کاربر:Ehsan/1صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات هنرمند موسیقی
| نام            = مرضیه،اشرف‌السادات مرتضایی
| تصویر          =  مرضیه.jpg
| نام_اصلی        = اشرف‌السادات مرتضایی
| نام_مستعار      = مرضیه
| تولد            = متولد ۱فروردین۱۳۰۳ تهران
| مرگ            = درگذشت ۲۱ مهر ۱۳۸۹ پارس
|علت مرگ          = سرطان
| ملیت            = ایرانی         
| نوع_صوت        =
| سبک            =آواز کلسیک ایرانی
| حرفه            =  خواننده 
| زمینه فعالیت    = موسیقی سنتی و کلاسیک ایرانی
| هنرمندان همکار  =استاد غلامحسین بنان-استاد علی اصغر بهاری
| استاد          =اسماعیل مهرتاش
| آلبوم معروف    =سنگ خارا -در فکر -دیدی که رسوا شد دلم -خواب نوشین -آیین وفا -مینای شکسته
در خلوت غم =از من بگذرید -برق نگاه -بت چین -بیداد زمان -عشق خود حاشا مکن
دلم می‌سوزد -تو رو میخواد -مثل جنگل -الهه ناز -وادل من -مناجات 


{{جعبه زندگینامه
| نام              = روح‌الله زم
| تصویر            = پرونده:روح‌الله زم.JPG
| عنوان تصویر      =زم پس از دستگیری در سال ۱۳۹۸
| اندازه تصویر      =
| نام تولد        =روح‌الله زم
| زادروز            = {{تاریخ تولد|۱۳۵۷|۵|۵|گاه‌شمار=خورشیدی}}
| زادگاه            = شهر ری، تهران، ایران
| ملیت              =
| تاریخ مرگ        ={{تاریخ مرگ و سن|۱۳۹۹|۹|۲۲|۱۳۵۷|۵|۵|گاه‌شمار=خورشیدی}}
|علت مرگ          = اعدام
| مدفن          =
| محل تولد        =
| تابعیت            =
| تحصیلات            =
| دانشگاه          =
| پیشه              = مؤسس رسانه‌ی آمدنیوز
| سال‌های فعالیت    = ۱۳۹۸–۱۳۸۴
| کارفرما          =
| نماینده          =
| شناخته‌شده برای    =
| نقش‌های برجسته    = کانال تلگرامی آمدنیوز و صدای مردم
| سبک              =
| تأثیرگذاران      =
| تأثیرپذیرفتگان    =
| شهر خانگی        =
| تلویزیون          = تلویزیون اینترنتی بیان (۱۳۹۸–۱۳۹۷){{سخ}}تلویزیون اینترنتی کلمه (۱۳۹۸)
| همسر            = مهسا رازانی <ref>[https://iranwire.com/fa/features/33611 مهسا رازانی: جمهوری اسلامی، همسرم روح‌الله زم را از بغداد ربود]، ''ایران وایر''</ref>
| سایت              =
| لقب              =
| حزب              =
| جنبش              =
| مخالفان          =
| هیئت              =
}}
}}


'''مرضیه ،'''<small>'''اشرف‌السادات مرتضایی''' (زاده‌ی ۱ فروردین۱۳۰۳-درگذشت ۲۱ مهر ۱۳۸۹ )</small> خواننده‌ی موسیقی سنتی و کلاسیک ایرانی است. مرضیه به اعتقاد بسیاری مشهورترین و به عقیده‌ی برخی محبوب‌ترین خواننده‌ی تاریخ موسیقی ایران است. مرضیه در تهران در خانواده‌ای روشنفکر بدنیا آمد. مادر او تار می‌نواخت و از کودکی وی را با موسقی آشنا کرد. پس از مدتی پدر و مادر مرضیه از یکدیگر جدا شدند و او نزد نامادری خود بزرگ شد. مرضیه از دوران دبیرستان شروع به خواندن کرد و صدای او توسط استادان موسیقی چون روح الله خالقی کشف شد. وی فعالیت‌ هنری خود را تحت سرپرستی او در رادیو آغاز کرد و سپس به کار با ابوالحسن‌خان صا و مرتضی محجوبی پرداخته و از آنها آموزش گرفت و بزودی آوازه‌اش به عنوان خواننده‌ای محبوب در سراسر ایران پیچید. مرضیه پس از روی کار آمدن خمینی مجبور به ترک خوانندگی شد. مرضیه پس از سالها سکوت در سال ۱۳۷۳ به سازمان مجاهدین خلق ایران پیوست و مجددا فعالیت هنری خود را آغاز کرد. از جمله کنسرت‌های بسیار مشهور او در این دوران کنسرتی است که بر روی تانک‌های ارتش آزادیبخش ملی ایران در حضور اعضای سازمان مجاهدین خلق اجرا کرد. مرضیه همچنین کنسرت‌های بسیاری در پاریس، آمریکا و دیگر کشورها در حمایت از این سازمان برگزار کرد. او در سن ۸۶ سالگی، در سال ۱۳۸۹ در اثر بیماری سرطان در پاریس درگذشت. برای او مراسم سوگواری باشکوهی در قرارگاه مجاهدین در اشرف و همچنین در پایگاه آنها در پاریس برگزار شد.  
'''روح‌الله زم''' (۵ مرداد ۱۳۵۷ – ۲۲ آذر ۱۳۹۹) یا نیما زم، پسر روحانی حکومتی محمد علی زم و مؤسس کانال [[تلگرام]]ی آمدنیوز بود. روح الله زم از ابتدای تأسیس این کانال با انتشار اخباری که به گفته‌ی خودش  اطلاعات محرمانه از درون جمهوری اسلامی بود، شهرت پیدا کرد. <ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.alef.ir/news/3990319031.html|وبگاه=الف|بازبینی=2020-07-13|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۱۹ خرداد ۱۳۹۹|عنوان=مرور ۵ جلسه محاکمه روح‌الله زم}}</ref>


==زندگی نامه        ==
پدر روح‌الله زم مدت ها ریاست حوزه هنری سازمان تبیلغات اسلامی را به عهده داشت و او در این حوزه با تئاتر و سینما آشنایی پیدا کرد.  
مرضیه از نسل زنان هنرمند پس از قمر الملوک وزیری به شمار می‌رود. هنگامی که وی بدنیا آمد، قمر الملوک ۲۱ سال داشت.پدر مرضیه یک روحانی روشنفکر و متجدد بود که به قوانین سنتی پایبندی نداشت. او به رغم معمم بودن همواره از خطراتی که قشر روحانیت می‌تواند برای فرهنگ و هنر ایجاد کند سخن می گفت.


مادر مرضیه زنی روشنفکر و هنرمند بود  
پدر روح‌الله زم رابطه بسیار نزدیکی با خامنه‌ای داشت. روح الله زم دو فرزند دختر داشت. فرزند اول او نتیجه‌ی ازدواج اول اوست و هم‌اکنون شانزده سال دارد و فرزند دوم که پنج ساله است از همسر دوم او مهسا رازانی است. هر دو فرزند روح الله زم با وی در فرانسه زندگی می‌کردند.<ref name="روح‌الله زم، موسس آمدنیوز کیست؟">{{یادکرد وب|نویسنده =ناصری، معصومه |نشانی =https://www.bbc.com/persian/iran-features-50234326 |عنوان =روح‌الله زم، مؤسس آمدنیوز کیست؟ | ناشر =بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۰ تیر ۱۳۹۹}}</ref>


<small>'''ورود به عرصه هنر'''</small>  
در سال ۱۳۸۸ روح‌الله زم در ستاد انتخاباتی [[مهدی کروبی]] فعالیت داشت و با نویسندگان سحام نیز از سایت حزب اعتماد ملی ارتباط داشت. روح الله زم پس از [[تظاهرات ۱۳۸۸|اعتراضات سال ۱۳۸۸]] بازداشت و شکنجه شد.<ref name="روح‌الله زم، موسس آمدنیوز کیست؟" />  


<small>'''خدیجه خانم ملقب به اشرف‌السادات مرتضایی با نام هنری مرضیه در خانواده‌یی هنر دوست و اهل هنر متولد شد. پدر، مردی فاضل و روحانی و مادر، از تبار دوستداران شعر و هنر که مشوق اصلی مرضیه در کار شعر و آواز بود'''.</small> در ۱۹سالگی به‌طور حرفه‌یی قدم در عرصه هنر نهاد و در آواز تحت تعلیم اساتید بزرگی چون استاد ابوالحسن صبا و مرتضی محجوبی قرار گرفت. وی در سنین جوانی در دورانی در ایران شروع به خوانندگی کرد که برای یک زن جوان کار ساده‌یی نبود. اما زیبایی صدای وی، زمان را در نوردید و او از محبوبیتی بی‌سابقه در میان مردم به‌عنوان یک خواننده مردمی بهره‌مند شد. 
او در خرداد ماه ۱۳۹۰ از مرز قانونی از کشور خارج شد و به مالزی رفت. به نظر می‌آید بخش‌هایی از خود نظام در خروج او از کشور نقش داشته‌اند، زیرا پدر او محمدعلی زم در نامه‌ی سرگشاده‌ای در سال ۱۳۹۶ به وی نوشت:


آخرین سالهای دهه ۱۳۰۰خورشیدی، ترانه‌ها و آوازها یا از مجالس پیرامون دربار برمی‌خاستند و یا از کلبه‌ها و خانه‌های روستاییان و یا از محافل خصوصی شهری. از سوی دیگر محدوده چهاردیواری از هر طرف راه زن را مسدود می‌کرد. بزرگترین فعالیت اجتماعی برای زن نگهداری کودکان و خدمتکاری مردان بود. راه تحصیل و دانش بر زنان بسته بود. خراب کردن چهاردیواری محاصره کننده زنان به قرنی تلاش نیازمند بود. در چنین فضای بستهٴ فرهنگی، آواز خواندن توسط یک زن، یک گستاخی و یک شورش علیه فرهنگ مسلط زمانه بود. او یکی از این شورشگران علیه فرهنگ مسلط بود. او با جسارت تمام، قدم به میدان نهاد، پیشتاز این صحنه شد و با شهامت بسیار صدای خود را در راه مردم گذاشت.
«اگر دوستان آن نهاد نظامی-سیاسی، گذرنامه‌ات را به آن زودی تحویل نداده و تو را تشویق به خروج از کشور نکرده بودند و پس از خروج قانونی‌ات از کشور متهم به «فرار» نکرده بودند و شرایط لج و لجبازی و تعقیب و گریزها و امنیت‌زدایی‌های بچه‌گانه در دیار غربت مالزی و ترکیه را پیش رویت قرار نداده بودند، این وخامت پیش نیامده بود.» <ref name="روح‌الله زم، موسس آمدنیوز کیست؟" />


== آغاز کار حرفه‌ای ==
برخی معتقدند او توسط رژیم به بازی گرفته شده است. روح الله زم از مالزی به ترکیه رفته و سپس فرانسه پناهنده شد. او در این دوران آمد نیوز را تأسیس کرد. روح الله زم با ارائه‌ی اسناد عجیبی که مدعی بود از درون نظام به دست وی می‌رسد در شبکه‌‌های اجتماعی شهرت یافت. از جمله او بود که برای اولین بار از وجود «میرطاهر» بدل [[سید علی خامنه ای|علی خامنه‌ای]] سخن گفت.
مرضیه در سال ۱۳۲۱زیر نظر اسماعیل مهرتاش، استاد بزرگ موسیقی، فعالیت هنری خود را آغاز کرد. در ابتدا با بازی در نقش شیرین در نمایش «خسرو و شیرین» در تئاتر باربد در تهران به محبوبیت رسید.این نمایش که ۳۷ شب روی صحنه بود برای او یک کامیابی بزرگ و سریع به بار آورد و با استقبال بسیار مردم روبه‌رو شد. در این نمایش موزیکال چون هنرپیشه اول نمایش، خواننده نبود، مرضیه از پشت صحنه به‌جای او آواز می‌خواند. کمی بعد، از مرضیه دعوت شد تا در برنامه «شیروخورشید سرخ ایران» که از رادیو ایران پخش می‌شد، شرکت کند. مرضیه در این برنامه شعر و آهنگ معروف «شیدا» به نام «امشب شب مهتابه» را خواند و صدایش به دل هزاران شنونده رادیو نشست. حالا دیگر نام مرضیه بر سر زبانها افتاده بود و مردم می‌خواستند این خوانندهٴ تازه نفس را ببینند. جامعه باربد یک بار دیگر نمایش «خسرو و شیرین» را به روی صحنه برد، اما این بار مرضیه شخصاً در نقش شیرین ظاهر شد. استقبال تماشاگران از این برنامه به حدی بود که استاد مهرتاش ناچار شد تا مدتها اجرای آن را بر روی صحنه ادامه بدهد. این نمایش برای مرضیه یک کامیابی بزرگ و سریع به بار آورد و با استقبال بسیار مردم روبه‌رو شد. مرضیه پس از آن به چنان شهرت و مهارتی در خواندن آواز دست یافت که تصنیف‌نویسان و شاعران برای اجرای آثار خود توسط این هنرمند با یکدیگر رقابت می‌کردند.


مرضیه پس از آن به چنان شهرت و مهارتی در خواندن آواز دست یافت که تصنیف‌نویسان و شاعران برای اجرای آثار خود توسط این هنرمند با یکدیگر رقابت می‌کردند. در سال ۱۳۵۴ خورشیدی جشن دویستمین سال استقلال آمریکا در مدیسن اسکوئر گاردن (واقع در شهر نیویورک) برگزار شد که در آن کشورهای زیادی دارای غرفه بودند. از ایران مرضیه و عارف از طرف رادیو برای مأموریت رفته بودند و هر روز در آنجا برنامه اجرا می‌کردند<ref name=":0" />
در [[اعتراضات دی‌‌ماه ۱۳۹۶|تظاهرات دی‌ماه ۱۳۹۶]] کانال تلگرامی آمدنیوز که اخبار اعتراضات را منعکس می‌کرد توانست فالورهای بیشتری کسب کند، اما صعود ناگهانی فالورهایش زمانی بود که این کانال بنا به درخواست وزیر ارتباطات ایران از شرکت تلگرام بسته شد. پس از بسته شدن کانال آمدنیوز، او به سرعت کانال دیگری با نام صدای مردم تأسیس کرد و از تلگرام خواست آن را مسدود نکند. خبر مسدود شدن کانال روح‌الله زم و تأسیس کانالی مجدد منجر به شهرت دوچندان کانال جدید شد.


مرضیه در زمانی که خوانندگی به‌عنوان یک سرگرمی و یا شغلی نه چندان افتخارآمیز تلقی نمی‌شد و به‌خصوص زنان در خانه‌ها محبوس بوده حق هیچ گونه ابراز وجودی نداشتند، به‌عنوان یک زن جوان به خوانندگی به‌عنوان یک هنر غرورآفرین درسطح بالایی از نظر فرهنگی نگریست و در نهایت برای خود جایگاهی در صحنهٴ هنر ایرانی با وجود همهٴ گوناگونی‌های فرهنگی وزبانی ایجاد کرد
رژیم ایران چند پیش از دستگیری وی در یک مستند به نام «ایستگاه پایانی دروغ» مدعی شد که وی در تمام این دوران توسط نظام کنترل می‌شده است. این ویدئو نشان می‌داد که روح‌الله زم در حال گرفتن اسناد و اخبار از درون نظام است در حالی که آن افراد توسط نظام به این کار گمارده شده‌اند.
[[پرونده:مصاحبه نشریه ایران زمین با مرضیه.jpg|جایگزین=مصاحبه نشریه ایران زمین با مرضیه|بندانگشتی|مصاحبه نشریه ایران زمین با مرضیه]]
<blockquote>مرضیه یکبار گفته بود: «نخستین دورهٴ آموزش‌ها، هفت سال و به‌طور مستمر ادامه داشت. یعنی در حقیقت، من در طول این زمان می‌توانستم با زحمتی خیلی کمتر در یکی از رشته‌های علمی یا ادبی دکترا بگیرم، می‌توانستم این کار را بکنم تا در آن سال‌ها کسی به من نگوید 'آوازه خوان' و مجبور نشوم آن قدر خون دل بخورم. ولی من تصمیم گرفته بودم نشان دهم که یک زن می‌تواند هم آواز بخواند و هم خانم باشد و پاک و پاکیزه زندگی کند.</blockquote>


== '''برنامه گلها''' ==
مدتی بعد در مهرماه ۱۳۹۸ شیرین نجفی ادمین دیگر آمدنیوز و از افراد مورد اعتماد روح‌الله زم به وی اطلاع داد که دفتر آیت‌الله سیستانی خواهان ملاقات با او و ارائه‌ی پشتیبانی مالی به وی جهت راه‌اندازی یک تلویزیون است. او خود در همین رابطه به عراق رفت و سپس از روح‌الله زم خواست به او بپیوندد. اما سفر روح‌الله زم به عراق منجر به دستگیری و انتقال وی به ایران شد. دفتر آیت الله سیستانی پس از این موضوع هرگونه ارتباط خود با این موضوع را تکذیب کرد. روح‌الله زم در تیرماه ۱۳۹۹ در دادگاهی به ریاست ابوالقاسم صلواتی به اعدام محکوم شد. حکم او در روز ۱۸ آذر ۱۳۹۹ به اجرا درآمد. <ref name="روح الله زم به اعدام محکوم شد">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =https://www.bbc.com/persian/iran-53231333  |عنوان =روح‌الله زم به اعدام محکوم شد | ناشر =بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۰ تیر ۱۳۹۹}}</ref>
مرضیه از نخستین خوانندگان برنامه گلها، برنامه ارزشمند موسیقی رادیو ایران بود. برنامه‌ای که نوازشگر قلب و روان میلیون‌ها ایرانی شد. اولین کنسرت او به همت شاعر بزرگ ایران، ملک الشعرای بهار، اجرا گردید که مورد استقبال مردم قرار گرفت. جمعیت شرکت‌کننده در کنسرت برای اولین بار دریافتند با هنرمندی مواجهند که حرفی نو برای گفتن دارد. روزی که اولین برنامه مرضیه از رادیو پخش شد، صدایی صاف، شفاف و دلنشین در ایران طنین‌انداز شد،که می‌رفت تا برای نزدیک به ۷دهه خاطرات تلخ و شیرین سه نسل را در یک سرزمین پهناور تاریخی با خود عجین و همراه کند، قلب‌ها را به تسخیر خود در بیاورد و سرود عشق و مهربانی را در همه جای ایران بگستراند. کوله باری از دو هزار ترانه و آواز،که آثار او بود 
== '''مرضیه - روی کار آمدن آخوندها''' ==
مرضیه پس از ترقی در خوانندگی، در حاکمیت آخوندها سکوت اختیار کرد و صدایش را یه نشانه اعتراض به سرکوب رژیم آخوندی ،در سینه پنهان ساخت. اما نه، او تصمیم به سکوت نداشت.<blockquote>وی در اینباره گفته بود: «ملاها صدای عشق و احساسات انسانی را به سکوت کشاندند. آنها نسیم و مهتاب و بهار و لبخند سرزمین مادری من ایران را به زندان افکندند. سرزمینی که روزی یکی از بزرگترین تمدنها و فرهنگهای تاریخی و گهواره شعر و ادبیات و موسیقی و انسانیت بود، اینک در زیر ضربات شلاق یک حکومت ضدتمدن و فرهنگ، ضد زن و ضدانسانیت قرار گرفته است».</blockquote>
[[پرونده:جلد نوار گلها مرضیه.jpg|جایگزین=جلد نوار گلها مرضیه|بندانگشتی|جلد نوار گلها مرضیه]]


== '''پیوستن مرضیه به شورای ملی مقاومت ایران''' ==
== روح‌الله زم در ایران ==
چنین بود که هزاردستان آواز ایران، پس از نیم قرن هنرنمایی و چشیدن سرد و گرم روزگار، جلای وطن و ترک خانمان و عزیزان کرد و سر انجام به مجاهدین و مقاومت ایران پیوست. <blockquote>مرضیه آنگاه خروشید: «آزادی چیزی نیست که بتوان از آن گذشت. به‌خاطر آزادی تا آخرین نفس در کنار مردم و مقاومت مردم ایران، در کنار مجاهدان ایستاده‌ام…». «من بعد از ۱۵سال وقتی آمدم، اول نیامدم روی سن پاله دکنگره یا آلبرت هال. صاف و مستقیم رفتم وسط آن بیابانهای بی‌آب و علف و داغ. وسط آن زنان و مردان شجاع و رشید و وطن‌پرست که به‌خاطر مردم و به‌خاطر آزادی سر از پا نمی‌شناسند.رفتم روی تانکهای داغ در هوای ۵۰درجه فریاد کشیدم و سرود خواندم. سرود جنگی و نظامی، سرود برای مجاهدان، به‌خاطر آزادی، به‌خاطر مردمی که عشق من هستند. با همه خلوص می‌خواهم بر روی اولین تانک به جانب دشمن بشتابم. فکر همه خطرات را هم کرده‌ام و صد بار قاطع‌تر از پیش مبارزه خواهم کرد و خواهم جنگید…»</blockquote>
روح‌الله زم پسر یک آخوند حکومتی بود. این موضوع برای وی را در معرض ارتباطات زیادی با برخی از مسئولان نظام  و افراد مختلف در نظام قرار می‌داد. پدر او محمدعلی زم در دوره‌های مختل سمت‌هایی مثل ریاست حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی (۱۳۵۹–۱۳۸۰)، معاون اجتماعی شهرداری تهران، ریاست سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، و ریاست هیئت‌مدیرهٔ انجمن صنفی ویدیو رسانه و عضویت در شوراهای مختلف در صدا و سیما و وزارت ارشاد را برعهده داشته است.<ref>{{یادکرد وب |عنوان=زندگینامه محمد علی زم (۱۳۳۴-) |نشانی=https://www.hamshahrionline.ir/news/264471/زندگینامه-محمد-علی-زم-۱۳۳۴ |وبگاه=hamshahrionline.ir |ناشر=همشهری آنلاین |تاریخ بازبینی=۲ آبان ۱۳۹۸ |تاریخ=۱۰ تیر ۱۳۹۳}}</ref> روح‌الله زم از طریق پدرش و مشاغل وی توانست با فعالیت رسانه‌ای و سینمایی آشنایی شود. او در انتخابات ۱۳۸۸ از فعالان حزب اعتماد ملی بود و با ستاد انتخاباتی مهدی کروبی همکاری می‌کرد.. روح‌الله زم پس از اعتراضات سال ۱۳۸۸ به همراه بسیاری از حامیان جریان سبز دستگیر و شکنجه شد.
=== '''کنسرت‌های اروپایی و آمریکا''' ===


آنگاه که کنسرت‌های وی در پراعتبارترین مراکز هنری جهان، هم‌چون آلبرت هال سلطنتی لندن، المپیای پاریس و سالن ویلشر هال لس‌آنجلس با ترکیبی از موسیقی و پیامهای سیاسی برگزار گردید. مرضیه وقتی در هشتاد و دو سالگی می‌خواست به همراه یک ارکستر بزرگ در سالن المپیای پاریس ظاهر شود و در برابر پنج هزار نفر نزدیک به سه ساعت آواز بخواند، فیگارو روزنامه مشهور '''فرانسوی درباره این رویداد بزرگ نوشت:'''
== روح‌الله پس از خروج از ایران ==
[[پرونده:مرضیه در سالن المپیا.jpg|alt=مرضیه در سالن المپیا |بندانگشتی|مرضیه در سالن المپیا ]]
{{اصلی|آمدنیوز}}
<blockquote>«اگر کسی بخواهد مرضیه را برای فرانسویان توصیف کند، جز با تلفیق چندین چهره نمی‌تواند این کار را بکند: عشقی از نوع «کاترین سُوژ» برای شعر و شاعران، طعم صدای بی‌انتها در زمینه ویولن‌ها مانند «نانا موسکوری»، هیبت قوی مانند «جون بائز»، گرمای جذب کننده شرقی‌ام کلثوم… مرضیه و هزاران هنرمند ایران زمین، هزاره‌ها و قرن‌هاست که با آتش بانگ‌نای‌شان شعلهٴ این فرهنگ را در مقابل توفانها زنده نگه داشته‌اند و از نسلی به نسلی دیگر سپرده‌اند». (روزنامه فیگارو- ۲۵فروردین ۸۵ -به قلم «برتران دیکال) </blockquote>


=== '''مرضیه – رزمنده ارتش آزادیبخش''' ===
زم پس از حوادث انتخابات ۱۳۸۸ از ایران خارج شد. برخی معتقدند که او به شکلی هدایت شده یا با تأیید مقامات امنیتی از کشور خارج شده است. این موضوع به ویژه از نامه‌ی پدر او استنباط می‌شود که به وی نوشت:
قبل از پیوستنش به ارتش آزادیبخش گفته بود:<blockquote>«… اراده و عزم جزم کرده‌ام که به‌عنوان رزمنده ارتش آزادیبخش به ارتش مریم بپیوندم. من برای رزمیدن و آزادی مردمم ترک خانمان و عزیزان و جلای وطن کردم، به دامن سیمرغ رهایی چنگ زدم، بر آستان علی (ع) و سیدالشهدا سرساییدم و گرد و غبار اشرف و مجاهدان پاکبازش را توتیای دیده نمودم و به نام گل سرخ خواندم». </blockquote>
[[پرونده:شیرین نجفی.jpg|جایگزین=شیرین نجفی ادمین آمدنیوز و عامل سفر زم به عراق|بندانگشتی|250x250پیکسل|شیرین نجفی ادمین آمدنیوز و عامل سفر زم به عراق]]
[[پرونده:مرضیه بر روی تانک های ارتش آزادیبخش.jpg|جایگزین=مرضیه بر روی تانک های ارتش آزادیبخش|بندانگشتی|300x300پیکسل|مرضیه بر روی تانک های ارتش آزادیبخش]]
«اگر دوستان آن نهاد نظامی-سیاسی، گذرنامه‌ات را به آن زودی تحویل نداده و تو را تشویق به خروج از کشور نکرده بودند و پس از خروج قانونی‌ات از کشور متهم به «فرار» نکرده بودند و شرایط لج و لجبازی و تعقیب و گریزها و امنیت‌زدایی‌های بچه‌گانه در دیار غربت مالزی و ترکیه را پیش رویت قرار نداده بودند، این وخامت پیش نیامده بود.»
۲۱مهر، اگر‌چه به ظاهر روز فوت اوست، اما او درست در چنین روزی دربیش از یک دهه پیش،به ارتش آزادیبخش پیوست . چرا که در جنگ اراده‌ها، اراده خلل‌ناپذیرش او را به‌ سوی ارتش آزادی کشاند.


وی در این باره گفته بود:<blockquote>«برای پیروزی سهل و آسان نیامده‌ام. آمده‌ام تا در همه غم و شادی و شکست و پیروزی رشیدترین و پاکترین زنان و مردان ملتم شریک باشم. به خدا دیگر حال و حوصله خارجه و اروپا را ندارم… </blockquote><blockquote>من رزمنده ارتش آزادیبخش هستم. لااقل برای بچه‌ها و راهگشایان ملتم آشپزی که بلدم. اگر نه دست‌کم دعایی بدرقه راهشان می‌کنم، اما اراده کرده‌ام که به‌عنوان رزمنده ارتش آزادیبخش به ارتش مریم بپیوندم… </blockquote>          '''من همان دم که وضو ساختم از چشمه عشق '''                      '''چار تکبیر زدم یکسره بر هر چه هست»'''. 
روح‌الله زم ابتدا به [[مالزی]] و سپس به [[فرانسه]] رفت و در آنجا سایت و کانال تلگرامی آمدنیوز (صدای مردم) را راه‌اندازی کرد.<ref name="BBC">{{یادکرد وب |عنوان=پدر روح‌الله زم: در دستگیری فرزندم نقشی نداشتیم |نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-50198580 |وبگاه=۵ آبان ۱۳۹۸ |ناشر=بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ=۵ آبان ۱۳۹۸}}</ref> در این دوران همواره برخی نسبت به صحت و سقم اخبار منتشر شده توسط او تشکیک می‌کردند. کانال تلگرامی آمدنیوز پس از آن‌که به درخواست جهرمی وزير ارتبطات از شرکت تلگرام مسدود شد ناگهان شهرت پیدا کرد. پس از آن‌که روح‌الله زم به سرعت یک کانال جدید تأسیس کرد این شهرت منجر به افزایش بی سابقه‌ی فالور‌های او تا مرز یک و نیم میلیون گشت.


صدای او پس از ورود به اشرف، امیدی برای مردم ایران بود، آنجا که گفت:
== مستند پایانی دروغ ==
[[پرونده:دیدار مرضیه با مریم رجوی.jpg|جایگزین=دیدار مرضیه با مریم رجوی|بندانگشتی|دیدار مرضیه با مریم رجوی]]
در اسفندماه ۱۳۹۷ جمهوری اسلامی ناگهان دست به انتشار ویدئویی جنجالی زد که باعث افت محبوبیت کانال تلگرامی آمدنیوز شد. این ویدئو  نشان می‌داد که روح‌الله زم در حال گرفتن اطلاعات محرمانه از فردی در داخل ایران است. سپس همین ویدئو نشان می‌داد که در آن سوی خط فردی که در حال تماس با روح‌الله زم است یک مأمور وزارت اطلاعات است. دوربین با زوم‌بک کردن نشان می‌داد که افراد زیادی از وزارت اطلاعات در همان اتاق حضور دارند.
<blockquote>«در کمال افتخار و سربلندی، لباس رزم به تن کردم و به‌خاطر آزادی تا آخرین نفس و با تمام هستی خودم در کنار مردمم، سربلند و شاد و سرشار از افتخار، می‌ایستم. من آمده‌ام تا همهٴ استعداد و توان و انرژی و هنر و صدایم را برای آزادی مملکت، برای آزادی ایران و مردم شریف و بزرگوارمان به‌کار بگیرم. آمده‌ام تا دست یاری بانوی بزرگ مقاومت ایران را به‌گرمی بفشارم… در تو با تو، با تو در تو، بهاران می‌شوم».</blockquote> به این ترتیب مرضیه در میدان مبارزه سیاسی نیز به‌خواندن بر علیه ظلم آخوندها پرداخت و از ”کاوه میهن“ و ”ایران زمین“ تا ”مثل جنگل“ و ”ارتش آزادی“ و صلای اذانی که با سلام به فاطمه زهرا (ع) مزین است، بی‌محابا ”به نام گل سرخ“ نغمه سر داد تا رهروان تنهای «نیمه شبان» شاه و شب تیره و تار شیخ را بیشتر و بیشتر برانگیزد و «بوی جوی مولیان» وطن را عطرافشانی نماید. او که تمامی هنر خود را در مسیر مقاومتی پرشکوه و سترگ در مقابل سیاه‌ترین دیکتاتوری تاریخ معاصر قرار داده بود، از این پس تا هنگامی که صدایش برای همیشه به‌جاودانگی پیوست، کارنامه زندگی‌اش مجموعه‌یی ارزشمند از هنر و مقاومت شد و او را در تاریخ هنر ایران، بلکه در تاریخ هنر ملت‌های معاصر، جاودانه کرد.<ref>سازمان مجاهدین خلق ایران -[https://blog.mojahedin.org/i/ مرضیه صدای جاودانه]</ref>


<nowiki>----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------</nowiki><blockquote><ref name=":0" />مرضیه در مصاحبه‌ای گفت: «در زمانی که خانواده‌های ایرانی به ندرت فرزندان دخترشان را برای تحصیل علم می‌فرستادند پدر من با وجود اینکه یک فرد روحانی بود؛ مرا تشویق به آموزش تحصیلات مرسوم زمان نمود. وقتی که من آغاز به خواندن کردم خواننده شدن برای زنان خیلی غیرعادی بود و در عین حال یک خواننده در آن زمان باید هم دانش مدرسه‌ای می‌داشت و هم دانش کلاسیک موسیقی و هم چنین یک صدای خوب. در ضمن استادان موسیقی زیادی باید صدای او را تأیید می‌کردند و همچنین تئوری موسیقی را باید بخوبی می‌دانست. من پیش از اینکه شروع به خواندن کنم سالهای زیادی را به آموختن در زیر نظر استادان بزرگ موسیقی ایرانی گذراندم ». </blockquote>
رژیم ایران در این ویدئو نشان می‌داد که در تمامی این دوران روح‌الله زم در تور اطلاعاتی او فعالیت کرده است. روح الله زم در ارتباط خود با فردی که در این ویدئو نشان‌داده می‌شد که مأمور رژیم ایران است، به بسیاری از مخالفان ایرانی حمله می‌کرد. افشای این اسناد از طرف رژیم ایران روابط آمد نیوز را با اغلب فعالان سیاسی تیره کرد. این ویدئو سوال‌های زیادی را در مورد او مطرح کرد. از جمله اینکه آیا او یک قربانی است یا اینکه ناآگاهانه در این دوران به بازی گرفته شده است. البته روح‌الله زم بعدها مدعی شد از مأمور بودن منبع خود مطلع بوده  و هشیارانه دست به این کار زده است.
== تصانیف دو صدایی ==
مرضیه در طول دوره هنری خود ۵ بار تصانیف دو صدایی خواند که ۳ بار از آن با استاد بنان، یک بار با استاد علی اصغر بهاری و یک بار هم با نوه دختری خود، جانان خرم بوده. چنگ رودکی که به جوی مولیان معروف شد با همکاری استاد بنان، آهنگسازی استاد روح‌الله خالقی و شعری از رودکی خلق شد. همین تصنیف در کنسرت سالن المپیا پاریس در سن ۸۳ سالگی که در واقع آخرین حضور او در صحنه بود با همراهی ارکستر اپرای پاریس و نیز جانان خرم نوه مرضیه که بخشهای مربوط به بنان را می‌خواند بازسازی و با تنظیم مجدد توسط محمد شمس بازخوانی شد. 


مطلع شعر:
== سفر به عراق ==
[[پرونده:عکس‌های پانصد یورویی برای روح الله زم.JPG|جایگزین=عکس‌های پانصد یورویی که از طرف شیرین نجفی برای روح‌الله زم از عراق ارسال شد|بندانگشتی|200x200پیکسل|عکس‌های پانصد یورویی که از طرف شیرین نجفی برای روح‌الله زم از عراق ارسال شد]]
روح‌الله زم در مهرماه ۱۳۹۸ به عراق سفر کرد. وی در فرانسه از حافظت پلیس برخوردار بود اما سوال مهم این است که چگونه وی قانع شد فرانسه را ترک کرده و به عراق برود. جایی که تماما در سلطه‌ی نیروهای امنیتی ایران است.<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-54774321 چرا زم به عراق رفت]</ref>  دلیل سفر او همواره در حاله‌ای از ابهام فرو رفته است اما نشانه‌ها حاکی از همکاری زنی به نام شیرین نجفی در کشاندن او به عراق بود. شیرین نجفی خود یکی از ادمین‌های آمدنیوز بود و به گفته‌ی دیگر ادمین‌های آمدنیوز روح‌الله زم به او اعتماد کامل داشت. او از زمان حضور روح‌الله زم در ترکیه تبدیل به یکی از دوستان نزدیک او شده بود. اما برخی شیرین نجفی را یکی از پرستوهای جمهوری اسلامی می‌‌دانند که با وعده‌ی پشتیبانی مالی او را به عراق برد. پس از انتشار مستند پایانی دروغ و کاهش فالورهای آمدنیوز و کاسته شدن از اعتبار این کانال، روح‌الله زم در پی بازیابی اعتبار خود و به ویژه تأسیس یک تلوزیون بود. شیرین نجفی در تماسی به روح‌الله زم اطلاع داد که آیت‌الله سیستانی پذیرفته است که او را برای راه اندازی یک تلویزیون با میلیون‌ها دلار پشتیبانی کند و او باید برای دریافت این پشتیبانی و گفتگو در مورد آن به عراق برود. البته دفتر آیت‌الله سیستانی پس از دستگیری زم این موضوع یعنی دعوت وی به عراق را تکذیب کرد.<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-54774321 روح‌الله زم چگونه بازداشت شد؟]</ref>  <ref>{{یادکرد وب |عنوان=همسر روح‌الله زم جمهوری اسلامی را به ربودن او از بغداد متهم کرد |نشانی=https://www.radiofarda.com/a/zam_coordinate_france_iraq/30219184.html |وبگاه=radiofarda.com |ناشر=رادیو فردا |تاریخ بازبینی=۲۴ مهر ۱۳۹۸}}</ref>شیرین نجفی در هماهنگی با روح‌الله زم خود ابتدا به عراق سفر می‌کند و سپس با ارسال‌عکس‌هایی از اسکناس‌های پانصد یورویی به روح‌الله زم می‌گوید که دفتر آیت الله سیستانی خواهان صحبت مستقیم با اوست. این موضوع منجر می‌شود که روح الله زم قانع شده و به عراق سفر کند.


بوی جوی مولیان آید همی / یاد یار مهربان آید همی
=== دستگیری روح‌الله زم ===
روز بیست و دوم مهرماه ۱۳۹۸ رسانه‌های ایران خبر دستگیری روح‌الله زم توسط سازمان اطلاعات سپاه را منتشر کردند. سپاه پاسداران در مورد چگونگی دستگیری روح‌الله زم هیچ توضیحی نداد اما مشخص بود که وی در عراق توسط مأموران امنیتی رژیم ایران بازداشت شده است. همچنین بطور همزمان در کانال آمد‌نیوز پیامی مبنی بر دستگیری روح‌الله زم منتشر شد.


دواثر دیگر اجرا شده با استاد بنان مربوط به برنامه رادیویی گلهای رنگارنگ ۲۵۴ و ۱۳۴ است که بصورت آواز ضبط و در دسترس است.
سپاه پاسداران در اطلاعیهٔ خود به قدرت‌نمایی پرداخت و دستگیری زم را «عملیات حرفه‌ای، هوشمندانه و چند وجهی با به‌کارگیری روش‌های نوین اطلاعاتی و شگردهای ابتکاری» توصیف کرده بود.<ref name="rfi">{{یادکرد وب |عنوان=دولت فرانسه «دستگیری» روح‌الله زم را «به شدت محکوم» کرد + [سند اطلاعات پرواز] |نشانی=http://fa.rfi.fr/دولت-فرانسه-«دستگیری»-روح‌الله-زم-را-«به-شدت-محکوم»-کرد-20191016/خاورمیانه |وبگاه=rfi.fr |ناشر=رادیو بین‌المللی فرانسه |تاریخ بازبینی=۲۷ مهر ۱۳۹۸ |تاریخ=۲۴ مهر ۱۳۹۸}}</ref>


اما تصنیف دیگر که در سالهای نخست ورود مرضیه به دنیای هنر با همکاری علی بهاری سروده شده بود سالها بود که در گذر زمان از یادها و نظرها محو شده بود بطوری که خود مرضیه هیچگاه وجود چنین اثری را ابراز نکرد. بنا به گفته استاد بزرگ لشکری، بعد از ساخت تصنیف، وی احساس می‌کند بخشی از فضای تصنیف خالی است و نیاز به یک صدای مردانه دارد از همین رو از علی بهاری که در استودیو مشغول نواختن ویولن بوده درخواست می‌کند تا با مرضیه در این مورد همکاری کند و ایشان هم می‌پذیرند. شعر تصنیف (موی سپید) از کارهای استاد کرمانشاهی است.<ref name=":0" />
== برگزاری دادگاه ==
محاکمه روح‌الله زم از ۲۱ بهمن ۱۳۹۸ آغاز شد. ریاست اولین دادگاه او را [[ابوالقاسم صلواتی]] به عهده داشت.<ref name="radiofarda.com">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/30426310.html|عنوان=اتهام به روح‌الله زم در دادگاه: تحریک مؤثر نیروهای مسلح به تسلیم و فرار}}</ref><ref name="bbc.com">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-51442327|عنوان=روح‌الله زم؛ برگزاری اولین جلسه دادگاه به ریاست قاضی صلواتی}}</ref> او در مجموع در بیش از ۶ دادگاه شرکت کرد. سرانجام  روز سه شنبه دهم تیرماه ۹۹ صدور حکم اعدام وی اعلام شد. وکیل روح الله زم دبیر دریابیگی پس از اعتراض به این حکم خواهان فرجام شد اما مجددا روز سه شنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۹ غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه‌ی قضائیه اعلام کرد که حکم اعدام وی تأیید شده است. ر


مطلع شعر:
== اعدام ==
[[پرونده:روح‌الله زم پس از دستگیری.jpg|جایگزین=روح‌الله زم پس از دستگیری|بندانگشتی|روح‌الله زم پس از دستگیری]]
روح‌الله زم در سحرگاه ۲۲ آذر ماه ۱۳۹۹ بوسیله دار اعدام شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |عنوان= روح‌الله زم اعدام شد |نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran-zam-execution-news/30996957.html|وبگاه=nme.com |ناشر=[[رادیوفردا]] |تاریخ بازبینی=۲۲ آذر ۱۳۹۹ |زبان=فارسی |تاریخ=۲۲ آذر ۱۳۹۹}}</ref> برخی اعدام او را بی‌مناسبت با وقایع اخیر از جمله ترور محسن فخری‌زاده و پروژه‌ی انتقام سخت نمی‌دانند.


ای شب ای شب کو صبح امیدم / رحمی آخر بر موی سپیدم
== واکنش‌ها به اعدام روح‌الله زم ==


== آلبوم‌ها ==
=== واکنش سازمان مجاهدین خلق ===
سنگ خارا -در فکر -دیدی که رسوا شد دلم -خواب نوشین -آیین وفا -مینای شکسته
روح‌الله زم در دوران فعالیت خود در آمدنیوز بارها به سازمان مجاهدین خلق حمله کرد. پس از دستگیری وی سازمان مجاهدین از دولت فرانسه خواهان مداخله در این موضوع و مراعات حقوق روح الله زم شد


در خلوت غم -از من بگذرید -برق نگاه -بت چین -بیداد زمان -عشق خود حاشا مکن
سایت [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] پس از اعدام روح‌الله زم به نقل از مریم رجوی نوشت:<blockquote>«خانم مریم رجوی اعدام جنایتکارانهٔ روح‌الله زم را محکوم کرد. مقاومت ایران خواهان محکومیت رژیم از سوی ملل متحد، اتحادیه اروپا به‌ویژه فرانسه است»</blockquote>این سایت اعلام کرد:<blockquote>مقاومت ایران خواهان محکومیت قاطع این جنایت توسط ملل متحد، اتحادیه اروپا به‌ویژه فرانسه می‌باشد. اعدام‌های خودسرانهٔ فراقضایی و نقض سیستماتیک حقوق‌بشر، تحریم و مجازات بین‌المللی رژیم آخوندها را می‌طلبد. نجات زندانیان محکوم به اعدام به‌ویژه زندانیان سیاسی یک ضرورت مبرم است.</blockquote><blockquote>رژیم در محاصره بحرانهای لاعلاج داخلی و بین‌المللی، درصدد است با این اعدامهای جنایتکارانه از مهره‌ها و باندهای درونی خودش مخصوصاً پس از ماجرای فخریزاده زهر چشم بگیرد و با ایجاد جو رعب و وحشت از قیام مردم ممانعت کند.کابوسی که پس از قیام آبان‌ماه ۹۸ فاشیسم دینی حاکم بر ایران را رها نمی‌کند. اما سرکوب و شکنجه و اعدام نمی‌تواند این رژیم پوسیده را از سقوط محتوم نجات دهد. خامنه‌ای و روحانی و رئیسی و دیگر سردمداران رژیم باید پاسخگوی یکایک قتل‌ها و جنایت‌هایشان باشند.</blockquote>
[[پرونده:پدر روح الله زم.jpg|جایگزین=پدر روح الله زم|بندانگشتی|پدر روح الله زم]]
<blockquote>شایان یادآوری است هم‌چنانکه در بیانیه سالانهٔ شورای ملی مقاومت در مرداد ۱۳۹۸ آمده است، رژیم در اسفند۹۷ برای قدرتنمایی، ارتباطات اطلاعات آخوندی با «شبکه آمدنیوز» را در تلویزیون خود به نمایش گذاشت. اما اکنون فرصت را برای اعدام زم مغتنم شمرده که یک بازی ننگین و نیاز مفرط به زهر چشم گرفتن و حاکی از جنایت مضاعف است.</blockquote><blockquote>دبیرخانه شورای ملی مقاومت ایران</blockquote><blockquote>۲۲آذر۱۳۹۹ (۱۲دسامبر۲۰۲۰)»<ref>[https://news.mojahedin.org/i/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%85-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%B1%D8%AC%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A9-%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8 مریم رجوی اعدام روح‌الله زم را محکوم نمود]</ref></blockquote>


دلم می‌سوزد -تو رو میخواد -مثل جنگل -الهه ناز -وادل من -مناجات  -زنده یاد مرضیه و دخترش هنگامه 
=== واکنش گزارشگران بدون مرز ===
[[پرونده:خاکسپاری مرضیه.jpg|جایگزین=خاکسپاری مرضیه اشرف السادات مرتضایی|بندانگشتی|خاکسپاری مرضیه اشرف السادات مرتضایی]]
* در ۲۵ بهمن ۱۳۹۸ سازمان گزارشگران بدون مرز نسبت به احتمال صدور حکم اعدام برای روح‌الله زم هشدار داد و ابراز نگرانی کرد. این سازمان با اشاره به محاکمهٔ روح‌الله زم توسط قاضی صلواتی اعلام کرد، به دلیل اینکه در میان اتهامات وی «مفسد فی الارض» و «جاسوسی» گنجانده شده مطابق قانون مجازات اسلامی می‌تواند مجازات اعدام را در پی داشته باشند، سازمان گزارشگران بدون مرز از گزارشگران ویژهٔ سازمان ملل خواسته‌است که نسبت به این موضوع اقدام کنند.<ref>[https://ir.voanews.com/a/iran-human-rights-justice/5288857.html گزارشگران بدون مرز نسبت به احتمال صدور حکم اعدام برای روح‌الله زم هشدار داد]</ref><ref>[https://www.radiofarda.com/a/30434751.html هشدار گزارشگران بدون مرز نسبت به خطر مجازات اعدام برای روح‌الله زم]</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://iranintl.com/ايران/گزارشگران-بدون-مرز-بازجویی-تلویزیونی-روح‌الله-زم-مصداق-شکنجه-است|عنوان=گزارشگران بدون مرز: بازجویی تلویزیونی روح‌الله زم مصداق شکنجه است}}</ref>


== '''<small>درگذشت</small>''' ==
=== واکنش وزارت خارجه فرانسه ===
مرضیه سال‌های پایانی عمرش را در پاریس گذراند. در فروردین ۱۳۸۹ دخترش هنگامه امینی را که مبتلا به بیماری سرطان بود از دست داد و چندی بعد خود نیز ظهر روز چهارشنبه ۲۱ مهرماه ۱۳۸۹، در سن ۸۶ سالگی بر اثر بیماری سرطان در بیمارستان آمریکایی‌ها در شهر پاریس درگذشت. 
وزارت‌خارجهٔ فرانسه طی بیانیه‌یی اعدام روح‌الله زم را با قویترین عبارت ممکن محکوم و اعلام کرد این اقدامی وحشیانه و غیرقابل قبول و برخلاف تعهدات بین‌المللی رژیم ایران است.


تنها پسر او که حاصل ازدواج دوم اوست در آمریکا زندگی می‌کند. همچنین نوه دختری او جانان خرم بتازگی ترانه‌هایی خوانده که از جمله آن می‌توان به ترانه دختر کولی که سالها پیش مادربزرگش خوانده بود اشاره کرد. جانان هم اکنون در پاریس زندگی می‌کند.<ref name=":0">بیتوته - [http://www.beytoote.com/art/artist/biography-marzieh2-singer.html بیوگرافی مرضیه]</ref>
=== واکنش وزارت خارجه آمریکا ===
وزارت‌خارجهٔ آمریکا در پیامی گفت: جهان امروز صبح با خبر هولناک اعدام روح‌الله زم بیدار شد. اعدام غیرعادلانهٔ او دلخراش است.<ref>[[محکومیت گستردهٔ اعدام جنایتکارانهٔ روح‌الله زم|محکومیت اعدام جنایتکارانه روح‌الله زم]]</ref>


==جستارهای وابسته ==
{{پانویس|۲}}


== منابع ==
{{ترتیب‌پیش‌فرض:زم، روح‌الله}}
{{پانویس}}
[[رده:اعتراضات ۱۳۹۶ ایران]]
[[رده:خوانندکان زن اهالی ایران]]
[[رده:افشاگران اهل ایران]]
[[رده:خوانندکان موسیقی سنتی زن اهل ایران]]
[[رده:اهالی تهران]]
[[رده:خوانندگان آهنگهای کلاسیک]]
[[رده:بازداشت‌شدگان حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ ایران]]
[[رده:متولدین۱۳۰۳]]
[[رده:جستارنویسان اهل ایران]]
[[رده:درگذشتگان۱۳۸۹]]
[[رده:درگذشتگان ۱۳۹۹]]
[[رده:درگذشتگان ۲۰۲۰ (میلادی)]]
[[رده:دور از وطن‌های اهل ایران در فرانسه]]
[[رده:روزنامه‌نگاران مرد اهل ایران]]
[[رده:زادگان ۱۹۷۸ (میلادی)]]
[[رده:زادگان ۱۹۸۱ (میلادی)]]
[[رده:فعالان اجتماعی اهل ایران]]
[[رده:فعالان جنبش سبز]]
[[رده:اعدام‌شدگان به حکم صلواتی]]