کاربر:Abbas/صفحه تمرین3

نسخهٔ تاریخ ‏۲۵ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۷:۱۰ توسط Ehsan (بحث | مشارکت‌ها)

تظاهرات ۱۳۸۸ به سلسله تظاهراتی گفته می‌شود که پس از اعلام نتایج انتخابات دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و اعلام پیروزی دوباره محمود احمدی‌نژاد، در تهران و سایر شهرهای ایران،‌ آغاز گردید.[۱][۲] این تظاهرات‌ها نخست با شعار «رای من کو؟!» در اعتراض به شمارش آرا و نتایج آن بود، اما کم‌کم با شعارهایی از جمله «مرگ بر دیکتاتور» رنگ و بوی ضدحکومتی گرفت.

تظاهرات و اعتراضات از روز ۲۳ خرداد، توسط هزاران تن و در تهران و شهرهای دیگر از جمله اصفهان، تبریز، کرج، شیراز، یاسوج، ساری،ارومیه و دیگر شهرها، از فردای روز انتخابات آغاز گردید و روز ۲۵ خرداد در تهران حدود ۳ میلیون نفر به خیابان آمدند. این تظاهرات‌ها بعد از انقلاب ضدسلطنتی سال ۵۷ بزرگترین تظاهرات ضدحکومتی به‌شمار میرفت. نیروهای سرکوب دولتی از جمله پلیس ضدشورش، لباس شخصی‌ها، بسیج و سپاه جهت سرکوب این تظاهرات‌ها بکار گرفته شدند که در نتیجه آن تعداد زیادی دستگیر، مجروح و جان باختند.[۳]

علی خامنه‌ای در روز ۲۹ خرداد،‌ طی یک سخنرانی در اولین نماز جمعه‌ بعد از انتخابات ریاست جمهوری، مسئولیت هرگونه خونریزی و خشونت را به عهده برگزار کننده تظاهرات دانست. ساعتی پس از پایان سخنرانی علی خامنه‌ای، سازمان عفو بین الملل در اطلاعیه ای اعلام کرد که این سخنرانی "چراغ سبز رهبر ایران برای سرکوب" بوده است.[۴]

در ایام انتخابات امکان ارسال پیامک کوتاه وجود نداشت و قطع شده بود، سایت‌های اینترنتی و کانال‌های ماهواره‌ای خارج نیز مسدود گردیده بود. [۵]

پیش زمینه تظاهرات ۸۸

فضای اجتماعی قبل از انتخابات

التهاب در فضای سیاسی ایران از مدت ها پیش از انتخابات آغاز شده و با مناظره‌های جنجال برانگیز انتخاباتی به اوج رسیده بود؛ در چنین شرایطی اعلام پیروزی محمود احمدی نژاد با بیش از ۲۴ میلیون رأی در روز شنبه ۲۳ خرداد، مانند جرقه ای در انبار باروت عمل کرد.[۴]

طبق آمار اعلام شده در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۸ بیش از ۴۱۰ حرکت اعتراضی توسط اقشار مختلف جامعه صورت گرفته است. [۶] در ۵ خرداد سال ۱۳۸۸، ۸۰۰ تن از دانشجویان دانشگاه یاسوج در اعتراض به سرکوب و اختناق دست به تحصن می‌زنند.

در ۶ خرداد، دانشجویان دانشگاه تبریز، حسین موسوی کاندیدای ریاست جمهوری را در مورد قتل عام زندانیان سیاسی در سال ۶۷ مورد سوال قرار می‌دهند.

در ۱۱ خرداد، دانشجویان دانشگاه فرودسی مشهد، در جلسه انتخاباتی مهدی کروبی شعار مرگ بر دیکتاتور می‌دهند. در همین روز صدها تن از کارگران کارخانة قند بردسیر کرمان با خانواده‌هایشان در اعتراض به عدم پرداخت حقوق به تظاهرات پرداختند.

مناظره‌های تلویزیونی

محتوای مناظرات

اولین دور مناظرات در روز چهارشنبه ۱۳ خرداد بین محمود احمدی نژاد و حسین موسوی صورت گرفت. در این مناظره حسین موسوی دولت احمدی نژاد را به پنهان کاری، خرافه‌گرایی، خیال‌پردازی، ماجراجویی، خودمحوری، سطحی‌نگری و روزمرگی متهم ساخت و یاد آور شد که کشور در حال فروریختن است.[۷] همچنین احمدی نژاد درباره ارسال مواد منفجره به مکه در دوران حسین موسوی نخست وزیر خمینی که بعدا به جنایت کشتار مکه معروف شد، افشاگری کرد.[۸] روحانی دبیرپیشین شورای عالی امنیت، احمدی نژاد را «عوام فریب» نامیده وگفت: «در سال 86،‌ دو میلیارد و دویست میلیون دلار نفت فروخته شده ولی پول آن به بانک مرکزی داده نشده است». چند روز بعد جواد فاضل لنکرانی گفت: «بعد از این ‏مناظره کی و کجا می‌توانیم ‏ادعای مبارزه با تروریسم کنیم؟»[۹]

روز ۱۷ خرداد، همزمان با مناظره احمدی‌نژاد با کروبی، یک فقره دزدی ۷۷ میلیارد تومانی مهدی هاشمی پسر اکبر رفسنجانی، در رسانه‌ها پخش می‌شود.

در روز ۱۸خرداد، مهدی خزعلی، به نقش احمدی‌نژاد در قتل کاظم سامی اذعان و گوشه دیگری از پرونده قتل‌های زنجیره‌ای را افشا می‌کند.[۱۰][۱۱]

پس از مناظرات

پس از این مناظرات افشاگری‌های جریانات حکومتی بالا می‌گیرد. در یکی از این افشاگری‌ها، مهدی کروبی درباره فسادهای مالی محمود احمدی نژاد و پرونده ۷۰۰ میلیون دلاری دولت در جمع دانشجویان دانشگاه تبریز توضیح داد.[۱۲]

پس از برگزاری مناظره محمود احمدی‌نژاد و حسین موسوی، نيروی انتظامی برای متفرق کردن تجمع مقابل صدا و سيما مجبور به استفاده از گاز اشک آور شد.[۱۳]حسین نقوی، عضو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان در دفاع از احمدی‌نژاد گفت:‌ «احمدی‌نژاد در چهار سال گذشته در برابر تخريب‌ها و اهانت‌ها و برای بيان پشت پرده سياست در ايران سكوت كرد و تنها گوشه كوچكی از مافيای قدرت و ثروت كه پشت پرده سياسيون كشور بود را افشا كرد.»[۱۴] حسین نقوی، عضو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان در دفاع از احمدی‌نژاد گفت:‌ «احمدی‌نژاد در چهار سال گذشته در برابر تخريب‌ها و اهانت‌ها و برای بيان پشت پرده سياست در ايران سكوت كرد و تنها گوشه كوچكی از مافيای قدرت و ثروت كه پشت پرده سياسيون كشور بود را افشا كرد.»[۱۴] مهدی طباطبایی نیز گفت: «مناظره‌های انتخاباتی سال 88 بنای فتنه‌ای بزرگ را گذاشت.»

تقلب در انتخابات

در حالی که به صورت معمول، اعلام نتایج انتخابات یک الی چند روز طول می‌کشد، نتایج اولیه این انتخابات تنها پس از چند ساعت از پایان رای‌گیری از طریق صدا و سیمای جمهوری اسلامی اعلام شد. در روزی ۲۲ خرداد و در حالی که رای‌گیری جریان داشت،‌ خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران خبر از پیروزی احمدی‌نژاد با ۶۰ درصد را اعلام کرد. به گفته دو کاندیدای دیگر «شواهدی مبنی بر مداخله تعدادی از فرماندهان و مسئولان سپاه و بسیج در انتخابات» وجود داشت. جمعی از کارکنان وزارت کشور در نامه‌ای سرگشاده از زمینه‌چینی برای تقلب‌های گسترده و رای‌سازیهای میلیونی و چاپ ۱۲ میلیون تعرفه اضافی در جریان انتخابات خبر دادند.[۱۵] محسن رضایی نیز پس از اعلام نتایج اعلام کرد که آرای او بسیار بیشتر از میزان اعلام شده‌است. علی اکبر محتشمی‌پور در مورد میزان رای در حوزه‌ها گفت: «در حدود ۷۰ حوزه انتخابيه، ميزان رايی که در صندوق‌ها ريخته شده است نسبت به واجدين شرايط بسيار بيشتر است». به گفته رضا خاتمی ۸ میلیون رای به صندوق‌ها اضافه شده بود. اردشیر ارجمند از انتخابات به عنوان «آستان‌بوسی فرعون» یاد کرد.[۱۶] یک روز قبل از انتخابات، رئیس جمهور برگزیده مقاومت ایران، طی بیانیه‌ای مهندسی انتخابات توسط خامنه‌ای را برای اعلام آرای نجومی و از صندوق بیرون کشیدن احمدی نژاد در همان مرحلة اول، افشا میکند.[۱۷]

رویدادهای ۲۳ تا ۳۱ خرداد

۲۳ خرداد

روز ۲۳ خرداد، یک روز پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری،‌ تظاهراتی در تهران و مشهد و سایر شهرهای ایران در اعتراض به نتایج اعلام شده، براه افتاد. این تظاهرات در مقابل ساختمان وزارت کشور ایران، خیابان‌های ولیعصر، زرتشت، فاطمی، میدان انقلاب، میدان ونک و چهارراه جهان کودک و سایر نقاط به درگیری شدید معترضان با نیروهای پلیس و لباس شخصی انجامید. هزاران تظاهرکننده با راهپیمایی در خیابان‌های مختلف تهران ضمن آتش زدن چندین اتوبوس و سطل‌های بزرگ زباله اقدام به راه‌بندان خیابان‌ها کرده و علیه سید علی خامنه‌ای، شعارهای «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند.[۱۸] در پی بروز این ناآرامی‌ها در شامگاه شنبه تلفن‌های همراه تمام شبکه‌های مخابراتی کشور قطع گردید. تلویزیون الجزیره گزارش داد:‌ «در خیابان ولیعصر تهران تظاهرات جریان دارد. پلیس تلاش می‌کند که تظاهرکنندگان را با گاز اشک آور پراکنده کند. عملیات جنگ و گریز بین تظاهرکنندگان و پلیس جریان دارد.»

در شهرهای بابل، زاهدان، اصفهان، کرج، اهواز، مشهد، کرمانشاه و شیراز نیز اعتراضاتی انجام شد. پلیس در برخورد با برخی از این اعتراضات، از جمله معترضین در مقابل دانشگاه شیراز، از گاز اشک‌آور استفاده کرد که این راهپیمایی از مقابل دانشگاه شیراز (میدان ارم) به سمت میدان دانشجو برقرار بود.[۱۹]

خبرگزاری فرانسه که گزارش‌های متعددی از این درگیریها مخابره کرد اعلام کرد: «جمعیت تظاهرکننده در یکی از میدانهای اصلی پایتخت شعار می‌دهند مرگ بر دیکتاتور. صدها نفر دیگر در نزدیکی وزارت کشور در مرکز تهران تجمع کرده‌اند و شعار مرگ بر دیکتاتور سر داده‌اند. اعتراض کنندگان به سمت پلیس سنگ پرتاب کردند و پلیس هم با باتون به آنها پاسخ می‌داد. تظاهر کنندگان که شامل زنان نیز بودند در خیابان ولیعصر تهران توسط پلیس ضد شورش که با موتور سیکلت به محل آمده بودند، با باتوم مورد ضرب و شتم قرار گرفتند.»

تلویزیون العربیه گزارش داد:

«سپاه پاسداران در خیابانهای تهران به حالت آماده باش در آمده است. همچنین نیروهای امنیتی رژیم دو تن از دستیاران موسوی شامل مصطفی تاج زاده و محسن امین زاده همچنین  مدیر بسیج انتخاباتی موسوی و ۱۲نفر دیگر را دستگیر کردند.»[۲۰]

۲۴ خرداد

در روز ۲۴ خرداد و دومین روز از اعتراضات، محمود احمدی‌نژاد مخالفین خود را «خس و خاشاک» خواند. با این حال بار دیگر در تهران بین مردم و پلیس درگیری‌هایی ایجاد شد که این درگیری‌ها در اطراف دانشگاه تهران نیز جریان داشت.[۲۱]

آغاز ناآرامی‌ها از روبروی وزارت کشور ایران در میدان فاطمی و با اجتماع عده‌ای از مردم در روبروی این ساختمان شروع شد. پس از ایجاد درگیری در خیابان فاطمی، تظاهرات‌های مشابهی در خیابان‌های ولیعصر، زرتشت، میدان انقلاب، میدان ونک، میدان رسالت، چهارراه جهان کودک، خیابان میرداماد، خیابان تخت طاووس و سایر نقاط به درگیری شدید معترضان با نیروهای پلیس و لباس شخصی انجامید. خبرگزاری فرانسه گزارش داد: «در سراسر خیابان ولیعصر تهران درگیریهای گسترده میان مردم و نیروهای سرکوبگر، جریان دارد. مردم با سنگ مأموران انتظامی را مورد حمله قرار میدهند. شعار اصلی تظاهرکنندگان «مرگ بر دیکتاتور» است.»

حسین موسوی کاندید ریاست جمهوری، از تظاهرکنندگان خواست آرامش را حفظ کنند. در اطلاعیه‌یی که توسط ستاد موسوی منتشر شده آمده است:

«خواهشمند است ضمن حفظ آرامش، خویشتنداری و متانت، از افتادن در دام واکنش‌هایی که موجبات سوءاستفاده بهانه‌جویان و نامحرمان را فراهم می‌آورد، پرهیز نمایید.»[۲۲]

معاون رئیس جمهور آمریکا در مورد نتایج انتخابات گفت: «تردید بسیار زیادی در باره نتایج انتخابات رژیم ایران که احمدی‌نژاد بعنوان نفر پیروز اعلام شده وجود دارد.» همچنین فدراسیون بین المللی لیگ‌های حقوق بشر انتخابات ایران را یک «مضحکه» قلمداد کرد.

تلویزیون الجزیره از تهران، خشونتها در تهران را بسیار عظیم و خطرناک و بیانگر خواست مردم ایران برای تغییر توصیف کرد و گزارش داد:

«نه خواسته میرحسین موسوی و نه سخنان محمود احمدی نژاد و نه قبل از آن اظهارات خامنه ای قادر نیست خشونت فعلی را فروبنشاند. آنچه که در خیابانهای تهران دیدم، عبارتست از نسل جوان، نسل بین ۱۵ تا ۲۰ یا ۲۵ساله خشمگین است. آنها خشم بسیاری دارند. خفقان بسیاری است. اینجا از دست دولت و حکومت خشمگین هستند. این افراد فقط خود را از طرفداران موسوی نمی‌بینند. آنها همچنین نتیجه انتخابات را مشکل نمی‌بینند. مشکل از نظر آنان تاخیر تغییر است. آنها تشنه تغییر هستند به این خاطر خشم آنان به صورت خودجوش منفجر گردید و به صورت منهدم کردن اماکن دولتی خود را نشان داد. شکلی که امکان ندارد توسط موسوی یا غیر آن فرو نشانده شود.»

تظاهرات در شهرهای دیگر ایران

علاوه بر تهران، برخی دیگر از شهرهای کشور از جمله اصفهان، شیراز، مشهد، قزوین، بندرعباس، تبریز، ارومیه، اراک، کرج، زاهدان، بابل، ساری، همدان، اردبیل، اهواز، رشت و خرم‌آباد شاهد درگیری مردم با ماموران گارد ویژه و به آتش کشیدن مراکز و خودروهای دولتی بود. آنها شعار «مرگ بر دیکتاتور» و «ایرانی می‌میرد، ذلت نمی‌پذیرد» سرمی‌دادند.

در شیراز، دانشجویان با شعار ما «زن و مرد جنگیم بجنگ تا بجنگیم»، «مرگ بر دیکتاتور» و «دانشجو می‌میرد ذلت نمی پذیرد» با ماموران گارد ویژه درگیر شدند. دانشجویان با سنگ با ماموران نیروی انتظامی که به طرف آنها گاز اشک آور پرتاب کردند، مقابله نمودند. در این شهر برق قطع بود و جمعیت زیادی در بلوار چمران حضور داشتند.

در تبریز، در خیابان چهار راه اصلی آبرسانی و فلکه دانشگاه ولیعصر ماموران نیروی انتظامی از گاز اشک آور علیه تظاهرکنندگان استفاده کردند. در تبریز دانشجویان در دانشکده تربیت بدنی و کشاورزی تظاهرات کردند، ماموران نیروی انتظامی برای مقابله با دانشجویان در محل مستقر بودند.

در اصفهان، در خیابانهای چهارباغ، توحید و حکیم نظامی، مردم با شعار «مرگ بر دیکتاتور» با ماموران نیروی انتظامی درگیر شدند. در جریان این تظاهرات که  ساعت ۱۵ دقیقه بامداد روز یکشنبه از دانشگاه شروع شد هرلحظه ابعاد گسترده‌تری به خود می‌گرفت. در ساعت یک بامداد بخشهایی از دانشگاه صنعتی اصفهان به آتش کشیده شد و دود غلیظی این منطقه را فرا گرفت. مأموران نیروی انتظامی عده‌یی را دستگیر کردند.

در خرم آباد، مردم به خیابان ریختند و شیشه بانک ها را خرد کرده اند. در میدان شهدای این شهر تیر هوایی شلیک شده است. به گفته شاهدان حکومت برای سرکوب مردم، نیرو از  از لبنان وارد این شهر کرده است.

در اردبیل، مردم با شعار مرگ بر دیکتاتور با ماموران نیروی انتظامی درگیر شدند. به گفته شاهدان، نیروهای بسیج و پاسداران درشهر ریخته و گفته‌اند به آنها دستور داده اند که هر جوانی را می‌بینند دستگیر کنند.

در کرج، درگیری میان جوانان و ماموران نیروی انتظامی و نیروهای بسیج روی داد. درگوهردشت کرج، هزاران نفر به خیابان‌ها ریخته و با ماموران یگان ویژه درگیر شدند. شاهدان گفتند حکومت به ماموران حکم تیر نیز داده است.

در یاسوج بیش از سه هزار تن از مردم در خیابان طالقانی، تظاهرات کردند و با ماموران سرکوبگر نیروی انتظامی درگیر شدند. در این درگیری ماموران به روی تظاهرکنندگان آتش گشودند و که باعث کشته شدن ۲ تن از آنان شد.

موضع‌گیری آقای مسعود رجوی

بار دیگر صحت سیاستها و خطوط مقاومت ایران در برابر رژیم خمینی به اثبات رسید و ثابت شد که چشم دوختن به هرگونه تغییر و تحول و اصلاح، حتی به اندازه یک دانه ارزن، در رژیمی که رسما در قانون اساسی خود حاکمیت مردم را با ولایت و حاکمیت مطلقه آخوند جایگزین کرده است، سرابی بیش نیست. چنین رژیمی را فقط باید سرنگون کرد و با راه حل دمکراتیک مریم، با حاکمیت مردم جایگزین نمود.

۲۵ خرداد

۲۵ خرداد، سومین روز تظاهرات و اعتراضات مردم در شهرهای تهران، تبریز،‌ شیراز، اصفهان، زنجان، زاهدان، یاسوج و دیگر شهرها ادامه یافت. در روز ۲۵ خرداد، راهپیمایی بزرگی در خیابان‌های مرکزی تهران و از میدان امام حسین تا میدان آزادی برگزار شد. به گفته محمدباقر قالیباف، شهردار وقت تهران، حداقل ۳ میلیون نفر در این تظاهرات شرکت کرده بودند. تلویزیون سی.ان.ان گزارش داد: «تهران شاهد صحنه‌هایی است که تا چند روز پیش قابل تصور نبود، درگیریهایی که رژیم حاکم را به لرزه انداخته است». تلویزیون سی.بی.اس آمریکا خبر داد: «ایران در ناآرامی فروفته است. در سراسر تهران مخالفان خشمگین شعار مرگ بر دیکتاتور می دهند». گاردین انگلستان نوشت: «وضعیت در پایتخت ایران دارد از کنترل خارج می‌شود. تظاهرکنندگان شعار می دادند (احمدی) جنایت می کند - رهبر حمایت می کند؛ لحنی آتشین در رژیمی که ولی فقیه آن، خامنه ای، غیرقابل سرزنش تلقی می شود».[۲۳]

در این روز نیروهای حکومتی به روی مردم آتش گشودند و با مردم درگیر شدند. در جریان این درگیری حداقل ۲۰ تن کشته و تعداد زیادی زخمی شدند.[۲۴] براساس گزارش‌ها بیش از ۹۰۰ نفر به بندهای ۲۴۰ و قرنطینه اندزگاه ۷ زندان اوین منتقل شده‌اند.[۲۵]

اسامی جان‌باختگان روز ۲۵ خرداد[۲۶]

  • احمد نعیم آبادی براثر شلیک گلوله کشته شد.
  • کیانوش آسا به دلیل اصابت گلوله به سینه‌اش در میدان آزادی کشته شد.
  • علیرضا افتخاری به دلیل ضربه باتون به سرش دچار ضربه مغزی شد و جان باخت.
  • سهراب اعرابی به دلیل گلوله به سینه‌اش مجروح و سپس مفقود گردید. جسدش را در تیرماه تحویل دادند.[۲۷]
  • مهدی کرمی به دلیل اصابت گلوله در محله جنت آباد کشته شد.
  • لطفعلی یوسفیان بر اثر استنشاق گاز اشک‌آور شیمیایی مسموم شده و در تیر ماه در بیمارستان ابن سینا درگذشت.
  • محرم چگینی به دلیل اصابت گلوله در مقابل پایگاه بسیج مقداد کشته شد.
  • مهدی ستارنسب در تظاهرات این روز مفقود شده و در تاریخ نامعلومی کشته شد.
  • رامین رمضانی در میدان آزادی به ضرب گلوله کشته شد.[۲۸]
  • سرور برومند به دلیل اصابت گلوله در میدان آزادی کشته شد.
  • حسین اخترزند در اصفهان توسط نیروهای بسیج از طبقه سوم پرتاب شده و جان باخت.
  • ناصر امیرنژاد در خیابان محمدعلی جناح در تیراندازی از ساختمان بسیج کشته شد.
  • فهمیه سلحشور به دلیل ضربه باتون به سر توسط نیروهای بسیج کشته شد.
  • محمود رئیسی‌نجفی به دلیل اصابت گلوله در میدان آزادی مجروح شده و پس از ۱۳ روز درگذشت.
  • علی حسن‌پور به دلیل اصابت گلوله در میدان آزادی کشته شد.
  • داوود صدری به دلیل شلیک گلوله در مقابل پایگاه بسیج مقداد کشته شد.
  • حسام حنیفه به دلیل شلیک گلوله در مقابل پایگاه بسیج مقداد کشته شد.
  • فاطمه رجب‌پور در میدان آزادی براثر اصابت گلوله کشته شد.[۲۹]
  • علیرضا صبوری میاندهی بر اثر عفونت ناشی از ترکش‌های گلوله شلیک شده به سرش، جان خود را از دست داد.
  • امیرحسین طوفان‌پور براثر اصابت گلوله کشته شد.
  • حسین طهماسبی در کرمانشاه به دلیل ضربه باتون به سرش کشته شد.

در شهرهای دیگر ایران

دانشجویان دانشگاه زنجان با شعار «اتل متل توتوله، دیکتاتور کوتوله» و «مرگ بر دیکتاتور چه شاه باشه چه دکتر»، تظاهرات کردند.

دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان نیز, تظاهرات گسترده‌ای برگزار کردند و شعارهای «مرگ بر دیکتاتور» و «مرگ بر این دولت نیرنگ و فریب» سردادند.

بنا به گزارشهایی که در همان روز منتشر شد، در تهران ۶ نفر و  در اصفهان ۲ نفر توسط ماموران حکومتی کشته شدند.

در رشت بیش از ۸۰۰ تن از مردم در اطراف خیابان گلسار و خیابان مطهری تظاهرات کرده و با ماموران نیروی انتظامی درگیر شدند. ماموران نیروی انتظامی با استفاده از باتون برقی و شلیک هوایی به مقابله با مردم برخاستند. این درگیری تا ساعت 2 شب ادامه داشت.

ماجرای حمله به دانشگاه‌ها

حمله در شامگاه ۲۴ خرداد، ساعت ۲۱۳۰ شروع شد و تا نیمه شب ادامه داشت. با قطع شدن ارتباطات تلفنی در بامداد ۲:۳۰ دقیقه ۲۵ خرداد نیروهای لباس شخصی با حمایت پلیس وارد کوی دانشگاه شده و به ضرب و شتم و سرکوب دانشجویان در خوابگاه پرداختند. نیروهای امنیتی با پرتاب نارنجک صوتی، گاز اشک‌آور و تیراندازی زمینی به تمام درهای کوی دانشگاه، توانستند وارد کوی دانشگاه شوند. در جریان این حمله، صد تا ۱۲۰ تن از دانشجویان ساکن کوی در اثر اصابت گلوله، زنجیر، چاقو، باتوم و چماق به شدت مجروح شدند. همچنین دست کم ۵ نفر در جریان کوی دانشگاه تهران و ۲ نفر در دانشگاه شیراز کشته شدند. به گفته شاهدین بین ۱۶۰ تا ۴۰۰ نفر دستگیر شدند.[۳۰][۳۱][۳۲][۳۳] هم‌زمان در اصفهان نیز نیروهای دولتی به محوطه دانشگاه صنعتی اصفهان یورش برده که طی آن نیز دانشجویان هدف ضرب و شتم قرار گرفتند و دانشگاه تحت محاصره قرار گرفت. حملات مشابهی نیز به کوی دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه رازی کرمانشاه، علامه طباطبایی، بابل و شاهرود نیز انجام شد.[۳۴]

موضع‌گیری آقای مسعود رجوی

آقای مسعود رجوی طی پیامی به جوانان خاطرنشان کرد:

«زمان برخاستن علیه ام‌الفساد که همانا رژیم ولایت فقیه، غاصب و دزد بزرگ حاکمیت مردم ایران فرا رسیده است. مدافعان رژیم ولایت فقیه، با هر رنگ و لعاب و با هر شعر و شعاری که باشند، خیانت‌پیشگانی که  شرکا و دم و دنبالچه‌های همین رژیم نامشروع می‌باشند. دیکتاتوری ارتجاعی ولایت فقیه بدون پشتیبانی‌های همه جانبه استعماری نمیتوانست تا بحال بر اریکه قدرت باقی بماند. ... اکنون دنیا به چشم می‌بینید که انتخابات رژیم آخوندی و باندهای درونی آن، تنها یک فرصت برای بیرون ریختن خشم مقدس مردم ایران علیه تمامیت رژیم دجال و ضدبشری ولایت فقیه بوده است. انتخاب خلق قهرمان و در زنجیرمان یکی بیش نیست: آزادی و سرنگونی رژیم پلید آخوندی».

موضع‌گیری دول،‌ سازمان‌های حقوق بشری و شخصیت‌های بین‌المللی

بان‌کی‌مون دبیر کل سازمان ملل متحد گفت: «خواست واقعی مردم ایران باید به طور کامل محترم شمرده شود».

جو بایدن معاون رئیس جمهور آمریکا گفت: «آنها جمعیت معترض را سرکوب می‌کنند و در این تردیدی نیست. آن‌چه قبل و بعد از انتخابات خواهان آن هستیم یکی است. رژیم ایران باید تلاش برای کسب تسلیحات اتمی و حمایت از تروریسم را متوقف کند».

شورای اروپا طی بیانیه‌یی، نگرانی عمیق خود را در مورد خشونت‌های خیابانی و ضرب و شتم تظاهرکنندگان در ایران توسط نیروهای حکومتی ابراز کرد.

سازمان عفو بین‌الملل اعلام کرد: «صحنه‌های شوکه آور خشونت توسط نیروهای امنیتی، باید فورا مورد رسیدگی قرار گیرد و کسانی که مسئول نقض حقوق بشر هستند باید محاکمه شوند».

برنارد کوشنر، وزیر امور خارجه فرانسه، درباره تظاهرات و اعتراضات تهران گفت: «فرانسه متاسف است که بجای گشایش، واکنش کاملا بی‌رحمانه‌ای وجود داشت. از زمان تظاهرات دانشجویان، این اولین باری است که مردم صدای خودشان را بلند می‌کنند. این چیزی است که ما نمی‌توانیم آن را نادیده بگیریم».

فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر خارجه آلمان، اعلام داشت که سفیر ایران در کشورش را احضار کرده است تا درباره رویدادهای سه روز گذشته توضیح دهد. او در بیانیه‌یی تاکید کرد: «سرکوب کسانی که در اعتراض به پیروزی احمدی‌نژاد تظاهرات می‌کنند، قابل قبول نیست. نه اعمال خشونت‌آمیز نیروهای امنیتی علیه تظاهرکنندگان و نه ممانعت از تظاهرات صلح آمیز آنان قابل پذیرش نیست، ما اوضاع را از نزدیک و به دقت تحت بررسی داریم».

سازمان خبرنگاران بدون مرز سرکوب و سانسور حکومت طی روزهای اخیر را محکوم کرد. این سازمان همچنین به تقلبات گسترده در انتخابات اشاره کرد.[۳۵]

۲۶ تا ۲۸ خرداد

در این چند روز تظاهرات در تهران و سایر شهرها از جمله شیراز، اصفهان، قزوین، بوشهر، مشهد، تبریز، بابل، یزد، همدان، ساری، اردبیل، سنندج، بندرعباس، رشت، کرمان، دامغان، کاشان، کرج، زاهدان، کرمانشاه، اهواز، اراک و زنجان و دیگر شهرها ادامه داشت.

پس از تظاهرات بزرگ ۲۵ خرداد، بسیاری از معترضان خواستار تکرار آن در روز سه‌شنبه شدند.[۳۶] صدها هزار نفر از مردم تهران در چهارمين روز تظاهرات از ميدان ونک به سمت تجريش حرکت کردند.[۳۷] در این روز گزارش‌هایی دال بر تخریب اموال عمومی توسط پلیس ارائه شد و حسینعلی منتظری در بیانیه‌ای به تغییر در آرای انتخابات و حمله به مردم اعتراض کرد و گفت: «مشروعیت نظام در خطر است».[۳۸] همچنین جان لاین خبرنگار بی بی سی در تهران تظاهرات عظیم مخالفان در روز دوشنبه را یک «زلزله سیاسی» توصیف کرده است.[۳۶]

شب ۲۶ خرداد، در خرم آباد مردم به یک بانک و یکی از پایگاه‌های بسیج در خیابان مطهری حمله کرده و آنها را آتش زدند. تظاهرکنندگان همچنین با ماموران نیروی انتظامی درگیر شدند.

در ۲۷ خرداد، حدود پانصدهزار نفر در میدان رضاییهای (هفت تیر) تهران و خیابان‌های اطراف آن راهپیمایی کردند. علاوه بر آن هزاران نفر در خیابانهای گاندی، میرهادی، آریا شهر، کریمخان‌زند و چهار راه طالقانی حضور داشتند. ساعت یک بامداد، دو هزار نفر از مردم آریاشهر با سردادن شعار به طرف میدان صادقیه تظاهرات کردند.

الله اکبر و مرگ بر دیکتاتور شبانه

مردم معترض شب‌ها از ساعت ۲۲۰۰ در تهران و سایر شهرها در پشت بام خانه‌هایشان شعار «الله‌اکبر» و «مرگ بر دیکتاتور» سر می‌دهند.[۳۹]

سخنرانی خامنه‌ای در اولین نماز جمعه پس از انتخابات

اسامی جان‌باختگان این روزها و علت آن

شعارهای تظاهرکنندگان

تظاهرکنندگان در تهران و سایر شهرهای ایران شعار می‌دادند:

  • نه غزه نه لبنان جانم فدای ایران
  • مرگ بر دیکتاتور
  • مرگ بر خامنه‌ای
  • احمدی بگوش باش، ما مردمیم نه اوباش
  • آن خس و خاشاک تویی، دشمن این خاک تویی
  • می‌کشم می‌کشم آنکه برادرم کشت
  • ما زن و مرد جنگیم بجنگ تا بجنگیم
  • ایرانی می‌میرد ذلت نمی‌پذیرد
  • نصرمن‌الله و فتح قریب،‌ مرگ بر این دولت مردم‌فریب
  • مرگ بر دیکتاتور، چه شاه باشه چه دکتر
  • توپ، تانک، تجاوز، دیگر اثر ندارد
  • موسوی، موسوی، سکوت کنی خائنی

رویدادهای تیرماه ۸۸

تظاهرات در ۱ تیر

در این روز فضای تهران تماما امنیتی بود. حدود هزار نفر از معترضین در میان ۷ تیر تجمع کرده بودند. صدها نیروی پلیس و بسیجی در این مکان آماده برخورد با معترضین بوده و سرانجام با باتوم و گاز اشک‌آور به معترضین حمله ور شدند.همچنین درگیری‌ها در خیابان‌های جام جم و پارک ملت نیز جریان داشت. رادیو حکومتی خبر از دستگیری ۴۵۷ نفر داد.[۴۰]

تظاهرات در ۳ تیر

در روز سوم تیر معترضان در مقابل مجلس گرد هم آمده و شروع به سر دادن شعارهایی علیه حکومت کردند. ساعت چهار بعد از ظهر نیروهای امنیتی حاضر به تظاهرکنندگان حمله کردند. در این روز همچنین هفتاد نفر از اساتید عضو انجمن مدرسان دانشگاه‌های کشور دستگیر شدند.[۴۱]

تظاهرات در ۱۸ تیر

روز ۱۸ تیر ۱۳۸۸ مصادف با روز دانشجو مجددا تهران و شهرهای دیگر ایران شاهد اعتراضات گسترده‌یی بود. صدها بسیجی و مأمور امنیتی در سراسر ایران در خیابان‌ها حاضر بودند. در تهران در میدان‌های انقلاب، خیابان انقلاب، خیابان فلسطین، کارگر، کشاورز و برخی نقاط دیگر درگیری شده و گازاشک آور شلیک شد. هزاران نفر در این روز در سراسر تهران شعار مرگ بر دیکتاتور سردادند.

همچنین در ایران روز نیروهای لباس شخصی به خوابگاه‌های دانشگاه امیرکبیر حمله کردند.

جانباختگان روز ۱۸ تیر ۱۳۸۸

در این روز سه نفر از دستگیرشدگان با نام‌های محسن روح الامینی، محمد کامرانی، و امیر جوادی‌فر در زندان کهریزک زیر شکنجه به قتل رسیدند.

تظاهرات ۲۷ شهریور ماه ۸۸

تظاهرات ۱۶ آذر مصادف با روز دانشجو

تظاهرات ۵ و ۶ دی ۱۳۸۸ مصادف با تاسوعا و عاشورا

تظاهرات ۲۲ بهمن

تظاهرات چهارشنبه‌سوری

کشته شدگان تظاهرات

شکنجه دستگیرشدگان

پانویس

  1. گاردین: «اقدام به کودتا در ایران»
  2. A Coup Manual
  3. معترضان انتخابات ریاست جمهوری از انقلاب تا آزادی
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ سخنرانی ۲۹ خرداد خامنه‌ای؛ نقطه عطف
  5. تلویزیون سی بی اس
  6. اخبار ۳ خرداد- سیمای آزادی
  7. مناظره موسوی و احمدی‌نژاد؛ سندی تاریخی
  8. کشتار مکه نمونه‌ای منحصر به‌فرد از عملکردهای رژیم فاشیستی حاکم بر ایران
  9. اخبار سیمای آزادی، ۲۰ خرداد
  10. قتل دکتر کاظم سامی به زبان مهدی خزعلی
  11. جزییات قتل دکتر کاظم سامی
  12. ستاد مهدی کروبی جزییات ماجرای ۷۰۰ میلیون دلاری احمدی‌نژاد را افشا میکند
  13. پرتاب گاز اشک‌آور برای متفرق کردن تجمع مقابل صدا و سیما
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ احمدی‌نژاد گوشه کوچکی از مافیا
  15. Speed of Iran vote count called suspicious
  16. امیر ارجمند: گزارش مجلس درباره انتخابات ۸۸ بوسه بر آستان فرعون است
  17. اطلاعیه دبیرخانه شورای ملی مقاومت ایران،‌ پخش در اخبار سیمای آزادی ۲۲ خرداد
  18. بازداشت گسترده روزنامه‌نگاران و فعالان سیاسی در ایران
  19. تظاهرات خیابانی در چند شهر ایران در اعتراض به نتایج انتخابات
  20. تلویزیون العربیه، ۲۳ خرداد ۱۳۸۸
  21. از خس و خاشاک تا اقلیتی افسرده و ناراحت
  22. ۲۳ خرداد سال ۱۳۸۸، سایت قلم
  23. سالگرد بزرگترین راهپیمایی اعتراضی پس از انقلاب
  24. اسامی ۱۱۲ تن از جان باختگان سال ۸۸
  25. سایت مجموعه فعالان حقوق بشر
  26. اسامی ۱۱۲ تن از کشته‌شدگان پس از ۲۲ خرداد
  27. سهراب اعرابی؛ پس از ۲۶ روز جسدش را تحویل دادند
  28. اولین سالگرد شهید رامین رمضانی ۲۵ خرداد در بهشت زهرا برگزار می‌شود
  29. برگزاری مراسم گرامیداشت تعدادی از شهدای ۲۵ خرداد ۸۸
  30. تظاهرات دانشجویان در سالگرد حمله به کوی دانشگاه تهران
  31. تحکیم وحدت: دست کم هفت دانشجو کشته شدند
  32. کوی دانشگاه؛ پلیس راه باز کرد،‌ لباس شخصی‌ها حمله کردند
  33. پخش فیلم حمله به کوی دانشگاه تهران
  34. حمله خشونت‌بار نیروهای امنیتی به کوی دانشگاه تهران و دانشگاه اصفهان
  35. سازمان خبرنگاران بدون مرز
  36. ۳۶٫۰ ۳۶٫۱ معترضان ایرانی خواستار تجمعی تازه
  37. راهپیمایی صدها هزار معترض به انتخابات در خیابان ولیعصر تهران
  38. آیت‌الله منتظری: مشروعیت نظام در خطر است
  39. انقلاب ایران، تازه آغاز شده است
  40. برخورد پلیس با تجمع در میدان هفت تیر - بی بی سی
  41. تیراندازی به تظاهرکنندگان در میدان بهارستان