|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{پانویس}}
| |
| '''<big><u>کودکان کار</u></big>'''
| |
|
| |
| '''کودکان کار''' به کودکان کارگری گفته می‌شود که به صورت دائمی به کار گرفته می‌شوند و آنها را در بیشتر مواقع از رفتن به مدرسه و تجربهٔ دوران کودکی بازمی‌دارد و روی سلامت روحی و جسمی آنها تأثیرمیگذارد. کار کودک نزد بسیاری از کشورها و سازمانهای بین‌المللی فعالیتی غیرقانونی ومحکوم است.
| |
|
| |
|
| موضوع کودکان کار نسبتاً پیچیده‌است و عوامل گوناگونی در آن مؤثر هستند. از جمله : ساختار خانواده-فقر-تغییرات اقتصادی ناگهانی ناشی از جنگ و … (که منجر به‌کار کودکان می‌شود)-هزینهٔ بالای تحصیل و نظام آموزشی‌‌ناکارآمد.
| |
|
| |
| <big>کار کودک در درجات مختلف در طول تاریخ وجود داشت اما با آغاز سوادآموزی همگانی و تغییراتی که در شرایط کار طی صنعتی شدن به وجود آمد و ظهور مفاهیم حقوق کارگر و حقوق کودکان مورد نقد و بحث عمومی قرار گرفت. کار کودکان همچنان در جاهایی که سن ترک مدرسه پایین است شیوع دارد.</big>
| |
|
| |
| بر اساس آمار سازمان جهانی کار (ILO)، سالانه ۲۵۰ میلیون کودک ۵ تا ۱۴ ساله در جهان محروم از کودکی می‌شوند. طبق این آمار ۱۲۰ میلیون‌نفر از آنها وارد بازار کار شده و مشغول به کار تمام‌وقت هستند. ۶۱ درصد این کودکان در آسیا، ۳۲درصد در آفریقا و ۷ درصد درآمریکای لاتین زندگی می‌کنند. قاچاق انسان از راه‌های عمده وارد کردن این کودکان به بازار است. به جز کارگری برده‌وار، روسپی‌گری و فروش اعضای بدن کودکان، از دیگر سرنوشت‌های کودکان قاچاق است
| |
|
| |
| '''کودکان خیابانی'''
| |
|
| |
| کودک خیابانی کودک بی خانمانی است که دوره‌ای از زندگی خود را در خیابان سپری می‌کند. <ref>انجمن حامیان کودکان کار و خیابان - [http://www.str-children.org/fa/node/141 تعریف کودک کار و کودک خیابانی]</ref>کودک خیابانی یک ناهنجاری اجتماعی است
| |
|
| |
| کودک خیابانی بر اساس ماده یک پیمان نامه حقوق کودک، به افرادی اطلاق می‌شود که زیر ۱۸ سال می‌باشند، در خیابان زندگی و کار می‌کنند. خانواده ندارند و یا امکان دسترسی به خانواده برخی از آنها وجود ندارد و بازگشت آنها نیز به خانواده امکان دارد و خانواده نیز منتظر بازگشت آنها است و همینطور کودکانی که خانواده منتظر آنان نمی‌باشد.
| |
|
| |
| عواملی مانند ناکامی خانوادگی، جنگ، فقر، حوادث و سوانح طبیعی یا انسانی، سوء استفاده توسط بزرگسالان، مهاجرت و خشونت از مهمترین عوامل کشانده شدن کودکان به خیابان‌ها هستند.<ref>انجمن حامیان کودکان کار وخیابان - کودکان [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/07/05/1531608/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%DB%8C%D9%86-3-%D8%AA%D8%A7-7-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8% کار]</ref>
| |
|
| |
| = زندگی از چشم کودکان کار =
| |
| زندگی برای کودکان خیابانی ملغمه‌ای است از فقر، اجبار و طمع خانواده تا نفس کشیدن در میانه دود و آهن و فرار از دست ماموران شهرداری و بهزیستی.
| |
|
| |
| == وضعیت فعلی ==
| |
| کودکان کار- به موازات افزایش و گسترش پدیده کودکان کار در سطح جهان، بویژه در جوامع در حال توسعه و پیگیری سازمانهای بین المللی و ملی مختلف درباره مسئله کودکان کار تحقیقات و مطالعات مختلفی صورت گرفته است.امروزه کار کودکان بیشتر در کشورهای در حال توسعه جهان رواج دارد، جائیکه میلیونها کودک در سنین پایینی (۱۴- ۵) با هدف امرار معاش خود و خانواده خود به کار مشغول هستند.
| |
|
| |
| کار کودکان ممکن است شکل عادی کارمزد و در کارخانه ها، معادن، مزارع و بخشهای خدماتی را داشته باشد، و یا ممکن است بصورت آزاد و کسب و کار خیابانی باشد. کار آنها ممکن است نیمه وقت یا تمام وقت و فصلی یا کارگر دائم باشد.
| |
|
| |
| ممکن است این کودکان دستمزد خود را بصورت جنسی یا پولی بگیرند، یا اساساً کارکن خانوادگی بی مزد باشند.عده ای اصلاً مزد نگیرند و تنها برای سرپناه و محلی جهت حمایت یا برای غذایی بخور و نمیر کار کنند.(ریس دانا.۱۳۸۲.ص ۲۳۲)کودکان کار شامل کودکانی است که بیش از رسیدن به سن قانونی کار تا گزیر وارد بازار کار می شوند و کار زود رس انها مانع رشد طبیعی ُ اجتماعی و روانی و جسمانی انها شده است.
| |
|
| |
| کار کودکان جنبه های منفی اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی در بردارد. این کار مانع افزایش جدی مهارتها ، آموزش و دانش می شود، بهره وری افت می کند،درآمدهای بیمه اجتماعی کاهش پیدا می کند، صدمه های جانی و مالی بالا می رود، انواع آسیبهای اجتماعی شامل سوء استفاده جنسی، اعتیاد، خرده فروشی مواد مخدر،بزهکاری کودکان و نوجوانان افزایش پیدا می کند، مهاجرتها بدلیل امکان کار کردن کودکان به گونه ای زیانبار و آسیب رسان بالا می رود.
| |
|
| |
| دردنیای امروز کشورهای زیادی هستند که در آنها کودکان به کار تمام وقت یا نیمه وقت و اغلب در شرایط توان فرسا، اشتغال دارند.کودکان حقوق مشخصی دارند و استفاده از کار کودک از نظر اخلاقی زننده و تجاوز آشکار به حقوق آنها محسوب می شود.چه بسا نتیحه کار کودک ، محرومیت از تحصیل، لطمه های اجتماعی و بیماریها و اختلال رشد جسمی وروانی می باشد.بنابراین ضرورت توجه به مسئله کار کودکان را می توان چنین بیان کرد:
| |
|
| |
| '''الف) گسترش کار کودکان:'''
| |
|
| |
| براساس آمارهای موجود بیش از ۲۵۰میلیون کودک ( ۱۴-۵ ) که معمولاً زیر سن قانونی کار می کنند، در کشورهای در حال توسعه است. اگر سن پایان کودکی را براساس پیمان نامه حقوق کودک زیر ۱۸سال در نظر بگیریم، در سال ۲۰۰۲ بیش از ۳۵۰میلیون کودک و نوجوان به جای پرداختن به تحصیل ، کار می کنند.
| |
|
| |
| کودکان کار
| |
|
| |
| در ایران نیز تعداد کودکان کار به دلایل گوناگون رو به افزایش است اما آمار دقیقی در مورد کودکان کار وجود ندارد.بیش از ۲۰هزار نفر کودک کار در تهران تایید شده است.در آمار تخمینی سازمان جهانی کار در سال ۱۹۹۵بیش از ۷۱/۴درصد کودکان بین ۱۰تا ۱۴ سال در ایران از لحاظ اقتصادی فعال هستند.
| |
|
| |
| براساس سرشماری سال ۱۳۷۵ بیش از ۴ درصد جمعیت شاغل کشور را گروه سنی ۱۰تا ۱۴ سال تشکیل می دهند بر اساس این همین آمار جمعیت شاغل کشور ۵/۱۴میلیون نفر بوده است که ۴ درصد آن در حدود۶۰۰ هزار نفر می شود. در سال ۱۳۷۵ خدود ۳۸۰هزار کودک در سن ۱۰تا۱۴ سال در سراسر کشور کار ثابت داشته است ( روزنامه اعتماد ملی )
| |
|
| |
| '''آمار کودکان کار در ایران بین 3تا7 میلیون است'''<ref>سایت تسنیم - '''آمار کودکان کار در ایران بین 3تا7 میلیون [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/07/05/1531608/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%DB%8C%D9%86-3-%D8%AA%D8%A7-7-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA است]'''</ref>
| |
|
| |
| '''ب) آسیب پذیری کودکان در برابر کار:'''
| |
|
| |
| کودکان کار در شرایط بسیار نامطلوب از نظر تغذیه، بهداشت و انجام کارهای خطرناک و حاد به سر می برند. این کودکان می توانند به راحتی بازیچه دست بزهکاران حرفه ای اعم از سارقین یا باندهای توزیع مواد مخدر، عوامل ایجاد خانه های فسادو... قرار گیرند. و همچنین عدم بهره گیری از آموزش و تحصیل علم و فن، قدرت رقابت با سایر کودکان در ایجاد یک زندگی سالم را هر جه بیشتر از این کودکان سلب می کند.
| |
|
| |
| '''ج) تاثیرات اقتصادی – اجتماعی کار کودکان:'''
| |
|
| |
| سبب افزایش سود و انباشت سرمایه برای کسانی می شود که کودکان را مورد استثمار قرار می دهند و در نتیجه فاصله طبقاتی را در جامعه بیشتر می کند و فقر و تهیدستی را افزایش می دهد. کودکان را از دستیابی به دانش و مهارت کافی باز می دارد و در نتیجه بهره وری نیروی کار را در جامعه کاهش می دهد.آسیبهای اجتماعی مانند اعتیاد، بزهکاری، استثمار، تبعیض، فقرو... افزایش می یابد و در نتیجه سلامت اجتماعی را به مخاطره می اندازد و مانع پیشرفت و توسعه جامعه می گردد.(قاسم زاده .فاطمه .کار کودکان چالش ها و راهکارها).
| |
|
| |
| منبع:aftabir
| |
|
| |
| == جستارهای وابسته ==
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| {{پانویس}}
| |