کاربر:Hossein/1415صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

'''پرویز ثابتی،''' با نام رمز بامداد مشهورترین چهره دستگاه امنیتی و سرکوب شاه به نام [[ساواک]]، زاده ۱۳۱۵ در بخش سنگسر سمنان است. در سال ۱۳۳۷ هم‌زمان با فارغ التحصیلی در رشته قضایی از دانشکده حقوق دانشگاه تهران به استخدام ساواک درآمد و در سال ۱۳۴۵ به ریاست اداره یکم اداره کل سوم ساواک منصوب شد. در سال ۱۳۴۹ معاون دوم اداره کل سوم ساواک شد و در اوج سالهای سرکوب نظام شاه در سال ۱۳۵۲ به جای ناصر مقدم رئیس اداره کل سوم ساواک ارتقاء یافت و این پست را تا هنگام خروج از کشور با خود داشت، پرویز ثابتی در ۹ آبان ۱۳۵۷ با نام مستعار عالیخانی از طریق فرودگاه مهرآباد به لندن و سپس به آمریکا رفت. پرویز ثابتی جدای از سمت‌های رسمی عملا فرد شماره دو ساواک، به فاصله کوتاهی بعد از استخدامش بشمار می‌آمد. او به مدت ۲۰ سال در دوره‌های تیمور بختیار، حسن پاکروان، نعمت‌الله نصیری و ناصر مقدم در مقام خود در ساواک ثابت ماند و به عنوان معاون، شالوده‌ی سیاست و شیوه هدایت ساواک را بعهده داشت. علاوه بر سوابق فوق در تاریخ ۸ / ۷ / ۴۳ از سوی نخست‌وزیری به معاونت سازمان رهبری جوانان منصوب گردید و در ۱۹ مهر ۱۳۴۹ از سوی دفتر شاهنشاهی به آجودانی کشور انتخاب شد. پرویز ثابتی از بانیان استفاده از شکنجه‌های هولناک به عنوان روشی در بازجویی به شمار می‌رفت، در خلال سالهای فعالیت خود، ساواک را به مخوف‌ترین شکل آن طی ۲۲ سال فعالیت این سازمان تبدیل کرد. ثابتی می‌گفت دولت باید با قاطعیت تمام، تظاهرات مردم در [[انقلاب ضد سلطنتی]] در سال ۱۳۵۷ را سرکوب کند و بلوا را بخواباند. ثابتی مدعی بود که اگر شاه اجازه می‌داد دست ساواک باز باشد و بتواند با دستگیری ۱۵۰۰ نفر از مقامات بلندپایه کشور و اعلام وضعیت فوق‌العاده، اوضاع را مهار کند، ورق برمی‌گشت و سلطنت نجات می‌یافت.

== پرویز ثابتی در ساواک ==

پرویز ثابتی فرزند حسین، متولد 1315 تحصیلات مقدماتی را در دبستان حسینیه و شا‌ه‌پسند سنگسر و دبیرستان فیروز بهرام در تهران گذراند و پس از آن در دانشکده حقوق دانشگاه تهران از رشته حقوق در سال 1337 فارغ التحصیل شد. ثابتی از جمله کسانی بود که در رأس یک گروه از مأموران ساواک به اسرائیل اعزام شد و به احتمال قوی در همان مأموریت به استخدام موساد درآمد. با ارتباطاتی که با «موساد» و عوامل این سازمان در ایران داشت حتی در امور مربوط به نمایندگی‌های ساواک در خارج از کشور نیز، که خارج از حدود اختیارات او بود مداخله می‌کرد.

به گفته عباس میلانی از نویسندگان زندگانی [[محمدرضا شاه پهلوی|محمدرضا شاه]]، ثابتی ابتدا می‌خواست معلم شود و سپس به دلیل رشته‌اش قضاوت را برگزید و بعد از اینکه در مورد ساواک شنید قضاوت را رها کرد و و عضو این سازمان جدید شد. او معتقد بود این کار پلی به سوی آینده­‌ی سیاسی‌اش است.<ref>Abbas Milani, the men and women who made modern Iran, Syracuse university press-November2008, 286</ref>  

اداره یکم، اداره عملیات و بررسی ساواک بود که از سال ۱۳۴۵ ثابتی به ریاست آن رسید و سرکوب مخالفین را شروع کرد. آیت‌الله محمدرضا سعیدی از قربانیان شکنجه در همین دوره ثابتی است.

ثابتی در سال ۱۳۴۹ معاون اداره کل سوم و در سال ۱۳۵۲مدیر کل اداره سوم ساواک شد. در سال ۱۳۵۲ پرویز ثابتی توسط ارتشبد نصیری، رئیس ساواک، به سمت مدیرکل اداره سوم تعیین و عملاً همه کاره ساواک شد. پرویز ثابتی (با نام رمز بامداد) در تمام عملیات پر سر و صدای ساواک در سالهای ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۶نقش اصلی را برعهده داشت و شبکه ساواک در وزارتخانه‌ها و سازمانهای دولتی و حتی بخش خصوصی زیر نظر مستقیم او عمل می‌کردند و کار امنیت داخلی یکسره در دست وی بود.   

وی در اوایل دهه ۱۳۵۰به عنوان سخنگوی ساواک و «مقام امنیتی» شهرت یافت.  اداره کل سوم ساواک که ثابتی حدود پنج سال ریاست آن را به عهده داشت، جزو بدنام‌ترین بخش‌های ساواک بود. جیمز بیل، نویسنده کتاب «عقاب و شیر» در معرفی این بخش می‌نویسد:  <blockquote>  «اداره‌ی سوم موجب بدنامی ساواک شد. زیرا این بخش فعالیت‌های خود را روی کنترل و نظارت سیاسی داخلی متمرکز کرده بود...»<ref>جیمز بیل، عقاب و شیر، ترجمه مهوش غلامی، ج1، ص166-165</ref></blockquote>در میان ادارات کل نه‌گانه ساواک، اداره کل سوم مسئولیت امنیت داخلی کشور را به عهده داشت و گسترده‌ترین تشکیلات را داشت مسئولیت کنترل و سرکوبی تمام سازمان‌های سیاسی و صنفی مخالف رژیم را داشت و بیشتر شکنجه‌گران در این اداره فعالیت می‌کردند.

محمود طلوعی نویسنده کتاب بازیگران عصر پهلوی در باره‌ی ساواک می‌نویسد:<blockquote>«ثابتی در تمام عملیات پر سر و صدای ساواک در سال‌های ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۶ نقش اصلی را به عهده داشت و شبکه‌ی ساواک در وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی و حتی بخش خصوصی زیر نظر مستقیم او عمل می‌کردند. گزارش‌هایی که از طریق نصیری به شاه داده می‌شد عمدتا از طرف ثابتی و دار و دسته‌ی او تنظیم می‌گردید و نصیری که بیشتر سرگرم سوءاستفاده‌های مالی و خوشگذرانی بود بخش اعظم کارهای ساواک را به ثابتی و عوامل او سپرده بود. ثابتی در انتصاب مقامات دولتی و انتخاب نمایندگان مجلس نقش اساسی داشت و گزارش منفی ساواک درباره‌ی هرکس که نامزد احراز یک مقام دولتی یا نمایندگی مجلس می‌شد برای جلوگیری از انتصاب یا انتخاب وی کافی بود. عده‌ای از مقامات دولتی هم مستقیما با ساواک کار می‌کردند و به این ترتیب ثابتی در مقام مدیر کل اداره‌ی سوم ساواک بیش از هر مقام دیگر دولتی بر امور کشور تسلط داشت...»<ref>محمود طلوعی، بازیگران عصر پهلوی، از فروغی تا فردوست، ج2، تهران، چاپخانه تک،  1372، ص 999-998</ref></blockquote>حسین فردوست،ثابتی را مردی بسیار مقام پرست و متظاهر معرفی می‌کند که دروغ و راست را مخلوط می‌کرد تا میزان فعالیت و موفقیت خود را ۲-۳ برابر واقع جلوه دهد.<ref>حسین فردوست، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج1، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، 1386، ص474</ref>

پرویز ثابتی شش بار از سوی شاه و دربار مورد تقدیر قرار گرفت و علاوه بر آن، نشان‌های درجه چهار و پنج تاج، سه همایون، کوشش دو، سپاس یک و دو و همچنین مدال جشن دو هزار و پانصد ساله طلائی شهر و مدال نقره یادبود جشن‌های دوهزار و پانصد ساله را دریافت کرد.<ref>سند شماره 30333 / 2، در تاریخ 27 / 12 / 1350، آرشیو مرکز بررسی اسناد تاریخی

سند شماره 23533 / 123، د تاریخ 25 / 12 / 1356، آرشیو مرکز بررسی اسناد تاریخی</ref>وی به پاس فعالیت فوق‌العاده در اداره کل سوم  با استفاده از کلیه حقوق و مزایا در سال ۱۳۴۳ برای اخذ مدرک دکتری از سوی ساواک به کشور آمریکا فرستاده شد. (گزارش ساواک ۱۳۴۳/۲/۷)<ref>سند شماره 4527 / 301، در تاریخ 7 / 2 / 1343، آرشیو مرکز بررسی اسناد تاریخی</ref>

اداره کل سوم ساواک، دارای ۹ اداره بود که هر اداره آن، شامل چندین بخش و هر بخش نیز مسئول کنترل یک یا چند سازمان، وزارتخانه، حزب، گروهای اجتماعی، اقوام (نظیر کرد، لر، بلوچ و آذری)، اقلیت‌های مذهبی، روحانیون، بهایی‌ها، دانشگاهیان، اعضای ارتش، مطبوعات و حتی کنترل وابستگان رژیم شاه را شامل می‌شد. برخورداری از این همه اختیارات وسیع امنیتی، پرویز ثابتی را به قدرتمند‌ترین و مخوف‌ترین چهره امنیتی رژیم در دهه ۵۰ تبدیل کرد. به طوری که از سال ۵۲ عملا در جایگاه بالاترین مقام امنیتی ساواک قرار گرفت، تا جاییکه نصیری، رئیس ساواک نیز از او حساب می‌برد و هر آنچه را که ثابتی می‌خواست امضاء می‌کرد.<ref>[https://fadaian-aghalieyat.org/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2-%D8%AB%D8%A7%D8%A8%D8%AA%DB%8C-%DB%8C%DA%A9-%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87-%DA%AF%D8%B1-%D9%88-%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84-%D8%A7%D8%B3%D8%AA/ پرویز <mark>ثابتی</mark> یک شکنجه گر و قاتل است]</ref>

==== پرویز ثابتی عامل ترور تیمور بختیار ====

قدرت مافيايی ثابتی تا جايی پيش رفته بود كه تلفن‌های خصوصی شاه را هم شنود می‌كرد. گفتگوی تلفنی شاه با علی امينی در سال آخر حكومت كه اخيرا منتشر شده است، كار ثابتی بود. حتی كاسه صبر اشرف پهلوی را هم لبريز كرده بود تا جايی كه به او گفته بود: « ثابتی! برای تو ظاهرا زدن و کشتن مثل آب خوردن است!»<ref name=":6">[https://www.birlik.se/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85-%D8%AE%D8%B1%D9%85%DB%8C-%DA%86%D9%87-%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2-%D9%82%D8%B4%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D9%86%D8%A7%D8%B2%D9%86%DB%8C%D9%86%DB%8C/ قاسم خرمی : چه پرویز قشنگ و نازنینی!]</ref>

== پرویز ثابتی رئیس شکنجه‌گران ساواک ==

زندانیان سیاسی پرویز ثابتی را مسئول شکنجه و کشتار و سرکوب در ساواک می‌دانند. سیمای آزادی تلویزیون ملی ایران در این رابطه آورده است:

در راس سازمان مخوفی که چنین شکنجه‌هایی را علیه فرزندان این میهن انجام می‌داد یک نام قرار دارد. پرویز ثابتی مقام امنیتی. فرد شماره دو ساواک. پرویز ثابتی مسئول شکنجه و کشتار در ساواک. گوشه‌هایی از گواهی‌های شکنجه‌هایی که با دستور ثابتی انجام می‌شد». در همین رابطه یک ویدئوی کوتاه نیز در شرح این شکنجه‌ها ضمیمه کرده است.<ref name=":1" />

مصطفی الموتی از رجال درباری دوران پهلوی(۱۳۵۷-۱۳۲۰) فجایع و جنایات ثابتی را این‌گونه بیان می‌کند: <blockquote>«در زمان نصیری و عامل فعالش پرویز ثابتی، رعایت هیچ اصولی را نمی‌کردند که تجاوزات و تعدیات فراوان شد، دست به کشتارها و تصفیه‌ها زده شد.»<ref>مصطفی الموتی، تاریخ ایران در عصر پهلوی، ج2، لندن، ص425</ref></blockquote>فرج الله سیفی کمانگر، معروف به کمالی از شکنجه‌گران کمیته مشترک ضد خرابکاری، در اعترافات خود بعد از انقلاب در مورد نقش ثابتی در شکنجه­‌ها می‌گوید:<blockquote>  «هر وقت ثابتی به کمیته می‌آمد عضدی داخل حیاط می‌شد و با صدای بلند داد می‌زد؛ بازجوها مگر مرده هستند که صدایشان در نمی‌آید. داد بزنید و فحاشی کنید، آقا خوشش می‌آید و بارها در جمع کلیه کارمندان کمیته اظهار می‌داشت؛ هر وقت آقا یعنی پرویز ثابتی به کمیته می‌آید شما متهم را بیاورید داخل اتاق و بزنید و فحاشی کنید با صدای بلند که آقا بشنود.»</blockquote>عباس میلانی در این باره می‌نویسد: «در آن سال‌ها ساواک به ویژه اداره سوم آن به رهبری پرویز ثابتی کار مبارزه با چریک‌های شهر (چون فدائیان خلق و مجاهدین) را به عهده داشت و به خاطر استفاده از شکنجه در این کار در سطح بین‌المللی مورد حمله و نقد فراوان بود.»<ref>عباس میلانی، نگاهی به شاه، تورنتو، نشر پرشین سیرکل، 1392، ص3-2</ref>

==== شکنجه [[مهدی رضایی]] توسط پرویز ثابتی ====

از دیگر اقدامات ساواک با هدایت پرویز ثابتی، قتل گروه جزنی در تپه‌های مشرف به زندان اوین در ۳۰ فروردین سال ۱۳۵۴ بود که ساواک تلاش کرد آن را به صورت یک فرار ناموفق جلوه دهد. در پی افشاگری‌ها و اعترافات برخی از عوامل ساواک پس از پیروزی انقلاب از جمله بهمن نادری‌پور معروف به تهرانی آشکار شد که این جنایت با تأیید و اصرار شخص شاه و هدایت نصیری رئیس وقت ساواک و کارگردانی پرویز ثابتی مدیر کل اداره سوم ساواک صورت گرفته است. دو نفر از کشته‌شدگان یعنی [[کاظم ذوالانوار]] و [[مصطفی جوان خوشدل]] از کادرهای رده بالای [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین خلق]]؛ و هفت نفر دیگر یعنی [[بیژن جزنی]]، حسن ضیاءظریفی، عباس سورکی، محمد چوپان‌زاده، احمدجلیل افشار، مشعوف کلانتری و عزیز سرمدی از اعضای بنیانگذار سازمان چریک‌های فدائی خلق به رهبری بیژن جزنی بودند.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/14010130000830/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AC%D9%88%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%DA%A9-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AE%D9%81%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86-%D8%AC%D8%B2%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D9%BE%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C اعترافات بازجوی ساواک درباره تیرباران مخفیانه بیژن جزنی در تپه‌های اوین]</ref>  

نادری‌پور در دومین جلسه دادگاه در مورد اعدام گروه 9 نفری بیژن جزنی نیز گفت: «بعد از ترور رضا زندی پور رئیس کمیته مرکز شهربانی و راننده‌اش در اواخر سال 53 و پایان یافتن مراسم عزاداری، یک روز در 7 فرودین 54 محمدحسن ناصری معروف به عضدی مرا به اتاق خود خواست و گفت قرار است عملیاتی انجام شود که آقای <mark>ثابتی</mark> گفته شما هم باید در عملیات باشید.»<ref>[https://article.tebyan.net/325855/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87-%DA%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%DA%A9-%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%AA%D8%A7-%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%B2%D9%86%DB%8C اعترافات شکنجه گر ساواک؛ از توده ای های خودی تا تیرباران جزنی]</ref>  

بنا به گفته‌های بهمن نادری‌پور  که خود در جریان تیرباران آنها در تپه‌های اوین حضور داشته، ماجرای فرار اساسا دروغ بوده و این ۹ نفر در واقع به خاطر انتقام عملیاتهای متعدد ترور مجاهدین خلق و چریک‌های فدائی خلق در زمستان ۵۳ کشته شده‌اند. اشاره‌ی او به بیش از ده عملیات موفق این دو سازمان است که مهمترینشان کشتن سرهنگ زندی‌پور رئیس کمیته مشترک ضد خرابکاری توسط مجاهدین‌خلق وکشتن نیک‌طبع (از بازجویان کمیته مشترک)، عباسعلی شهریاری (منبع نفوذی ساواک) و نوروزی [فرمانده گارد دانشگاه صنعتی آریامهر] توسط چریک‌های فدائی است. نادری‌پور در اعترافاتش در این رابطه از جمله می‌گوید: <blockquote>«... عطارپور گفت آقای [پرویز] <mark>ثابتی</mark> در جریان جزئیات طرح هستند»... <mark>پرویز</mark> <mark>ثابتی</mark> که با گذرنامه سیاسی و مشخصات جعلی در خارج از کشور (سوئیس) است، در این جنایت هولناک سهیم و شریک و در حقیقت دستوردهنده بوده و جزئیات را احتمالاً او طرح‌ریزی و یا تصویب کرده است. شاه مخلوع و ارتشبد نعمت‌الله نصیری معدوم هم از این جنایت بدون اطلاع نبوده‌اند...در مورد انتخاب زندانیان شهید باید بگویم انتخاب با دقت انجام شده (من فکر می‌کنم ثابتی، عطارپور و ناصری و احتمالاً فرنژاد در انتخاب شهیدان دخالت داشته‌اند) </blockquote>امیر حسین فطانت در این رابطه می‌گوید: ثابتی ۹ نفر بی‌گناه را می‌کشد کسی جرأت نمی‌کند از او حسابرسی بکند. (زیرا شاه و دربار بعد از سناریوی موفقی که ثابتی با دستگیری و اعدام گروه کرامت دانشیان و خسرو گلسرخی پیش برده بود خودشان را مرهون و مرعوب ثابتی می‌دانستند)<ref name=":5">[https://www.youtube.com/watch?v=d3iA-SW5kV8 گفتگوی صدای آمريکا با امیر حسین فتانت]</ref>

او مخالف فعالیت آزادانه بسیاری از نویسندگان و هنرمندان از جمله [[صمد بهرنگی]] بوده است. خودش به‌صراحت در مصاحبه با عرفان قانعی‌فرد در کتاب «در دامگه حادثه» گفته که کتاب اولدوز و کلاغ‌های صمد بهرنگی را پیش فرح پهلوی برده و تاکید کرده نویسندگانی مثل صمد بهرنگی از راه داستان افکار کمونیستی را ترویج می‌دهند و باید جلو آنها گرفته شود. ثابتی در سراسر کتاب «در دامگه حادثه» به این موضوع اشاره می‌کند که اصرار داشته با فعالان سیاسی و نویسندگان جدی‌تر و شدید‌تر برخورد شود و درباره این موضوع به مقام‌های بالاتر از خود و محمدرضا پهلوی شکایت می‌برده است.<ref name=":0">[https://www.bbc.com/persian/articles/c16n5wn1kjeo پرویز ثابتی کیست؟]</ref>

=== اعدام [[خسرو گلسرخی]] و [[کرامت‌الله دانشیان|کرامت‌‌الله دانشیان]] با طراحی پرویز ثابتی ===

ساواک شاه با برنامه‌ریزی پرویز ثابتی، نقشه‌ای برای دستگیری و زدن اتهاماتی بی‌اساس به وی پیاده کرد. شکنجه‌هایی که بی‌رحمانه‌ توصیف شده‌است نسبت به وی و یارانش اعمال شد... کیفرخواستی برای او تنظیم کرده و در نهایت حکم اعدام خسرو و رفیقش کرامت‌الله دانشیان را در ۲۹بهمن ۱۳۵۲ اجرا کردند.<ref>[https://article.mojahedin.org/i/%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%B1%D8%AE%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D9%88%D8%A7%D9%81-%DA%AF%D9%84-%D8%B3%D8%B1%D8%AE-%D8%AB%D8%A7%D8%A8%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B9%D8%B1-%D8%AF%D9%88%D8%B2%D8%AE-%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%AA گلسرخی در طواف گل‌سرخ؛ ثابتی در قعر دوزخ نفرت]</ref>

پرویز ثابتی، رئیس امنیت داخلی ساواک، بنا به خصوصیات شغلی‌اش صاحب چندین پاسپورت به اسامی مختلف بود. در اواخر حکومت ازهاری، به ژنو گریخت و از آنجا به اتفاق همسرش به اسرائیل رفت. او که به ” شکنجه گر مخوف ساواک ” شهرت داشت سپس به آمریکا رفت و در شهر سانفرانسیسکو در خانه‌‌ای مجلل مسکن گزید و تنها وابسته رژیم شاه بود که یک ماه پیش از فرار خود، خانه‌اش را به سفیر یکی از کشورهای عربی فروخت.<ref>[https://psri.ir/?id=6wzgjocq پرویز ثابتی از موساد تا ساواک]</ref>

== ظهور مجدد پرویز ثابتی ==

رضا علوی در مقاله‌ای در العربیه فارسی نوشته است: آقای ثابتی ، ۴۴ سال می گذرد ، اما از هم تباران من و تو ، فراوان کسانی هستند که با کمر شکسته ، پاهای ورم کرده ، انگشتان بریده و چهره خونابه گون، صورت خشمگین و صدای دهشتناک ترا بیاد دارند. در ان زمان جنازه‌های فراوانی را در شهر ها به نمایش گذاشتی. تو همچون " کرنون " حاکم آتن در ۴۰۰ سال قبل از میلاد مسیح از دفن جسد "پولونیکس"، برادر " آنتیگونه" جلوگیری کردی. آیا به یاد داری؟ تبهکاری‌های زیاده حکومت اسلامی ساواک را به حاشیه و سایه رانده, اما شاهدان فراوانی حضور دارند و سرافراز و استوار ایستاده اند.<ref name=":2" />