کاربر:Javad/9صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

در فرهنگ مصطلح، اپوزیسیون دارای دو معنا است معنای اول مربوط به کشورهای دموکراتیک است و به حزب یا گروهی گفته می‌شود که در مقابل حزب حاکم قرار دارد و با آن مخالف است. در این کشورها اپوزیسیون فعالیت‌های خود را برای انتخابات بعدی آغاز می‌کند تا بتواند در آن به اکثریت آرا دست پیدا کند. در حکومت‌های دیکتاتوری و غیر دمکراتیک اپوزیسیون گروه یا سازمانی است که در صدد براندازی و سرنگونی نظام حاکم است. لازم به یادآوری است که همه اپوزیسیون‌ها الزاما مخالف اصل نظام و خواهان سرنگونی نظام نیستند بلکه برخی اپوزیسیون‌ها فقط مخالف دولت هستند و با اصل نظام سیاسی کشور مخالفتی ندارند، درنتیجه خواهان سرنگونی نیستند. همچنین اپوزیسیون به نیروهایی گفته می‌شود که توان ایجاد بسیج نیروهای طرفدار خود را دارا و نیز دارای پایگاه اجتماعی باشند. اپوزیسیون باید بتواند حرکت اجتماعی را علیه حکومت رهبری کند و توان برگزاری تجمعات را علیه رژیم حاکم را داشته باشد.

تفاوت اپوزیسیون و آلترناتیو در این است که آلترناتیو به گروه‌هایی اطلاق می‌شود که ضد نظام حاکم هستند و از آنها به عنوان جایگزین نام برده می‌شود. آلترناتیو همچنین برنامه مشخص و راهکار مناسب و جدیدی نیز برای جایگزینی و حذف رژیم حاکم در دست دارند اما اپوزیسیون شاید همه این شرایط را دارا نباشد و صرفا مخالف دولت است. بحث آلترناتیو زمانی مطرح می‌شود که حکومت به لحاظ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به بن‌بست رسیده و از قهر و خشونت برای مهار جامعه استفاده می‌کند، یادآوری این نکته ضروری است که آلترناتیو در اکثر موارد نیروی اصلی برانداز محسوب می‌شود اما الزاما در همه موارد، آلترناتیو ممکن است نیروی برانداز نباشد. نکته مهم دیگر قابل توجه این است که آلترناتیو در جریان مبارزه مستمر با نظام حاکم ساخته می‌شود و به بلوغ می‌رسد. آلترناتیو پدیده‌ای نیست که در آخرین دقایق حیات یک نظام ساخته شود و به عنوان جایگزین مطرح شود. آلترناتیو و اپوزیسیون برانداز نظام، با تلاش پیگیر و مستمر خود، نظام حاکم را به سمت فروپاشی و شقه سوق می‌دهد.  مقوله آلترناتیو مابعد اپوزیسیون است یعنی ممکن است اپوزیسیون در مراحل تکامل خود و با تدوین برنامه مشخص و راه‌کار برای اداره آینده کشور، به عنوان آلترناتیو خود را به جامعه معرفی و صلاحیت خود را به اثبات برساند<ref>[http://asranarshism.com/1394/12/21/opposition/ اپوزیسیون چیست و اپوزیسیون کیست؟-سایت عصر آنارشیست]</ref><ref>[https://dictionary.abadis.ir/fatofa/%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86/ اپوزیسیون-دیکشنری آبادیس]</ref><ref>[https://mehdiroud.wordpress.com/2012/12/24/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ تفاوت اپوزیسیون و غیر اپوزیسیون چیست؟-وبگاه مهدی رود]</ref><ref>[https://irancoming.blogspot.com/2018/10/blog-post_27.html آلترناتیو چیست و چه تفاوتی با نیروهای برانداز دارد-سایت ایران زمین]</ref>.

پیش از انقلاب ۵۷ در ایران، خاندان پهلوی در ایران سلطنت می‌کردند. ابتدا رضا شاه و پس از رضا شاه پسرش محمد رضا شاه پهلوی در ایران به عنوان شاه به تخت سلطنت نشستند. در دوره محمدرضا شاه دو گروه از اپوزیسیون‌هایی که به دلیل تبعیض و اختلاف طبقاتی و فقر و بیکاری مردم ایران، مخالف نظام سلطنت و طبعا به دنبال براندازی نظام شاهنشاهی و سقوط محمد رضا شاه بودند در صحنه سیاسی اجتماعی فعال بودند، مانند چریک‌های فدایی خلق و سازمان مجاهدین خلق ایران.

از میان اپوزیسیون‌های جدی و مدعی در پیش از انقلاب، می‌توان از دو گروه که نقش عمده و فعالی در سرنگون کردن نظام شاهنشاهی بر عهده داشتند نام برد. از جمله آنها، چریک‌های فدایی خلق و سازمان مجاهدین خلق ایران بودند که در مسیر سرنگونی نظام شاهنشاهی بسیاری از رهبران آنها کشته شدند یا در زندان‌ها شکنجه و به حبس ابد محکوم شدند. این دو سازمان چریکی دارای تشکیلاتی مخفی بودند که عملیات‌هایی نیز علیه نظام شاهنشاهی انجام دادند. جلسات دادگاه رهبران و اعضای این دو سازمان به صورت فیلم یا فایل صوتی یا به شکل متن باقی مانده است. این دو گروه چریکی در دوران فعالیت‌های خود در زمان شاه با تحمل شکنجه و زندان و اعدام، ثابت کردند که در هدف خود جدی و دارای برنامه هستند و جهت و سمت کارهایشان نیز حکایت از این داشت که آنها توانستند رژیم شاهنشاهی را بین مردم و جامعه جهانی نامشروع بسازند و چهره واقعی رژیم را افشا کنند. نتیجه این مبارزات سرنگونی رژیم شاه و فرار شاه از ایران بود.