۷٬۳۴۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
|relatedto = حقوق بشر | |relatedto = حقوق بشر | ||
}} | }} | ||
'''اعلامیه جهانی حقوق بشر'''، در روز ۱۰ دسامبر سال ۱۹۴۸ برابر با ۱۹ آذر ۱۳۲۷، بدون رأی مخالف، با ۴۸ رأی موافق و ۸ رأی ممتنع توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید. اعلامیه جهانی حقوق بشر، یک پیمان بینالمللی برای تضمین حقوق و با هدف برقراری آزادیهای برابر | '''اعلامیه جهانی حقوق بشر'''، در روز ۱۰ دسامبر سال ۱۹۴۸ برابر با ۱۹ آذر ۱۳۲۷، بدون رأی مخالف، با ۴۸ رأی موافق و ۸ رأی ممتنع توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید. اعلامیه جهانی حقوق بشر، یک پیمان بینالمللی برای تضمین حقوق و با هدف برقراری آزادیهای برابر برای تمام مردم است. این پیمان بینالمللی نتیجه مستقیم فجایع جنگ جهانی دوم بود و برای نخستین بار حقوق اساسی مدنی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را که تمام انسانها در هر کشوری باید از آن برخوردار باشند به صورت جهانی مشخص کرد. اعلامیه جهانی حقوق بشر دارای ۳۰ ماده است که نظرگاه سازمان ملل متحد را در مورد حقوق بشر تشریح میکند. هرساله این روز در جهان به عنوان روز بینالمللی حقوق بشر گرامی داشته میشود. | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
تدوین کنندگان اعلامیه جهانی حقوق بشر به ترتیب از چپ به راست: | تدوین کنندگان اعلامیه جهانی حقوق بشر به ترتیب از چپ به راست: | ||
دکتر چارلز | دکتر چارلز مالیک (از لبنان، گزارشگر)، الکساندر بوگومولوو (از اتحاد جماهیرشوروی سوسیالیستی)، دکتر پی. سی. چانگ (از چین)، رنه کسین (از فرانسه)، النور روزولت (از ایاالت متحده)، رئیس چارلز دوکز (از بریتانیا)، کلنل ویلیام روی هادسون (نماینده استرالیا)، هرنان سانتا کروز (از شیلی)، پروفسور جان پی همفری (از کانادا، مدیر بخش حقوق بشر سازمان ملل متحد). | ||
== رأی کشورهای عضو سازمان ملل متحد == | == رأی کشورهای عضو سازمان ملل متحد == | ||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
در ۴۰ سال گذشته، جمهوری اسلامی ایران یکی از بزرگترین کشورهای ناقض حقوق بشر بوده است. حقوق بشر در سراسر ایران، هم به موجب قانون و هم برخلاف قانون و به علت رفتارهای خودسرانه قوه قضاییه، نقض میشود. | در ۴۰ سال گذشته، جمهوری اسلامی ایران یکی از بزرگترین کشورهای ناقض حقوق بشر بوده است. حقوق بشر در سراسر ایران، هم به موجب قانون و هم برخلاف قانون و به علت رفتارهای خودسرانه قوه قضاییه، نقض میشود. | ||
=== موارد نقض حقوق بشر === | |||
برخی از موارد نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران عبارتند از: | برخی از موارد نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران عبارتند از: | ||
* نقض حق زندگی (اعدامها) و اعدام متهمان | * نقض حق زندگی (اعدامها) و اعدام متهمان نوجوان | ||
* تداوم اجرای اعدام به اتهام ارتکاب جرایم پیش از ۱۸ سالگی بدون محاکمهی | * تداوم اجرای اعدام به اتهام ارتکاب جرایم پیش از ۱۸ سالگی بدون محاکمهی عادلانه | ||
* شکنجهی زندانیان و دیگر رفتارها و مجازات های بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز همچون شلاق و قطع | * شکنجهی زندانیان و دیگر رفتارها و مجازات های بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز همچون شلاق و قطع عضو | ||
* سرباز زدن از پذیرش توصیههای جامعهی بینالمللی دربارهی مقابله با شکنجه و سایر شکل های | * سرباز زدن از پذیرش توصیههای جامعهی بینالمللی دربارهی مقابله با شکنجه و سایر شکل های بدرفتاری | ||
* عدم دسترسی مناسب زندانیان به امکانات پزشکی و | * عدم دسترسی مناسب زندانیان به امکانات پزشکی و درمانی | ||
* بازداشت غیرقانونی معترضان و اتهام مفسد فیالارض و محاربه به آنها، دسترسی نداشتن آنها به وکیل | * بازداشت غیرقانونی معترضان و اتهام مفسد فیالارض و محاربه به آنها، دسترسی نداشتن آنها به وکیل مدافع | ||
* مرگ زندانیان در زمان | * مرگ زندانیان در زمان بازداشت | ||
* نقض حقوق اولیهی آزادی بیان، عقیده و | * نقض حقوق اولیهی آزادی بیان، عقیده و گردهمایی | ||
* نقض حقوق زنان و بیان موارد مختلف آن از جمله در زمینههای احوال شخصی، نبود حقوق برابر در ازدواج، طلاق، حضانت کودک و | * نقض حقوق زنان و بیان موارد مختلف آن از جمله در زمینههای احوال شخصی، نبود حقوق برابر در ازدواج، طلاق، حضانت کودک و ارث | ||
* نقض نظاممندِ حقوق جوامع قومی و اقلیت های دینی از جمله بهاییان، مسیحیان، بلوچها، کُردها، ترکهای آذربایجانی، جامعهی یارسان و دراویش | * نقض نظاممندِ حقوق جوامع قومی و اقلیت های دینی از جمله بهاییان، مسیحیان، بلوچها، کُردها، ترکهای آذربایجانی، جامعهی یارسان و دراویش گنابادی | ||
* محدودیت موقت دسترسی شهروندان به پیامرسان تلگرام و سپس مسدود شدن دائمی آن با حکم | * محدودیت موقت دسترسی شهروندان به پیامرسان تلگرام و سپس مسدود شدن دائمی آن با حکم قضایی | ||
* ممنوعیت دیگر | * ممنوعیت دیگر شبکههای اجتماعی مثل فیسبوک، توئیتر و یوتیوب<ref>[https://www.fidh.org/fa/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D9%86%D9%82%D8%B6%D9%90-%D9%81%D8%A7%D8%AD%D8%B4%D9%90-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88 موارد نقض حقوق بشر در ایران و توصیههای اساسی گزارشگر ویژه به جمهوری اسلامی]</ref> | ||
جمهوری اسلامی ایران | === زنان === | ||
جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهایی است که در کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان، که در سال ۱۹۷۹ به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسید، ملحق نشده است. | |||
قوانین ایران زمینهساز تبعیض علیه زنان است، به طوری که قوانین ایران دستکم در ۱۲ مورد، از جمله ارث، دیه، حق طلاق، ازدواج، حق مسافرت و حق پوشش، با کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان در تعارض است. | |||
همچنین هیچ زنی نمیتواند در سیستم اسلامی ایران قاضی باشد. قاضی (حاکم شرع) فقط از بین مردان انتخاب میشود.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/women-discrimination-laws-iran/28715982.html موارد تعارض کنوانسیون بینالمللی رفع تبعیض علیه زنان با قوانین ایران]</ref><ref>[https://www.radiofarda.com/a/situation-of-human-rights-in-iran-by-secretary-general-/30182793.html گزارش دبیرکل سازمان ملل: تدوام وضعیت «نگرانکننده» حقوق بشر در ایران]</ref> | |||
=== آزادی رسانهها === | |||
ایران بزرگترین زندان زنان روزنامهنگار در جهان است. همچنین در ردهبندی جهانی آزادی رسانهها ۲۰۱۹ از میان ١٨٠کشور جهان در رده ۱۷۰ قرار دارد.<ref>[https://rsf.org/en/news/iran-worlds-biggest-jailer-women-journalists Iran is the world's biggest jailer of women journalists] , Reporters without borders</ref> | |||
سانسور اینترنتی، موضوعی که دولت ایران تلاش میکند با ایجاد یگانهای سایبری و قرارگاههایی ازجمله: «قرارگاه تاکتیکی فضای مجازی» یا «قرارگاه اینترنتی عمار»، مانع انتقال آزاد اطلاعات شود. با این روش وقوع حرکتهای اعتراضی اجتماعی که از طریق فضای مجازی امکان اطلاعرسانی وجود دارد را مختل میکند. | |||
=== اعدام و مجازات === | |||
در قوانین جمهوری اسلامی ایران، چندین ماده وجود دارد که در آن، شهروندان مقابل قانون برابر نیستند و براساس باور دینی و جنسیت، مورد تبعیض قرار میگیرند. قانون جمهوری اسلامی ایران همچنین شامل مجازاتهای غیرانسانی مانند قطع عضو، شلاق و شیوههای مختلف اعدام ازجمله اعدام در ملاءعام میشود که در تضاد کامل با حقوق بینالمللی بشر است. | |||
[[پرونده:حقوق بشر در جمهری اسلامی ایران.PNG|جایگزین=حقوق بشر در نظام جمهوری اسلامی ایران|بندانگشتی|نقض حقوق بشر در نظام جمهوری اسلامی ایران]] | |||
جمهوری اسلامی ایران دارای بالاترین آمار اعدام نسبت به جمعیت است. علاوهبر این، بهرغم این که دولت ایران کنوانسیون حقوق کودک را تصویب کرده که مجازات اعدام و حبس ابد را برای جرایم زیر ۱۸سال ممنوع میشمارد، اما بزرگترین اعدامکننده کودک-مجرمان در جهان است. | |||
نقض قانونی حقوق بشر در ایران مربوط به ساختار قدرت در جمهوری اسلامی است. مثال بارز آن، لزوم حضور یک «مرد» «شیعه دوازدهامامی» در صدر قدرت است که فینفسه هم تبعیض جنسیتی و هم تبعیض دینی -برخلاف اصول بنیادین حقوق بشری- در آن دیده میشود. این مشکل را میتوان در بسیاری دیگر از ارکان قانون اساسی ایران مشاهده کرد. در واقع، استقرار حقوق بشر براساس اعلامیه جهانی، بدون تغییرات اساسی در قوانین کشور، امکانپذیر نیست.<ref name=":0" /> | |||
== تغییر از درون جامعه == | == تغییر از درون جامعه == | ||
خط ۱۹۲: | خط ۲۰۵: | ||
هيچ يک از مقررات اعلاميه حاضر نبايد چنان تفسير شود که برای هيچ دولت، جمعيت يا فردی متضمن حقی باشد که به موجب آن برای از بين بردن حقوق و آزادیهای مندرج در اين اعلاميه فعاليتی انجام دهد يا به عملی دست بزند.<ref>[http://www.ngo-jurists.com/1396/07/25/%d8%a7%d8%b9%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c%d9%87-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82-%d8%a8%d8%b4%d8%b1/ وب سایت جمعیت حقوق دانان ایرانی مدافع حقوق بشر]</ref> | هيچ يک از مقررات اعلاميه حاضر نبايد چنان تفسير شود که برای هيچ دولت، جمعيت يا فردی متضمن حقی باشد که به موجب آن برای از بين بردن حقوق و آزادیهای مندرج در اين اعلاميه فعاليتی انجام دهد يا به عملی دست بزند.<ref>[http://www.ngo-jurists.com/1396/07/25/%d8%a7%d8%b9%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c%d9%87-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82-%d8%a8%d8%b4%d8%b1/ وب سایت جمعیت حقوق دانان ایرانی مدافع حقوق بشر]</ref> | ||
== تذکر == | == تذکر در مورد اعلامیه جهانی حقوق بشر == | ||
اعلامیه جهانی حقوق بشر یک معاهده نیست، بنابراین بهطور مستقیم تعهدات قانونی برای کشورهای امضاکننده ایجاد نمیکند. | اعلامیه جهانی حقوق بشر یک معاهده نیست، بنابراین بهطور مستقیم تعهدات قانونی برای کشورهای امضاکننده ایجاد نمیکند. | ||
خط ۲۰۰: | خط ۲۱۳: | ||
بنابراین اگر کشورهایی که یک کنوانسیون را تصویب کردهاند، آن را نقض کنند، میتوانند بالقوه با تحریم یا دیگر مجازاتها مواجه شوند. با این حال، اغلب اوقات، نقض حقوق بشر در بهترین وجه، به صدور قطعنامه سازمان ملل متحد مبنیبر انتقاد از کشورهای ناقض حقوق بشر منجر میشود. | بنابراین اگر کشورهایی که یک کنوانسیون را تصویب کردهاند، آن را نقض کنند، میتوانند بالقوه با تحریم یا دیگر مجازاتها مواجه شوند. با این حال، اغلب اوقات، نقض حقوق بشر در بهترین وجه، به صدور قطعنامه سازمان ملل متحد مبنیبر انتقاد از کشورهای ناقض حقوق بشر منجر میشود. | ||
در موارد جدی، شورای حقوق بشر سازمان ملل یک گزارشگر ویژه برای وضعیت حقوق بشر در آن کشور، تعیین میکند. در موارد نادر، نقض گسترده حقوق بشر میتواند | در موارد جدی، شورای حقوق بشر سازمان ملل یک گزارشگر ویژه برای وضعیت حقوق بشر در آن کشور، تعیین میکند. در موارد نادر، نقض گسترده حقوق بشر میتواند منجر به تحریمهای سختتر شود. با این حال، با توجه به ترکیب شورای امنیت و از آنجایی که مساله حقوق بشر در سیاست بینالمللی از اولویت بالایی برخوردار نیست، وضع چنین تحریمهایی صرفاً بهخاطر نقض حقوق بشر، بسیار نادر است.<ref name=":0" /> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
<references /> | <references /> |