کاربر:Khosro/صفحه تمرین معینی کرمانشاهی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''رحیم معینی ‌کرمانشاهی''' ، (زاده ۱۵ بهمن ۱۳۰۱، کرمانشاه - درگذشته ۲۶ آبان ۱۳۹۴، تهران) نقاش، نویسنده، شاعر و ترانه‌سُرای معاصر ایران است. معینی کرمانشاهی در شهریور ۱۳۲۰، و هم‌زمان با اشغال نظامی ایران، فعالیّت‌های سیاسی خود را آغاز کرد. او با نوشتن مقاله‌های تند و صریح، مخالفت‌های خود را با حکومت آشکار ساخت؛ از میان فعالیّت‌های اصلی او انتشار نشریه انقلابی "سلحشوران غرب" بود. معینی کرمانشاهی با انتشار مقالاتی از دکتر محمد مصدق و '''[[نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران|نهضت ملی شدن نفت]]''' حمایت و طرف‌داری می‌کرد که سرانجام دستگیر و زندانی شد؛ و به قلعه‌ی فلک‌الافلاک در خرم آباد تبعید گردید. پس از گذراندن تبعید به تهران عزیمت کردم و به دستور دکتر '''[[سیدحسین فاطمی|حسین فاطمی]]''' معاون نخست وزیر وقت، در اداره کل انتشارات رادیو با سمت رئیس دفتر بایگانی خبرگزاری پارس به کار مشغول شد. شهرت و محبوبیت معینی کرمانشاهی بیشتر به‌خاطر سرودن ترانه‌های دلنشین و به‌ویژه ترانه‌های تصویری است. برخی از ترانه‌های معروف و ماندگار او عبارتند از: این همه آشفته‌حالی، افسانه عشق، سنگ خارا، رفتم که رفتم، کودکی و... نغمه‌خوان ترانه‌های معینی کرمانشاهی صداهای طراز اول و خوانندگان مشهوری نظیر بانو '''[[مرضیه]]'''، '''[[دلکش]]'''، حمیرا و داریوش اقبالی بودند. از آثار به‌جا مانده از استاد معینی کرمانشاهی می‌توان به: ای شمع‌ها بسوزید، [[حافظ|'''حافظ''']] برخیز، فطرت، خورشید شب و شاهکار اشاره کرد. رحیم معینی کرمانشاهی سرانجام در ۲۶ آبان‌ماه ۱۳۹۴، در سن ۹۳ سالگی در بیمارستان جم تهران چشم از دنیا فرو بست؛ و در گورستان بی‌بی سکینه کرج در کنار مزار همسرش به خاک سپرده شد.

معینی کرمانشاهی از سنین پایین به ادبیات و هنر علاقه‌مند شد؛ و در نوجوانی آثار خود را در نشریات محلی کرمانشاه منتشر می‌کرد. وقتی که او در سال‌های آخر دبیرستان بود، پدرش بیمار شد؛ و عهده‌دار مسئولیت زندگی خانواده گردید. به همین خاطر پس از اخذ دیپلم، نتوانست تحصیلاتش را ادامه بدهد.<ref name=":1">[https://tavaana.org/fa/Rahim_Moeini_Kermanshahi رحیم معینی کرمانشاهی سخن‌سالار ترانه ایران - سایت توانا]</ref>  

=== '''محیط پرورش''' ===

معینی کرمانشاهی در محیطی احاطه شده بود که فقر و درد و رنج بر آن حاکم بود. محیطی با فرهنگ کهن قبیله‌ای که کار هنر نقاشی و شاعری را برای او سخت می‌کرد. معینی کرمانشاهی خودش در این باره در پیش‌گفتار کتاب ای شمع‌ها بسوزید، نوشته است:<blockquote>«... من در این این فضای اجتماعی قلم به دست گرفتم و به پیروی از انگشت‌شمار مردم این دیار کتاب‌خوان شدم که اولین درد روحی را از همین جا احساس کردم. زهر کشنده تنهایی نخست از داخل بستگانم به مذاقم چشانده شد. ابتدا به هنر نقاشی روی آوردم و در این فن به چیره‌دستی قابل توجهی رسیدم. وقتی با مخالفت شدید اطرافیانم روبرو شدم و به من گفتند که نقاشی عملی حرام است، ستون فقراتم به درد آمد. اعماق اندیشه‌هایم فریاد کشید: اعتراض دارم. مدت‌ها بود اعتراض داشتم به همه چیز و همه کس، معترض بودن با این گونه افکار، زیر بنای طرز تفکرم شد. آزادی و آزادگی را از هر روزنی جستجو می کردم...»<ref name=":2">[https://javanan.com/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87-%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%B1%D8%AD%DB%8C%D9%85-%D9%85/ نگاه کوتاهی به زندگی و آثار معینی کرمانشاهی - سایت جوانان]</ref> </blockquote>

معینی کرمانشاهی در شهریور ۱۳۲۰، و هم‌زمان با اشغال نظامی ایران، فعالیّت‌های سیاسی خود را آغاز کرد. او با نوشتن مقاله‌های تند و صریح، مخالفت‌های خود را با حکومت آشکار ساخت؛ از میان فعالیّت‌های اصلی او انتشار نشریه انقلابی "سلحشوران غرب" بود.<ref name=":0" />  

=== '''نشریه سلحشوران غرب''' ===

روزنامه‌نگاری یکی دیگر از کارهای معینی کرمانشاهی بود. او از سال ۱۳۲۸ تا ۱۳۳۲، به مدت ۴ سال روزنامه ''سلحشوران غرب'' را مدیریت کرد. این روزنامه در کرمانشاه منتشر می‌شد؛ و مقالات تیز و انقلابی معینی کرمانشاهی در آن منتشر می‌گردید. '''«سایت توانا»'''

معینی کرمانشاهی افکار میهن‌پرستانه‌ی خود را در روزنامه‌ی سلحشوران غرب منتشر می کرد. او با انتشار مقالاتی از دکتر محمد مصدق و '''نهضت ملی شدن نفت''' حمایت و طرف‌داری می‌کرد.<ref name=":2" />  

=== '''دستگیری و زندان''' ===

معینی کرمانشاهی سرانجام دستگیر و زندانی شد؛ و به قلعه‌ی فلک‌الافلاک در خرم آباد تبعید گردید.

معینی کرمانشاهی خودش در باره عزیمت به تهران و فعالیت‌هایش می‌گوید: <blockquote>«پس از گذراندن تبعید به تهران عزیمت کردم و به دستور دکتر '''[[سیدحسین فاطمی|حسین فاطمی]]''' معاون نخست وزیر وقت، در اداره کل انتشارات رادیو با سمت رئیس دفتر بایگانی خبرگزاری پارس (ایرنای فعلی) به کار مشغول شدم و بعد به ریاست اخبار این خبرگزاری ارتقا یافتم. بعدها با سمت معاونت رادیو، سرپرست گروه هنری این رسانه شنیداری نیز شدم».<ref name=":1" /></blockquote>

== شغل‌ها و سِمَت‌ْها ==

استخدام و اشتغال معینی کرمانشاهی در اداره‌ كّل انتشارات و تبلیغات، با دستور کتبیِ '''دكتر محمد مصدق''' نخست وزیر وقت در سال ۱۳۳۰، صورت گرفت. هم‌چنین او در آن دوران با سمت‌های مختلفی مشغول به کار شد که برخی از آن‌ها عبارتند از:  

* ریاست دفتر و بایگانی اداره‌ خبرگزاری پارس  

* رئیس دایره‌ گفتارهای رادیو  

* ریاست دفتر اداره‌ رادیو تهران  

* رییس دفتر و دبیر شورای نویسندگان  

* رییس کمیسیون نمایشات کل کشور  

* بزرگ دبیر کمیته‌ شعر و ترانه<ref name=":0" />  

=== '''حکم بازنشستگی غیرقانونی''' ===

معینی کرمانشاهی با مدیر عامل صدا و سیمای دوران پهلوی درگیری لفظی داشت و انتقاد خود از این رسانه‌ی صوتی و تصویری را در خیلی از مصاحبه‌های مطبوعاتی که داشت، مطرح كرد. او در حضورِ ج‍معی از مدیران و كاركنان صدا و سیما دعوت‌نامه‌‌ی جشنِ هنر شیراز را پاره كرد؛ و رویِ میزش انداخت. به استاد معینی کرمانشاهی دو مدال در جشن پنجاه‍مین سال سلطنت پهلوی تعلق گرفت كه یكی به خاطر سخن‌سُرایی در انواعِ شعر پارسی و دیگری به خاطر ترانه‌سرایی و ایجاد تحول در این رشته‌ی دشوار هنری بود، اما او از پذیرش این مدال‌ها خودداری كرد؛ و آن‌ها را توسط استاد ابراهیم صهبا که آوردنده‌اش بود، پس فرستاد. سرانجام همین حرکات اعتراضی باعث شد که هنگام به‌سر بردن مرخصی در مهرماه ۱۳۵۴، حکم بازنشستگی تعلیقی وی پس از ۲۲ سال خدمت، به طور غیابی و غیرقانونی صادر گردد.<ref name=":0" />  

معینی کرمانشاهی از اوایل دهه ۱۳۳۰، در رادیو تهران کار می‌کرد. ترانه‌هایی که او می‌سرود در آن سال‌ها ترانه‌هایی تازه و نو به شمار می‌آمد؛ و این نبوغ و نوآوری به خاطر قدرت تصویرسازی او در ترانه بود که علت آن نیز مهارت و ذوق وی در هنر نقاشی بود.<ref name=":1" />  

معینی کرمانشاهی در باره‌ی مشخصات ترانه می‌گوید:<blockquote>«۱- ترانه سرا در مسیر حرکت صحیح این فن در درجه اول، باید شاعر به معنای وسیع کلمه باشد. با اصول جمله‌بندی، ترکیبات و نوآوری‌ها، اشارات و کنایات شعری و تمثیل‌های زیرکانه برای رسانیدن پیام شاعرانه، آشنا باشد. برای بیان آهنگ باید با طبعی پُربار، قادر به استخدام کلمات ظریف بوده تا با قدرت خلاقه شعر و بازگو کردن مفاهیم موسیقی به کج‌راهی کشیده نشود.</blockquote><blockquote>۲ـ احوال آهنگ‌ها را در مقامات مختلف با هوش شاعرانه بشناسد؛ و برای هر حالتی از آهنگ، مفاهیم مناسب در قالب کلمات بیان کند.</blockquote><blockquote>۳ـ تداوم مطلب را از ابتدای آهنگ تا انتها رعایت کند، تا گوش شنونده در شنیدن فرازها آشفته نشود.</blockquote><blockquote>۴ـ تلفیق بسیار دقیق حالات گوناگون آهنگ‌ها با معانی کلمات در حالات کلامی مانند: سئوال، گریز، حاشا، پرخاش، گلایه، نارضایتی، تمنا، شیفتگی و امثال این احوال، در جوهر کلمات، ضرورت کامل و حتمی دارند. نباید به دل‌خواه و تنها از روی تطبیق با سیلاب، هر کلمه را روی هر فراز آهنگ گذاشت که کاری عبث و بیهوده است.</blockquote><blockquote>۵ـ دو پاره نشدن کلمات در دو سیلاب موسیقی، از اهم فن ترانه‌سرایی است.</blockquote><blockquote>۶ـ انتخاب موضوع از شروط ریشه‌ای در ترانه‌سرایی است. آهنگ از سازمان به‌هم پیوسته‌ای شکل گرفته که اساتید موسیقی ایرانی به آن توجهی خاص دارند. سزاوار نیست ترانه‌سرا این سازمان را به‌هم ریزد و با کلمات و جملات نامتجانس، خط فکری آهنگ را مشوش کند. این کار مشکل‌ترین مرحله ترانه سازی است. ترانه‌سرا باید بداند که در ساختن هر اثر، با کیفیت تداوم یافته آهنگ شریک است. آهنگ ـ ترانه، اثری شخصی و جداگانه نیست، اثری مشترک است.»<ref name=":2" /> </blockquote>

=== '''ترانه‌ها''' ===

برخی از ترانه‌های معینی کرمانشاهی دو قسمتی هستند، مانند: سفر کرده و بازگشته، پیوند گل‌ها و ثمر گل‌ها، خوابِ نوشین و شب‌زنده دار، گوشه‌گیر و تنها منشین، برخی دیگر از ترانه‌های ماندگار او عبارتند از: کودکی، رفتم که رفتم، نگران، جای تو خالی، افسانه عشق، حکایت نگفته، راه خیال، هم‌صدا، تو بخوان، طاقتم ده، طوفان، مینای شکسته، عشق خود حاشا مکن، عشق، یاد من کن، راز خلقت، تو را هرگز نمی‌بخشم، گمراه، اشک روزگار، بوی بهار، بهار من گذشته شاید، تنهایی، چشمان سبز و...<ref name=":0" />

=== '''نغمه‌خوان ترانه‌های معینی''' ===

نغمه‌خوان ترانه‌های معینی کرمانشاهی صداهای طراز اول و خوانندگان مشهوری نظیر بانو '''مرضیه'''، '''دلکش'''، حمیرا و داریوش اقبالی بودند. ترانه‌ی سنگ خارا با صدای گرم مرضیه یکی از سروده‌های زیبای معینی کرمانشاهی است که هنوز هم زمزمه‌ی خاص و عام مردم ایران است. معینی کرمانشاهی ترانه‌سرای رتبه‌ی عالی بود و با هنرمندان درجه یکی نیز هم‌کاری می‌کرد. هنرمندان شهیری نظیر'''[[علی تجویدی]]'''، '''[[پرویز یاحقی]]'''، '''[[همایون خرم]]''' و… از جمله همکاران او در عرصه موسیقی بودند.<ref name=":1" />  

=== '''شعر تصویری''' ===

معینی کرمانشاهی سبک شعر تصویرسازی و استفاده از این نوآوری را در آثاری چون طاووس، آبشار، الماس، برق و خرمن، سرو و بید، تاک و هشتاد و هشت اثر، برای اجرا در برنامه‌ی‌ معروف گل‌ها به تهیه کنندگی داوود پیرنیا پدید آورد که توسط خوانندگان رادیو اجرا شده است. معینی کرمانشاهی از ۱۳۳۲ تا ۱۳۵۲، به مدت ۲۰ سال با شصت آهنگساز و موسیقیدان سرشناس و برجسته هم‌کاری کرده است.<ref name=":0" />  

 

== شهرت و محبوبیت ==

تخلص استاد معینی کرمانشاهی ابتدا عشقی بود. پس مدتی  تخلص شوقی را برگزید و پس از آن با تخلص امید شعر می‌سرود؛ و در آخر تخلص معینی را برگزید.

 

رحیم معینی کرمانشاهی درگذشت<ref>[https://photokade.com/%D8%B1%D8%AD%DB%8C%D9%85-%D9%85%D8%B9%DB%8C%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA/ رحیم معینی کرمانشاهی درگذشت - سایت فتوکده]</ref>  

 

بنابر گفته‌ی پژوهشگران درباره نمودار زبانی و فکری آثار معینی کرمانشاهی، زبان او به سمت سنت‌گرایی است؛ و زبان شعری وی از افعال کهن، افعال پیشوندی، باستانگرایی در اسم، صفت و… برخوردار است. در عرصه‌ی ادبی نیز نقطه قوت شعری معینی کرمانشاهی در آرایه‌هایی مثل ایهام، اسلوب معادله که یک ساختار مخصوص نحوی است، حسن تعلیل و... انعکاس بیشتری داشته است، در سنجش با آرایه‌هایی مثل تشبیه و استعاره که بیشتر بر اساس ایماژ‌هایی تکراری بنا شده‌اند. گستره‌ی فکری معینی کرمانشاهی نیز با گونه‌ای ناسازگاری بین سنت و مدرنیته و نوگرایی شکل یافته است.<ref name=":1" />  

معینی کرمانشاهی از سال ۱۳۳۰، تا زمان درگذشتش، علاوه بر ۴۰۰ ترانه و قطعات سبکِ نو، ۹۴ هزار بیت شعر سرود و منتشر کرد.<ref name=":0" />  

 

 

 

 

 

 

 

=== '''ای شمع ها بسوزید''' ===

کتاب ای شمع‌ها بسوزید، در برگیرنده‌ی مجموعه شعرهای استاد معینی کرمانشاهی است. اشعار این کتاب در قالب‌های غزل، قطعه، دو بیتی، مثنوی، تک بیتی و دو اثر شعر نو سروده شده‌اند. غزل نقش برجسته‌تر و دل‌نشینی در این کتاب دارد که تعداد آن ۱۴۰ عدد است. نام برخی از شعرهای این کتاب عبارتند از: انتظار، خانه‌ی خاموش، گوهر عشق، پاداش، مهر سلیمان و...<ref name=":4">[http://shabestan.ir/detail/news/502537 مروری کوتاه بر زندگی و آثار معینی کرمانشاهی - خبرگزاری شبستان]</ref>  

=== '''حافظ برخیز''' ===

=== '''شاهکار''' ===

بی‌تردید شاهکار معینی کرمانشاهی شاهکار او است؛ اثری که خود آقای معینی آن را اثری ملی عنوان می‌کند. پس از '''[[انقلاب ضد سلطنتی|انقلاب ضدسلطنتی]]''' و برقراری جمهوری اسلامی، که خشونت و سخت‌گیری‌های مذهبی و اندیشه‌ی دینی را بر کشور حاکم کرد، طبیعتاً دیگر عرصه‌ای برای ترانه‌سرایی مهیا نبود. معینی کرمانشاهی در این سالیان در کنار سرودن شعر، تلاش کرد بر وزن شاهنامه فردوسی اقدام به کاری بزرگ کند؛ و تاریخ ایران را به صورت منظوم در‌آورد. '''[[فردوسی|ابوالقاسم فردوسی]]''' تا پایان سلسله‌ی ساسانیان را در کتاب شاهنامه به صورت منظوم حکایت کرده بود؛ و معینی کرمانشاهی نیز همت گماشت تا از سلسله ساسانیان تا قاجاریه را به نظم مدون کند که پس از سرودن ۱۰ جلد و به خاطر بیماری و مشکلات شخصی، نتوانست آن را تمام کند. معینی کرمانشاهی نام این اثر خود را شاهکار گذاشته بود.<ref name=":1" />  

کتاب شاهکار در ۱۰ جلد منتشر شده است. جلد اول آن از سقوط ساسانیان تا حکومت سامانیان است. جلد دوم از حکومت سامانیان تا حمله‌ی مغول است. جلد سوم از حمله‌ی مغول تا آغاز جنبش سربداران است. جلد چهارم از جنبش سربداران و حمله‌ی تیمور لنگ تا شرح حال تشکیل سلسله‌ی صفویه است. جلد پنجم از تشکیل سلسله‌ی صفویه تا سلطنت شاه عباس اول است. جلد ششم نیز از سلطنت شاه عباس تا سلطنت شاه صفی و جلد هفتم هم از پایان حکومت صفویه تا سلطنت نادرشاه است. جلد هشتم از آغاز سلسله‌ی افشاریه تا پایان سلطنت کریم‌خان زند است. جلد نهم از آغاز جانشینان کریم‌خان زند تا پایان زندگی فتحعلی شاه قاجار است؛ و جلد دهم این کتاب، پایان سلطنت فتحعلی‌شاه تا سلطنت ناصرالدین شاه است.<ref name=":4" />  

معینی کرمانشاهی در باره وضعیت زندگی خود در دوران [[محمدرضا پهلوی|'''محمدرضا پهلوی''']] و دروان نظام جمهوری اسلامی می‌گوید: <blockquote>«...چون حقوق ناچیز دولتی زندگی‌ام را تأمین نمی‌كرد، بازگشت من به دوران جوانی‌ام دلچسب‌تر شد؛ و تصمیم گرفتم در ملك اجدادی خویش و در زمینی كه از ده‌سالگی در آن رشد كرده و جدّ اندر جّد به خانواده‌ ما تعلّق داشت زراعت كنم. دوثلث این ملك شش‌دانگ را رژیم سابق به نفعِ زارعین تصرّف كرده بود و مایملک ما به یک ثلث تقلیل یافته بود. درآمدی كه از این ارث داشتم سال‌ها زندگی مرا اداره می‌كرد تا این‌كه در پاییز سال ۱۳۵۹، با شروعِ جنگ و آشفتگیِ منطقه‌ غرب، باقی‌مانده‌اش نیز توسط هیأت هفت نفره‌ جمهوری اسلامی بر باد رفت. درآن زمان بدون هیچ‌گونه مذاكره و رسیدگی و حتی حضور خودم، مابقی این ملک موروثی به تصرف زارعین دهات مجاور داده شد و به اندازه‌ پشیزی مرا صاحب حق ندانستند. سال‌ها از این جریان می‌گذرد و هنوز هم نتوانسته‌ام برای این حركت معیاری مبتنی بر اخلاق و عدالت بیابم. زندگی من اجاره‌نشین نیز با زمان سپری شد، ولی گویی خالق هنر با من هنوز كار داشت و مرا به سادگی در ل‍حظات بیهوده‌ عُمر رها نساخت؛ و قلم را برای انجام وظیفه‌ای خطیر در دستم قرار داد. گویی تمامی آن مصائب و تجربیات، مشكلات، چوب‌ خوردن‌ها، محسود واقع شدن‌ها، حق‌كُشی‌ها، دسته‌‌بندی‌ها و آزاده‌كُشی‌ها زمینه‌‌ساز انجام این وظیفه بوده است؛ خلق تاریخ منظوم ایران؛ كاری كه از سال ۱۳۷۲، روزانه ۱۲ تا ۱۵ ساعت از عُمرم را به خود اختصاص داده است. خوشحالم كه مأمور انجام این خدمت بزرگ ملی و فرهنگی شدم و پاداش آن را نیز در دنیای دیگری خواهم گرفت.»<ref name=":0" /> </blockquote>

معینی کرمانشاهی در سال‌های پایانی زندگی، یعنی از سال ۱۳۸۷، از بیماری تنگی نفس رنج می‌برد. سرانجام رحیم معینی کرمانشاهی در ۲۶ آبان‌ماه ۱۳۹۴، در سن ۹۳ سالگی در بیمارستان جم تهران چشم از دنیا فرو بست؛ و در گورستان بی‌بی سکینه کرج در کنار مزار همسرش به خاک سپرده شد.

معینی کرمانشاهی هم‌چنان که با سرودن ترانه‌ی شتاب کاروان، اهالی جهان را از عمر زودگذر خبر داده بود، خود نیز به کاروان پیوست:

ای عشق نافرجام من رفتی کجا؟  

ای آرزوی خام من رفتی کجا؟

آن دوره آشفتگی‌های تو کو؟

ای عمر نا آرام من رفتی کجا؟

تو بخوان شب همه شب برایم ای مرغ سحر

 

 

 

 

 

'''[[سیمین بهبهانی]]''' غزل‌سرای معروف معاصر، ضمن بزرگ‌داشت معینی کرمانشاهی در وصف او گفته است:  

 

«آثار معینی کرمانشاهی شبیه تابلوی نقاشی است. پیوند واژه‌ها و ارتباط با موسیقی در اشعار این هنرمند بزرگ اعجاب‌انگیز است. حضور موفقیت‌آمیز یک جوان کرمانشاهی در میان ترانه‌سرایان بزرگی هم‌چون '''[[رهی معیری]]'''، نواب صفا و منیره طاها و آفرینش آثار گران‌سنگش را نمی‌توان اتفاقی کوچک پنداشت. آثار استاد معینی کرمانشاهی از کلام بین عاشق و معشوق پافراتر گذاشته و به عنوانی جدید پرداخته است».<ref name=":1" />  

=== '''آشفته حالی''' ===

این همه آشفته حالی، این همه نازک خیالی

ای به دوش افکنده گیسو، از تو دارم، از تو دارم

این غرور عشق و مستی، خنده بر غوغای هستی

ای سیه چشم سیه مو، از تو دارم، از تو دارم

 

 

 

دین من، دنیای من، از عشق جاویدان تو رونق گرفته

 

سوز من، سودای من، از نور بی پایان تو رونق گرفته

 

 

 

 

 

سوز من، سودای من، از نور بی پایان تو رونق گرفته

خانمانسوز بود، آتش آهی گاهی

 

ناله‌ای می‌شکند پشت سپاهی گاهی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

بنشیند بَرٍ گُل هرزه گیاهی گاهی

چشم گریان مرا دیدی و لبخند زدی

دل برقصد ببر از شوق گناهی گاهی

در دل موج ببین صورت ماهی گاهی

جلوه بر قریه دهد خرمن کاهی گاهی

بهر طوفان‌زده سنگی است پناهی گاهی

من آفتاب زرد لب بام هستی‌ام

 

من مرغ تنگ حوصله‌ی دام هستی‌ام

 

 

 

 

 

 

 

 

 

وارسته از تصور اوهام هستی‌ام

دست طلب بریده ز دامان آرزو

ننهاده سر به بستر آرام هستی‌ام

من با خبر کبوتر پیغام هستی‌ام

مجهول صرف و نقطه‌ی ابهام هستی‌ام

چشم انتظارمژده‌ی فرجام هستی‌ام

كه اول ظلم را می‌دیدم از مخلوق بی‌وجدان،

به روی یكدگر، ویرانه می‌كردم.

كه در همسایه صدها گرسنه،

چند بزمی  گرم عیش و نوش می‌دیدم،

بر لب پیمانه می‌كردم،

كه می‌دیدم یكی عریان و لرزان،

زمین و آسمان را واژگون مستانه می‌كردم.

نه گوش از بهر استغفار این بیدادگرها تیز كرده،

پاره پاره در كف زاهد نمایان،

سبحه صد دانه می‌كردم.

برای خاطر تنها یكی مجنون صحراگرد بی‌سامان

هزاران لیلی ناز آفرین را كو به كو،

آواره و دیوانه می‌كردم.

سراپای وجود بی‌وفا معشوق را، پروانه می‌كردم.

بعرش كبریایی، با همه صبر خدایی،

تا كه می‌دیدم عزیز نابجایی،  

گردش این چرخ را وارونه، بی‌صبرانه می‌كردم.

كه می‌دیدم مشوش عارف و عامی

ز برق فتنه این علم عالم سوز مردم‌كُش

بجز اندیشه عشق و وفا، معدوم هر فكری

در این دنیای پر افسانه می‌كردم.

همین بهتر كه او خود جای خود بنشسته و

تاب تماشای تمام زشت‌كاری‌های این مخلوق را دارد.

یک‌نفس كی عادلانه سازشی،  

با جاهل و فرزانه می‌كردم.

=== '''یاد کودکی''' ===

آن‌چه مانده از عمر من به جا

== منابع: ==