کاربر:Khosro/صفحه تمرین ژئوپلیتیک: تفاوت میان نسخه‌ها

دعایی سفیر وقت رژیم در بغداد در سال ۵۹ به شورای انقلاب شکایت کرد که:<blockquote>« اگر شما می‌خواهید با دولت عراق بجنگید تکلیف ما را روشن کنید»<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=58pJQjijZC8 گفتگوی ابراهیم یزدی با دهباشی- آپارات]</ref></blockquote>آیت‌الله منتظری در سخنان خود در مورد جنگ ایران و عراق به صراحت می‌گوید که ما در ایجاد این جنگ نقش داشتیم. <ref name=":12">[https://www.youtube.com/watch?v=CYSaqTi7dso حقایق پنهانی جنگ هشت ساله ایران]</ref> خمینی جنگ با عراق را نعمت می‌دانست و سرآغاز تشکیل حکومت اسلامی در هلال شیعی مفروض خود را فتح این کشور تلقی می‌کرد.

== هویت جمهوری اسلامی ایران و منطقه خاورمیانه ==

فارغ از خواست و اراده‌ی سیاسی موجود در جمهوری اسلامی ایران برای تغییر نظم منطقه‌ای که از ابتدای انقلاب ضد سلطنتی‌ همیشه وجود داشته است، مجموعه‌ی متعددی از تحولات منطقه‌ای که ایالات متحده آمریکا و هم‌پیمان‌‌هایش در شکل‌گیری آن نقش داشته‌‌اند، امکان و زمینه پیشروی جمهوری اسلامی ایران در عرصه‌ ژئوپلیتیک و توازن  قوای جاری در منطقه را فراهم نموده‌اند. در منطقه خاورمیانه توازن قوا بر مبنای هویتی سوکولار برقرار بوده است، هم در دوران رقابت‌های شوروی و آمریکا و هم پس از فروپاشی اتحاد جماهیرشوری و پایان نظم دو قطبی. رویداد انقلاب اسلامی در ایران و برتری یافتن اسلام رادیکال (ارتجاعی) در ساختار سیاسی منطقه، در طول دهه‌های گذشته به این طرف، چالش‌هایی هستند که نظم سکولار را به چالش طلبیده‌اند. در واقع انقلاب اسلامی ایران بیان‌گر خواست و اراده سیاسی برای برهم زدن نظم  موجود در منطقه خاورمیانه بود. انقلاب اسلامی با شعار دفاع از (مستضعفین جهان و مسلمانان منطقه) پا به عرصه مناسبات سیاسی گذاشت. شعارهای «جنگ جنگ تا  رفع فتنه در عالم»  و «آزادی قدس از طریق کربلا» به عبارتی بیان خواست و اراده سیاسی نظام حاکم بر ایران برای ایجاد نظم منطقه‌ای مطلوب خود بوده است. علاوه بر هویت  سیاسی انقلاب اسلامی ایران، اسلام رادیکال در فلسطین و لبنان از اوایل ۱۹۸۰میلادی به این طرف، عامل مطرح و تعیین کننده در معادلات منطقه‌ خاورمیانه بوده است. نیروی سیاسی  که متحد استراتژیک نظام جمهوری اسلامی در لبنان است (حزب‌الله) عملاً به بخشی از ساختار سیاسی آن کشور تبدیل شده است. عدم راه حل مشروع برای صلح و سازش اسرئیل و فلسطین، فرصتی مغتنم برای جمهوری اسلامی در جهت بهره برداری از آن بوده است.

سیاست‌هایی مانند، مصادره زمین، کوچ ساکنین آن سرزمین‌ها، افزایش اردوگاه‌‌های فلسطینی و محدودیت‌های اقتصادی و از این‌ها مهم‌تر، انزوای سیاسی سازمان آزادی‌بخش فلسطین در نتیجه‌ی حمله ارتش اسرائیل به مقر آن سازمان در سال  ۱۹۸۲، ساختار تعادل قوا در میان فلسطینی‌ها را به نفع نیروهای اسلام رادیکال (جمهوری اسلامی ایران) تغییر داد؛ بر این اساس، واقع شدن انقلاب جمهوری اسلامی در ایران و برتری جُستن اسلام‌گرایان نزدیک به جمهوری اسلامی در ساختار سیاسی در این بخش از خاورمیانه نماد اراده‌ی سیاسی برای تغییر نظم منطقه‌ای است که توازن قوای موجود محصول آن است.<ref name=":0">[https://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-49321910 توازن قوا در خاورمیانه - وب سایت بی بی سی فارسی]</ref>

== ماشه ژئوپلیتیک پس از جنگ عراق ==

بعد از سقوط صدام حسین، تمرکز بر فعل و انفعالات سیاسی عراق یکی از نکات کلیدی است که درک پیشروی جمهوری اسلامی در عرصه‌ی ژئوپلیتیک منطقه خاورمیانه را ساده‌تر می‌سازد. معلوم است که خواست و اراده سیاسی برای تغییر توازن قوا بدون داشتن توان نظامی برای جامه عمل پوشاندن به آن کافی به نظر نمی‌رسد. هرچند که جمهوری اسلامی ایران، اراده سیاسی به منظور تغییر نظم منطقه‌ای را به صراحت اعلام کرده بود؛ موقعیت ژئواستراتژیک رژیم صدام حسین و حفظ آن موقعیت توسط قدرت نظامی، جمهوری اسلامی ایران را در تحقق اهداف سیاست خارجی‌اش ناتوان ساخته بود. شعارهای «فتح قدس از طریق کربلا می‌گذرد» و «جنگ تا سقوط صدام حسین» از طرف نظام حاکم بر ایران به دلیل ضعف دستگاه نظامی و تحریم‌های بین‌المللی از یک طرف، و از طرف دیگر، حمایت‌های تسلیحاتی و اطلاعاتی که رژیم صدام حسین از آن برخوردار بود، مانع اجرایی شدن آن شعارها گردید که نتیجه آن شرایط دستیابی جمهوری اسلامی به فرمول بندی دکترین تقابل غیر متقارن به‌عنوان راهبردی استراتژیک و چارچوبی که سیاست خارجی نظام در درون آن تعریف می‌شد گردید. عدم مقابله مستقیم نظامی با ایالات متحده آمریکا تا حد ممکن، تکیه بر ارتش غیر منظم، به کارگیری حامیان منطقه‌ای در مناقشات سیاسی و امنیتی، کاهش وابستگی تسلیحاتی، افزایش توان موشکی و تقویت صنایع دفاعی مربوط به آن از ویژگی‌های این دکترین است. از نظر موقعیت ژئواستراتژیک، توان بازدارندگی عراق مؤثرترین سد و مانع در برابر پیشروی‌ جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به آب‌های مدیترانه و همسایگی کشور اسرائیل به شمار می‌رفت؛ با توجه به این ویژگی، ساقط کردن صدام حسین از قدرت، مهلک ترین اشتباه و خطای استراتژیک طراحان سیاست خارجی آمریکا محسوب می‌گردد، خطایی که ماشه پیشروی جمهوری اسلامی در عرصه ژئوپلیتیک منطقه را چکاند.<ref name=":0" />