کاربر:Khosro/صفحه تمرین قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین: تفاوت میان نسخه‌ها

'''قرداد ۲۵ ساله ایران و چین'''، یک قرارداد با ابعاد سیاسی، اقتصادی و نظامی است که بین نظام جمهوری اسلامی ایران و چین بسته شده است. مردم ایران به‌شدت عصبانی هستند و این قرارداد را خیانت به منافع ملی توصیف می‌کنند. عده‌ای آن را با قراداد ترکمن‌چای مقایسه کرده‌اند که به خاطر دادن امتیازهای زیاد به کشور خارجی، در تاریخ ایران به عنوان  ''قرارداد ننگین'' از آن یاد می‌شود. این قرارداد برای نخستین بار در تاریخ ۲۳ ژانویه ۲۰۱۶، و هم‌زمان با سفر شی‌جین پینگ رئیس جمهور چین به ایران، در بیانیه‌ای مشترک مطرح شد. این قرارداد دارای ابعاد سیاسی، اقتصادی، نظامی و امنیتی است. قرارداد مورد نظر رژیم ایران برای قرارداد جامع و راهبردی ۲۵ ساله با جمهوری خلق چین دارای تهدیدات راهبردی گسترده برای کشور بوده و با شئونات ملی، منافع ملی و امنیت ملی ایران تعارض دارد. طبق این قرارداد ۵ هزار پرسنل امنیتی چینی در ایران برای حفاظت از پروژه‌های چینی مستقر خواهند شد. به دنبال این قرارداد از نهم نوامبر آینده، یعنی از ۱۹ آبان‌ماه ۱۳۹۹، جنگنده‌های روسیه و چین، به پایگاه‌های هوایی ایران در همدان، بندرعباس، چابهار و آبادان دسترسی کامل خواهند داشت. در ازای این هم‌کاری‌های نظامی و اطلاعاتی، نظام جمهوری اسلامی ایران امتیازات اقتصادی گسترده‌ای به‌ویژه در حوزه انرژی به چین می‌دهد. هم‌چنین دولت چین تمامی فرآوردهای نفتی ایران را حداقل ٣٢ درصد ارزانتر از بهای واقعی آن‌ها در بازارهای جهانی خریداری خواهد کرد.

آنچه با چهارمین سفر وزیر خارجه رژیم ایران به پکن به موضوعی جنجالی بدل شده، ۵ سال پیش در تاریخ ۲۳ ژانویه ۲۰۱۶، در دیدار شی‌جین پینگ، رئیس جمهوری خلق چین و علی خامنه‌ای، رهبر رژیم ایران، کلید خورد. یعنی کمتر از دو هفته مانده به امضای برجام در تهران. [[علی خامنه‌ای]] با  ''حکمت‌آمیز'' خواندن گفت‌وگوهایی که به توافق رئیسان جمهوری دو کشور منتهی شد؛ به  هم‌کاری‌های چین در دوران تحریم اشاره نموده و گفته بود که این هم‌کاری‌ها را هیچ‌گاه فراموش نخواهد کرد.

حالا پس از گذشت ۴ سال از توافق ۲۵ ساله ایران و چین پرده‌برداری شد، اما هنوز مشخص نیست که دولت چین چه نگاهی دارد. هم‌چنین جزئیات توافق مشخص نیست و صرفاً کلیات و خواسته‌های مورد نظر رژیم ایران تا حدودی مشخص شده است. البته فعلاً به‌طور رسمی طرح مورد نظر دولت دوازدهم منتشر نشده و تلاش بر پنهان‌کاری و عدم شفافیت تا پیش از آماده شدن نسخه مورد توافق دو طرف پیش از امضای نهایی است. ولی نسخه‌های غیررسمی منتشر شده، نزدیک به واقعیت به‌نظر می‌رسند. هرچند نطفه‌ی توافق مورد بحث کنونی، بیانیه‌ی مشارکت جامع راهبردی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین است؛ اما اساس اولیه‌ی آن طرح ابتکار  ''کمربند- راه'' چین در سال ۱۳۹۲ از سوی شی جینگ پینگ برای بازسازی جاده تاریخی راه ابریشم است که با هدف تثبیت موقعیت محوری چین در ترانزیت زمینی و دریایی بین‌المللی و ارتقای موقعیت ژئوپلتیک این کشور قدیمی در ساختار تجارت جهانی مطرح شد. ابتکار  ''کمربند-راه'' چین که در ۷ سال گذشته دست‌خوش تغییرات بسیاری شده و در حدود ۶۵ کشور دنیا در سه قاره آسیا، آفریقا و اروپا را در بر می‌گیرد، علاوه بر جنبه اقتصادی، ابعاد راهبردی، سیاسی، امنیتی و فرهنگی هم دارد. این طرح نقطه‌ی کانونی سیاست تهاجمی شی‌جینگ پینگ برای رشد قدرت جهانی چین و دست‌رسی به هژمونی است که راهبرد دنگ شیائو پینگ، بنیانگذار چین جدید (حفظ کمونیسم با پذیرش قواعد اقتصاد آزاد و رقابتی) را کنار گذاشته و در فکر رهبری جهان است.<ref name=":9">[[توافق اژدها و شیر، یا بازی چین با کارت ایران در برابر عقاب - سایت رادیو فردا]]</ref>  

انتشار یک ویدیویی کوتاه از پشت صحنه یک برنامه تلویزیونی، جنجال‌های تازه‌ای درباره‌ی قراداد ۲۵ساله رژیم ایران و چین به وجود آورده است. در پشت صحنه‌ی کوتاهی که از این برنامه در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است، مجیدرضا حریری رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین می‌گوید:

 

«ما پیام نظام را به چینی‌ها دادیم نه پیام دولت. چینی‌ها می‌دانند که دولت هیچ‌کاره است. واقعیتی که اکثر نیروها در داخل و خارج می‌دانند ولی بعضی از روی جهل و یا غرض آن را نفی می‌کنند… علی لاریجانی با پیام کتبی علی خامنه‌ای به چین رفته است… رهبری، علی‌لاریجانی و حسین آقامحمدی مشاور اقتصادی‌اش را به چین فرستاد تا پیام نظام برای بازسازی روابط اقتصادی را ببرند. سرنخ مذاکرات با چین علی لاریجانی بوده است. آقای لاریجانی به همراه آقای آقامحمدی نمایندگان  ''بیت رهبری'' در مذاکرات با چین بوده‌اند. کلمه به کلمه مذاکرات با رهبر چک می‌شده».<ref>[https://www.independentpersian.com/node/73326/%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D افشاگری نقش خامنه‌ای درباره قرارداد ۲۵ ساله - سایت ایندپندنت]</ref>  

 

[[علی خامنه‌ای]]، در دیدار با رئیس‌جمهور چین، ضمن اشاره به سیاست‌های برتری‌طلبانه بعضی کشورها، مخصوصاً ایالات متحده گفت: <blockquote>«دلیل علاقه کشورهای مستقل به هم‌کاری با یک‌دیگر همین وضعیت است، و قرارداد ۲۵ ساله همکاری راهبردی بین ایران و چین باید توسط هر دو طرف با جدیت در این چارچوب دنبال شود.»<ref name=":0" /></blockquote>

براساس گزارش رویداد ۲۴، قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین به موضوع جنجال‌برانگیز روز کشور تبدیل شده است. نمایندگان مجلس می‌گویند از محتوای این قرارداد که به گفته وزیر خارجه هنوز نهایی نشده، بی‌خبرند و همین موضوع صدای انتقاد آن‌ها را بلند کرده است. قراردادی که شواهد و قرائن بیانگر آن است که با اطلاع، توافق، تأیید و هم‌راهی مسئولان ارشد کشور، اکنون به مراحل پایانی نزدیک شده است.<ref name=":1">[https://borujerdtimes.ir/1399/04/%D9%87%D9%85%D9%87-%D8%A2%D9%86%DA%86%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%DB%B2%DB%B5-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88/ آنچه درباره قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین باید بدانید - پایگاه خبری روزهای بروجرد]</ref>  

بر اساس گزارش رادیو فرانسه، [[علی خامنه‌ای]] با پیشنهاد فرماندهان سپاه پاسداران و سرویس‌های امنیتی سپاه، مبنی بر افزودن هم‌کاری‌های گسترده نظامی و اطلاعاتی به توافق ۲۵ساله ایران و چین موافقت کرد. قرار است در دومین هفته ماه اوت ۲۰۲۰، برابر با نیمه مهرماه ۱۳۹۹، نمایندگان نظامی و اطلاعاتی حکومت‌های ایران، چین و روسیه با یکدیگر ملاقات و در مورد جزئیات این بخش از هم‌کاری‌ها با یک‌دیگر گفتگو کنند. به دنبال این گفت‌وگوها از نهم نوامبر آینده، یعنی از ۱۹ آبان‌ماه ۱۳۹۹، جنگنده‌های روسیه و چین، به پایگاه‌های هوایی ایران در همدان، بندرعباس، چابهار و آبادان دسترسی کامل خواهند داشت. در ازای این هم‌کاری‌های نظامی و اطلاعاتی، نظام جمهوری اسلامی ایران امتیازات اقتصادی گسترده‌ای به‌ویژه در حوزه انرژی به چین می‌دهد… هم‌چنین دولت چین تمامی فرآوردهای نفتی ایران را حداقل ٣٢ درصد ارزانتر از بهای واقعی آن‌ها در بازارهای جهانی خریداری خواهد کرد.<ref>رادیو فرانسه، هفدهم تیرماه ۱۳۹۹</ref><ref name=":4">[https://irane-ma.com/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D9%88%D8%B7%D9%86-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87-%DB%B2%DB%B5%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D9%86/ جزئیات قرارداد وطن‌فروشانه ایران و چین - سایت ایران ما]</ref>  

قراردادی که چینی‌ها با رژیم ایران بسته‌اند؛ از نظر انحصارهایی که چین  توانسته بر رژیم تحمیل کند، در تمام قراردادها با کشورهای دیگر بی‌سابقه است؛ و در واقع با این قرارداد ایران را به مستعمره چین مبدل می کند. اما مقامات حکومتی ایران،  تلاش دارند که این سند را به سود مردم معرفی کنند. در حالی که مقامات رژیم ایران این قرارداد را توسعه ملی دانسته و به قول عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه رژیم ایران، آن را افتخاری برای ایران می داند، احمدرضا لاهیجان‌زاده، معاون سازمان محیط زیست، از نابودی زیستگاه آبزیان خلیج فارس و دریای عمان توسط  صید ترال چینی‌ها خبر داد و گفت: <blockquote>«یکی از بزرگترین جنایت محیط زیستی که در منطقه توسط چینی ها در حال گسترش است  باید متوقف شود. صید ترال روشی است که ماهی‌ها و هر آنچه در کف دریا است را قتل وعام می‌کند. در این روش تورهایی روانه کف دریا می‌شود و چند شناور آن را به دنبال خود می‌کشد که هر موجود زنده و غیر زنده‌ای که در مسیر باشد را جمع می‌کند و با خود از آب بیرون می‌کشد. قایق‌های صید ترال چینی‌ها در خلیج فارس و دریای عمان دارند با کشیدن ابزار سنگین ماهی‌گیری در کف دریا، نسل آبزیان در خلیج فارس را به نابودی می‌کشانند.»</blockquote>شماری از رسانه‌های اجتماعی نیز پیش‌تر فیلمی از صید ترال توسط قایق‌های چینی در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند که نشان می‌داد کشتی‌های چینی با استفاده از شوک برقی و تجهیزات صید ترال چه‌گونه آبزیان را در خلیج فارس صید می‌کنند. نکته‌ی جالب توجه این است که این گزارش توسط صدا و سیما هرمزگان تهیه شده بود. تاکنون هیچ‌یک از مقامات حکومتی ایران در این زمینه واکنشی نشان نداده‌اند.»<ref name=":5">[https://radis.org/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%86%DB%8C%D9%86%D8%9B-%DB%8C%D8%A7-%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%B1%D9%87/ قرارداد همکاری ایران و چین یا مستعمره شدن ایران برای ۲۵ سال - سایت پیام اسرائیل]</ref>  

مهمترین بخش گزارش «اویل پرایس» به امتیازات ویژه نظامی و امنیتی قرارداد ۲۵ ساله مربوط است که برای نخستین‌بار جزییاتی از آن فاش شده است. امتیازهایی که نه تنها به تسلط چین و روسیه بر زیرساخت‌های نظامی رژیم ایران منجر می‌شود بلکه در مناسبات ژئوپلیتیک  خاورمیانه و امنیت جهانی نیز تغییراتی مهم ایجاد خواهد کرد.  

ایرانیان به شدت از قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین، عصبانی شده‌اند و آن را سرمنشاء «استعمار» چین می‌دانند. در فضای مجازی نیز هشتگ #ترکمنچای_چینی، در زمان کوتاهی ۱۰ هزار بار توییت شد که به قرارداد ترکمنچای و واگذاری بخش‌های بزرگی از ایران به امپراتوری چین اشاره دارد.

پس از افشای قرارداد ۲۵ ساله چین و ایران، مردم جزیره کیش و قشم در واگذاری سواحل این جزایر، زنجیره انسانی تشکیل داده و بر روی پلاکاردهایشان نوشتند  ''فروش سواحل خیانت به مردم است''. مردم جزیره کیش و قشم، تلاش می‌کردند با تن‌هایشان از این قرارداد ۲۵ساله که آن را وطن فروشی توصیف نموده‌اند، جلوگیری کنند. «سایت ایران ما»