کاربر:Khosro/صفحه تمرین سیاوش کسرایی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سیاوش کسرایی''' ، (زاده‌ی ۵ اسفندماه ۱۳۰۵، هشت‌بهشت اصفهان - درگذشته ۱۹ بهمن‌ماه ۱۳۷۴، وین) شاعر، نقاش و عضو کانون نویسندگان ایران و هم‌چنین از فعالان سیاسی چپ‌گرای تاریخ معاصر ایران بود. سیاوش کسرایی یکی از برجسته‌ترین و تاثیر گذارترین شعرای معاصر ایران است. او دانش‌آموخته دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و از بنیان‌گذاران انجمن ادبی شمع سوخته بود. سیاوش کسرائی، سَراینده منظومه‌ی معروف  ''آرش کمانگیر''، نخستین منظومه حماسی نیمایی است. وی یکی از شاگردان نیما یوشیج بود که به سبک شعر او تا آخر وفادار ماند. سیاوش کسرایی در فاصله‌ی بین کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، تا انقلاب ضدسلطنتی ممنوع‌القلم و ممنوع الفعالیت بود. وی بیشتر از همه با شخصیت‌هایی نظیر: نیما یوشیج، هوشنگ ابتهاج، محمود اعتمادزاده (م. ا. به آذین)، احمدرضا احمدی، '''[[فروغ فرخزاد]]'''، '''[[فریدون مشیری]]'''، نادر نادرپور، ایرج افشار، مرتضی کیوان، ابراهیم یونسی و شاهرخ مسکوب ارتباط داشت. سیاوش کسرایی در سال ۱۳۵۸، به‌همراه محمود اعتمادزاده مشهوربه م.الف. به‌آذین، هوشنگ ابتهاج، فریدون تنکابنی و محمدتقی برومند، و تمامی عناصر [[حزب توده ایران|'''حزب توده''']] از کانون نویسندگان اخراج شدند. سیاوش کسرایی در سال ۱۳۶۲، پس از انحلال حزب توده، به همراه خانواده‌اش از ایران خارج شد. او نخست در شهر کابل افغانستان و سپس در مسکو ساکن شد؛ و پس از فروپاشی بلوک شرق، به وین پایتخت اتریش مهاجرت کرد. از سیاوش کسرایی ۱۸ مجموعه شهر به جا مانده است. از آثار وی می‌توان به مجموعه آوا، آرش کمان‌گیر، خون سیاوش، مهره سرخ، اشاره  کرد. مجموعه‌ی شعر آرش کمانگیر، حماسی‌ترین و مشهورترین اثر سیاوش کسرایی است. سرانجام سیاوش کسرایی در ۱۹ بهمن‌ماه سال ۱۳۷۴، در سن ۶۹ سالگی در شهر وین پایتخت اتریش درگذشت؛ و در آرامستان مرکزی شهر وین در بخش هنرمندان به خاک سپرده شد.

سیاوش کسرایی خودش می‌گوید :<blockquote>«نام من حسین‌سیاوش کسرایی است، در تهران زاییده شدم؛ ولی در خراسان بزرگ شدم تا ۱۸ سالگی. ۱۴ ساله بودم که در منزل نقاشی می کردم، هرچیزی را که می شد کشید، می کشیدم. بعد از ۱۸ سالگی به کرمانشاه رفتم و در آن‌جا اتفاق مهم زندگی‌ام رخ داد؛ یک خانم به نام خانم ترنر که با گروه آمریکایی ها آمده بود کلاسی در کرمانشاه ایجاد کرد و من دو سال در کلاس این خانم، مبانی طراحی و هنرهای تجسمی را گذراندم.»<ref name=":1">[https://www.cloob.com/c/kasraee/157193/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%B4_%DA%A9%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1_%D9%86%D9%88_%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 بیوگرافی سیاوش کسرایی، شاعر نو پرداز ایرانی - سایت کلوب]</ref> </blockquote>وی پس از پایان دوران متوسطه در رشته‌ی حقوق و علوم سایسی وارد دانشکده حقوق در دانشگاه تهران شد؛ و لیسانس خود را از همان دانشگاه اخذ کرد. وی پس از اتمام تحصیل به خدمت سربازی رفت. در همین دوران بود که بیشتر با آثار نیما یوشیج آشنا شد؛ و سپس به آشنایی این دو منجر شد. او سرودن شعر را از سنین جوانی آغاز کرد.<ref name=":2">[https://www.bartarinha.ir/fa/news/835601/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D9%82%D9%84%D8%A8-%DA%86%D9%BE سیاوش کسرایی؛ گردش به راست از قلب چپ - سایت برترینها]</ref>  

همسر سیاوش کسرایی به نام مهری نوذری، خیاط و طراح معروفی در شهر تهران بود. سیاوش کسرایی دارای سه فرزند است. یکی از فرزندان او مانلی نام دارد که اکنون در روسیه زندگی می کند؛ و در حال حاضر در این کشور مدیر یک آکادمی ورزشی است. دختر سیاوش کسرایی به نام اشرف، به روانشناسی اشتغال دارد که در حال حاضر ساکن شهر مونترال کانادا است. بی‌بی کسرایی، دختر بزرگ سیاوش کسرایی  نیز اکنون در شهر ''سن دیگو  ''واقع در کالیفرنیا زندگی می‌کند. وی سعی دارد با مدیریت وب‌سایت و صفحه‌ی فیس بوک سیاوش کسرایی، به نشر آثار پدرش کمک کند؛ و با اشتیاق پاسخ‌گوی علاقه‌مندان دوستداران وی از سراسر دنیا است. خانم بی‌بی کسرایی هم‌چنین در سال‌های اخیر با تلاش فراوان موفق به اجرای صحنه‌ای از منظومه ''مهره سرخ''، در آمریکا شد.<ref name=":0" />  

به نقل از بی‌بی خانم دختر ارشد سیاوش کسرایی، سیاوش در فاصله‌ی بین کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، تا انقلاب ضدسلطنتی ممنوع‌القلم و ممنوع الفعالیت بود؛ یعنی از روزی که شعر ''یونانی''، در روزنامه‌ی کیهان انتشار یافت، مشکلات سیاوش کسرایی آغاز شد. او  در انتهای این شعر گفته بود: "وطنم قلب من است... قلب من زندانی است " و همین شعر باعث ممنوع القلم و ممنوع‌الخروج شدن او تا زمان انقلاب سال ۱۳۵۷ شد. سیاوش کسرایی مدتی رئیس دفتر مدیرعامل بانک ساختمانی شد که بعدها به وزارت آبادانی و مسکن تغییر نام یافت؛ و سپس کارمند عالی‌رتبه و متولی یک شغل اداری در این وزارت‌خانه بود. وی هم‌چنین دو سال با گروه صنعتی بهشهر هم‌کاری داشت.<ref name=":0" />  

سیاوش کسرایی بیشتر از همه با شخصیت‌هایی نظیر: نیما یوشیج، هوشنگ ابتهاج، محمود اعتمادزاده (م. ا. به آذین)، احمدرضا احمدی، '''[[فروغ فرخزاد]]'''، '''[[فریدون مشیری]]'''، نادر نادرپور، ایرج افشار، مرتضی کیوان، ابراهیم یونسی و شاهرخ مسکوب ارتباط داشت.<ref name=":2" />  

در سال ۱۳۵۸، هیأت دبیران کانون نویسندگان شامل: باقر پرهام، '''[[احمد شاملو]]'''، محسن یلفانی، '''[[غلامحسین ساعدی]]''' و اسماعیل خوئی بودند. این هیلت تصمیم به اخراج کل عناصر توده‌ای گرفت؛ که ۵ تن از معروف‌ترین آن‌ها عبارت بودند از: سیاوش کسرائی، محمود اعتمادزاده مشهوربه ''م.الف. به‌آذین''، هوشنگ ابتهاج، فریدون تنکابنی و محمدتقی برومند. این تصمیم سرانجام به تأیید مجمع عمومی کانون نویسندگان ایران رسید؛ و این پنج تن با تمامی عناصر توده‌ای، از کانون نویسندگان ایران اخراج شدند.<ref name=":0" />  

سیاوش کسرایی در جوانی به حزب توده ایران پیوست؛ و بسیاری از آثار او متأثر از دیدگاه ایدئولوژیک وی هستند؛ و شاید به همین خاطر است که کسرایی را از آرمان‌گرا‌ترین شعرای معاصر ایران می‌دانند.<ref name=":2" />  

وی در کابل، با افراد زیادی دوست شد که یکی از آن‌ها شیرین فامیلی است. او درباره‌ی سیاوش کسرایی می‌گوید: <blockquote>«زمانی سیاوش را بیشتر شناختم که او به اتفاق همسرش مهری، قبل از مهاجرت به مسکو، به مدت دو ماه در منزل من در کابل زندگی کردند. البته این باعث افتخار من بود که از بین آن همه دوست و رفیق مرا انتخاب کرده بودند. من در آن برهه سیاوش را خیلی تنها و مهجور می‌دیدم. سیاوش توده‌ای بود، خلقی بود، همیشه با مردم و در بین مردم بود. با این وجود که دوستان عزیزی از مردم افغانستان و ایرانی‌ها همیشه به دیدار او می‌آمدند، اما به شدت احساس تنهایی می‌کرد. به همین خاطر برای مهاجرت به مسکو لحظه شماری می‌کرد. فکر می‌کرد در مسکو ارتباطش با مردم بیشتر می‌شود. البته فرزندان‌شان نیز پیشتر به مسکو رفته بودند و سیاوش دلتنگ آن‌ها هم بود. اما نکته‌ای که سیاوش را بیش از همه رنج می‌داد دوری از وطن بود. سیاوش عاشق وطنش بود و روزی نبود که حرفی از بازگشت به ایران نزند.»<ref name=":4">[https://iranwire.com/fa/authors/477 به مناسبت ۹۰ سالگی سیاوش کسرایی - سایت ایران وایر]</ref> </blockquote>سیاوش کسرایی از آخرین نسل مهاجران ایرانی به اتحاد جماهیر شوروی بود. او از زندگی در این کشور رنج می‌بُرد و تجربه و رنج روحی خود را در سروده‌ی  ''دلم هوای آفتاب می‌کند''، وصف کرده است.<ref name=":0" />  

* آرش کمانگیر؛ با مقدمه م. ا. به آذین (۱۳۳۸- تهران)

==== '''نخستین اثر؛ آوا''' ====

سیاوش کسرایی پس از واقعه‌ی ۱۷ شهریورماه ۱۳۵۷، سروده‌ی خاطره‌انگیز ''ژاله خون شد'' ، را خلق کرد:

ژاله بر سنگ افتاد چون شد ؟

خون چه شد ؟ خون چه شد ؟

سلطنت زین جنون واژگون کن...

منظومه‌ی مهره سرخ در واقع آخرین ساعات زندگی سهراب پسر رستم بوده که شامل امید‌های برباد رفته، فداکاری‌ها و جان‌هایی که نثار آرمان‌های خود شده‌اند، است. سیاوش کسرایی خود در باره‌ی این منظومه می‌گوید: <blockquote>'''«'''آرش و سهراب گردانندگان این دو منظومه اگر از یک خون بوده باشند، اما هر یک را وظیفه‌ای دیگر است.'''»'''</blockquote>در زندگی قهرمان منظومه‌ی مهره سرخ، ایدئولوژی و دیدگاه‌ها هم‌گام با تغییر جهان تغییر می‌کنند، ولی آرمان‌های انسانی تا زندگی هست باقی می‌مانند.  

بسیار قصه‌ها ‌ که به پایان رسید وباز

دختر سیاوش کسرایی می‌گوید: <blockquote>«خیلی سخت است که بگویم پدرم را در کدام شعر می‌یابم. دیگران پدرم را در شعر ''آرش کمانگیر'' پیدا می‌کنند. ولی من فکر می‌کنم در مهره سرخ و مخصوصاً در شعر "پس از من شاعری می آید". این درست خود کسرایی است. شاعری امیدوار به آینده و نسل جوان...»:</blockquote>پس از من شاعری آید

رنگ فراموشی... <ref name=":4" />

== گزیده‌‌ی اشعار ==

زین خواب چشم هیچ کسی را گریز نیست

ما چه می کردیم در کولک دل آشفته دمسرد ؟

چشم انداز بیابانهای خشک و تشنه را دیدن

بی دریغ افکنده روی کوهها دامن

هیچ کس دستی به سوی کس نمی آورد

هیچ کس در روی دیگر کس نمی خندید

آسمان اشک ها پر بار

تا کجا ؟ تا چند ؟

آه کو بازوی پولادین و کو سر پنجه ایمان ؟

لشکر ایرانیان در اضطرابی سخت درد آور

خلق چون بحری بر آشفته

نقابی سهمگین بر چهره می اید

چو پا در کام مرگی تند خو دارم

که بر ایوان شب دارید چشم انداز رویایی

که ابر ‌آتشین را در پناه خویش می گیرید

امدیم را برافرازید

به یال کوه ها لغزید کم کم پنجه خورشید

طنین گام های استواری را که سوی نیستی مردانه می رفتند ؟

طنین گامهایی را که آگاهانه می رفتند ؟

خنده بر لب غرقه در رویا

شعله بالا می رود پر سوز <ref name=":5" />

== منابع: ==