،‌ ابی، گوگوش، فرهاد و ویگن را ساخته است. دوستانش او را فردی مردم‌دوست و مهربان توصیف می‌کنند.<ref>[https://www.paymanonline.com/%D8%A8%D9%87-%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%88%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%8C%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D9%88/ به یاد واروژان،گزارش مراسم بزرگداشت واروژان]</ref> ترانه‌ی «بوی گندم» که از ترانه‌های سیاسی  اجتماعی آن زمان است از ساخته‌های اوست.<ref>[https://www.bartarinha.ir/fa/news/536464/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1-%D8%B4%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%88%DA%98%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DA%98%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C-%D9%B مرور شاهکارهای واروژان]</ref> واروژان در ۲۶ شهریور ۱۳۵۶ در حین ساخت موسیقی یک فیلم دچار سکته شد و پس از دو هفته درگذشت. موسیقی نیمه‌تمام او توسط دوست صمیمی‌اش آندرانیک به اتمام رسید.
+'''واروژ هاخباندیان''' (به نوشتار ارمنی: Վարուժան Հախբանդյան‎) با نام هنری '''واروژان''' (زادهٔ ۱۳ آذر ۱۳۱۵ – درگذشتهٔ ۲۶ شهریور ۱۳۵۶) از بنیان‌گذاران موسیقی پاپ در ایران است که با ایجاد تحولی عظیم، هنر موسیقی ایران را به‌طور خاص در عرصه‌ی ترانه و سینما به پویائی و حرکت وا‌داشت. واروژان و [[آندرانیک آساتوریان|آندرانیک آساطوریان]] را پدران موسیقی پاپ ایرانی می‌دانند. بسیاری از زیباترین ترانه‌ها پاپ فارسی ساخته‌ی اوست. او اولین ترانه‌های خوانندگانی چون داریوش،‌ ابی، گوگوش، فرهاد و ویگن را ساخته است. دوستانش او را فردی مردم‌دوست و مهربان توصیف می‌کنند. ترانه‌ی «بوی گندم» که از ترانه‌های سیاسی اجتماعی آن زمان است از ساخته‌های اوست. واروژان در ۲۶ شهریور ۱۳۵۶ در حین ساخت موسیقی یک فیلم دچار سکته شد و پس از دو هفته درگذشت. موسیقی نیمه‌تمام او توسط دوست صمیمی‌اش آندرانیک به اتمام رسید.
 == زندگی‌نامه واروژان ==
-«واروژ هاخباندیان» معروف به «واروژان» از بنیان‌گذاران موسیقی پاپ در ایران است که با ایجاد تحولی عظیم، هنر موسیقی ایران را به‌طور خاص در عرصه‌ی ترانه و سینما به پویائی و حرکت وا‌داشت.
+«واروژ هاخباندیان» معروف به «واروژان» از بنیان‌گذاران موسیقی پاپ در ایران است که با ایجاد تحولی عظیم، هنر موسیقی ایران را به‌طور خاص در عرصه‌ی ترانه و سینما به پویائی و حرکت وا‌داشت. «واروژان» در قزوین به‌دنیا آمد. در ۲سالگی بی‌مادر شد و تحت سرپرستی مادربرزگ در تهران قرار گرفت، سپس مادربزرگ را هم از دست داد و در ۷سالگی به مدرسه-پانسیونی تحت مدیریت ایتالیائی‌ها سپرده شد. «واروژان» کوچک روزانه در این مدرسه باشنیدن صدای ساز که با خواندن دعا هم‌راه بود به موسیقی علاقه‌ئی فزاینده پیدا کرد. او در هنرستان عالی موسیقی تهران و کنسرواتور موسیقی تحصیل کرد و برای ادامه‌ی تحصیل با بورسیه‌ی رادیو-تلویزیون برای ۴سال به آمریکا رفت. پس از بازگشت از آمریکا برای جبران هزینه‌ی بورسیه به‌مدت ۲سال به تدریس موسیقی در اهواز مشغول شد. او سپس به تهران بازگشت و طی این دوره: در انجمن فارغ‌التحصیلان ارامنه، دسته‌ی كری تشكیل داد و مدت‌ها رهبری آن را به‌عهده داشت. در ۱۳۴۶ به پیشنهاد «عطاالله خرم» وارد برنامه‌ی «آلبوم رنگی» رادیو شد و به‌عنوان نوازنده با این برنامه همکاری کرد و در ارکستر «هنر برای مردم» رادیوی ملی ایران نیز مشغول به کار شد. در اواخر دهه‌ی ۴۰ خورشیدی به‌واسطه‌ی «عطاءالله خرم» اكثر ترانه‌هائی كه از طریق رادیو پخش می‌شد، توسط «واروژان» تنظیم و اركستراسیون گردید و در حالی که آن روزها اهمیت این مرحله از کار ساختن ترانه در جای واقعی‌اش نبود، با بروز ارتقاء کیفیت در موسیقی ترانه‌ها، کار تنظیم آهنگ تأثیر خود را نمایان کرد. به این ترتیب «واروژان» کسی بود كه تنظیم آهنگ را در موسیقی ترانه آغاز کرد. در ۱۳۴۸ وارد برنامه‌ی «زنگوله‌ها» شد که با تهیه‌کنندگی زنده‌یاد «منوچهر سخائی» با هدف کشف و ارائه‌ی استعدادهای هنر آواز، تولید و در تلویزیون ملی ایران پخش می‌شد. در فروردین ۱۳۴۸ نخستین آهنگ «واروژان» با نام «بدرود» («نفرین بر غم») با شعری از «ایرج جنتی عطائی» و با صدای زنده‌یاد «ویگن دردریان» منتشر شد. در بهمن ۱۳۴۹ مجلات هنری خبر برگزاری فستیوال موسیقی المپیاد یونان در خرداد ۱۳۵۰ را منعکس کردند و قرار بر این شد تا خواننده‌ی پاپ، «ضیاءالله عروجی هروی» معروف به «ضیاء» در این فستیوال شرکت کند. «ضیاء» با ترانه‌ی «دهکده‌ی کوچک من» سروده‌ی «شهیار قنبری» و با آهنگ و تنظیم «واروژان» در این فستیوال شرکت کرد. این آهنگ به‌عنوان ۷آهنگ برتر فستیوال موسیقی المپیاد یونان، دیپلم افتخار را کسب کرد و این نخستین موفقیت جشنواره‌ئی «واروژان» بود. و تا ۱۳۵۲ بیش‌تر به تنظیم آهنگ‌های ترانه که توسط دیگر آهنگ‌سازان ساخته می‌شد، اولویت داد. در ۱۳۵۲ از سروده‌های «شهیار قنبری» ترانه‌های «بوی خوب گندم» با صدای «داریوش اقبالی» و «هفته‌ی خاکستری» با صدای «فرهاد مهراد» را آهنگ‌سازی و تنظیم کرد. پس از آن خود در آهنگ‌سازی ترانه بیش از پپش دست به کار شد و آن‌ها را تنظیم می‌کرد که حاصل آن آثاری غنی و ماندگار شد. «واروژان» مجموعاً برای موسیقی متن ۲۸ فیلم سینمائی آهنگ‌سازی، تنظیم و نوازندگی کرد. هم‌چنین موسیقی متن مجموعه‌ی تلویزیونی «سلطان صاحب‌قران» را ساخت.
-«واروژان» در قزوین به‌دنیا آمد. در ۲سالگی بی‌مادر شد و تحت سرپرستی مادربرزگ در تهران قرار گرفت، سپس مادربزرگ را هم از دست داد و در ۷سالگی به مدرسه-پانسیونی تحت مدیریت ایتالیائی‌ها سپرده شد. «واروژان» کوچک روزانه در این مدرسه باشنیدن صدای ساز که با خواندن دعا هم‌راه بود به موسیقی علاقه‌ئی فزاینده پیدا کرد.
-او در هنرستان عالی موسیقی تهران و کنسرواتور موسیقی تحصیل کرد و برای ادامه‌ی تحصیل با بورسیه‌ی رادیو-تلویزیون برای ۴سال به آمریکا رفت.
-پس از بازگشت از آمریکا برای جبران هزینه‌ی بورسیه به‌مدت ۲سال به تدریس موسیقی در اهواز مشغول شد.
-او سپس به تهران بازگشت و طی این دوره:
-در انجمن فارغ‌التحصیلان ارامنه، دسته‌ی كری تشكیل داد و مدت‌ها رهبری آن را به‌عهده داشت.
-در ۱۳۴۶ به پیش‌نهاد «عطاالله خرم» وارد برنامه‌ی «آلبوم رنگی» رادیو شد و به‌عنوان نوازنده با این برنامه هم‌کاری کرد و در ارکستر «هنر برای مردم» رادیوی ملی ایران نیز مشغول به کار شد.
-در همان سال‌های اواخر دهه‌ی ۴۰ خورشیدی به‌واسطه‌ی «عطاءالله خرم» اكثر ترانه‌هائی كه از طریق رادیو پخش می‌شد، توسط «واروژان» تنظیم و اركستراسیون گردید و در حالی که آن روزها اهمیت این مرحله از کار ساختن ترانه در جای واقعی‌اش نبود، با بروز ارتقاء کیفیت در موسیقی ترانه‌ها، کار تنظیم آهنگ تأثیر خود را نمایان کرد. به این ترتیب «واروژان» کسی بود كه تنظیم آهنگ را در موسیقی ترانه بدعت گذاشت.<ref>[https://tavaana.org/fa/Varoujan_Hakhbandian واروژان، موسیقی دان و آهنگساز]</ref> در ۱۳۴۸ وارد برنامه‌ی «زنگوله‌ها» شد که با تهیه‌کنندگی زنده‌یاد «منوچهر سخائی» با هدف کشف و ارائه‌ی استعدادهای هنر آواز، تولید و در تلویزیون ملی ایران پخش می‌شد.
-در فروردین ۱۳۴۸ نخستین آهنگ «واروژان» با نام «بدرود» («نفرین بر غم») با شعری از «ایرج جنتی عطائی» و با صدای زنده‌یاد «ویگن دردریان» منتشر شد.
-در بهمن ۱۳۴۹ مجلات هنری خبر برگزاری فستیوال موسیقی المپیاد یونان در خرداد ۱۳۵۰ را منعکس کردند و قرار بر این شد تا خواننده‌ی پاپ، «ضیاءالله عروجی هروی» معروف به «ضیاء» در این فستیوال شرکت کند. «ضیاء» با ترانه‌ی «دهکده‌ی کوچک من» سروده‌ی «شهیار قنبری» و با آهنگ و تنظیم «واروژان» در این فستیوال شرکت کرد. این آهنگ به‌عنوان ۷آهنگ برتر فستیوال موسیقی المپیاد یونان، دیپلم افتخار را کسب کرد و این نخستین موفقیت جشنواره‌ئی «واروژان» بود.
-و تا ۱۳۵۲ بیش‌تر به تنظیم آهنگ‌های ترانه که توسط دیگر آهنگ‌سازان ساخته می‌شد، اولویت داد.
-در ۱۳۵۲ از سروده‌های «شهیار قنبری» ترانه‌های «بوی خوب گندم» با صدای «داریوش اقبالی» و «هفته‌ی خاکستری» با صدای «فرهاد مهراد» را آهنگ‌سازی و تنظیم کرد. پس از آن خود در آهنگ‌سازی ترانه بیش از پپش دست به کار شد و آن‌ها را تنظیم می‌کرد که حاصل آن آثاری غنی و ماندگار شد.
-«واروژان»  مجموعاً برای موسیقی متن ۲۸ فیلم سینمائی آهنگ‌سازی، تنظیم و نوازندگی کرد.
-هم‌چنین موسیقی متن مجموعه‌ی تلویزیونی «سلطان صاحب‌قران» را آهنگ‌سازی و تنظیم کرد.
-با موسیقی متن فیلم «صبح روز چهارم» در رسته‌ی موسیقی متن فیلم سینمائی نائل به جایزه‌ی بهترین موزیک متن پنجمین جشنواره‌ی «سپاس» در ۱۳۵۱ شد.
-ترانه‌ی «حرف» سروده‌ی «شهیار قنبری» ، با آهنگ‌سازی و تنظیم «واروژان» و با اجرای «فائقه آتشین» (گوگوش) جایزه‌ی بهترین آهنگ‌ساز سال در ۱۳۵۴ را نصیب «واروژان» کرد.
-«واروژان» در شهریور ۱۳۵۶ هنگام ضبط موسیقی فیلم «بر فراز آسمان‌ها» ساخته‌ی «محمدعلی فردین» دچار حمله‌ی قلبی شده و پس از ۱۳روز دوره‌ی بستری، صبح شنبه ۲۶شهریور ۱۳۵۶ در بیمارستان جم تهران درگذشت.<ref>[https://namnamak.com/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D9%87%D9%86%D8%B1/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%88%DA%98 بیوگرافی واروژان]</ref>
 == واروژان از زبان دیگران ==